Skip to content

Skip to table of contents

“Ma Reng ma Hanayome a Dul Dmu el Kmo, ‘Mei!’”

“Ma Reng ma Hanayome a Dul Dmu el Kmo, ‘Mei!’”

“Ma Reng ma Hanayome a Dul Dmu el Kmo, ‘Mei!’”

“Ma reng ma hanayome a dul dmu el kmo, ‘Mei!’ . . . Me tirikel meched a rengrir le mei, me tirkel sorir a ralm ra klengar le me lolai el diak locheraol.”​—CHOCHOLT 22:17.

1, 2. Ngngera sel uchul me a tekoi er a Renged a kirel el mo kot er a chelsel a klengar er kid, e ngera uchul?

 NGNGERA sel uchul me a tekoi er a Renged a kirel el mo kot er a chelsel a klengar er kid? A Jesus a milengelechel er a rulebengkel e ulterekeklii el kmo, “Mo momuchel losiik ra rengedel a Dios ma llemeltel, ma ika le medchel el rokui lekor kemiu” el belkul a kmo, me a Dios bo lebesterir aike el lousbech. (Matteus 6:33) Ngulemekesiu er a Rengedel a Dios el mo er a meringelchad el ngisel a chesiuch el lebetik er ngii a chad el omsaso e ngoterau “a ikel rokui el ngarngii er ngii, e sola e mecherar.” (Matteus 13:45, 46) Me ngkmal klou a ultutelel el doruul er tia el ureor er a berkel a klumech er a Renged e doruul er a remo disaiplo.

2 Kede silubii er aike el eru el suobel er a uchei el kmo, a bo debekeu e demeduch el ouchais a Tekingel a Dios e ngolechotel a kmo a reng er a Dios a omekrael er a urered. A reng er a Dios a klou a lerellii er a urered er a berkel a klumech er a Renged. Ka me bo desa el kmo ngmekerang a lomekrael er a urered.

A Okedong el Mo er a Rokui el Chad!

3. A rechad el rokui el mokedong el kmo “mei,” te mo melim er a ngera el ileakl el ralm?

3 A okedong el mo er a rokui el chad a meketemokl el okiu a chedaol el reng. (Monguiu er a Chocholt 22:17.) Tia el okedong el kmo “mei” a mesterir a techellir a remeched a rengrir el mo melim er tia el ileakl el ralm. Tiang a diak el ua ika el ralm el dolim er a bek el sils. Me alta e a ralm a klou a ultutelel er a klengar er a rokui el ngar er a beluulechad, engdi a Jesus a milsaod er a kuk ta er a bedengel a ralm el mo er a redil er a Samaria el mla er a bita er a chido el kmo: “E ngdi ngikel melim er sel ralm el kumsang a diak bo le meched a rengul el mo cherechar; ele ralm el bo kbsa ngikel chad a mo madedok el ngara chelsel el omiis el mora diak a ullebengelel klengar.” (Johanes 4:14) Tia el ileakl el ralm el rokui el chad a mokedong el mo melim er ngii a mesterir a diak a ulebengelel el klengar.

4. Ngera uchul me ngmlo kirel el usbechall a ralm er a klengar, e tia el ralm ngomtechei er a ngerang?

4 Ngmlo usbechall a ralm er a klengar er sel taem el Adam a mlo obengkel a bechil el Eba e mlo diak el olengesenges er ngike el ulemeob er tir el Jehovah el Dios. (Genesis 2:16, 17; 3:1-6) Tirka el kot el obekel a mlodik er a delengcheklir er a sers e le ngdimlak el ‘kirir el mo menga rodech er a kerrekar er a klengar, e bo le ngar el mo cherechar.’ (Genesis 3:22) E le a Adam el uchelel a telungalek er a klechad a rirebet er a klengit a uchul me a kodall a mlo er a rokui el chad. (Rom 5:12) Me tia el ralm er a klengar a omtechei a rokui el sengk er a Dios el mesterir a rebekongesenges el chad a techellir el mo mengubet er a belsel a klengit me a kodall, e mo nguu a diak a ulebengelel el klengar er a Paradis er tia el chutem. Tia el techall a mlo sebechel el meketmokl el oeak a olubet el tengetengel a Jesus Kristus.​—Matteus 20:28; Johanes 3:16; 1 Johanes 4:9, 10.

