1-2. Wäa freit sikj doaräwa, wan sikj wäa deepen lat?

VELEICHT deenst du Jehova aul fa Joaren un hast oppe Kongressen väle Doopräden jehieet. Oba es daut nich emma wada waut gaunz besondret, wan doa soone sent, waut sikj wellen deepen loten? Wan dee aum Enj von de Doopräd oppstonen, kjikjen aule no de väaschte Rieej un doa kjemt groote Freid opp. Wada haben Menschen sikj opp Jehova siene Sied jestalt! Aule sent schaftich, klautschen enne Henj un eenje kjrieen mau rajcht blanke Uagen.

² Wie beläwen daut nich foaken em Joa, oba de Enjel seenen jieda Wäakj, daut dusende Menschen sikj deepen loten. Denkj mol han, woo väl Freid daut em Himmel jäwen mott! (Lukas 15:7, 10). Secha sent de Enjel sea schaftich, daut soo väle Menschen sikj Jehova sien Volkj aunschluten (Hagai 2:7).

3. Wuarom schlikjt de beesa Fient sikj rom “aus een brellenda Leiw”? Waut well dee doonen?

³ Oba nich aule freien sikj, wan sikj wäa deepen lat. De Fient un de beese Jeista sent flaument doll, daut dusende Menschen dise vekomne Welt dän Rigjen dreien. Daut wundat je eenem uk nich, wiels de Soton haud jesajcht, daut kjeen Mensch Jehova tru bliewen wudd, wan  daut schwoa wia, un daut kjeena Jehova ut Leew deenen wudd (läs Hiob 2:4-5). Un jiedatsmol, wan sikj wäa Jehova hanjeft, es dietlich to seenen, daut de Fient jeloagen haft. Daut es soo, aus wudd dee jieda Wäakj dusende Mol ver de Uaren jeheift kjrieen. Kjeen Wunda, daut dee sikj romschlikjt “aus een brellenda Leiw un . . . no wäm [sieekjt], dän hee verieten kaun” (1. Petrus 5:8). De Fient wudd nuscht dolla jleichen, aus ons em Gloowen schwak to moaken ooda ons gaunz tofaul to brinjen (Psalm 7:2-3; 2. Timotäus 3:12).

4-5. (a) Woo weet wie, daut Jehova dän Fient nich met aules de Wellen lat? (b) Opp waut kjenn wie ons veloten, wan wie ons faust aun Gott hoolen?

⁴ Wan de Soton uk een jefäadelja Jäajna es, bruck wie  doawäajen nich äwamotich Angst haben. Wuarom nich? Wiels Jehova disen brellenden Leiw nich met aules de Wellen lat. Woo weet wie daut? Eent es, daut Jehova verutjesajcht haft, daut eene groote Häad true Christen de “groote Triebsaul” äwaläwen woaren (Openboarunk 7:9; 7:14, Reimerbibel). Un waut Jehova sajcht, erfelt sikj emma. Doawäajen mott mau rajcht dän beesen Fient kloa sennen, daut dee Gott sien Volkj kjeenmol woat gaunz en siene Kleiwen kjrieen.

⁵ Daut tweede es, daut de Fient ons nich verieten kaun, wan wie dicht bie Jehova bliewen. Daut es aun daut to seenen, waut de Profeet Asarja to dän Kjennich Asa säd: “De HAR es met junt, wan jie met am sent” (2. Chronik 15:2; läs 1. Korinta 10:13). En de Schreft kjenn wie von väle true Menschen läsen, waut de Fient nich en siene Macht kjrieech (Hebräa 11:4-40). Wan wie ons faust aun Gott hoolen, dan woa wie uk kjennen staunthauft bliewen un dän Fient soogoa jewennen. Gott sien Wuat sajcht: “Stalt junt jäajen dän beesen Fient, dan woat hee von junt veschwinjen” (Jakobus 4:7).

