22. ARTIKJEL FA DAUT STUDIUM
Weisheit, waut ons jieda Dach halpt
“De HAR jeft Weisheit” (SPR. 2:6)
LEET 89 Doo, waut Jehova die sajcht
WAUT WIE SEENEN WOAREN *
1. Wuarom fält ons daut aula aun Gott siene Weisheit? (Spricha 4:7).
WAN du mol waut wichtjet entscheiden must, dan deetst du secha om Weisheit bäden, wäajen du wist, daut die daut fäld (Jak. 1:5). De Kjennich Salomo schreef: “Weisheit es äwa aules” (läs Spricha 4:7). Hee räd hia nich von irjent eene Weisheit, oba von dee, waut von Jehova Gott kjeem (Spr. 2:6). Oba kaun Gott siene Weisheit ons vondoag dän Dach met onse Trubbels halpen? Jo, dee kaun. Daut woa wie en disen Artikjel lieren.
2. Woo kjenn wie werkjlich weis woaren?
2 Eent, woo wie werkjlich weis woaren kjennen, es, wan wie ons daut unjastonen un nokomen, waut twee sea weise Mana säden. Daut ieeschte woa wie von Salomo räden. De Bibel sajcht: “Gott jeef Salomo butajeweenlich väl Weisheit un Vestentnis” (1. Kjen. 5:9). Tweedens woa wie Jesus sien Biespel seenen, waut soo weis wia aus kjeen aundra (Mat. 12:42). Von Jesus wia verutjesajcht: “Opp däm woat däm HARN sien Jeist komen, een Jeist met Weisheit un Vestentnis” (Jes. 11:2).
3. Waut woa wie en disen Artikjel derchgonen?
3 Gott jeef Salomo un Jesus väl Weisheit, un doawäajen kunnen dee gooden Rot jäwen äwa Sachen, waut fa ons aula wichtich sent. En disen Artikjel woa wie dreeatlei seenen: wuarom wie sellen rajcht äwa daut Jelt denkjen, äwa de Oabeit un äwa ons selfst.
RAJCHT ÄWA DAUT JELT DENKJEN
4. Woo wia daut em tieteljen bie Salomo un Jesus?
4 Salomo wia grulich sea rikj, un hee läwd en een butajeweenlich schmocket Hus (1. Kjen. 10:7, 14-15). Oba Jesus haud nich väl, hee haud nich mol sien ieejnet Tus (Mat. 8:20). Oba beid dochten rajcht äwa de tietelje Sachen, wiels dee äare Weisheit von Jehova Gott kjeem.
5. Woo docht Salomo äwa daut Jelt?
5 Salomo säd, daut Jelt “eenem Schutz jeft” (Liera 7:12). Met Jelt kaun eena sikj daut kjeepen, waut eenem fält, un veleicht uk eenjet, waut eenem jankat. Salomo wia sea rikj, oba hee wist, daut et uk noch waut wichtjeret jeef aus Jelt. Hee schreef biejlikj: “Een gooda Nomen es mea wieet aus grootet Rikjtum” (Spr. 22:1). Hee säd uk, daut de Menschen, waut nom Jelt hinjaraun sent, jeweenlich nich schaftich sent met daut, waut dee haben (Liera 5:9, 11). Hee woarnd uk doafäa, bloos opp daut Jelt to vetruen, wiels daut kunn haustich wada veschwinjen (Spr. 23:4-5).
6. Woo docht Jesus äwa de tietelje Sachen? (Matäus 6:31-33).
6 Jesus docht rajcht äwa de tietelje Sachen. Hee leet sikj daut äten un drinkjen scheengonen (Luk. 19:2, 6-7). Aus hee biejlikj sien ieeschtet Wunda deed, muak hee dän basten Wien (Joh. 2:10-11). Un dän Dach, aus hee storf, haud hee eenen dieren Äwarock aun (Joh. 19:23-24). Oba Jesus leet nich too, daut hee no de tietelje Sachen hinjaraun wia. Hee säd to siene Nofolja: “Kjeena kaun twee Haren deenen. . . . Du kaust nich Gott deenen un daut Rikjtum” (Mat. 6:24). Jesus lieed, daut wan wie daut Kjennichrikj aun de ieeschte Städ saten, dan woat Jehova ons aules jäwen, waut wie brucken (läs Matäus 6:31-33).
