35. ARTIKJEL FA DAUT STUDIUM
“But junt [wieda] unjarenaunda opp”
“Moakt junt unjarenaunda Moot un but junt unjarenaunda opp” (1. TESS. 5:11)
LEET 90 Ons unjarenaunda Moot toospräakjen
WAUT WIE SEENEN WOAREN a
1. Bie waut fa een Woakj moak wie aula met no 1. Tessalonicha 5:11 no?
HABEN se bie junt mol een Vesaumlungshus jebut ooda daut nie jemoakt? Wan du daut mol beläft hast, dan denkjt die daut secha noch von daut ieeschte Toopkomen doa. Wieescht du Jehova dan nich sea dankboa? Veleicht wieescht du mau rajcht soo schaftich, daut du Tronen enne Uagen hautst un meist nich daut Aunfangsleet sinjen kust. Onse schmocke Vesaumlungshiesa brinjen Iea opp Jehova. Oba doa es noch een aundret Buwoakj, wua wie noch mea Iea opp Jehova brinjen kjennen. Bie dit Buwoakj es mea met en aus bloos Jebieda. Doa es met en, de Menschen opptobuen, waut no dise Vesaumlungshiesa komen. Aun soon Buwoakj docht de Apostel Paulus, aus hee onsen Teemavarsch oppschreef (Läs 1. Tessalonicha 5:11).
2. Waut woa wie en disen Artikjel seenen?
2 De Apostel Paulus es een sea goodet Biespel doafäa, woo eena kaun siene Gloowesbreeda oppbuen. Hee feeld met dee met. En disen Artikjel woa wie seenen, woo hee siene Gloowesbreeda holp, (1) en Schwierichkjeiten uttohoolen, (2) met aundre Fräd to hoolen un (3) äaren Gloowen aun Jehova to stoakjen. See wie mol, woo wie am nodoonen kjennen un onse Breeda un Sestren vondoag dän Dach oppbuen (1. Kor. 11:1).
PAULUS HOLP SIENE GLOOWESBREEDA, SCHWIERICHKJEITEN DERCHTOSTONEN
3. Wuarom wia daut utjejlikjt, soo aus Paulus äwa Schwierichkjeiten docht?
3 Paulus räakjend siene Gloowesbreeda sea väl. Hee haud selfst aul Schwierichkjeiten derchjemoakt, doawäajen kunn hee met de Gloowesbreeda metfeelen, wan dee Schwierichkjeiten derchmuaken. Opp eene Sauz haud Paulus kjeen Jelt mea, un hee must sikj eene Oabeit sieekjen, om fa sikj un siene Frind to sorjen (Apj. 20:34). Siene Oabeit wia Zelten moaken. Aus hee no Korint kjeem, schauft hee ieescht met Aquilla un Priszilla toop, waut uk Zeltmoaka wieren. Oba “aum Sabat jinkj hee emma” de Juden un Griechen prädjen. Aus dan Silas un Timotäus doa hankjeemen, “funk Paulus aun sikj gaunz un goa hantojäwen”, aulsoo de gaunze Tiet em Deenst to sennen (Apj. 18:2-5). Paulus vegaut kjeenmol, daut Jehova deenen daut wichtichste em Läwen wia. Wäajen Paulus soo flietich wia un een goodet Biespel jeef, kunn hee siene Breeda un Sestren Moot toospräakjen. Hee holp an, doaraun to denkjen, daut fa de Famielje sorjen un de Drockichkjeiten em Läwen an nich doavon aufhoolen sullen, no “daut aulabaste” to sträwen, aulsoo aules, waut to Jehova siene Aunbädunk jehieed (Filip. 1:10).
