Trigj nom Enhault

No de Enhaultslist gonen

LÄWESJESCHICHT

Jehova jeef mie väl mea, aus ekj mie väajestalt haud

Jehova jeef mie väl mea, aus ekj mie väajestalt haud

IEESCHTEMMA docht ekj: “Ekj wudd sellen Pionia woaren. Oba wudd mie daut uk scheen gonen?” Ekj jleicht miene Oabeit en Dietschlaunt sea. Ekj schauft fa eene Kompanie, waut Ätwoa no veschiedne Städen en Afrika schekjt, biejlikj no Daressalam, Elisabethville un Asmara. Mie kjeem daut nich mol en, daut ekj lota noch mol krakjt doa un uk opp väl aundre Städen en Afrika aus Voltietdeena wudd Jehova deenen!

Aus ekj dan nich mea twieweld un met dän Pioniadeenst aunfunk, beläwd ekj väl mea scheenet, aus ekj mie jeemols väajestalt haud (Efs. 3:20). Oba veleicht wudd jie jleichen to weeten, woo sikj daut krakjt romneem. Ekj well junt daut mol von Aunfank aun vetalen.

Ekj wort en Berlin, Dietschlaunt, jebuaren. Daut wia een poa Moonat nodäm aus de Tweeda Weltkjrich aune 1939 aunfunk. Aune 1945, aus de Kjrich meist to Enj wia, worden bowa Berlin väl Bommen loosjeloten. Opp eene Sauz troff daut opp onse Gauss, oba wie kunnen ons unja Schutz brinjen. Lota trock wie dan no Erfurt, wäajen daut doa sechra wia. Doa wia onse Mame mol jebuaren.

Ojjefäa aune 1950 met miene Elren un miene Sesta toop en Dietschlaunt

Onse Mame socht sea no de Woarheit. See läsd Bieekja, waut Jelieede jeschräwen hauden, un unjastunt sikj veschiedne Gloowes, oba see kjrieech doa nich de Auntwuaten opp äare Froagen. Ojjefäa aune 1948 kjeemen Jehova siene Zeijen no ons. Mame kroagd dee nenn un stald dee eene Froag no de aundre. Nich mol eene Stund lota säd see dan to mie un to miene jinjre Sesta: “Ekj hab de Woarheit jefungen!” Boolt wankten ekj un onse Mame un miene Sesta en Erfurt no de Toopkomes.

Aune 1950 trock wie wada no Berlin un jehieeden doa to de Vesaumlunk Berlin-Kreuzberg. Un aus wie doa noch eemol omtrocken, jehieed wie to de Vesaumlunk Berlin-Tempelhof. Met de Tiet leet onse Mame sikj deepen, oba ekj feeld mie noch nich reed doafäa. Wuarom nich?

EKJ LIA, ÄWANÄMENDA TO WOAREN

Ekj kjeem nich sea bosich wieda, wiels ekj sea bleed wia. Ekj jinkj met aundre toop prädjen, oba twee Joa wuach ekj mie daut nich, selfst met wäm to räden. Daut endad sikj, aus ekj Breeda un Sestren kjanen lieed, waut bewäsen hauden, daut see Jehova mootich un tru deenden. Eenje wieren en de Nazi-Tiet en Loaga fa Faustjenomne jewast ooda en Oost-Dietschlaunt em Jefenkjnis. Aundre hauden plietsch Bieekja en Oost-Dietschlaunt nenjebrocht, wan se an wäajen daut uk hauden kunt faustnämen. Dee äa Biespel deed väl aun mie. Ekj docht soo, wan dee fa Jehova un fa de Breeda hauden äa Läwen opp Spell jesat un uk äare Frieheit, dan wudd ekj mie weens sellen aunstrenjen, nich mea soo bleed to sennen.