5. Tia el okedong el kmo mei me molai er a ralm er a klengar “el diak locheraol,” ngmla er techa el mei? Mosaod.

5 Ngtecha ngike el uchul tia el okedong el kmo, “me tirkel sorir a ralm ra klengar le me lolai el diak locheraol”? A klechad a mo ngmai aike el sengk el okiu a Jesus Kristus er sel taem el bo longedereder el ta el telael el rak, e aika el sengk a mocholt el ua “chomoachel el ralm ra klengar, el mellomes el ua kristal.” Tia el omoachel a “omaoch el tuobed era kingall ra Dios ma Ngelekel a sib.” (Chocholt 22:1) Me a Jehovah el Uchelel a Klengar a Ngike el uchul tia el ralm er a klengar. (Psalm 36:9) Ngii a Ngike el omeskid tia el ralm el okiu a “Ngelekel a sib” el Jesus Kristus. (Johanes 1:29) Tia el okesiu el ralm a belkul a kmo a Jehovah a mo sumechokl aike el rokui el telemellel a klechad el ulekiu a blekerdelel a Adam el ulerrengesmengoit. Nguaisei, a Jehovah el Dios a ngike el Uchul a okedong el mo er a rokui el chad el kmo, “mei.”

6. Ngoingerang e ngomuchel el omaoch a “chomoachel el ralm ra klengar”?

6 Me nguaisei, tia el “chomoachel el ralm ra klengar” a mo klou el omaoch er a chelsel a Ta el Telael el Rak er a Omengederederel a Kristus, engdi mera er ngii e tiang a ulemuchel el omaoch er sel taem er a “klsel a Rubak” er a lenguu a kingellel er a kleking er a eanged el “Ngelekel a sib” er a rak er a 1914. (Chocholt 1:10) E seikid e a bebil er aike el techall el kirel a klengar a mlo er ngii. Aikang a uldimukl er a Tekingel a Dios el Biblia el klumech el ngar er a chelsel a mokesiu el ua “ralm ra klengar.” (Efesus 5:26) Me tia el okedong el mo melai er a ralm er a klengar el belkul a kmo kede rongesii e kongei er a ungil el chais er a Renged a okedong el mo er a rokui el chad. Engdi ngtecha ngike el omekedong er a rechad er a taem er a klsel a Rubak?

A “Hanayome” a Kmo, “Mei!”

7. Te rua techa tirke el mo kot el omekedong el kmo “mei” er a taem er a “klsel a Rubak,” e tia el okedong ngmo er a rua techang?

7 Tirke el hanayome el tir a ngellitel el Kristiano a nguu tia el techall el mo kot el omekedong el kmo “mei.” Tia el okedong ngmo er a rua techang? Nguaisei, a hanayome a diak el sebechel el di ngii el omekedong er ngii el kmo, “Mei!” A okedongel a mo er tirke el chad el omeltkir a mo kiei el diak a ulebengelel er tia el chutem er a uriul er a bo lemerek sel “klaumekemad er sel kloul sils ra Dios, el Cherrengelel a klisiich.”​—Monguiu er a Chocholt 16:14, 16.

8. Ngera ochotii el kmo a rengellitel el Kristiano a dirk meruul er tia el okedongel a Jehovah el ngii a ulemuchel er a rak er a 1918 el me lmuut er a chelechang?

8 A rengellitel el oltirakl er a Jesus a ulemuchel er tia el okedong er a rak er a 1918 el me lmuut er a chelechang. Ngar er tia el osisiu el rak e ngmla er ngii a cheldecheduch el mo er a buai el dai er ngii a kmo “A Rebetok el Miliol el Ngar a Diak Bo el Cheremii a Kodall” el ngii a mesterir a rebetok el chad a omelatk el mo kiei el diak a ulebengelel el ngar er a paradis el chutem er a uriul er a mekemad er a Armageddon. A cheldecheduch el mlotobed er sel klou el ongdibel el mla er ngii er a Cedar Point, Ohio, er a beluu er a Merikel, er a rak er a 1922 a milengelechel er a rechad el ‘mo ouchais el kirel a King me a rengedel.’ Tia el ongit a ngilsuterir tirke el dirk medechel el ngellitel el lmuut mo blak a rengrir el ouchais er tia el okedong. Sera March 15, 1929 e ngtilobed a suobel er a The Watchtower el dai er ngii a kmo “A Ungil el Okedong” el ngii a mlengai a uchetemel er a bades er a Chocholt 22:17. Ngar er a chelsel tia el suobel e ngkmo: “A chelechad er a rengellitel a obengkel ngike el [Imong el Kididai] el melekoi er tia el ungil el okedong el kmo, ‘Mei.’ Tia el klumech a kirel el oberk el mo er tirke el oureng er a llemalt me a klemerang. E tiang a kirel el meketmokl er a chelechang.” Me ngme lmuut er a chelechang e a chelechad er a rengellitel a dirk meruul er tia el okedong.