7. Woo kjeem eenen Brooda daut togood, daut hee rajcht äwa daut Jelt docht?
7 Väle von onse Breeda un Sestren es daut sea togood jekomen, daut see Jehova sienen weisen Rot äwa daut Jelt nokjeemen. See wie mol daut Biespel von eenen onbefrieden Brooda, waut Daniel heet. Hee sajcht: “En miene Jugentjoaren wort ekj mie eenich, daut jeistelje aun de ieeschte Städ to stalen.” Wiels hee een eefachet Läwen fieed, kunn hee siene Tiet un daut, waut hee jelieet haud, brucken toom Jehova opp veschiedne Wäaj deenen. Hee sajcht: “Ekj hab daut noch nienich beschot, fa waut ekj mie eenich wort. Ekj wudd mie haben kunt een deel Jelt vedeenen, wan ekj no daut tietelje jesträft haud. Oba dan wudd ekj nich haben soone goode Frind jekjräajen, aus ekj nu hab. Ekj wudd kjeenmol sennen soo tofräd jewast aus nu, wan ekj daut Kjennichrikj nich haud aune ieeschte Städ jesat. Aulet Jelt oppe Welt es nich soo väl wieet aus de Säajnungen, waut Jehova mie jejäft haft.” Wie kjennen gaunz kloa seenen, daut ons daut toom gooden es, wan wie no daut jeistelje sträwen enne Städ no daut Jelt.
RAJCHT ÄWA DE OABEIT DENKJEN
8. Woo weet wie, daut Salomo rajcht äwa de Oabeit docht? (Liera 5:18-19).
8 Salomo säd, daut eena biem flietich schaufen uk väl Freid haft, wiels “daut es waut Gott ons jeft” (läs Liera 5:17-18). Hee schreef: “Aule schwoare Oabeit brinjt vedeenst” (Spr. 14:23). Salomo wist, von waut hee räd. Hee schauft sea! Hee bud Hiesa, plaunt Wiengoades, muak Goades un Puddels. Hee bud uk Städa (1. Kjen. 9:19; Liera 2:4-6). Daut wia schwoare Oabeit un jeef am secha uk Freid. Oba Salomo wist, daut daut nich daut eensje wia, waut am Freid brocht. Hee deed uk väl fa Jehova. Hee but biejlikj dän wundaschmocken Tempel toom Jehova aunbäden, waut en säwen Joa foadich wia! (1. Kjen. 6:38; 9:1). Nodäm daut Salomo väl veschiedne Sachen jedonen haud, kunn hee seenen, daut Jehova deenen daut wichtichste wia. Hee schreef: “Well wie emol sajen, waut daut Wichtichste von aule Lieren es: Hab Ieaforcht fa Gott, un hool siene Jesazen” (Liera 12:13).
9. Woo sach Jesus emma doano, daut siene Oabeit nich daut wichtichste wia?
9 Jesus schauft sea flietich. Aus hee siene ieeschte Joaren oppe Ieed wia, schauft hee aus Descha (Mar. 6:3). Siene Elren wieren secha sea dankboa, daut hee an holp, fa de groote Famielje to sorjen. Jesus wia volkomen un kunn siene Oabeit sea fein doonen, un väle Menschen wullen secha von de Sachen, waut hee muak! Hee haud secha Freid bie siene Oabeit. Wan hee uk een sea gooda Oabeida wia, neem hee sikj oba emma Tiet fa daut jeistelje (Joh. 7:15). Lota, aus hee em Voltietdeenst wia, root hee siene Toohiera too: “Schauft junt Äten aun, daut nich vekomen deit. Schauft junt Äten aun, daut fa daut eewje Läwen blift” (Joh. 6:27). Opp siene Boajchprädicht säd hee: “Saumelt junt Schaza em Himmel” (Mat. 6:20).