Aune 1955 muak ekj bie een besondret Prädichtwoakj met un daut holp mie, nich mea soo bleed to sennen. De Brooda Nathan Knorr schreef en daut Heft Informator, * daut dit eent von daut jratste Prädichtwoakj sennen wudd, waut de Organisazion bat dan aunjestalt haud. Hee säd, wan aule Vekjindja doa wudden bie metmoaken, dan “wudd daut de baste Moonat fa dän Prädichtdeenst woaren, waut wie jeemols opp dise Ieed hauden.” Un krakjt soo wia daut uk. Nich lang no daut jeef ekj mie Jehova han un aune 1956 leet ekj mie met miene Pape un met miene Sesta toop deepen. Oba boolt must ekj noch waut aundret wichtjet entscheiden.

Ekj wist aul joarenlank, daut ekj wudd sellen Pionia woaren, oba ekj schoof daut emma wada opp. Ekj leet mie ieescht en eene Kompanie en Berlin utlieren, waut Sachen no aundre Lenda schekjt un uk waut von doa kjaft. No daut wull ekj dan ieescht mol fa een Stootje schaufen, daut ekj mie noch deepa en de Oabeit nenlieren kunn. Doawäajen neem ekj dan aune 1961 eene Oabeit aun en Hamburg, wua de jratsta Howen von Dietschlaunt wia. Ekj jleicht miene Oabeit soo sea, daut mie daut emma weinja jankad, Pionia to woaren. Woo jinkj daut dan wieda?

Ekj sie dankboa, daut Jehova mie derch leeftolje Breeda holp, daut ieeschte no jeisteljet to sträwen. Waut von miene Frind hauden met dän Pioniadeenst aunjefongen un jeewen mie een goodet Biespel. Un Brooda Erich Mundt, waut en een Loaga fa Faustjenomne jewast wia, rod mie too, daut ekj mie opp Jehova veloten sull. Hee säd, daut en daut Loaga soone Breeda em Gloowen schwak worden, waut opp sikj selfst vetruden. Oba dee, waut sikj gaunz opp Jehova veleeten, bleewen tru un deeden dan väl fa Jehova siene Organisazion.

Aus ekj aune 1963 met dän Pioniadeenst aunfunk

Un Brooda Martin Pötzinger, waut lota em Väastaunt von Jehova siene Zeijen wia, spruak de Breeda emma wada Moot too un säd: “Äwanäment sennen es ons wieetvolstet Hab un Goot!” Ekj docht äwa dit no, säd miene Oabeit auf un funk en Juni 1963 met dän Pioniadeenst aun. Daut wia de baste Entscheidunk! Mau twee Moonat lota – noch ea ekj mie eene fresche Oabeit socht – wort ekj Sondapionia. Een poa Joa lota wort ekj enjelot fa de 44. Klauss von de Gilead-School. Ekj haud mie daut kjeenmol väajestalt, daut Jehova mie soowaut wudd tookomen loten!

EKJ LIA WAUT WICHTJET BIE DE GILEAD-SCHOOL

Eent von daut wichtichste, waut ekj doa lieed, wia, daut eena nich schwind oppjäwen saul. Besonda Brooda Nathan Knorr un Brooda Lyman Swingle rooden ons too, daut wie doa bliewen sullen, wua se ons hanschekjen wudden, wan daut uk nich leicht wia. Brooda Knorr säd: “No waut woa jie doa dolla kjikjen? No daut schwiensche un daut Ojjezeffa un no daut eefache doa? Ooda woa jie no de schmocke Beem un Bloomen kjikjen un doano, woo schaftich de Menschen doa sitt? Lieet, de Menschen to leewen!” Bie eene Räd säd Brooda Swingle, wuarom eenje schwind oppjeewen, un am wia daut soo schwoa, daut hee Tronen enne Uagen kjrieech. Hee must eene Pause moaken un sikj ieescht mol een bät berujen. Daut deed sea väl aun mie un ekj wort mie gaunz eenich, daut ekj Christus un siene true jesaulwde Breeda kjeenmol aunschmäaren wull (Mat. 25:40).