4. Woo holpen Paulus un Timotäus äare Gloowesbreeda, met Vefoljunk foadich to woaren?
4 Nich lang nodäm aus eene Vesaumlunk en Tessalonich oppjestalt wort, musten de niee Breeda doa met väl Jäajenstaunt foadich woaren. Aus de Jäajna Paulus un Silas nich finjen kunnen, schlapten dee “eenje aundre Breeda ver de Stautsväastona”, un brelden: “Dise haundlen aula jäajen dän Kjeisa sien Jesaz”! (Apj. 17:6-7). Stal die mol väa, woo Angst de niee Breeda wort, aus dee daut enworden, daut de Menschen vonne Staut nu jäajen an wieren! Dee hauden leicht kunt en äaren Deenst fa Jehova noloten, oba Paulus wull nich, daut daut bat doa kjeem. Wan hee un Silas uk veloten musten, muaken see oba secha, daut fa de niee Vesaumlunk goot jesorcht wort. Paulus säd to de Tessalonicha: “[Wie schekjen] onsen Brooda Timotäus . . . Hee sull junt em Gloowen oppbuen un Moot toospräakjen, daut kjeena wäajen de Vefoljungen trigjfaulen mucht” (1. Tess. 3:2-3). Meist secha haud Timotäus en siene Staut Liestra uk Vefoljunk beläft. Hee haud jeseenen, woo Paulus de Breeda un Sestren doa jestoakjt haud. Wiels hee jeseenen haud, woo Jehova dee holp, kunn Timotäus de niee Breeda un Sestren uk vesechren, daut aules wada wudd goot woaren (Apj. 14:8, 19-22; Heb. 12:2).
5. Woo kjeem Bryant daut togood, waut een Eltesta fa am deed?
5 Met waut stoakjt Paulus siene Gloowesbreeda noch? Aus Paulus un Barnabas trigj no Liestra, Ikonion un Antiochia kjeemen, stalden dee “en aule Jemeenten Eltestasch” aun (Apj. 14:21-23). Dise Eltestasch wieren secha een groota Troost fa de Vesaumlungen, krakjt soo aus de Eltestasch vondoag dän Dach. Een Brooda, waut Bryant heet, sajcht: “Aus ekj 15 wort, veleet miene Pape von Tus un miene Mame wort utjeschloten. Ekj feeld mie mootloos un veloten.” Waut holp Bryant, en dise schwoare Tiet uttohoolen? Hee sajcht: “Tony, een Eltesta, räd met mie enne Toopkomes un uk sestwua. Hee vetald mie von soone, waut Schwierichkjeiten derchmuaken, un doch schaftich bleewen. Hee wees mie Psalm 27:10 un räd foaken von Hiskia, waut tru bleef, wan sien Voda uk nich een goodet Biespel fa am wia.” Woo holp Bryant dit? Hee sajcht: “Waut Tony deed, holp mie, daut ekj irjentwanea kunn met dän Voltietdeenst aunfangen, waut mie sea schaftich moakt.” Jie Eltestasch, kjikjt no soone Breeda aus Bryant, dee daut fält, daut dee Moot toojesproaken woat (Spr. 12:25).
6. Woo brukt Paulus Läwesjeschichten, om siene Breeda un Sestren Moot tootospräakjen?
6 Paulus holp siene Breeda un Sestren denkjen, daut “eene [groote] Wolkj” von true Deena aul en Schwierichkjeiten utjehoolen hauden, wäajen Jehova dee Krauft jeef (Heb. 12:1). Paulus wist, woo de Läwesjeschichten von dee, waut aul ea wieren tru jebläwen, siene Breeda halpen kunnen. Dise Läwesjeschichten kunnen dee Moot jäwen un halpen, wieda no “däm läwendjen Gott siene Staut” to kjikjen (Heb. 12:22). Ons jeit daut krakjt soo. Haft die daut nich uk mol Moot jejäft, aus du jeläst hast, woo Jehova Gideon, Barak, David, Samuel ooda aundre jeholpen haft? (Heb. 11:32-35). Krakjt soo es daut met Biespels vondoag dän Dach. Enne Hauptoffiz kjrieej wie foaken Breew von Breeda un Sestren, waut sajen, woo sea an daut jestoakjt haft, Läwesjeschichten von Jehova siene true Deena von vondoag dän Dach to läsen.