6. Woo prooft de Fient, ons tofaul to brinjen?

⁶ De beesa Fient woat dän Kaumf jäajen Gott sien Volkj kjeenmol jewennen, oba hee kaun eenselne opp siene Sied kjrieen, wan dee nich oppaussen. Doatoo mott hee dee bloos bat doa brinjen, daut dee sikj nich mea soo faust aun Jehova hoolen. Woo prooft hee, daut to doonen? Opp dree veschiedne Wäaj: Hee jript met aule Jewault aun, kjamft met jiedrem eenen un es uk hinjalestich. Well wie dit mol deepa unjasieekjen.

7. Wuarom jript de beesa Fient Gott sien Volkj met aule Jewault aun?

⁷ De beesa Fient jript met aule Jewault aun. De Apostel  Johanes schreef: “De gaunze Welt [woat] vom beesen beharscht” (1. Johanes 5:19). Dise Wieed wiesen ons, daut woare Christen enne Jefoa sent. Wiels de Fient aul de gaunze beese Welt en siene Kleiwen haft, kaun dee nu väl dolla doamet schaufen, Jehova siene Deena auntojriepen (Micha 4:1; Johanes 15:19; Openboarunk 12:12, 17). Hee es rietent doll, wiels hee weet, siene Tiet rant auf. Doawäajen schauft hee nu soo aus noch kjeenmol ea un prooft, ons met aule Jewault en siene Macht to kjrieen.

8. Waut es doamet jemeent, wan de Apostel Paulus sajcht, daut wie jäajen beese Jeista kjamfen?

⁸ Jieda eena woat aunjejräpen. De Apostel Paulus schreef: “Wie . . . kjamfen . . . jäajen jewaultje, beese Jeista von de Himmelswelten” (Efeesa 6:12). Daut griechische Wuat, waut hia met “kjamfen” äwasat es, bediet von dicht bie feiten. Paulus rät hia aulsoo doavon, daut jieda eena sienen Kaumf met de beese Jeista haft. Wan dee ons uk aul ea toojesat haben, haft dis Kaumf aunjefongen, aus wie ons Jehova hanjejäft haben. Endoont aus de Menschen en onse Jäajent nu aun beese Jeista jleewen ooda nich, wie motten emma em Denkj hoolen: De Fient stritt jäajen ons. Doawäajen säd Paulus de Christen en Efesus mieremol, see sullen fauststonen, daut see em Kaumf jäajen de beese Jeista bestonen kunnen (Efeesa 6:11, 13-14).

9. (a) Wuarom brucken de Fient un de beese Jeista veschiedne Lesten? (b) Wuarom well de Soton ons denkjen vedreien? Woo kjenn wie daut väabieejen? (See doatoo dän Kausten “ Paus opp fa dän Soton siene Faulen!”) (c) Waut woa wie nu seenen?

⁹ De Soton es hinjalestich. Paulus säd, wie sullen ons von dän “siene Lesten” nich unjakjrieen loten (Efeesa 6:11, Reimerbibel). Wuarom räd Paulus hia von miere Lesten? Wiels de Fient un de beese Jeista nich bloos eenen Wajch haben, woo dee ons tofaul brinjen wellen, oba veschiedne. Un daut es uk nich onen Uasoak. Eenjemol haben dee  wäm met eene jewesse Lest nich kunt en de Faul locken, met eene aundre oba jo. Doawäajen beoobachten dee ons krakjt, om ruttofinjen, wua wie em jeisteljen schwak sent, un nutzen daut dan ut. Oba daut goode es: De Schreft lat ons weeten, woo de Soton schauft (2. Korinta 2:11). En dit Buak hab wie aul von eenje Faulen jerät, waut de Fient brukt, soo aus schlajchte Jesalschoft, Onmoral ooda nom tieteljen hinjaraun sennen. Nu well wie noch von eene aundre Faul räden, un daut es de Hakjsarie.

10. (a) Waut es Hakjsarie? (b) Woo sitt Jehova Hakjsarie aun? Woo denkjst du doaräwa?