Ekj, Claude un Heinrich aune 1967 aus Missionoaren en Lubumbashi, Kongo

Nodäm aus wie wisten, wua se ons no de School hanschekjen wudden, fruagen een poa Breeda vom Betel ons doano. Aus wie dee daut säden, säden dee von jieda Städ waut goodet, bat daut bat mie wia. Ekj säd: “No Kongo (Kinshasa).” Dan säden dee bloos: “Oh, Kongo! Mucht Jehova met die sennen!” To jane Tiet hieed eena foaken, woo väl Kjrich daut en Kongo (Kinshasa) jeef un woo väl Menschen doa omjebrocht worden. Oba ekj docht aun daut, waut ekj bie de Gilead-School lieed. Un en Septamba 1967, aus de School ieescht derch wia, reisden ekj un Heinrich Dehnbostel un Claude Lindsay no Kinshasa, de Hauptstaut von Kongo.

EKJ LIA MIE EN DÄN MISSIONOADEENST NENN

En Kinshasa lieed wie dree Moonat Fraunzeesisch. Dan reisd wie metem Zhett no Lubumbashi, waut ieeschtemma Elisabethville heet. Daut es gaunz em Sieden von Kongo, dicht bie de Jrens no Sambia. Wie wonden doa medden enne Staut en een Missionoahus.

Opp de mieeschte Städen en Lubumbashi haud noch kjeenmol ea wäa jeprädicht un wie freiden ons sea, daut wie met de Menschen doa von de Woarheit räden kunnen. Daut dieed nich lang, bat wie goanich mea de Tiet hauden, met aulem de Bibel to studieren, waut doa wullen. Wie jeewen uk Poliezen Zeichnis un Beaumte, waut fa de Rejierunk schauften. Väle hauden grooten Respakjt fa Gott sien Wuat un fa ons Prädichtwoakj. De mieeschte doa räden Swahili un doawäajen lieeden ekj un Claude Lindsay dise Sproak uk. Un lota word wie no eene Vesaumlunk jeschekjt, wua se Swahili räden.

Wie beläwden doa sea väl goodet, oba daut jeef uk Schwierichkjeiten. Foaken wieren doa besopne Soldoten met Jewäaren ooda Poliezen, waut ons onen Uasoak met waut beschuljden. Eemol aus wie bie ons Missionoahus een Toopkomen hauden, kjeem doa eene Grupp Poliezen met äare Jewäaren hurtich nenn, un dee neemen ons met no äare Offiz. Doa must wie dan bat ojjefäa Klock 10 zeowes oppe Flua setten, bat see ons wada gonen leeten.

Aune 1969 wort ekj een reisenda Oppsechta. Soo aus daut en Afrika jeweenlich wia, must ekj eenjemol wiet tofoot gonen opp blotje Wäaj un mank huaget Grauss. En een Darp wia unja mien Bad eene Kluck met äare Kjikjel. Mie denkjt daut noch goot, woo dee zemorjes breld un mie oppwuak, noch ea daut dach wia. Oba zeowes met de Breeda toop rom een Fia setten un von de Woarheit ut de Schreft räden – daut jinkj emma sea scheen.

Eent von de jratste Schwierichkjeiten wieren de faulsche Breeda, waut to de Kitawala-Gruppen jehieeden. * Dee hauden sikj deepen loten un eenje wieren mau rajcht Eltesta jeworden. Foaken worden de true Breeda un Sestren daut en, woo hinjarigjsch un jefäadlich dee wieren (Jud. 12, NW). Un met de Tiet sorjd Jehova dan doafäa, daut dee nich mea kunnen Poat von de Vesaumlunk bliewen, un lota neemen doa sea väl Menschen de Woarheit aun.

Aune 1971 schekjten se mie no daut Betel en Kinshasa, wua ekj veschiedne Oppgowen kjrieech. Biejlikj schauft ekj en de Aufdeelunk, wua de Breew nenn- un rutjinjen, un met veschiednet, waut met dän Deenst to doonen haud. Em Betel lieed ekj, woo eena sikj en een grootet Launt, wua aules sea eefach wia, om ons Woakj kjemren kunn. Eenjemol dieed daut Moonaten, bat de Breew vom Betel no de Vesaumlungen kjeemen, wan wie dee uk metem Äarplän metschekjten. Von doa, wua dee sikj sad, worden dee met Boots wiedajefieet, oba dee bleewen eenjemol miere Wäakj mankem Wotakrut faust. Oba daut Woakj jinkj wieda, wan daut uk nich emma leicht wia.