10. Waut fa een Trubbel kaun doa oppkomen, wan wie feine Oabeida sent?
10 Gott siene Weisheit kaun ons halpen, rajcht äwa de Oabeit to denkjen. Aus Christen woat ons jelieet, daut wie “oabeiden gonen un opprechtich . . . [ons] Broot vedeenen” (Efs. 4:28). Onse Wieets beoobachten ons veleicht, daut wie opprechtich un flietich sent un sajen ons, daut see onse Oabeit väl räakjnen. Daut kaun ons bat doa brinjen, mea Stunden to schaufen, wäajen wie Jehova siene Zeijen wellen eenen gooden Nomen moaken. Oba dan woa wie veleicht en, daut wie nich mea jenuach Tiet haben fa onse Famielje un fa de jeistelje Sachen. Wie motten dan waut endren, daut wie mea Tiet haben fa de wichtichste Sachen.
11. Woo lieet een Brooda, utjejlikjt äwa de Oabeit to denkjen?
11 Een junga Brooda, waut William heet, schauft fa eenen Eltesten. Bie dän kunn hee beoobachten, woo goot daut es, wan eena rajcht äwa de Oabeit denkjt. William sajcht: “[Dis Brooda] es een goodet Biespel doafäa, woo eena rajcht äwa de Oabeit denkjen kaun. Hee schauft flietich un de Kunden jleichen siene Oabeit, wäajen hee dee werkjlich goot deit. Wan de Dach derch es, dan lat hee siene Oabeit toch un brukt siene Tiet fa siene Famielje un sienen Deenst fa Jehova. Un weet jie waut? Ekj kjan schia nich eenen Mensch, waut soo schaftich es aus hee!” *
RAJCHT ÄWA SIKJ SELFST DENKJEN
12. Woo wia aun Salomo to seenen, daut hee rajcht äwa sikj selfst docht? Woo endad sikj daut lota?
12 Aus Salomo Jehova tru deend, docht hee rajcht äwa sikj selfst. Aus junga Maun wia am daut gaunz kloa, daut hee nich aules auleen kunn un daut hee Jehova no Rot froagen must (1. Kjen. 3:7-9). Aus junga Kjennich docht hee doaraun, woo jefäadlich daut wia, stolt to woaren. Hee schreef: “Wäa stolt es, jeit en de Grunt, un huachnäsich sennen kjemt ver däm faulen” (Spr. 16:18). Daut es truarich, oba Salomo selfst kjeem sienen Rot lota nich no. Aus hee ieescht een Stoot rejieet haud, wort hee stolt un funk aun, nich mea no Jehova siene Jesazen to horchen. Eent von dise Jesazen wia, daut een hebräischa Kjennich sikj nich sull “een Deel Frues aungonen, wiels dee kunnen am vom HARN wajch lenkjen” (5. Mo. 17:17). Salomo jinkj jäajen dit Jesaz un neem sikj 700 Frues un 300 Näbenfrues, un väle von dee bäden mau rajcht faulsche Jetta aun! (1. Kjen. 11:1-3). Veleicht docht Salomo, daut hee aules unja Kontroll haud. Oba lota must hee de Foljen droagen, wäajen hee sikj von Jehova wajchjedreit haud (1. Kjen. 11:9-13).
13. Waut kjenn wie lieren, wan wie doaräwa nodenkjen, woo deemootich Jesus wia?
13 Jesus bleef deemootich, un docht rajcht äwa sikj selfst. Ea Jesus no de Ieed kjeem, deed hee väl butajeweenelje Sachen, om Jehova to deenen. Derch Jesus “muak Gott aules waut em Himmel un oppe Ieed jemoakt worden es” (Kol. 1:16). Aus hee sikj deepen leet, kunn hee sikj secha aun Sachen besennen, waut hee jedonen haud, aus hee bie sienen Voda wia (Mat. 3:16; Joh. 17:5). Oba daut to weeten, brocht am nich bat doa, stolt to woaren. Hee docht kjeenmol, daut hee bäta wia aus aundre. Hee säd to siene Jinja, daut hee nich no de Ieed jekomen wia, om “sikj bedeenen to loten, oba to deenen un sien Läwen hantojäwen, väle loostokjeepen” (Mat. 20:28). Hee stunt uk selfst too, daut hee ut sikj selfst nuscht doonen kunn (Joh. 5:19). Woo deemootich Jesus nich wia! Hee es een sea goodet Biespel fa ons.