“Me Tirikel Orrenges Ldu el Kmo, ‘Mei!’”

9, 10. Te mla mekerang tirke el rirengesii a okedong el kmo “Mei!”?

9 E kuk uangerang el kirir tirke el orrenges er tia el okedong el kmo “mei”? Te dirrek el kirir el mo teloi er tia el okedong el kmo, “Mei!” El uaitiang, The Watchtower er a August 1, 1932 er a 232 el llel a kmo: “A rengellitel bo lolisiich er tirke el sorir el mo teloi er tia el ureor er a berkel a ungil el chais er a renged. Alta e tirka el chad a diak el ngellitel engdi ngdirrek el sebechir el omerk er tia el klemechel a Rubak. Ngkmal klou el ongelaod el kirir a resioning er a Jehovah el mo medengei el kmo ngsebechir el nguu tia el ralm er a klengar el rousii el mo er a rechad el tir a sebechir el mo suobel er a Armageddon e mo nguu a diak a ulebengelel el klengar er tia el chutem.”

10 Me a lomeketakl er a ngerachel el mo er tirke el rongesii tia el okedong el kmo “Mei!” e a The Watchtower er a August 15, 1934 er a 249 el llel a kmo: “Tirke el chelechad er a Jonadab alta e ngdiak el ngellitel el sioning er a Jehovah, engdi tir a kmal kirir el mo teloi er a chelechad er a Jehu el tir a rengellitel, el mo ouchais er a klumech er a renged.” Ngar er a rak er a 1935 e ngmildangch a “kloul seked” el medung er a bades er a Chocholt 7:9-17. Tia el tekoi a mileketeklii a klungel a ultutelel a okedongel a Dios. Me sel taem el me lmuut er a chelechang e a ildisir a rechedal tia el klou el seked er a remengull er a Dios a mla engelakl er a euid el miliol el tir a mla kongei er tia el okedong. Me tir el oba omereng el saul el kirel tia el klumech a uchul me te mla tuib a rengrir el mo er a Dios e mla metecholb, e chelechang e te teloi er a chelechad er a hanayome el omekedong er “tirkel sorir a ralm ra klengar le me lolai el diak locheraol.”

“Ma Reng” a Kmo, “Mei!”

11. Ngmilekerang a chedaol el reng er a Dios er a lomekrael er a ureor er a berkel a klumech er a kot el dart el rak?

11 Sel taem er a lolisechakl a Jesus er a blil a ongdibel er a Nazareth, e milekengii a iluil el babilengel a Isaia e milenguiu el kmo: “A Reng ra Rubak a kiei er ngak, ele ngchileltak el kirel omerk ra ungil klumech el morar mechebuul. Ngiil Rubak a ulderchak el mo mesubed el kmo, ‘Ar blebaol a mengubet, mar meiko a mo omes, mar ulsarech a mor tir a ilmokl,’ e mesubed a rak ra grazia ra Rubak.” Me a Jesus a millekoi aika el tekoi el melutk el kirel el dilu el kmo: “A ikal chedaol llechukl el mrengesa er chelechang a toutang.” (Lukas 4:17-21) Me a uchei er a lengasech el mo er a eanged, e a Jesus a dilu er a redisaiplo er ngii el kmo: “Kom di mo nguu a klisiich sel be le metengel er kemiu a Chedaol Reng; me ko mo ochotek . .  el mo lmuut ra bek lullebongel ra belulechad.” (Rellir 1:8) Ngar er a kot el dart el rak e a ureor er a berkel a klumech a uleberk el uleak a klisichel a chedaol el reng er a Dios.

