1. Wuarom vejlikjt Jehova ons nich met aundre?

JEHOVA well nich, daut wie aula äwareen sent. Daut es doaraun to seenen, daut hee een deel veschiedne Plaunten, Tieren un Menschen jemoakt haft. Kjeena von ons es krakjt soo aus de aundra. Doawäajen vejlikjt Jehova ons nich met aundre. Hee unjasieekjt ons Hoat (1. Sam. 16:7). Hee kjant onse goode Sieden, onse Schwakheiten un weet, woo wie oppjewossen sent. Un hee velangt nich mea von ons, aus wie doonen kjennen. Wie sellen am nodoonen un soo äwa ons denkjen, aus hee deit. Dan woa wie utjejlikjt sennen un nich too huach ooda too läach von ons selfst denkjen (Reem. 12:3, NW).

2. Wuarom sell wie ons nich met aundre vejlikjen?

² Wie kjennen väl lieren, wan wie true Breeda un Sestren beoobachten, waut fein prädjen kjennen (Heb. 13:7). Dan woa wie woomäajlich en, woo wie ons selfst noch em Deenst vebätren kjennen (Filip. 3:17). Daut es fein, wan wie goode Biespels nodoonen, oba wie sellen ons nich met dee vejlikjen. Wan wie daut doonen wudden, dan kunn wie leicht aufjenstich ooda mootloos woaren ooda ons mau rajcht wieetloos feelen. Un en dän väajen Artikjel hab je wie jelieet, daut daut sea toom schoden sennen kunn, wan wie ons met aundre von de Vesaumlunk mäten wudden. Doawäajen sajcht Jehova leeftolich to ons: “Lot eenem jiedren sien ieejnet Woakj unjasieekjen, un seenen, auf hee doa waut finjt sikj to lowen, un sikj nich aun sienen Noba mäten” (Gal. 6:4).

3. Waut hast du aul kunt fa Jehova doonen, wuaräwa du die freist?

 ³ Jehova well, daut wie ons doaräwa freien, woo wie selfst em jeisteljen aul veraunjekomen sent. Wan du die biejlikj aul kust deepen loten, dan kaust du doa sea schaftich äwa sennen! Du best die selfst doatoo eenich jeworden, wiels du Gott leefst. Denkj mol doaräwa no, woo du von diene Doop aun aul veraunjekomen best. Hast du nu biejlikj eene jratre Leew fa daut Bibelläsen un studieren? Sent diene Jebäda noch iernsta jeworden? (Psa. 141:2). Hast du daut noch bäta jelieet, em Deenst met de Menschen to räden un ons Jereetschoft fa dän Deenst fein to brucken? Un wan du eene Famielje hast, haft Jehova die dan jeholpen een bätra Ehemaun, Ehefru, Voda ooda Mutta to sennen? Du kaust sea schaftich un tofräd sennen, daut du en dise Stekjen aul veraunjekomen best.

4. Waut woa wie en disen Artikjel seenen?

⁴ Wie kjennen aundre halpen, daut dee sikj doaräwa freien, woo see selfst aul sent wiedajekomen, un daut dee sikj nich met aundre vejlikjen. En disen Artikjel woa wie seenen, woo de Elren äare Kjinja halpen kjennen, woo de Ehepoatna sikj unjarenaunda halpen kjennen un woo de Eltestasch un aundre äare Gloowesbreeda biestonen kjennen. Tolatst woa wie noch von eenje Bibelvarzhen räden, waut ons halpen kjennen, no soont to sträwen, waut wie uk volbrinjen kjennen.

5. Waut sellen Elren no Efeesa 6:4 no nich doonen?

⁵ De Elren sellen sea oppaussen, daut see nich een Kjint met daut aundre vejlikjen ooda mea von äare Kjinja velangen, aus waut dee doonen kjennen. Wan dee soont doonen wudden, dan kunnen de Kjinja leicht mootloos woaren (läs Efeesa 6:4). Eene Sesta, waut Sachiko * heet, sajcht: “Miene Lierasch wullen haben, daut ekj en de School sull bäta sennen aus de aundre Kjinja. Miene Mame wull uk, daut ekj en de School goot sennen sull, daut daut een goodet Zeichnis wia fa miene Lierasch un fa miene Pape, waut Jehova nich deent. See wull haben, daut ekj bie de Testen kjeenmol eenen Fäla moaken sull, oba daut schauft bloos nich. Nu sie ekj  aul lang ut de Schooljoaren, oba eenjemol bedua ekj noch emma, aus daut fa Jehova jenuach es, wan ekj mien bastet doo.”

