1. Waut lieet Gott sien Wuat ons?

WIE kjennen met irjent Trubbels foadich woaren, wiels Jehova de basta Liera es, waut daut jeft (Hiob 36:22). Sien Wuat lieet ons aules, waut ons fält, daut wie “em Staund . . . [sent] en goode Woakjen jeschekjt to sennen” (2. Tim. 3:17). Wan wie daut nokomen, dan woa wie weisa woaren aus dee, waut fa “dise Welt äare Weisheit” strieden (1. Kor. 3:19; Psa. 119:97-100).

2. Waut woa wie ons en disen Artikjel unjastonen?

² Wie woaren seenen, daut de Welt äare Weisheit ons foaken toorot, soont to doonen, waut ons Fleesch aulmols jankat. Doawäajen kaun daut soo schwoa sennen, nich soo to denkjen un to haundlen, aus de Welt deit. Daut es nich onen Uasoak, daut de Schreft sajcht: “Seet doano, daut jie junt nich veleiden loten derch huage Rädensoaten wua nuscht doarhinja es, dee bloos von Menschen staumen” (Kol. 2:8). En disen Artikjel woa wie ons unjastonen, woo de Menschen aunjefongen haben, twee von dän Soton siene Läajes to jleewen, wua nuscht doahinja es. Wie woaren jiedatsmol seenen, wuarom de Welt äare Weisheit Onsenn es un wuarom de Weisheit ut Gott sien Wuat väl bäta es aus aules, waut de Welt auntobeeden haft.

3-4. Woo endad de Menschen äare Jesennunk sikj enne Stäts en de Tiet von 1900 bat 1930?

³ Ojjefäa en de Tiet von 1900 bat 1930 endad sikj daut enne Stäts sea, waut de Menschen doa fa rajcht un orrajcht talden. Ea jleewden väle, daut bloos Befriede sullen jeschlajchtlich toopkomen, un von soone Sachen wort mank Menschen uk nich väl jerät. Oba dan kjeemen aundre Iedeeen opp un de Menschen wieren nich mea soo neiw.

 ⁴ Von de 1920ja Joaren aun fungen de Menschen aun sikj aundasch to benämen un uk aundasch äwa daut Jeschlajchtsläwen to denkjen. Een Forscha sajcht, daut krakjt daut aun de Films, Teautaspäls, Leeda, Bieekja un Bekauntmoakungen to seenen wia, waut et to dee Tiet jeef. De Menschen deeden emma oppreizenda daunzen un dee trocken sikj uk emma onveninftja aun. Soo aus de Schreft daut fa de latste Tiet verutsäd, leewden dee “daut Vejnieejen” sea (2. Tim. 3:4).

5. Waut endad sikj von de 1960ja Joaren aun?

⁵ Von de 1960ja Joaren aun läwden emma mea Mana un Frues toop, onen daut see befriet wieren, un daut jeef emma mea Mana, waut met Mana deeden (ooda Frues met Frues) un emma mea leeten sikj scheeden. Un en Films un aundatwäajen wia emma mea von daut Jeschlajchtsläwen to seenen. En de lotre Joaren es daut kloa to seenen, woo schlajcht daut aules utkjemt. Een Schriewa sajcht, wäajen “de Menschen nu aundasch äwa daut Jeschlajchtsläwen denkjen aus ea”, jeft daut väl Famieljes, waut uteneenbräakjen, un Mames ooda Papes, waut de Kjinja auleen opptrakjen motten, Menschen, waut sikj tonuscht feelen, Menschen, waut nich von noaktje Bilda looskomen, un aundre Schwierichkjeiten. Un väle haben Krankheiten, waut dee sikj derch Jeschlajchtsvekjia oppjeschlapt haben, soo aus AIDS (SIDA). Aul dit bewiest, daut dise Welt äare Weisheit nuscht enhelt (2. Pet. 2:19).

6. Wuarom kjemt dän Soton daut togood, woo de Menschen nu äwa daut Jeschlajchtsläwen denkjen?

⁶ De Menschen en de Welt denkjen krakjt soo äwa daut Jeschlajchtsläwen, aus de Soton daut haben well. Hee freit sikj secha, wan dee sikj nich mea aun Gott siene Jebooten äwa daut Jeschlajchtsläwen hoolen un doaderch wiesen, daut see de Ehe, waut Gott enjerecht haft, nuscht wieet räakjnen (Efs. 2:2). Daut de Menschen kjennen toopkomen un sikj vemieren es een wundascheenet Jeschenkj von Jehova, oba dee, waut Huararie driewen, wiesen, daut dee dit Jeschenkj nich schazen, un daut kaun dee uk daut eewje Läwen kosten (1. Kor. 6:9-10).

7-8. Wuarom es daut, waut de Schreft von daut Jeschlajchtsläwen lieet, väl bäta aus daut, waut de Welt lieet?