12. Ngmekerang a chedaol el reng er a Dios a lolengeseu er a rechedal el meruul er tia el okedong er a chelechang?

12 Ngmekerang a chedaol el reng er a Jehovah a lolengeseu er a rechedal el meruul er tia el okedong er a chelechang? A Jehovah a ngike el Uchul a chedaol el reng, me ngousbech er ngii el omok a uldesuir me a rengrir a rechedal a hanayome el mo medengelii a belkul a Tekingel el Biblia. Tia el chedaol el reng er ngii a melisiich er tir el mo meruul er tia el okedong e dirrek el mesaod a klemerang el ngar er a Bades el mo er tirke el chad el omeltkir a mo kiei el mo cherechar el ngar er a Paradis er tia el chutem. E te kuk mekerang tirke el kongei er tia el okedong e mo disaiplo er a Jesus Kristus e dirrek el mo teloi er tia el ureor el omekedong er a rebebil? A chedaol el reng er a Dios a dirrek el olengeseu er tir. Me tir el mla metecholb e ‘oba ngklel a chedaol reng’ a uchul me te oureor el ultuil er a ulekrael er a chedaol el reng er a Dios. (Matteus 28:19) Ka di molatk er a klumech el omerk er ngii a rengellitel me a klou el seked. Tia el klumech a ngar er a Biblia el mei el ngii a babier el milluches el uleak a reng er a Dios. Me a leuaisei e tia el okedong a meketmokl el okiu a ulekrael er a chedaol el reng el belkul a kmo a chedaol el reng a omekrael er a urered. Ngerang ngrullii tia el tekoi el kirel a taem el dousbech el teloi er tia el ureor el omekedong er a rebebil?

Te “Dul Dmu el Kmo, ‘Mei!’”

13. Ngerang mesaod sel tekoi el kmo, “ma reng ma hanayome a melemolem el omekedong el kmo: ‘Mei!’”?

13 ‘Ma reng ma hanayome’ a diak di el ta el ledu el kmo “Mei!” e lemerekong. Tia el okedong er a irechar a belkul a kmo ngmelemolem el okedong, misei a uchul me a New World Translation a kmo: “Ma reng ma hanayome a melemolem el omekedong el kmo: ‘Mei!’” Tiang a belkul a kmo a okedongel a Dios a dirk melemolem. Me te kuk mekerang tirke el rongesii e kongei er tia el okedong? Te dirrek el mo omekedong el kmo, “Mei!” Me a tekoi a medung el kmo a klou el seked er a remengull er a Jehovah a “mesiou er a ngii el ngara templo er ngii ra llomes ma klebesei.” (Chocholt 7:9, 15) Ngera belkul a omesiou er ngii er a ‘llomes ma klebesei’? (Monguiu er a Lukas 2:36, 37; Rellir 20:31; 2 Thesalonika 3:8.) Me a kerebil a chuodel el profet el redil el Hana me a apostol el Paulus a ochotii el kmo a ‘omesiou ra Dios ra llomes ma klebesei’ a belkul a kmo ngkired el mo blak a rengud el meruul er ngii.

14, 15. Ngmilekerang a Daniel e ulechotii a klungel a ultutelel a omengull el oba blakerreng?

14 A profet el Daniel a dirrek el ulechotii a klungel a ultutelel a omengull el oba blakerreng. (Monguiu er a Daniel 6:4-10, 16.) Ngdimlak el lolodech er a rolel a omengull el meluluuch el mo er a Dios er ngii el “edei er a tal sils el di ua blekerdelel er a bek el sils.” E dirrek el millemolem el meruul er ngii er sera lerellii a llach a king el kmo a chad a mo obidokl er a blil a laion a lsekum e ngmengull er a ngodech el chelid er a chelsel sel okedei el klebesei. A omerellel a Daniel a mileketeklii el mo er a rechad el kmo ngdiak a lmuut el klou a ultutelel el tekoi el ua sel doba blakerreng el mengull er a Jehovah!​—Matteus 5:16.

15 Me a Daniel er a lobidokl er a blil a laion el ta el kesus e a king a mlo er isei e oldiu el kmo: “Daniel, el mesiungel a di ngar el Dios! A Dios el ngikel blak a rengum el mesiou er ngii ng mlo sebechel el osebelau er a laion?” Ma Daniel a ulenger el kmo, “Kau el kuoll, bo mngar el mo cherechar. A Dios a ulderchii a anghel er ngii me ng mutek a ngerel a laion misei e ng mlo diak el sebechel el tomellak. Tia mlo ua isei ele ngii el medengelkak el diak a telemellek, e dirrek el dimlak kmekngit el kirem, kau el kuoll.”​—Daniel 6:19-22.