14. Waut lia wie von Jesus doaräwa, rajcht äwa ons selfst denkjen?
14 Jesus lieed siene Nofolja, äwa sikj selfst rajcht to denkjen. Opp eene Sauz säd hee mau rajcht to dee: “June Hoa opp däm Kopp sent jetalt” (Mat. 10:30). Dit bediet, daut ons himlischa Voda sea om ons bekjemmat es un daut wie bie am väl wieet sent. Daut kaun ons sea väl Moot jäwen, besonda dan, wan wie äwa ons selfst nich rajcht denkjen. Wan Jehova daut toolat, daut wie am deenen kjennen, un wan hee denkjt, daut wie daut wieet sent, emma en de niee Welt to läwen, dan sell wie nich jleewen, daut hee em orrajchten es.
15. (a) Waut rot De Woaktorm ons too, woo wie äwa ons denkjen sellen? (b) Waut vonne Säajnungen lot wie ons derchgonen, wan wie too väl von ons selfst hoolen, soo aus daut Bilt oppe Sied 24 wiest?
15 Soo bie 15 Joa trigj räd De Woaktorm doavon, daut wie sellen rajcht äwa ons selfst denkjen. Doa säd daut: “Wie sellen nich soo väl von ons denkjen, daut wie stolt woaren, oba uk nich soo weinich, daut wie ons selfst nuscht achten. Enne Städ daut sell wie proowen, rajcht äwa ons to denkjen, soo daut wie seenen kjennen, daut wie goode un schwake Sieden haben. Eene christelje Fru säd daut soo: ‘Ekj sie nich de schlajchsta Mensch, oba uk nich de basta. Soo aus aule aundre hab ekj uk miene goode Sieden un miene Schwakheiten.’” * Kaust du seenen, woo goot daut es, wan eena äwa sikj rajcht denkjt?
16. Wuarom jeft Jehova ons weisen Rot?
16 Jehova jeft ons derch sien Wuat weisen Rot. Hee leeft ons un well, daut wie schaftich sent (Jes. 48:17-18). Waut woat ons daut dolste tofräd moaken? Wan wie ons entscheiden, Sachen to doonen, waut Jehova schaftich moaken. Wan wie daut doonen, dan woa wie ons väl Trubbels spoaren, waut soone haben, waut too väl von daut Jelt, de Oabeit un sikj selfst hoolen. Well wie ons eenich sennen, weis to sennen un Jehova sien Hoat froo to moaken! (Spr. 23:15).
LEET 94 Dankboa fa Gott sien Wuat
^ Varsch 5 Salomo un Jesus wieren sea weis. Dise Weisheit kjeem von Jehova Gott. En disen Artikjel woa wie seenen, woo ons Salomo un Jesus sienen Rot togood komen kaun, daut wie kjennen rajcht äwa daut Jelt, äwa de Oabeit un äwa ons selfst denkjen. Wie woaren uk seenen, woo eenje von onse Gloowesbreeda disen weisen biblischen Rot en soone Stekjen togood jekomen es.
^ Varsch 11 See dän Artikjel “Ideen für mehr Spaß an der Arbeit” en dän Wachtturm vom 1. Feebawoa 2015.
^ Varsch 15 See dän Artikjel “Freude finden durch die Bibel” en dän Wachtturm vom 1. August 2005.
^ Varsch 52 BILTBESCHRIEWUNK: John un Tom sent twee junge Breeda, waut en deeselwje Vesaumlunk sent. John brukt väl Tiet fa siene Koa. Tom brukt siene Koa, om de Breeda met nom Deenst un no de Toopkomes to nämen.
^ Varsch 54 BILTBESCHRIEWUNK: John schauft Äwastunden. Hee well sienen Wieet nich aunschmäaren. Wan emma sien Wieet am frajcht, aus hee Äwastunden schaufen well, dan deit hee daut. Tom es een Deenstaumthelpa un jeit dänselwjen Owent met eenen Eltesten met eenen Hoadbesuch moaken. Tom haft sienen Wieet daut aul ea jesajcht, daut hee eenje Owents nich schaufen well, wäajen hee dee Tiet brukt, om Jehova to deenen.
^ Varsch 56 BILTBESCHRIEWUNK: John es bloos om sikj selfst bedocht. Fa Tom kjemt Jehova aune ieeschte Städ un hee kaun methalpen, daut Kongresshus to repäaren. Doaderch haft hee väl goode Frind jekjräajen.