Daut wia bloos toom wundren, woo de Breeda onen väl Jelt groote Kongressen aufhoolen kunnen. Dee muaken biejlikj von Eemskje-Klompes Plautforms un brukten Stakja un Eelefauntengrauss fa de Jebieda. Von dit huage Grauss muaken see de Wenj un rolden daut toop, daut eena doabowen setten kunn. Un de Däakja un Deschen muaken see von Stroo. Un enne Städ Näajel brukten see Boombaust. Ekj kunn daut schia nich jleewen, waut fa feine Iedeeen dee hauden un woo dee met de Trubbels doa foadich worden. Ekj räakjend dee bloos sea väl! Un ekj bangd mie sea no dee, aus ekj dan aundatwäajen hanjeschekjt wort.

DE DEENST EN KENIA

Aune 1974 wort ekj no daut Betel en Nairobi, Kenia, jeschekjt. Doa jeef et väl to doonen, wiels dit Betel sikj uk om daut Prädichtwoakj en tieen Lenda doa dicht bie kjemmad. En eenje von dise Lenda wia ons Woakj veboden un ekj wort ieremol no dee jeschekjt, besonda no Ätiopien. Doa worden onse Breeda vefolcht un sea aufjeprooft. Väle worden sea grausom behaundelt ooda enjestopt un eenje muaken se mau rajcht doot. Oba dee hilden tru ut, wäajen dee Jehova sea leewden un uk unjarenaunda goode Frind wieren.

Aune 1980 beläwd ekj waut wundascheenet. Ekj befried mie met Gail Matheson. See staumd von Kanada un wie wieren beid toop bie de Gilead-School jewast. Lota schreew wie ons dan Breew. Gail wia en Bolivien em Missionoadeenst. No 12 Joa troff wie ons en New York un nich lang no daut befried wie ons en Kenia. Ekj sie Gail sea dankboa, wiels see soo jeistlich es un emma met daut tofräd es, waut see haft. See deit mie noch emma sea fein unjastetten un leeftolich biestonen.

Aune 1986 wort ekj dan een reisenda Oppsechta un holp uk en daut Betelkommitee met. Ekj un Gail deenden en väl Lenda, wua daut Betel en Kenia äwa aunjestalt wia.

Aune 1992 aus Rädna bie eenen Kongress en Asmara

Woo scheen wia daut nich, aus wie aune 1992 methalpen kunnen, eenen Kongress en Asmara (en Eritrea) reedtomoaken, aus ons Woakj doa nich veboden wia. De eensje Städ, wua wie dän Kongress aufhoolen kunnen, wia een prostet Jebied, waut von bennen noch iebels oaja sach aus von buten. Oba aus de Kongress dan aunfunk, kunn ekj daut schia nich jleewen, woo fein de Breeda dit Jebied reedjemoakt hauden, daut wie Jehova doa aunbäden kunnen. Väl Famieljes hauden schmocket Zeich metjebrocht un met daut hauden see aules toojedakjt, waut doa nich soo wunda sach. Doa kjeemen 1 279 Menschen han un wie hauden eenen wundascheenen Kongress.

De Deenst aus reisenda Oppsechta haud noch waut opp sikj, wiels de Städen, wua wie Nacht bleewen, sea veschieden wieren. Eemol schleep wie biejlikj en een grootet schmocket Hus aune Kaunt Mäa un opp aundatsmol en een kjlienet Blajchhus, wua wie äwa 100 Meeta (300 Schoo) gonen musten, wan wie nom Zekjreet wullen. Oba de scheenste Doag wieren dee, wua wie met flietje Pionieren ooda Vekjindja toop prädjen kunnen. Un aus se ons dan aundatwäajen hanschekjten, bangd wie ons sea no de feine Frind, waut wie doa jekjräajen hauden.