⁷ Soone, waut sikj no dise Welt äare Weisheit rechten, haben sikj foaken domm äwa de biblische Jebooten von daut Jeschlajchtsläwen  un talen dee fa onkluak. Dee sajen biejlikj: “Wuarom wudd Gott ons soo moaken, daut wie dit Velangen haben, un dan wellen, daut wie ons beoabeiden sellen?” Dee sajen daut, wiels dee orrajcht denkjen un meenen, daut wie aules doonen sellen, waut ons jankat. Oba de Schreft sajcht waut aundret. Dee lieet, daut wie emstaunt sent, nich jieda Velangen notogonen, un daut wie ons kontrollen kjennen, daut wie nich waut orrajchtet doonen (Kol. 3:5). Jehova haft de Menschen uk dän Ehestaunt jejäft un doa kjennen dee äa Velangen opp eene natieedelje Wajch tofrädstalen (1. Kor. 7:8-9). Soo kjennen de Ehemaun un de Ehefru sikj aun daut Jeschlajchtsläwen erjazen un brucken sikj nich schuldich feelen ooda dee Sorjen haben, waut Huararie driewen foaken met sikj brinjt.

⁸ Waut de Schreft von daut Jeschlajchtsläwen lieet, es väl bäta aus de Welt äare Weisheit. De Schreft lieet ons, daut daut väl Freid brinjen kaun (Spr. 5:18-19). Oba dee sajcht uk: “Jieda eena von junt saul weeten, woo hee sienen ieejnen Kjarpa kontrollen kaun, met Heilichkjeit un Iea, un nich met bejieeje, onbandje Lost, soo aus daut bie de Velkja es, waut Gott nich kjanen” (1. Tess. 4:4-5, NW).

9. (a) Waut fa eenen Rot kjrieejen Jehova siene Deena ieeschtemma, daut dee sikj aun de Weisheit ut Gott sien Wuat hoolen kunnen? (b) Waut fa gooden Rot finj wie en 1. Johanes 2:15-16? (c) Waut fa een orreinet Vehoolen sell wie no Reema 1:24-27 no nich haben?

⁹ Rom hundat Joa trigj leet Jehova sien Volkj sikj nich metrieten von Menschen, waut “stomp jeworden [wieren] jäajen aules, waut äa ieejnet Jewessen an sajen kunn” un waut faulsche Iedeeen oppbrochten (Efs. 4:19). Dee wullen aules nokomen, waut Jehova fa rajcht tald. En dän Wacht-Turm vom 15. Juni 1926 sajcht daut, daut “een Maun ooda eene Fru reine Jedanken un Woakjen haben saul, besonda wan dee met wäm von daut aundre Jeschlajcht to doonen haben.” Jehova sien Volkj hilt sikj aun de wieetvolle Weisheit ut Gott sien Wuat, endoont waut de Menschen en de Welt deeden (läs 1. Johanes 2:15-16). Wie sent sea dankboa fa Gott sien Wuat! Wie sent uk dankboa, daut Jehova ons to de rajchte Tiet daut jeistelje Äten jeft. Daut halpt ons, nich no de Welt äare Weisheit to horchen, wan daut om daut Jeschlajchtsläwen jeit (läs Reema 1:24-27). *

10-11. Waut säd de Schreft, woo daut en de latste Tiet sennen wudd?

¹⁰ De Schreft säd, daut de Menschen en de latste Tiet “väl von sikj selfst hoolen” wudden (2. Tim. 3:1-2). Doawäajen wundat ons daut nich, daut de Menschen en de Welt toojerot woat, krakjt daut to doonen. Een Buak toom nosieekjen sajcht, daut en de 1970ja Joaren “soone Bieekja sea riew wieren, waut de Menschen säden, woo eena fein wiedakomen kunn”. Eenje Bieekja “rooden de Läsa too, daut see sikj selfst sullen kjanen lieren un jleichen, onen bie sikj waut to endren”. Een Buak säd biejlikj: “Leew die selfst, wäajen du best de wieetvolsta, schmoksta un basta Mensch, waut et jeft.” Daut säd doa uk, daut eena selfst entscheiden sull, woo eena sikj benemt, un daut eena daut doonen sull, waut sikj eenem rajcht späad un utkjeem.

¹¹ Hieet sikj daut bekaunt? De Soton rod Eva too, biejlikj soowaut to doonen. Hee säd to ar, daut see kunn “soo aus Gott sennen, un weeten, waut goot un waut schlajcht es” (1. Mo. 3:5). Vondoag dän Dach denkjen väle soo huach von sikj selfst, daut dee jleewen, daut kjeena an väasajen kaun, waut rajcht ooda  orrajcht es, nich mol Gott. Daut es besonda doaraun to seenen, woo dee äwa de Ehe denkjen.