6. Waut kjennen Elren von Psalm 131:1-2 lieren?

⁶ Elren kjennen väl von Psalm 131:1-2 lieren (läs). De Kjennich David säd: “Ekj jäw mie nich met groote Dinja auf, dee fa mie too huach sent.” Wiels hee deemootich un bescheiden wia, kunn hee schaftich sennen un ennalich Fräd haben. Waut kjennen de Elren von am lieren? Wan dee deemootich sent, dan woaren dee nich too väl von sikj selfst ooda von äare Kjinja velangen. Dee kjennen äare Kjinja halpen, daut dee sikj waut wieet feelen, wan see doaraun denkjen, waut fa goode un schlajchte Sieden dee haben, un an halpen no daut rajchte to sträwen. Eene Sesta, waut Marina heet, sajcht: “Onse Mame vejlikjt mie kjeenmol met miene dree Breeda ooda met aundre Kjinja. See lieed mie, daut jieda eena veschieden es un daut Jehova jiedrem eenen von ons jleicht. Doawäajen vejlikj ekj mie meist kjeenmol met aundre.”

7-8. Woo kaun een Ehemaun wiesen, daut hee siene Fru ieet?

⁷ Een Ehemaun mott siene Fru ieren (1. Pet. 3:7). Wäm ieren bediet, daut eena sikj om wäm kjemmat un dän respakjten deit. Een Ehemaun, waut siene Fru ieet, woat ar biejlikj väl achten. Hee velangt nich mea von ar, aus waut see doonen kaun. Un hee vejlikjt ar kjeenmol met aundre Frues. Waut kunn daut aun eene Fru doonen, wan äa Maun soont deed? Rosa äa Maun deent Jehova nich un dee vejlikjt ar foaken met aundre Frues. Wäajen siene hoade Wieed feelt Rosa sikj nich jeleeft un nuscht wieet. See sajcht: “Mie fält daut, emma wada to hieren, daut Jehova mie waut räakjent.” Een Ehemaun, waut Jehova deent, ieet siene Fru. Hee weet, daut see dan woaren eenen bätren Ehestaunt haben un daut hee dan uk kaun een jratra Frint met Jehova sennen. *

⁸ Een Maun, waut siene Fru ieet, loft ar un rät goot von ar un sajcht ar, daut hee ar väl räakjent (Spr. 31:28). Daut deed Katerina äa Maun, wua wie en dän väajen Artikjel aul von räden. Opp dee Wajch holp hee ar, daut see sikj nich mea soo läach feeld. Aus Katerina kjlien wia, deed äare Mame foaken äwa ar grunzen un ar met aundre Mejalen vejlikjen un uk met äare Frind. Doaderch deed Katerina sikj uk met aundre vejlikjen, un see deed daut mau rajcht noch, aus see aul de Woarheit kjanen jelieet haud. Oba äa Ehemaun haft ar jeholpen, doamet opptohieren un rajcht äwa sikj selfst to denkjen. See sajcht: “Hee leeft mie un loft mie fa daut goode, waut ekj doo, un bät fa mie. Hee rät uk emma wada doavon, woo goot Jehova es, un halpt mie bäta äwa mie selfst to denkjen.”

9-10. Woo holpen leeftolje Eltestasch eene Sesta, daut see sikj nich mea met aundre vejlikjen deed?

⁹ Woo kjennen de Eltestasch soone halpen, waut sikj leicht mol met aundre vejlikjen? See wie mol, waut eene Sesta beläwd, waut Hanuni heet un bie kjlien meist kjeenmol jeloft wort. See sajcht: “Ekj wia bleed un docht, daut de aundre Kjinja bäta wieren aus ekj. Ekj deed mie aul von kjlien aun met aundre vejlikjen.” Un Hanuni deed daut mau rajcht noch, aus see de Woarheit kjanen lieed. Doawäajen späad sikj ar daut soo, daut see nich väl fa de Vesaumlunk  doonen kunn. Oba nu es see eene schaftje Pionia. Woo kjeem daut bat doa?