¹⁰ To Hakjsarie jehieet biejlikj woasajen, zaubren, eenen Fluch opp eenen aundren saten un de Vestorwne no Rot froagen. Fa Jehova es Hakjsarie oppscheislich, wiels eena sikj doabie met de beese Jeista aufjeft (5. Mose 18:10-12; Openboarunk 21:8). Un wiels wie sellen eenen “Aufschu [haben] fa daut, waut schlajcht es”, well wie rajcht nuscht met de beese Jeista to doonen haben (Reema 12:9). Woo schlemm wudd daut doch sennen, wan wie onsen himlischen Voda doaderch dän Rigjen dreiden.

11. Wuarom wudd daut fa dän Soton een groota Erfolch sennen, wan wie ons wudden met Hakjsarie aufjäwen? Met waut jeit daut to vejlikjen?

¹¹ De Fient weet, daut een Christ Jehova aufsajcht, wan dee sikj met Hakjsarie aufjeft. Doawäajen es hee sea hinjaraun doano, ons bat doa to kjrieen. Emma, wan dän daut bie wäm jlekjt, es daut een groota Erfolch fa am. Wuarom? Stal die mol väa, een Soldot wudd siene Armee un sienen Väaschten dän Rigjen dreien un sikj opp de Fiend äare Sied stalen. Dee äa Armeeleida wudd sikj secha sea freien un veleicht soogoa puchen, daut de Soldot nu opp äare Sied wia. Veleicht haft dee sikj uk noch  domm äwa dän aundren Väaschten. Krakjt soo wudd daut sennen, wan een Christ sikj met Hakjsarie aufjeef. Dee wudd Jehova met Fliet dän Rigjen dreien un sikj dän Soton äwajäwen. Denkj mol han, woo dee sikj wudd de Fusten voll freien, daut hee dän nu opp siene Sied haud. Secha wudd kjeena von ons wellen dän Soton dise Freid jennen. Wie wellen Jehova kjeenmol aufsajen, oba am emma tru bliewen.

12. Woo prooft de Soton ons bat doa to brinjen, daut wie Hakjsarie nich fa schlemm aunseenen?

¹² Soo lang aus wie fa Hakjsarie eenen Aufschu haben, kaun de Fient ons doamet nich hinjaret Licht fieren. Un daut weet dee uk. Krakjt doawäajen well dee ons vedreien. Dee well Gott siene Deena enbillen, “daut de Sind eendoont es, un daut daut goode schlajcht es” (Jesaja 5:20). Woo haft dän daut aul foaken jejlekjt? Doaderch, daut dee prooft, wäm oppem Twiewel to brinjen.

13. Woo haft de Fient jeprooft, aundre oppem Twiewel to brinjen?

¹³ See wie mol, woo de Fient daut em Goaden Eden deed. Hee fruach Eva: “Haft Gott werkjlich jesajcht, daut jie von irjent een Boom nich äten sellen?” Un en Hiob siene Tiet, aus de Enjel em Himmel toopkjeemen, kjeem de Fient doa uk han un fruach: “Meest du doa es kjeen Grunt, wuarom . . . [Hiob] Forcht fa Gott haft?” Un aus Jesus sienen Deenst oppe Ieed aunfunk, wull de Fient am aufproowen. Hee säd to am: “Wan du Gott sienen Sän best, dan jebeed dise Steena, daut dee Broot woaren.” Denkj mol han: De Soton wia noch soo onveschämt, daut dee daut em Twiewel brocht, waut Jehova selfst soo bie sas Wäakj ea von Jesus jesajcht haud: “Dit es mien leewa Sän, met däm ekj sea tofräd sie” (1. Mose 3:1; Hiob 1:9; Matäus 3:17; 4:3).

14. (a) Woo haft de Fient kunt eenje Menschen em Twiewel brinjen? (b) Waut woa wie nu seenen?

 ¹⁴ Krakjt soo deit de Fient daut uk vondoag. Hee prooft de Menschen entobillen, daut Hakjsarie goanich soo schlemm es. Un daut es truarich, daut hee aul eenje von Gott siene Deena haft kunt oppem Twiewel brinjen. Dee haben aunjefongen to denkjen, daut veleicht nich aules, waut met Hakjsarie to doonen haft, jefäadlich es (2. Korinta 11:3). Woo wudd wie soone Breeda halpen kjennen? Un woo kjenn wie doafäa oppkomen, daut de Fient ons nich teischen kaun? See wie doatoo mol, woo de Fient dän Tietvedrief un de Doktarie brukt, om Menschen en siene Faul to locken.