PAULUS WIA FA SIENE GLOOWESBREEDA EEN BIESPEL, WAN DAUT OM FRÄD HOOLEN JINKJ
7. Waut kaust du von dän Rot lieren, waut Paulus en Reema 14:19-21 jeef?
7 Wie kjennen onse Breeda un Sestren oppbuen, wan wie selfst doaropp schaufen, daut doa enne Vesaumlunk Fräd es. Wie loten nich too, daut veschiedne Meenungen ons uteneen brinjen. Un wie bliewen nich opp ons Stekj stonen, wan daut enne Schreft kjeenen Gruntsauz doafäa jeft. See wie mol een Biespel. Enne Vesaumlunk en Room wieren judische uk nichjudische Christen. Aus daut Jesaz Moses ieescht nich mea jeltich wia, jeef daut fa Jehova siene Deena nich mea Jesazen doaräwa, waut dee äten kunnen un waut nich (Mar. 7:19). Von dise Tiet aun feelden sikj eenje judische Christen frie, veschiednet Äten to äten. Oba aundre judische Christen kjrieejen sikj doa nich too. Doaderch jeef daut Spoolungen enne Vesaumlunk. Paulus muak daut dietlich, woo wichtich daut wia, daut doa wieda Fräd enne Vesaumlunk wia. Hee säd: “Daut es bäta nich Fleesch to äten ooda Wien to drinkjen ooda irjent sest waut to doonen, wuaraun dien Brooda sikj stat” (läs Reema 14:19-21). Paulus holp doaderch siene Gloowesbreeda to seenen, woo toom Schoden soone Striedarieen fa Eenselne uk fa de gaunze Vesaumlunk sennen kunn. Hee wia mau rajcht reed, selfst waut tochtoloten, om kjeenem tofaul to brinjen (1. Kor. 9:19-22). Wie kjennen krakjt soo Fräd hoolen un aundre oppbuen, wan wie nich äwa perseenelje Meenungen strieden.
8. Waut deed Paulus, aus doa waut oppkjeem, waut dän Fräd enne Vesaumlunk stieed?
8 Paulus hilt Fräd met soone, waut en wichtje Sachen nich met am metstemden, un jeef doaderch een goodet Biespel. Bie de ieeschte Christen biejlikj jeef daut soone, waut doaropp stonen bleewen, daut de Nichjuden, waut Christen worden, sikj musten beschnieden loten. Veleicht wia daut, om de Juden kjeene Uasoak to jäwen, schlajcht äwa an to räden (Gal. 6:12). Paulus wia doa nich met envestonen. Oba hee wull nich, daut dee bloos sullen daut doonen, waut hee wull. Enne Städ daut wia hee deemootich un fruach de Apostel un Eltestasch en Jerusalem no Rot (Apj. 15:1-2). Wäajen Paulus daut soo aus dit deed, holp hee dise Christen, äare Freid to hoolen un daut doa wieda Fräd enne Vesaumlunk wia (Apj. 15:30-31).
9. Woo kjenn wie Paulus nodoonen?
9 Wan daut mol Striedarie jeft, dan kjenn wie no Fräd sträwen, wan wie Aunleidunk bie dee sieekjen, waut Jehova aunjestalt haft, fa de Vesaumlunk to sorjen. Foaken kaun eena biblischen Rot en onse Bieekja finjen ooda en de Aunwiesungen von de Organisazion. Wan wie ons no dee rechten un nich onse ieejne Meenunk vebreeden, dan kjenn wie methalpen, daut enne Vesaumlunk Fräd es.
10. Waut deed Paulus noch, om enne Vesaumlunk no Fräd to sträwen?
10 Paulus sträwd no Fräd, wäajen hee von de goode Sieden von siene Breeda un Sestren räd un nich von dee äare Fäla. Aum Enj von dän Breef aun de Reema nand Paulus biejlikj väle biem Nomen, un mieeschtens säd hee noch waut goodet von dee. Wie kjennen Paulus nodoonen, wan wie uk frie von de Breeda un Sestren äare goode Sieden räden. Wan wie daut doonen, dan woa wie noch jratre Frind met de Breeda, un de Leew enne Vesaumlunk woat noch jrata woaren.
11. Woo kjenn wie wada Fräd moaken, wan daut Oneenichkjeit jeft?
11 Eenjemol kaun daut sennen, daut mau rajcht erfoarne Christen nich met eenaunda envestonen sent un sikj strieden. Krakjt daut passieed met Paulus un sienen gooden Frint Barnabas. Dise twee Mana worden sikj sea oneenich doaräwa, aus dee wullen Markus opp äare näakjste Prädichtreis metnämen. Dee “worden sikj soo oneenich”, daut dee bat doa kjeemen, nich mea toop to reisen (Apj. 15:37-39). Oba Paulus, Barnabas un Markus muaken wada Fräd. Doaderch weesen see, daut an daut wichtich wia, daut doa Fräd un Eenichkjeit enne Vesaumlunk wia. Lota räd Paulus goot von Barnabas un Markus (1. Kor. 9:6; Kol. 4:10). Wan wie ons met wäm enne Vesaumlunk oneenich sent, dan mott wie uk doaraun schaufen, daut oppem Kloaren to brinjen un wieda no dee äare goode Sieden to kjikjen. Opp dee Wajch sträw wie no Fräd un Eenichkjeit (Efs. 4:3).
