LÄWESJESCHICHT
Om aundre todoonen sennen, brinjt eenen grooten Nutzen
“DE ANGLIKANISCHE KJOAKJ lieet nich de Woarheit. Sieekj wieda no de Woarheit.” Nodäm daut miene Groosmame dit jesajcht haud, waut to de anglikanische Kjoakj jehieed, funk miene Mame aun, no dän woaren Gloowen to sieekjen. Oba see wull nich met Jehova siene Zeijen räden un see säd to mie, ekj sull mie vestäakjen, wan dee no ons Hus en Toronto, Kanada, kjeemen. Oba aus miene Mame äare Sesta aune 1950 aunfunk, met Jehova siene Zeijen toop de Schreft to studieren, funk miene Mame uk aun. Dee studieeden en miene Taunte äa Hus un lota leeten dee sikj beid deepen.
Miene Pape wia een Prädja en de Jemeent, waut United Church of Canada heet. Jieda Wäakj schekjt hee mie un miene Sesta no de Sindachschool un nodäm, Klock 11 opp Meddach, wia wie dan met am toop enne Kjoakj. Dan, no Meddach, jinkj wie met onse Mame toop nom Vesaumlungshus. Wie kunnen dän Unjascheet tweschen dise beid Jemeenten sea kloa seenen.
Mame räd met äare goode Frind Bob un Marion Hutcheson äwa daut, waut see jelieet haud, un dee neemen de Woarheit uk aun. Aune 1958 neemen dise Lied mie un äare dree Junges met no de Staut New York, no dän achtdoagschen internazionalen Kongress, waut daut Teema haud “Gott sien Wellen”. Wan ekj trigjdenkj, kaun ekj seenen, daut daut nich leicht wia fa dee, mie mettonämen, oba dee Kongress wia eent von daut scheenste, waut ekj en mien Läwen beläft hab.
BREEDA UN SESTREN HOLPEN MIE, MEA EM DEENST TO DOONEN
Aus ekj en miene Jugentjoaren wia, wond wie opp eenen Hoff, un mie jinkj daut scheen, de Tieren to besorjen. Mie jankad daut, een Veedokta to woaren. Miene Mame vetald eenen Eltesten von de Vesaumlunk daut, un dee holp mie dan leeftolich, doaraun to denkjen, daut wie en “de latste Doag” läwen. Un hee fruach mie, waut daut aun mien Frind sennen met Jehova doonen kunn, wan ekj fa miere Joa wudd bie eene Uniwersität studieren (2. Tim. 3:1). Dan wort ekj mie eenich, nich no de Uniwersität to gonen.
Ekj docht noch emma doaräwa no, waut ekj wudd doonen, wan ekj ieescht met de School derch wia. Wan ekj uk jieda Utgangswäakj prädjen deed, jinkj mie daut oba nich werkjlich scheen. Ekj kunn mie nich väastalen, een Pionia to sennen. Miene Pape un mien Onkel, waut nich Jehova siene Zeijen wieren, roden mie sea too, daut ekj sull fa voll en eene groote Vesechrungs-Kompanie en Toronto schaufen. Mien Onkel wia doa huach aunjestalt un doawäajen neem ekj de Oabeit doa aun.
En Toronto deed ekj sea väl schaufen un wia uk foaken met Menschen toop, waut Jehova nich deenden. Doaderch wia ekj nich emma bie de Toopkomes un em Prädichtdeenst. Ieeschtlich wond ekj bie miene Groospape, waut nich eent von Jehova siene Zeijen wia. Oba aus hee storf, must ekj mie eene fresche Städ toom wonen sieekjen.
Dise Lied, waut mie aune 1958 met nom Kongress jenomen hauden, wieren soo aus Elren fa mie. Dee säden, daut ekj bie an wonen kunn, un dee holpen mie sea, em jeisteljen verauntokomen. Aune 1960 deeden ekj un dee äa Jung John ons toop deepen loten. John funk metem Pioniadeenst aun un doaderch wull ekj dan uk mea prädjen. De Breeda enne Vesaumlunk sagen, woo ekj em jeisteljen veraunkjeem. Un met de Tiet wort ekj de Schooldeena fa de “School fa dän christeljen Deenst”. a
EKJ FUNK EENE GOODE FRU UN WORT PIONIA
Aune 1966 befried ekj mie met Randi Berge, eene flietje Pionia-Sesta, waut uk wellich reed wia, opp soone Städen to deenen, wua daut aun Help fäld. Ons Kjreisoppsechta neem sikj Tiet fa ons un muntad ons opp, enne Vesaumlunk en Orillia, Ontario, to halpen. Wie trocken doa dan uk fuaz han.
