Trigj nom Enhault

No de Enhaultslist gonen

LÄWESJESCHICHT

Ekj hieed kjeenmol opp, mea to lieren

Ekj hieed kjeenmol opp, mea to lieren

EKJ sie Jehowa sea dankboa fa daut Väarajcht, daut hee mien “Groota Liera” es (Jes. 30:20, NW). Hee lieet siene Deena derch sien Wuat, derch siene wundaschmocke Schepfunk un derch siene Organisazion. Hee brukt uk onse Breeda un Sestren toom ons lieren. Ekj sie nu aul meist hundat Joa oolt, oba mie kjemt daut noch emma togood, von Jehowa opp aul dise veschiedne Wäaj to lieren. Ekj well junt mol vetalen, wuarom.

Met miene Famielje toop aune 1948

Ekj wort aune 1927 en eene kjliene Staut dicht bie Chicago, Illinois, enne Stäts jebuaren. Onse hauden fief Kjinja: Jetha, Don, ekj, Karl un Joy. Wie wieren ons aula gaunz eenich, Jehowa to deenen. Jetha wia aune 1943 en de tweede Klauss von de Gilead-School. Mien Brooda Don kjeem aune 1944 em Betel en Brooklyn, New York nenn. Karl jinkj dan aune 1947 em Betel nenn un Joy aune 1951. Dee äa goodet Biespel un uk daut goode Biespel von miene Elren holpen mie, daut ekj uk mea doonen wull em Deenst fa Gott.

WOO ONSE FAMIELJE AUNFUNK, VON JEHOWA TO LIEREN

Onse jleichten de Bibel to läsen un dee leewden Gott un lieeden ons Kjinja daut uk, Gott to leewen. Oba miene Pape jleicht de Kjoakjen nich mea, wiels hee haud em Ieeschten Weltkjrich aus Soldot no Europa must. Onse Mame wia Gott sea dankboa, daut äa Maun wia vom Kjrich trigj no Hus jekomen, un see säd to am: “Karl, go wie doch toop no de Kjoakj, soo aus wie ea deeden.” Oba onse Pape säd to ar: “Ekj kaun die doa hanbrinjen, oba ekj woa doa nich nenngonen.” See fruach am: “Wuarom nich?” Un dan säd hee: “Em Kjrich deeden de Prädjasch von deeselwje Jemeent de Soldoten un daut Kjrichsjereetschoft opp beid Sieden von dän Kjrich säajnen. Opp woone Sied wia Gott dan?”

Eenen Dach, aus miene Mame enne Kjoakj wia, kjeemen twee von Jehowa siene Zeijen no ons. Dee booden miene Pape twee Bieekja aun met dän Nomen Light, wua daut om de Openboarunk jinkj. Daut intressieed miene Pape un hee neem de Bieekja. Aus miene Mame dee sach, funk see dee fuaz aun to läsen. Dan eenen Dach läsd see enne Post, daut aul dee, waut daut intressieed, kunnen no eene Städ komen, wua krakjt dise Light-Bieekja studieet worden. Doa wull see hangonen. Aus see doa hankjeem, muak eene elre Fru de Däa op. Mame hilt eent von dee Bieekja no Hecht un säd: “Studia jie dit hia?” De Fru säd: “Oba jo! Bloos nennkomen!” De näakjste Wäakj neem onse Mame ons Kjinja uk met un doano jinj wie doa jieda Wäakj han.

Bie eent von dise Toopkomes fruach de Leida mie, aus ekj nich wull Psalm 144:15 läsen, wua daut sajcht, daut dee, waut Jehowa deenen, jesäajent, ooda schaftich, sent. Ekj jleicht disen Varsch un uk 1. Timotäus 1:11, wua daut sajcht, Jehowa es een “freidja Gott”, un uk Efeesa 5:1, wua daut sajcht: “Doot Gott no.” Dan kunn ekj vestonen, daut ekj wudd sellen schaftich sennen, daut ekj mienen Schepfa deenen kaun, un daut ekj am wudd sellen fa dise groote Iea danken. Von dan aun hab ekj sea prooft, dit to doonen.

De Vesaumlunk, waut daut dichste bie wia, wia 32 Kjlomeeta (20 Miel) auf en de Staut Chicago. Oba wie fuaren no de Toopkomes un ekj lieed emma mea von de Schreft. Mie denkjt daut noch von een Mol, aus de Leida Jetha eene Auntwuat jäwen leet. Ekj horcht ar too un docht: “Daut wist ekj! Ekj haud uk kunt Haunt opphäwen un daut sajen.” Dan funk ekj aun, mie reedtomoaken un selfst Auntwuaten to jäwen. Oba waut noch wichtja wia: Ekj kjeem Jehowa noda krakjt soo aus miene twee Breeda un miene beid Sestren. Aune 1941 leet ekj mie dan deepen.