PAULUS STOAKJT SIENE BREEDA UN SESTREN ÄAREN GLOOWEN
12. Met waut fa Schwierichkjeiten motten väl Breeda un Sestren foadich woaren?
12 Wie kjennen onse Breeda un Sestren oppbuen, wan wie dee äaren Gloowen aun Jehova stoakjen. Eenje woaren veleicht von daut Frintschoft vespott, waut nich aun Jehova jleeft ooda von Schoolpoatna ooda Oabeitspoatna. Aundre haben väl Trubbel met de Jesuntheit ooda dee motten proowen daut to äwakomen, daut wäa äare Jefeelen velazt haft. Un wada aundre sent aul joarenlank jedeept un luaren aul sea lang, daut et met dise Welt mol to Enj jeit. Aul daut kaun dän Gloowen oppe Proow stalen. Bie de ieeschte Christen hauden väle biejlikj soone Schwierichkjeiten. Waut deed Paulus, om siene Breeda un Sestren to stoakjen?
Woo kjenn wie aundre oppbuen, soo aus de Apostel Paulus deed? (See Varsch 13) b
13. Woo holp Paulus soone, dee wäajen äaren Gloowen vespott worden?
13 Paulus brukt de Schreft, om dän Gloowen von siene Breeda un Sestren opptobuen. De judische Christen wisten veleicht nich, waut dee krakjt to äa Frintschoft sajen sullen, waut Jehova nich deenden, un waut säden, daut de judischa Gloowen bäta wia aus de Christengloowen. Paulus sien Breef aun de Hebräa stoakjt dise Christen secha sea (Heb. 1:5-6; 2:2-3; 9:24-25). Dee kunnen Paulus siene Wieed brucken, om met äa Frintschoft to räden. Vondoag dän Dach kjenn wie onse Breeda, waut vespott woaren, uk halpen, daut dee de biblische Bieekja brucken kjennen, om äaren Gloowen uttolajen. Un wan onse junge Menschen vespott woaren, wäajen dee aun eenen Schepfa jleewen, dan kjenn wie dee halpen, de Hefta to brucken Das Leben: Reiner Zufall? un Der Ursprung des Lebens: Fünf Fragen kritisch beleuchtet. Soo kjennen dee wiesen, wuarom dee aun eenen Schepfa jleewen.
Woo kjenn wie aundre oppbuen, soo aus de Apostel Paulus deed? (See Varsch 14) c
14. Waut deed Paulus, wan hee uk sea drock wia met prädjen un lieren?
14 Paulus foddad siene Gloowesbreeda opp, derch “goode Woakjen” Leew to bewiesen (Heb. 10:24). Paulus holp siene Breeda un Sestren nich bloos derch daut, waut hee säd, oba uk derch daut, waut hee deed. Biejlikj aus siene Gloowesbreeda en Judäa eene Hungaschnoot beläwden, brocht hee an waut Sachen, waut an needich fälden (Apj. 11:27-30). Wan Paulus uk sea drock wia met prädjen un lieren, sach hee oba emma doano, waut de Breeda em tieteljen fäld (Gal. 2:10). Derch daut kunn hee siene Breeda halpen, daut dee noch een jratret Vetruen kjrieejen, daut Jehova fa an sorjd. Wie kjennen ons uk aunstrenjen, onse Tiet un Fäichkjeiten to brucken, om onse Breeda en Noot uttohalpen un dee opp dee Wajch em Gloowen opptobuen. Daut kjenn wie uk, wan wie pinkjlich Gowen jäwen fa daut weltwiede Woakj. Opp dise un opp veschiedne aundre Wäaj kjenn wie onse Breeda un Sestren halpen, doaropp to vetruen, daut Jehova dee kjeenmol veloten woat.
Woo kjenn wie aundre oppbuen, soo aus de Apostel Paulus deed? (See Varsch 15-16) d
15-16. Woo sell wie met soone omgonen, waut em Gloowen schwak jeworden sent?