Soofroo aus wie doa dan en Orillia aunkjeemen, wort ekj uk Pionia, soo aus Randi. Äare Freid em Deenst deed väl aun mie! Aus ekj mie ieescht dolla aunstrenjd, een gooda Pionia to sennen, beläwd ekj, woo scheen daut es, de Schreft em Deenst to brucken un aundre to halpen, de Woarheit to vestonen. Wie hauden eene sea groote Freid, aus wie en Orillia
eene Lied halpen kunnen, äa Läwen to endren, soo daut dee uk Jehova siene Deena worden.EENE NIEE SPROAK LIEREN UN ONSE ENSTALUNK ENDREN
Eemol, aus ekj en Toronto wia, troff ekj Arnold MacNamara, waut eena von de Väaschte em Betel wia. Hee fruach mie, aus wie wudden wellen Sondapionia sennen, un ekj säd fuaz: “Jo, wellich! Bloos nich en Quebec!” To dee Tiet haud ekj mie loten metrieten, woo väle en daut Poat von Kanada, wua se Enjlisch räden, äwa de Prowins Quebec dochten, wua se Fraunzeesisch räden. Don deeden de Menschen jäajen de Rejierunk strieden, wiels dee wullen, daut de Prowins Quebec sull von Kanada onaufhenjich woaren.
Arnold säd: “Quebec es de eensje Städ, wua daut Betel nu Sondapionieren hanschekjt.” Ekj wia dan uk fuaz reed, doa hantotrakjen. Ekj wist aul, daut miene Fru Randi daut intressieed, doa to deenen. Lota kunn ekj seenen, daut wia eent von de baste Entscheidungen, waut wie en ons Läwen jemoakt hauden!
Nodäm daut wie fa fief Wäakj School hauden toom Fraunzeesisch lieren, fuaren ekj un Randi noch met eene aundre Lied toop no Rimouski. Daut wia rom 540 Kilomeeta (336 Miel) Nuad-Oosten von Montreal. Oba wie musten de Sproak noch väl dolla lieren. Daut wort sea dietlich, aus ekj bie een Toopkomen mol de Bekauntmoakungen väaläsd. Ekj wull sajen, bie dän näakjsten Kongress wudden een deel Breeda von “Oostareich” komen, oba enne Städ daut säd ekj, doa wudden een deel “Straussen” komen.
Aus wie vea en Rimouski aunkjeemen, kjeemen doa noch vea onbefriede flietje Sestren han un de Famielje Huberdeaus met äare twee Mejalen. De Huberdeaus pachten een grootet Hus met säwen Schlopstowen, un aul de Pionieren, waut doa wonden, holpen met, de Pacht to betolen. Wie nanden daut daut “Witte Hus”, wäajens daut witt jefoaft wia un witte Stendasch haud. Jeweenlich wia wie äare 12 ooda 14, waut doa wonden. Aus Sondapionieren jinjen Randi un ekj emma zemorjes, no Meddach un zeowes prädjen. Wie jleichten daut sea, daut wie emma wäm hauden, waut doa kunn met ons metkomen, mau rajcht zeowes enne kolde Winta.
Daut wia soo scheen, met aul dise true Pionieren toop to sennen. Wie worden soo aus eene Famielje. Eenjemol deed wie aula rom een Fia setten, ooda wie deeden eenen Dach aula toop veschiedne Sorten Wrennakje moaken. Eena von de Breeda kunn Musikj moaken un soo deed wie foaken aum Sinowent zeowes toop sinjen un daunzen.
Väle von Rimouski intressieed daut, von de Schreft to lieren! Benna fief Joa haud wie de Freid to seenen, woo miere Bibelschiela veraunkjeemen un sikj deepen leeten. De Vesaumlunk wort dan jrata un wie wieren rom 35 Vekjindja.