EKJ LIEED OPP DE KONGRESSEN VON JEHOWA

Mie denkjt daut noch besonda von eenen Kongress en Cleveland, Ohio aune 1942. Onse Famielje bleef doa en Zelten to Nacht dicht bie de Kongress-Städ met een deel aundre Famieljes toop. Oba doa wieren noch väl aundre Breeda un Sestren von äwa 50 Städen en de Stäts äwa Fon toopjeknekjt. Daut wia jroz dee Tiet, aus de Tweeda Weltkjrich sea oajch wia un Jehowa siene Zeijen emma dolla vefolcht worden. Zeowes sach ekj, daut eenje Breeda äare Foatieja soo rom de Zelten hanstalden, daut de Lichta no buten jedreit wieren. Dee hauden sikj daut berät, daut en jieda Koa eena bliewen wudd toom de Nacht äwa oppaussen. Wan dee irjentwaut enwoaren wudden, waut eene Jefoa kunn sennen, dan wudden dee blosen un äare Lichta enswitschen toom de Jäajna enne Uagen dachen. Dan wudden de aundre kjennen komen toom halpen. Ekj docht soo: “Jehowa sien Volkj es werkjlich reed fa aules!” Doa passieed oba nuscht Schlajchtet, un wäajen ekj mie secha feeld, kunn ekj ruich schlopen.

Joaren lota docht ekj wada aun disen Kongress. Dan foll mie daut opp, daut miene Mame nich een beskje Angst jewäsen haud. See vetrud gaunz opp Jehowa un siene Organisazion. Ekj woa äa feinet Biespel kjeenmol vejäten.

Een Stootje ver disen Kongress wia Mame Pionia jeworden. Bie de Räden äwa dän Voltietdeenst paust see dan besonda sea opp. Aus wie oppem Wajch trigj no Hus wieren, säd see to ons: “Ekj wudd jleichen, em Pioniadeenst to bliewen, oba ekj kaun nich beides: em Pioniadeenst sennen un tus aules fein besorjen.” Dan fruach see ons, aus wie ar wudden halpen. Wie säden jo, un dan deed see jiedrem eenen von ons eent ooda twee Stowen toodeelen, waut wie besorjen sullen, ea wie Freestikj eeten. Nodäm daut wie wajch wieren no de School, jinkj see noch mol kjikjen, aus tus aules rein un ordentlich wia, un dan jinkj see em Deenst. See wia sea drock, oba see neem sikj emma Tiet fa äare Kjinja. Wan wie opp Meddach ooda no de School no Hus kjeemen, wia see emma doa fa ons. Eenjemol jinj wie uk no de School met ar met em Deenst, un daut holp ons to vestonen, waut et meent, een Pionia to sennen.

EKJ FUNK AUN MET DÄN VOLTIETDEENST

Met 16 Joa wort ekj Pionia. Wan miene Pape uk noch nich eent von Jehowa siene Zeijen wia, wull hee oba weeten, woo mie daut em Deenst jinkj. Eenen Zeowes säd ekj am, daut ekj mie sea aunstrenjen deed, oba daut ekj noch kjeenem jefungen haud, waut de Bibel studieren wull. No een Stoot fruach ekj am: “Wudd jie jleichen, daut ekj met junt de Schreft studieed?” Hee docht ieescht no un säd: “Enne Werkjlichkjeit hab ekj kjeene Uasoak, nä to sajen!” Soo neem sikj daut rom, daut mien ieeschta Bibelschiela miene Pape wia. Daut wia fa mie waut sea Besondret!

Wie studieeden toop daut Buak “Die Wahrheit wird euch frei machen”. Met de Tiet wort ekj en, daut miene Pape mie holp, daut ekj de Schreft deepa studieed un een bätra Bibelliera wort. Eenen Zeowes biejlikj, nodäm daut wie eenen Varsch em Buak jeläst hauden, säd hee: “Ekj kaun vestonen, waut em Buak steit. Oba woo weetst du, daut daut Buak stemt?” Fa daut wia ekj nich reed jewast! Ekj säd to am: “Daut kaun ekj junt nu nich utlajen. Oba wan wie daut näakjstemol studieren, dan woa ekj eene Auntwuat haben.” Un ekj haud. Ekj socht mie Varzhen, waut daut bewiesen deeden, von waut wie jerät hauden. Von dan aun muak ekj mie bäta reed fa ons Studium, un ekj lieed daut, notoforschen. Daut holp mie, em Jeisteljen verauntokomen, un daut holp uk miene Pape. Hee kjeem daut no, waut hee lieed, un leet sikj aune 1952 deepen.

EKJ LIEED MEA EM BETEL

Aus ekj 17 Joa wia, trock ekj von tus. Ojjefäa deeselwje Tiet wort Jetha a Missionoa un mien Brooda Don kjeem em Betel nenn. Dee beid jleichten äare Oppgowen sea, un daut muak mie Moot. Doawäajen jeef ekj mie fa daut Betel un uk fa de Gilead-School aun un äwaleet Jehowa daut, wua ekj am sull deenen. Woo kjeem daut ut? Aune 1946 wort ekj enjelot, em Betel to deenen.