12. Waut lieet de Welt äwa dän Ehestaunt?

¹² De Schreft sajcht, daut de Ehepoatna sikj unjarenaunda ieren un äa Ehevespräakjen hoolen sellen. Dee sellen sikj uk gaunz eenich sennen tooptobliewen, wiels daut sajcht: “Een Maun [jeit] von siene Elren wajch, un veeenicht sikj met siene Fru, un see sent eent” (1. Mo. 2:24). Oba dee, waut sikj no de Welt äare Weisheit rechten, denkjen gaunz aundasch. Dee sajen, daut jieda Ehepoatna fa sikj selfst strieden saul. Een Buak äwa Ehescheedunk sajcht: “Eenjemol, wan se wäm tooptruen, vespräakjen de Ehepoatna nich mea, daut see toopbliewen wellen, ‘soo lang, aus wie beid läwen’, oba ‘soo lang, aus wie ons leewen’”. Wäajen dee nich mea jleewen, daut Befriede fa emma toopbliewen sellen, bräakjen een deel Famieljes uteneen un väle feelen sikj sea truarich. Daut es kloa to seenen, daut daut Onsenn es, waut de Welt äwa dän Ehestaunt lieet.

13. Waut es eene Uasoak, wuarom Jehova de stolte Menschen nich jleicht?

¹³ De Schreft sajcht: “De HAR kaun de stolte nich vedroagen” (Spr. 16:5). Wuarom jleicht Jehova dee nich? Eene Uasoak es, daut dee, waut sikj selfst too huach hoolen ooda waut aundre soone Iedeeen enbillen, krakjt soo stolt woaren aus de Soton. Gott haud aules derch Jesus jemoakt. Woo kunn de Soton dan jleewen, daut Jesus sikj ver am bekjen wudd un am aunbäden?! (Mat. 4:8-9; Kol. 1:15-16). Aun soone, waut sikj selfst fa soo wichtich hoolen, es kloa to seenen, daut de Welt äare Weisheit bie Gott Onsenn es.

14. Woo halpt Reema 12:3 ons, rajcht äwa ons selfst to denkjen?

¹⁴ De Schreft halpt ons, rajcht äwa ons selfst to denkjen. Dee wiest, daut et goot es, ons selfst waut to räakjnen. Jesus säd: “Du saust dienen näakjsten soo goot sennen aus die selfst”, un daut wiest, daut wie doa waut om  romjäwen sellen, waut ons selfst fält (Mat. 19:19). Oba de Schreft lieet nich, daut wie ons äwa aundre erhäwen sellen. Enne Städ daut sajcht daut: “Siet nich nosikj un ieajiezich, väl mea, acht dän näakjsten hecha aus junt selfst” (Filip. 2:3; läs Reema 12:3).

15. Wuarom denkjst du, daut de biblischa Rot goot es, daut wie aundre sellen fa hecha talen aus ons selfst?

¹⁵ Vondoag dän Dach sajen väl Menschen, waut fa kluak jetalt woaren, daut de Schreft äa Rot nuscht enhelt. Dee sajen, wan wie aundre fa hecha talen aus ons selfst, dan woat ons daut schoden un dee woaren ons utnutzen. Oba woo es daut utjekomen, daut väle bloos aun sikj denkjen, soo aus dän Soton siene Welt an daut enbilt? Waut hast du beoobacht? Sent soone Menschen schaftich, waut bloos fa sikj strieden? Haben dee eene schaftje Famielje? Haben dee woare Frind? Sent daut goode Frind met Gott? Waut wurscht du sajen, waut kjemt bäta ut – wan eena sikj no de Welt äare Weisheit recht ooda no de Weisheit ut Gott sien Wuat?

16-17. (a) Fa waut kjenn wie dankboa sennen? (b) Wuarom kjenn wie dankboa sennen?

¹⁶ Wäa no deejanje horcht, waut de Welt fa kluak talt, es soo aus een Mensch, waut sikj vebiestat haft un dan eenen aundren no Help frajcht, waut uk vebiestat es. Jesus säd von de Menschen, waut se to siene Tiet fa kluak talden: “Daut sent blinje Blinjenleida! Un wan een blinja Maun een aundren blinjen leit, faulen see beid em Growen” (Mat. 15:14). De Welt äare Weisheit es werkjlich Onsenn bie Gott!

¹⁷ De Schreft äa weisa Rot wia noch emma “wieetvoll ons to belieren, ons uttobätren, ons trajchttowiesen, un ons to unjarechten, woo rajcht to läwen” (2. Tim. 3:16). Woo dankboa wie nich sent, daut Jehova ons derch siene Organisazion fa de Welt äare Weisheit beschizt haft! (Efs. 4:14). Daut jeistelje Äten, waut hee ons jeft, stoakjt ons, daut wie ons aun sien Wuat hoolen kjennen. Es daut nich wundascheen, daut Jehova ons derch de Schreft Weisheit un Rot jeft, wua emma opp to veloten es?