En Quebec kunn wie onsen Prädichtdeenst sea vebätren. Wie sagen, woo Jehova ons em Deenst holp un ons emma daut needichste jeef. Un wie lieeden, de Menschen doa to leewen uk de fraunzeesische Sproak. Doaderch lieed wie uk aundre Menschen to leewen, waut daut veschieden hauden (2. Kor. 6:13).
Met eemol onverhofs fruach daut Betel ons, aus wie wudden reed sennen, no de Staut Tracadie to trakjen, waut aune oostne Kaunt von New Brunswick es. Dit wia schwierich fa ons, wiels wie jroz de Papieren unjaschräwen hauden toom een Hus pachten. Un ekj haud mie uk aunjejäft, fa een poa Stund de Wäakj Schoolliera to sennen. Un eenje von onse Bibelschiela wieren jroz Vekjindja jeworden un wie holpen uk met, een Vesaumlungshus to buen.
Mal. 3:10). Un soo aus emma muak Randi ons daut leichta, doa hantotrakjen, wiels see soo jeistlich jesonnen wia un nich bloos aun sikj selfst docht un uk Spos jleicht.
Wie deeden daut gaunze Utgangswäakj äwa dise Sach bäden, un wie fuaren uk no Tracadie. Dee Staut wia gaunz aundasch aus Rimouski. Oba wie worden ons eenich, doa hantotrakjen, wiels daut Jehova wia, waut ons doa hanschekjt. Wie vetruden opp Jehova un kunnen seenen, woo hee ons eent nom aundren met aules holp (Robert Ross wia de eensja Eltesta en onse niee Vesaumlunk. Hee un siene Fru Linda wieren doa Pionieren jewast, un dee wieren uk doa jebläwen, aus see äa ieeschtet Bäbe hauden. Wan dee sikj uk om äa kjlienet Junkje kjemren musten, wieren dee een goodet Biespel fa ons, wiels dee soo oppnäment un flietich em Deenst wieren.
DAUT JEFT ONS FREID, DOA TO DEENEN, WUA HELP FÄLT
Nodäm aus wie ieescht twee Joa en Tracadie wieren, kjrieej wie wada eene Äwarauschunk: Wie worden enjelot, em Kjreisdeenst to sennen. Fa säwen Joa deend wie en miere enjlische Kjreisen un dan word wie wada no eenen fraunzeesischen Kjreis en Quebec jeschekjt. Ons Distrikjtoppsechta en Quebec wia Léonce Crépeault un hee deed mie emma fa miene Räden lowen. Oba dan fruach hee mie: “Woo wudden diene Räden de Vesaumlunk noch dolla togood komen kjennen?” b Sien leeftolja Rot holp mie, doaraun to schaufen, daut miene Räden dietelja un leichta to vestonen wieren.
Eene Toodeelunk, waut ekj kjeenmol vejäten woa, wia de internazionala Kongress en Montreal aune 1978 met daut Teema “Gloowen, waut jewent”. Doa schauft ekj en de Kjäakjstow. Doa sullen rom 80 000 Menschen hankomen, un wie hauden gaunz niee Aunwiesungen jekjräajen, woo wie dee sullen to äten jäwen. Wie hauden uk gaunz niee Sachen jekjräajen toom Äten moaken, uk eene niee List, waut wie sullen moaken un woo. Wie hauden rom 20 sea groote Iesschaups, oba dee schauften nich emma. Ver dän ieeschten Kongressdach wull wie doa aul aule Sachen oppstalen un reedmoaken, oba wie kunnen doa nich nenn, wiels doa een Sportspäl wia. Wie kunnen doa ieescht medden enne Nacht nenn, un wie musten uk aul metem dach woaren de Owes aunstekjen fa daut Freestikj. Wie wieren sea meed! Oba ekj hab väl von de aundre friewelje Helpa jelieet: Dee wieren flietich un jeistlich jesonnen un jleichten uk Spos. Wie kjeemen sea goot delenjd un sent bat vondoag dän Dach noch goode Frind!
Daut wia eene groote Freid, disen wichtjen Kongress en Quebec to beläwen – dee Prowins, wua de Breeda en de 1940ja un 1950ja Joaren soone groote Vefoljunk beläft hauden.Ekj hab uk een deel von de aundre Oppsechtasch jelieet, waut doa opp dise groote Kongressen en Montreal wieren. Een Joa wia David Splane, waut nu em Väastaunt es, de Kongressoppsechta. Lota bie eenen Kongress wort ekj aus Oppsechta aunjestalt, un David deed mie sea unjastetten.