¹⁰ Hanuni sajcht, daut de leeftolje Eltestasch ar holpen. Dee säden ar, daut see fa de Vesaumlunk väl wieet wia, un lowden ar fa äa goodet Biespel. See schrift: “Eenjemol fruagen de Eltestasch mie, aus ekj nich kunn waut Sestren Moot toospräakjen, waut Help fäld. Daut wees mie, daut ekj waut doonen kunn. Mie denkjt daut noch, aus de leeftolje Eltestasch sikj aun mie bedankten, wiels ekj waut jinjre Sestren Moot jejäft haud. Dan läsden dee met mie toop 1. Tessalonicha 1:2-3. Daut jinkj mie sea to Hoaten! Dise feine Eltestasch haben mie jewäsen, daut ekj fa de Vesaumlunk väl doonen kaun.”

11. Woo kjenn wie soone halpen, “dee sikj nich mea weeten, un jleewen, daut et nuscht met an meent”, soo aus Jesaja 57:15 sajcht?

¹¹ Läs Jesaja 57:15. Jehova es sea om deejanje bekjemmat, “dee sikj nich mea weeten, un jleewen, daut et nuscht met an meent”. Nich bloos de Eltestasch kjennen dise leewe Breeda un Sestren Moot toospräakjen, oba wie aula kjennen daut doonen. Wie kjennen dee biejlikj Moot moaken, wan wie opprechtich om dee bekjemmat sent. Jehova well, daut wie dee wiesen, woo väl hee an räakjent (Efs. 5:1-2). Wie kjennen dee uk halpen, wan wie deemootich sent un nich met ons puchen. Wie wellen nich, daut aule no ons kjikjen sellen, daut dee nich aufjenstich woaren. Enne Städ daut well wie soont sajen un doonen, waut onse Breeda Moot jeft (1. Pet. 4:10-11).

12. Wuarom wieren de jeweenelje Menschen wellich met Jesus toop? (See daut Bilt oppe väaschte Sied.)

¹² Wan wie ons unjastonen, woo Jesus met siene Nofolja omjinkj, dan lia wie, woo wie aundre behaundlen sellen. Kjeen Mensch wia soo besonda aus Jesus. Un doch wia hee “saunftmootich un von Hoaten deemootich” (Mat. 11:28-30). Hee pucht nich doamet, woo kluak hee wia un waut hee aules wist. Hee lieed de Menschen opp eene eefache Wajch un brukt Jlikjnisen, waut dee leicht vestonen kunnen un waut dee to Hoaten jinjen (Luk. 10:21). De Gloowesleidasch wieren stolt un bilden de Menschen en, daut see bie Gott nuscht wieet wieren (Joh. 6:37). Oba Jesus wia nich soo. Hee behaundeld de jeweenelje Menschen met Respakjt.

13. Woo wees Jesus, daut hee frintlich wia un siene Jinja leewd?

¹³ Jesus jinkj frintlich met siene Jinja om un wees an, daut hee an leewd. Hee wist, daut dee aula veschieden wieren. Dee kunnen nich aula jlikjen väl doonen ooda jlikjen väl prädjen. Oba Jesus wia schaftich, daut jieda eena von dee sien bastet deed. Daut es uk aun Jesus sien Jlikjnis von de Talenten to seenen. En dit Jlikjnis jeef de Wieet jieda Deena Oabeit, “doano aus hee em Staund wia to hauntieren”. Eena von de beid flietje Deena vedeend väl mea aus de aundra. Oba de Wieet deed kjeenem väatrakjen un säd to dee: “Du gooda, trua Kjnajcht, du hast goot jedonen” (Mat. 25:14-23).

14. Woo kjenn wie met aundre krakjt soo omgonen, aus Jesus daut deed?

¹⁴ Jesus es emma frintlich un leeftolich met ons. Hee weet, daut wie aula veschieden sent, un freit sikj, wan wie aula ons bastet doonen. Wie sellen aundre krakjt soo behaundlen, aus Jesus daut deed. Wie wellen aundre kjeenmol daut Jefeel jäwen, daut see wieetloos sent ooda sikj schämen motten, wiels see nich soo väl doonen kjennen aus de aundre. Väl leewa well wie no Jeläajenheiten sieekjen, onse Breeda  un Sestren doafäa to lowen, daut see äa bastet em Deenst fa Jehova doonen.

15-16. Woo kjeem daut bie eene Sesta ut, daut see no soont sträwd, waut see uk volbrinjen kunn?