15. (a) Woo woat Hakjsarie en väle Lenda aunjeseenen? (b) Woo haben eenje Christen sikj loten teischen?

¹⁵ En väle Lenda woat daut fa nuscht waut schlemmet jetalt, wan eena sikj met waut aufjeft, waut met Jeista, Hakjsen ooda sest Zaubarie to doonen haft. Daut jeft emma mea Films, Bieekja, Komputaspäls un Programs em Tellewizhen, waut sikj von soont haundlen. Eenje von dise Films un Bieekja sent wiet vespreet un väle jleichen dee. Soo woat de Menschen enjebilt, daut Hakjsarie goot un intressaunt es un daut dee, waut soont driewen, sea kluak sent. De beese Jeista haben daut aulsoo bat doa jekjräajen, daut Hakjsarie nich mea fa jefäadlich jetalt woat. Haben eenje von Jehova siene Deena sikj uk teischen loten? Jo, dee haben. Biejlikj säd een Christ, waut sikj eenen Film aunjekjikjt haud, wua daut om Hakjsarie jinkj: “Ekj hab je mie daut bloos aunjekjikjt, oba selfst doo ekj daut nich.” Wuarom es daut jefäadlich, soo to denkjen?

16. Wuarom es daut soo jefäadlich, Tietvedrief to haben, waut met Hakjsarie to doonen haft?

¹⁶ Sikj Hakjsarie auntokjikjen es secha waut aundret,  aus daut to doonen. Oba daut bediet nich, daut daut nich eene Jefoa es. Woo weet wie daut? Soo aus wie aul jeseenen haben, beoobachten de Fient un de beese Jeista ons krakjt, om ruttofinjen, waut fa Jedanken un Schwakheiten wie haben. De Schreft jeft nich auntovestonen, daut dee en ons Vestaunt nenkjikjen kjennen. * Doawäajen kjikjen de Fient un de beese Jeista doano, waut ons intressieet un met waut wie ons aufjäwen. Wan dee dan enwoaren, daut een Christ Films ooda Bieekja jleicht, waut sikj biejlikj von Woasajarie, Hakjsen ooda von beese Jeista haundlen, weeten dee krakjt, waut fa eene Schwakheit dee haft. Dan kjennen dee daut utnutzen un soo lang aun dise Schwakheit schaufen, bat see dän gaunz unja haben. Eenje haft daut soo jegonen. Dee haben schlieslich selfst Hakjsarie jedräwen, wiels dee derch äaren Tietvedrief een Intressaunt doafäa jekjräajen haben (läs Galata 6:7).

17. Woo prooft de Fient daut uttonutzen, wan wäa schaubich es?

¹⁷ Oba de Tietvedrief es nich daut eensje, wuamet de Fient ons tofaul brinjen well. Hee weet uk, daut jieda eena om de Jesuntheit bekjemmat es. Wan wäa schaubich es un aul väl jepleistat haft un daut oba nich bäta woat, kaun dän de Moot verutschen (Markus 5:25-26). Dise Loag kunnen de Soton un de beese Jeista utnutzen. Dee kunnen dän veleiden, met waut to doktren, wua “Zaubakrauft” met en es (Jesaja 1:13, NW). Daut wudd dän Kranken em jeisteljen sea toom schoden sennen. Wuarom?

18. Waut fa Doktarieen un Tests woaren Christen meiden? Wuarom doonen dee daut?

 ¹⁸ Aus de Israeliten “Zaubakrauft” jebrukt hauden, säd Jehova to an: “Wan jie june Henj no mie utstrakjen, woa ekj sest wua hankjikjen; uk wan jie väl bäden, woa ekj nich horchen” (Jesaja 1:15). Secha well wie nich, daut Jehova onse Jebäda nich mea aunnemt. Besonda wan wie krank sent, bruck wie siene Help un wie wellen nuscht doonen, daut wie dee velieren (Psalm 41:4). Wan daut soo lat, daut irjenteene Doktarie ooda een Test kunn met Hakjsarie to doonen haben, woat een Christ doa gaunz von wajchbliewen (Matäus 6:13). * Dan kaun dee secha sennen, daut Jehova am uk fa wieda biestonen woat. (See doatoo uk dän Kausten “ Es daut Hakjsarie?”)