Ekj un Randi hauden 36 scheene Joaren em Kjreisdeenst. Dan aune 2011 wort ekj enjelot, Liera to sennen fa de School fa Vesaumlungs-Eltestasch. En benna twee Joa schleep wie en 75 veschiedne Baden, oba daut wia daut goot wieet. Aum Enj von jieda Wäakj wieren de Eltestasch emma soo dankboa, wäajens dee seenen kunnen, woo sea de Väastaunt doarom todoonen wia, daut de Eltestasch goode Frind met Jehova bleewen.
Lota wia ekj uk Liera fa de School fa Kjennichrikjsvekjindja. De Schiela feelden sikj foaken äwafoddat wäajen aul de Oppgowen, waut dee hauden. Dee musten jieda Dach säwen Stund setten un lieren, dan noch dree Stund aum Zeowes väastudieren un uk soo bie vea ooda fief Oppgowen jieda Wäakj reedmoaken. Ekj un de aundra Liera säden emma to dee, daut see daut onen Jehova siene Help nich wudden kjennen. Mie denkjt daut noch, woo schaftich de Schiela wieren, wan dee sagen, daut see väl mea jedonen kjrieejen, aus see jedocht hauden, wan see sikj opp Jehova veleeten.
SIKJ FA AUNDRE TIET NÄMEN WOAT GOOT BELOONT
Daut miene Mame soo om aundre todoonen wia, holp, daut äare Bibelschiela kunnen em jeisteljen veraunkomen, un daut holp uk mau rajcht mienen Voda, daut dee aundasch äwa de Woarheit docht. Dree Doag ea Mame storf, jeef hee ons de groote Äwarauschunk un kjeem fa eene Räd nom Vesaumlungshus. Daut deed hee de näakjste 26 Joa. Wan mien Voda sikj uk nich deepen leet, säden de Eltestasch oba to mie, daut hee jieda Wäakj emma daut ieeschte bie de Toopkomes wia.
Miene Mame wia uk een goodet Väabilt fa ons Kjinja. Miene dree Sestren un dee äare Mana deenen Jehova tru. Twee von dee schaufen em Betel – eene en Portugal un de aundre en Haiti.
Ekj un Randi deenen nu aus Sondapionieren en Hamilton, Ontario. Aus wie em Kjreisdeenst wieren, jinkj ons daut sea scheen, met aundre toop no dee äare Wadabesuchs un Bibelstudiums to gonen. Oba nu hab wie de Freid to beoobachten, woo onse ieejne Bibelschiela em jeisteljen veraunkomen. Wie woaren uk emma jratre Frind met de Breeda un Sestren von onse niee Vesaumlunk, un daut jeft ons väl Moot to seenen, woo Jehova an en goode uk en schlajchte Tieden biesteit.
Wan ekj soo trigjdenkj, sie ekj sea dankboa, daut doa soo väle jewäsen haben, daut dee om ons todoonen wieren. Doawäajen proowd wie dan uk emma, om aundre todoonen to sennen un dee Moot to moaken, Jehova äa bastet to jäwen (2. Kor. 7:6-7). En eene Famielje biejlikj wieren de Fru, dee äa Jung un dee äare Mejal Pionieren. Ekj fruach dän Maun, aus hee uk mol doaräwa nojedocht haud, Pionia to woaren. Oba hee säd to mie, hee deed je aul dree Pionieren unjastetten. Dan fruach ekj am: “Jleefst du, du kaust dee bäta unjastetten, aus Jehova deit?” Ekj rod am too, mol selfst de Freid to beläwen, waut dee hauden. En benna sas Moonat wia hee dan uk Pionia.
Ekj un Randi woaren uk fa wieda de junge Menschen von Jehova siene “Wundawoakjen” vetalen (Psa. 71:17-18). Un wie hopen, daut dee krakjt soone groote Freid em Deenst fa Jehova haben kjennen aus wie.
a Nu es daut de Oppsechta von “Ons Toopkomen fa Läwen un Deenst”.
b See de Läwesjeschicht von Léonce Crépeault em Woaktorm von Feebawoa 2020, S. 26-30.