15 Paulus jeef nich Hopninj opp bie dee, waut em Gloowen schwak jeworden wieren. Hee wees dee Metleet un räd leeftolich un frintlich met dee (Heb. 6:9; 10:39). En sienen Breef aun de Hebräa brukt hee biejlikj foaken de Wieed “wie” un “ons”. Doaderch wees hee, daut dis Rot fa am uk wia (Heb. 2:1, 3). Wie jäwen krakjt soo aus Paulus uk nich Hopninj opp fa dee, waut em Gloowen schwak jeworden sent. Enne Städ daut bu wie dee doaderch opp, daut wie an wiesen, daut wie opprechtich om dee bekjemmat sent, un kjennen dee opp dise Wajch onse Leew wiesen. Frintlich un leeftolich to dee sennen, kaun dee krakjt soo väl halpen aus daut, waut wie sajen.
16 Paulus vesechad siene Breeda un Sestren, daut Jehova om äare goode Woakjen omwist (Heb. 10:32-34). Wie kjennen daut uk biejlikj soo doonen, wan wie eenen Gloowesbrooda halpen, waut em Gloowen schwak jeworden es. Wie wudden dän kjennen froagen, aus hee wudd wellen doavon vetalen, woo hee de Woarheit kjanen lieed ooda aun soone Tieden trigjdenkjen, wua hee Jehova siene Help späaren kunn. Opp soone Jeläajenheit kjenn wie dän vesechren, daut Jehova daut kjeenmol vejäten haft, waut vonne Leew deejanja am wees, un daut Jehova dän uk enne komende Tiet kjeenmol veloten woat (Heb. 6:10; 13:6). Derch soone Vetal kaun deejanja veleicht wada dän Wunsch kjrieen, Jehova wieda to deenen.
“BUT JUNT [WIEDA] UNJARENAUNDA OPP”
17. En waut kjenn wie ons noch wieda vebätren?
17 Soo aus een Buoabeida siene Oabeit met de Tiet emma bäta vesteit, soo kjenn wie uk met de Tiet emma bäta woaren met aundre oppbuen. Wie kjennen aundre halpen, mea Krauft to kjrieen, om en Schwierichkjeiten uttohoolen, wan wie dee von soone vetalen, waut aul ea en Schwierichkjeiten tru jebläwen sent. Wie kjennen no Fräd sträwen, wan wie von aundre äare goode Sieden räden, wie kjennen Fräd hoolen, wan dee jestieet woat, un wie kjennen wada Fräd moaken, wan doa Oneenichkjeit oppkjemt. Wie kjennen uk wieda dän Gloowen von onse Breeda un Sestren oppbuen, wan wie met dee äwa wichtje Lieren vonne Bibel räden un dee met waut halpen. Wie kjennen uk deejanje em Gloowen stoakjen, waut em jeisteljen raufjekomen sent.
18. Waut best du die eenich to doonen?
18 Dee, waut bie onse Buwoakjs metmoaken, sent schaftich un tofräd. Wie kjennen krakjt soo schaftich un tofräd sennen, wan wie bie daut jeistelje Buwoakj enne Vesaumlunk methalpen. Werkjelje Jebieda vefaulen met de Tiet. Oba bie daut jeistelje Buwoakj kaun onse Oabeit fa eewich toom gooden sennen. Well wie ons eenich sennen, disen Rot notokomen: “Moakt junt [wieda] unjarenaunda Moot un but junt unjarenaunda opp” (1. Tess. 5:11).
LEET 100 Siet gaustfrie un oppnäment
a Daut Läwen en dise Welt es sea schwoa. Onse Gloowesbreeda woat von veschiedne Sieden unja Druck jesat. Wie kjennen fa dee eene Help sennen, wan wie doano seenen, woo wie dee Moot toospräakjen kjennen. Om daut to doonen, kaun ons daut Biespel von dän Apostel Paulus halpen.
b BILTBESCHRIEWUNK: Een Voda wiest sien Mejalkje, woo dee onse Bieekja brucken kaun, om dän Druck to wadastonen, nich bie Wienachten mettomoaken.
c BILTBESCHRIEWUNK: Een Poa Lied es no eene aundre Städ em Launt jefoaren, om em Nootfaul uttohalpen.
d BILTBESCHRIEWUNK: Een Eltesta es bie eenen Brooda, waut em Gloowen schwak jeworden es. Hee wiest dän Brooda waut Bilda von de Pioniadeenst-School, wua see mol Joaren trigj toop wieren. De Bilda halpen am aun de scheene Tieden denkjen, waut see mol toop hauden. Met de Tiet well de Brooda wada dee Freid haben, waut hee haud, aus hee Jehova noch deend, un hee kjemt wada trigj no de Vesaumlunk.