¹⁵ Wan wie no jeisteljet sträwen, dan woa wie tofräd sennen un ons Läwen woat waut enhoolen. Wie sellen oba nich eefach no dautselwje sträwen aus aule aundre, oba no soont, waut wie volbrinjen kjennen. Sest wudd wie ons leicht kjennen aunschmäaren un mootloos woaren (Luk. 14:28). See wie mol, waut eene Pioniasesta beläft haft, waut Midori heet.

¹⁶ Midori äa Voda deent Jehova nich un deed ar bie kjlien emma met äare Jeschwista un Schoolpoatna vejlikjen. Daut sad ar sea too. Midori sajcht: “Ekj feeld mie nuscht wieet.” Aus see ella wort, jinkj ar daut bäta. Wuarom? See sajcht: “Ekj läsd jieda Dach de Schreft un daut holp mie, ennalich Fräd to haben un to späaren, daut Jehova mie leewd.” See tald sikj uk äwa, no waut see em jeisteljen wudd sträwen kjennen, un fruach Jehova no Help, daut see daut uk doonen kunn. Daut holp ar, aun daut Freid to haben, waut see fa Jehova doonen kunn.

17. Woo kjenn wie wieda “derch dän Jeist vom Grunt opp en Seel un Senn, niee Menschen woaren”, un woo woat daut utkomen?

¹⁷ Daut endat sikj nich von eenen Dach nom aundren, woo wie äwa ons selfst denkjen. Doawäajen sajcht Jehova, wie sellen wieda “derch dän Jeist vom Grunt opp en Seel un Senn, niee Menschen woaren” (Efs. 4:23-24). Daut wie daut kjennen, mott wie bäden, sien Wuat studieren un doaräwa nodenkjen. Hia nich opp, daut to doonen, un froag Jehova no Krauft.  Sien heilja Jeist woat die halpen, daut du die nich mea met aundre vejlikjen deist. Jehova woat die uk halpen entowoaren, aus du een bät aufjenstich ooda stolt jeworden best, un daut du doa fuaz waut met doonen kaust.

18. Woo kjennen de Wieed en 2. Chronik 6:29-30 ons treesten?

¹⁸ Läs 2. Chronik 6:29-30. Jehova kjant ons Hoat. Hee weet uk, woo schwoa daut fa ons es, jäajen dise Welt äaren Jeist un jäajen onse ieejne Onvolkomenheit to kjamfen. Un wan Jehova sitt, woo sea wie ons aunstrenjen, am tru to bliewen, dan woat siene Leew fa ons noch väl jrata.

19. Met waut fa een Jlikjnis wiest Jehova ons, woo sea hee ons leeft?

¹⁹ Jehova brukt daut Jlikjnis von eene Mame un äa Bäbe, om ons to wiesen, woo sea hee ons leeft (Jes. 49:15). See wie mol, waut eene Mame beläwd, waut Rachel heet. See schrift: “Onse kjliene Stephanie wort too schwind jebuaren. Aus ekj ar toom ieeschte Mol sach, wia see gaunz kjlien un schwak. See must eene Moonat em Hospitol en eene Broodmaschien bliewen, oba ekj kunn ar jieda Dach een bät nämen. Doaderch feeld wie ons sea vebungen. Nu es see sas Joa un noch nich soo groot aus de aundre Kjinja von äa Ella. Oba ekj leew ar doawäajen sea, wiels see sikj soo aunjestrenjt haft läwen to bliewen, un see jeft mie soo väl Freid.” Es daut nich scheen, daut Jehova biejlikj soone groote Leew fa ons haft, wan hee sitt, woo wie ons aunstrenjen am met onse gaunze Seel to deenen?

20. Wuarom kjennen Jehova siene Deena sikj freien?

²⁰ Jehova räakjent die väl, un wiels du am deenst, kaust du to siene groote Famielje jehieren, wua jieda eena veschieden es. Jehova haft die nich no sikj jetrocken, wiels du bäta wieescht aus de aundre. Hee deed daut, wiels hee bie die em Hoat kjikjt un sach, daut du deemootich wieescht un reed von am to lieren un die to endren (Psa. 25:9). Du kaust die secha sennen, daut hee daut väl räakjent, wan du dien bastet deist, om am to deenen. Daut du soo tru uthoolen deist, bewiest, daut du “een goodet Hoat” hast (Luk. 8:15). Jeff Jehova uk wieda dien bastet. Dan woascht du goode Uasoak haben, die äwa dien “ieejnet Woakj” to freien.