EN ÄTIOPIEN JEIT DAUT VERAUN

Tweschen 1987 un 1992 wort ons Woakj en miere Lenda frie, wua daut Betel en Kenia äwa aunjestalt wia. Doawäajen worden miere fresche Betels un Laundesoffizen oppjestalt. Un aune 1993 word wie dan no de Laundesoffiz en Addis Abeba, Ätiopien, jeschekjt, wua daut Woakj nu frie wia, nodäm daut et doa joarenlank plietsch jedonen must.

Aune 1996 aus reisenda Oppsechta hinjawäajes en Ätiopien

Jehova haft daut Woakj en Ätiopien jesäajent. Väle worden Pionia, un von 2012 aun wieren doa äwa 20 Prozent von de Vekjindja em Pioniadeenst. Daut jeef uk Bibelschoolen toom de Breeda väl wichtjet lieren, un doa worden mea aus 120 Vesaumlungshiesa jebut. Aune 2004 trock de Betelfamielje dan en een freschet Jebied nenn un krakjt doa es uk een Kongresshus, waut de Breeda sea togood kjemt.

Met de Joaren sent ekj un Gail groote Frind jeworden met de Breeda un Sestren en Ätiopien, wiels dee soo leeftolich un frintlich sent. Oba wäajen wie aul een Stootje Trubbels met de Jesuntheit hauden, must wie no daut Betel von Zentral-Europa trakjen. De Breeda doa kjemren sikj leeftolich om ons, oba wie bangen ons doawäajen sea no onse leewe Frind en Ätiopien.

JEHOVA LEET DAUT WAUSSEN

Wie kunnen beläwen, woo Jehova sien Woakj waussen leet (1. Kor. 3:6, 9). Aus ekj biejlikj toom ieeschte Mol Oabeida von Ruanda Zeichnis jeef, waut en Kongo no Koppa sochten, jeef et en Ruanda noch kjeene Vekjindja. Oba nu jeft et doa mea aus 30 000 Breeda un Sestren. Un en Kongo (Kinshasa) wieren aune 1967 rom 6 000 Vekjindja. Un nu sent doa ojjefäa 230 000, un bie daut Owentmol wieren doa aune 2018 mea aus eene Million Menschen. En de Lenda, wua daut Betel en Kenia ea äwa aunjestalt wia, jeft et nu met aules toop äwa 100 000 Vekjindja.

Mea aus 50 Joa trigj holp Jehova mie derch miere Breeda, daut ekj met dän Voltietdeenst aunfangen kunn. Ekj sie noch emma bleed, oba ekj hab daut jelieet, mie gaunz opp Jehova to veloten. Daut, waut ekj en Afrika beläwd, holp mie, jeduldja un tofrädna to woaren. Ekj un Gail hoolen väl von de leewe Breeda doa, waut sea oppnäment sent un nich leicht oppjäwen un opp Jehova vetruen. Ekj sie sea dankboa fa aul daut goode, waut Jehova mie jeef. Daut es werkjlich väl mea, aus ekj mie jeemols väajestalt hab! (Psa. 37:4).

^ Varsch 11 Lota wort dit Heft Ons Kjennichrikjsdeenst jenant un nu heet daut Schoolheft fa ons christeljet Läwen un Deenst.

^ Varsch 23 “Kitawala” kjemt von een Wuat opp Swahili, waut “harschen”, “leiden” ooda “rejieren” bediet. De Kitawala-Gruppen menjden sikj mank de Politikj un schauften doaropp, daut Kongo onaufhenjich wort von Belgien. Dise Gruppen veschauften sikj Bieekja von Jehova siene Zeijen un studieeden dee un jeewen dee aun aundre wieda. Dee dreiden sikj uk biblische Lieren trajcht, daut dee bie äare polietische Iedeeen un bie äa orreinet Läwen biepausten un bie äare Sitten, waut met Äwagloowes to doonen hauden.