19. (a) Waut haft de Fient väle Menschen kunt enbillen? (b) Waut fa Jeschichten sellen Gott siene Deena nich novetalen?

¹⁹ En eenje Lenda talen de mieeschte Menschen dän beesen Fient un siene Macht nich mea fa soo jefäadlich. En aundre Lenda wada es daut jroz aundasch. Doa deit dee sikj väl jefäadelja aus dee es,  un de Menschen jleewen daut. Doawäajen läwen eenje Dach un Nacht en Angst fa beese Jeista. Doa woaren uk väle Jeschichten vetalt, waut de beese Jeista aules jedonen haben, un de Menschen jeft daut Nies, sikj doavon to unjahoolen. Wudd wie uk sellen soone Jeschichten novetalen? Secha nich. See wie mol tweeatlei, wuarom Gott siene Deena daut nich doonen.

20. Woo kunn wäa dän Soton siene Iedeeen vebreeden, onen daut selfst entowoaren?

²⁰ Eenatlei es, daut wie dän Soton unjastetten wudden, wan wie Jeschichten von de beese Jeista wiedavetalden. Woosoo? De Schreft sajcht, daut de beesa Fient väl Krauft haft, oba dee sajcht uk, daut dee de Menschen met “veloagne Tieekjens” veleiden deit (2. Tessalonicha 2:9-10). De Soton weet goot, woo hee de Menschen vedreien kaun. Hee kaun dee, waut fa Hakjsarie eenen Intressaunt  haben, leicht Sachen enbillen. Dee jleewen dan, see haben irjentwaut jeseenen ooda jehieet un vetalen daut dan wieda. Un jiedatsmol, wan dee äare Jeschicht novetalt woat, woat doa een bät waut biejedonen. Wan een Christ soone Jeschichten wiedadroagen wudd, wudd dee met dän “Voda äwa aule Läajes” toopschaufen. Hee wudd dän Soton siene Iedeeen bekauntmoaken (Johanes 8:44; 2. Timotäus 2:16).

21. Von waut saul onse Vetal sennen?

²¹ En de Schreft sajcht daut: “Well wie Jesus emma em Uag hoolen, dee dän Gloowen en ons aunjefongen haft un uk foadich moaken woat” (Hebräa 12:2). Daut es daut tweede, wuarom wie nich emma wada Jeschichten von beese Jeista vetalen sellen, nich mol dan, wan wie daut selfst beläft haben. Wie wellen Christus em Uag hoolen un nich dän beesen Fient. Jesus wist doa krakjt om, waut de Fient doonen kunn un waut nich. Oba aus hee oppe Ieed wia, vetald hee siene Jinja nich dän tietäwa Jeschichten von de beese Jeista. Hee wia doarom todoonen, de goode Norecht von Gott sien Rikj bekaunttomoaken. Un wie wellen uk leewa “von Gott siene groote Wundawoakjen räden”, soo aus Jesus un de Apostel daut deeden (Aposteljeschicht 2:11; Lukas 8:1; Reema 1:11-12).

22. Waut kjenn wie doatoo doonen, daut em Himmel Freid es?

²² Soo aus wie jeseenen haben, brukt de Fient väle veschiedne Lesten, om ons von Jehova wajchtolocken, biejlikj de Hakjsarie. Oba wan wie fa daut schlajchte eenen Aufschu haben un aun daut goode fausthoolen, dan woat de beesa Fient kjeene Jeläajenheit kjrieen, ons met irjent Hakjsarie to veleiden (läs Efeesa 4:27). Un denkj wie uk doaraun, woo väl Freid daut em Himmel jeft, wan wie dän Soton “siene Lesten” soo lang wadastonen, bat dee ieescht venicht es (Lukas 15:7; Efeesa 6:11, Reimerbibel).