Met de Joaren haud ekj väl veschiedne Oppgowen em Betel un doaderch kunn ekj veschiedne niee Sachen lieren. Ekj sie aul 75 Joa em Betel, un en dise Tiet lieed ekj, Bieekja to drekjen un Räakjninj to fieren. Ekj lieed uk, woo eena kaun Sachen kjeepen, waut em Betel jebrukt woaren, ooda woo eena wichtje Sachen aundatwäajen hanschekjen kaun. Oba daut mieeschte räakjen ekj de feine Belierunk, waut wie doa derch de Morjenaundachten ooda aundre Räden kjrieen.

Aus Liera bie eene School fa Vesaumlungs-Eltestasch

Ekj lieed uk von mienen jinjren Brooda Karl, waut aune 1947 em Betel nennkjeem. Hee vestunt sea fein to studieren un wia een gooda Bibelliera. Eemol fruach ekj am no Help met eene Räd, waut ekj hoolen sull. Ekj säd to Karl, daut ekj aul een deel nojeforscht haud, oba nich wist, woo ekj daut sull brucken. Hee fruach mie bloos eene Sach: “Joel, waut es daut Teema von diene Räd?” Ekj kunn fuaz vestonen. Ekj wudd sellen bloos daut brucken, waut bie daut Teema biepaust, un daut äwaje tochloten. Dise Lia hab ekj kjeenmol vejäten!

Wan eena well em Betel schaftich sennen, dan mott eena flietich prädjen. Dan kaun eena uk scheene Erfoarungen moaken. Von eene Erfoarunk denkjt mie noch sea goot, aus wie eenen Zeowes opp eene Städ en de Staut New York prädjen deeden. Ekj un een Brooda jinjen no eene Fru, waut ea aul haud dän Woaktorm un daut Woat waka! jenomen. Onse Enleidunk wia: “Disen Zeowes halp wie de Menschen, waut Scheenet von ut de Schreft to lieren.” See säd: “Wan daut äwa de Schreft es, dan komt nenn!” Wie läsden un räden äwa miere Varzhen äwa Gott sien Kjennichrikj un de niee Welt, waut doa komen woat. Daut leet soo, daut see daut sea jejleicht haud, wäajen fa de näakjste Wäakj kroagd see aul waut von äare Frind, doa uk met bie to sennen. See un äa Maun worden lota true Deena von Jehowa.

EKJ LIEED VON MIENE FRU

Ekj haud rom 10 Joa no eenen Poatna jesocht, ea ekj miene Fru troff. Waut holp mie, eene goode Ehefru to finjen? Ekj bäd to Jehowa un docht doaräwa no, waut wie ons aus Ehelied wullen väanämen.

Met Mary toop em Kjreisdeenst

No dän Kongress em Yankee-Stadium aune 1953 lieed ekj Sesta Mary Aniol kjanen. See wia met Jetha toop en de tweede Klauss von de Gilead-School jewast un dee wieren beid Missionoaren opp deeselwje Städ. Mary wia sea oppjebrocht, aus see mie von äare Toodeelunk en de Karibik vetald un von de Bibelstudiums, waut see met de Joaren haud. Aus wie ons bäta kjanen lieeden, word wie en, daut wie beid Jehowa wieda em Voltietdeenst deenen wullen. Wie fungen aun, ons emma mea to räakjnen, un em Aprell 1955 befried wie ons. Mary wia fa mie en väl Stekjen een Jeschenkj von Jehowa un een goodet Biespel. See wia schaftich, endoont waut vonne Toodeelunk see haud. See schauft sea, wia opprechtich om aundre bekjemmat un daut Kjennichrikj kjeem bie ar emma daut ieeschte (Mat. 6:33). Wie wieren fa dree Joa em Kjreisdeenst un dan aune 1958 word wie enjelot, toop em Betel to deenen.

Ekj lieed een deel von Mary. Aus wie korz befriet wieren, word wie ons biejlikj eenich, daut wie wullen ons Bibelläsen toop doonen un emma rom 15 Varzhen läsen. Eena von ons läsd de Varzhen un dan säd wie waut doatoo un räden uk doaräwa, woo wie dee en ons Läwen brucken kunnen. Mary räd foaken von Sachen, waut see en de Gilead-School jelieet haud ooda en äaren Deenst aus Missionoa. Waut ekj von ar lieed, holp mie, daut miene Räden bäta worden un uk, daut ekj de Sestren bäta Moot moaken kunn (Spr. 25:11).

Miene leewe Fru storf aune 2013. Ekj frei mie aul sea, ar en de niee Welt wada to seenen. Ekj sie mie gaunz eenich, bat dan wieda to lieren un met mien gaunzet Hoat wieda opp Jehowa to vetruen (Spr. 3:5-6). Wan ekj doaräwa nodenkj, waut Jehowa sien Volkj enne niee Welt aules doonen woat, dan jeft mie daut nich bloos Troost, oba uk Freid. Dan woat ons Groota Liera ons secha niee Sachen lieren un wie woaren uk niee Sachen äwa am lieren. Ekj kaun am werkjlich nich jenuach Dankscheen sajen fa aul daut, waut hee mie bat nu jelieet haft, un daut hee mie opp soo väl Wäaj siene Leeftolichkjeit jewäsen haft!

a See uk de Läwesjeschicht von Jetha Sunal em Woaktorm vom 1. Moaz 2003, S. 23-29.