16. Ngoeak a kerebil a Daniel, e ngera el ker a kired el di kid el oker er kid el kirel a ngerecheled er tia el omesiou?

16 A Daniel a kilengei el mo mad er a bai bo letemellii sel blakerreng er ngii el mengull er a Jehovah er a bek el sils. E kid a kuk mekerang? Ngera el rolel a omelenget a dekengei el meruul me bo lsebeched el oba blakerreng el omerk er a ungil el chais el kirel a Rengedel a Dios? Ngkmal diak el kired el mecherei a ta el buil me lengelakl el diak douchais er a rechad el kirel a Jehovah! Me ngungil a debo er aike el sebeched el teloi er tia el ureor er a berkel a klumech er a bek el sandei. Me a lsekum e ngmechitechut a bedenged engdi ngsebeched el mesiou el di 15 el bung er a chelsel a ta el buil e ngdirrek el kired el lmuches a temed. E ngera uchul? E le ngsoad el obengkel a reng me a hanayome el melemolem el omekedong el kmo, “Mei!” Ngkmal soad el meruul aike el sebeched el  melemolem el omerk er a klumech er a Renged.

17. Ngera el techall a ngar er ngii el kired el ousbech el kilungii a okedongel a Jehovah el mo er a rebek el chad?

17 Ngkired el osiik a bek el techall el ouchais er tia el okedongel a Jehovah el mo er a rebek el chad, el diak di el sel doldingel a obliil e lemerekong. Ngkmal ileakl el techall a dobang el omekedong er a remeched a rengrir el me melai er a ralm er a klengar “el diak locheraol” er a ngii di el basio el ua stouang me a ureor me a skuul me sel de ngar er a omerael me a lechub e kede milil! Mo lmuut me a lsekum a remerreder er a beluu a melasem el merrob er a omesiunged, me kid a di kired el melasem el melodech er a rolel a doldingel a obliil e dirrek el kilungii a urered el omerk er a klumech er a ngii di el basio.

Molemolem el Omekedong el Kmo, “Mei!”

18, 19. Ke mekerang e ochotii el kmo ke oba mekreos el techall el oureor el kldemel a Dios?

18 Ngmla mo betok er a oketiu el rak el reng me a hanayome a melemolem el omekedong er a ngii di el chad el meched a rengul er a ralm er a klengar el kmo, “Mei!” Ke mla ta el mrengesii tia el okedong? A lsekum e ke mla rongesii e ngbelkul a kmo ngkmal kirem el dirrek el mo teloi er tia el ureor el omekedong er a rebebil.

19 Ngdiak dodengelii a dirk medechel el klemengetel a temel a okedongel a Jehovah, engdi kid el teloi er tia el ureor el omekedong el kmo, “Mei!” a oureor el kldemel a Dios. (1 Korinth 3:6, 9) Tiang a kmal ileakl el techall el kired! Me a leuaisei e me dochotii el kmo tia el techelled a kmal mekreos er a osenged me bo le blak a rengud el “loldars a tenget el mora Dios, el tenget er chodanges.” (Hebru 13:15) Me kid el oba omelatk el mo kiei er tia el chutem, bo de teloi er a chelechad er a hanayome el melemolem el omekedong el kmo, “Mei!” Me bo lsebechir a rebetok el chad el mo nguu tia el “ralm ra klengar” el diak locheraol!

Ngera Ke Siluub?

• A okedong el kmo, “mei” ngmo er a rua techang?

• Ngera uchul me ngsebeched el melekoi el kmo a okedong el kmo, “mei” a mla er a Jehovah el mei?

• Ngerang a urerel a chedaol el reng el kirel a okedong el kmo, “mei”?

• Ngera uchul me ngkired el mo blak a rengud er a omesiunged?

[Aike el Ker er a Suobel]

[Chart/Siasing el ngar er a 22 el llel]

(A lsoam el omes er ngii, e momes er a babier)

Molemolem el Omekedong el Kmo, “Mei!”

1914

5,100 el chad el omerk er a Renged

1918

A rebetok el chad a mo nguu a diak a ulebengelel el klengar er a Paradis el chutem

1922

“Mouchais, mouchais, mouchais el kirel a King me a rengedel”

1929

A remedechel el ngellitel a omekedong el kmo, “Mei!”

1932

A okedong el kmo, “Mei!” a dimlak di le blo er a  rengellitel el merekong

1934

A chelechad er a Jonadab a mlokedong el mo omerk er a klumech

1935

A “kloul seked” a mla medangch

2009

7,313,173 el rumerk er a renged