LÄWESJESCHICHT
“Ekj wull fa Jehova schaufen”
WIE säden bye to eene kjliene Grupp Menschen, waut wie dicht bie daut Darp Granbori besocht hauden, waut wiet en dän Räajenwoolt wia en Surinam. Dan sad wie ons en een Boot dol un fuaren delenjd dän Tapanahoni-Riefa. Aus wie dan en eenen stoakjen Stroom nennkjeemen, däwad de Mäl von dän Moota jäajen eenen Steen. Daut Boot dukt väaren dol un wie jinjen eemol gaunz unja. Mien Hoat bumst grulich sea! Wan ekj uk aul foaken met een Boot oppem Riefa jefoaren wia, wäajen ekj aul fa Joaren Kjreisoppsechta wia, kunn ekj oba nich schwamen.
Ea ekj junt noch mea von daut vetal, well ekj junt ieescht mol sajen, woo ekj met dän Voltietdeenst aunfunk.
Ekj sie aune 1942 en Kurasao jebuaren. Daut es eene wundaschmocke Insel en de Karibik-Jäajent. Mien Voda es von Surinam, oba hee trock no Kurasao toom schaufen. Een poa Joa ea ekj jebuaren wia, wia hee mank de ieeschte von Jehova siene Zeijen, waut sikj en Kurasao deepen leeten. a Hee studieed jieda Wäakj met ons Kjinja de Bibel, uk wan wie am daut nich emma leicht muaken. Aus ekj 14 Joa wia, trock wie aus Famielje no Surinam, wua hee fa miene Groosmame sorjen kunn.
GOODE FRIND HOLPEN MIE
En Surinam funk ekj aun, met de junge Menschen von de Vesaumlunk toop to sennen, waut flietich fa Jehova em Deenst wieren. Dee wieren mau een poa Joa ella aus ekj un wieren aul Pionia. Wan dee vetalden, waut dee em Deenst beläwden, wieren dee soo schaftich! No de Toopkomes vetald wie aus Frind äwa eenjet ut de Bibel. Un eenjemol saut wie buten un besagen ons de Stierns. Dise Frind holpen mie doaräwa notodenkjen, waut ekj en mien Läwen wull: ekj wull fa Jehova schaufen. Ekj leet mie deepen, aus ekj 16 Joa oolt wia, un aus ekj 18 wia, funk ekj met dän Pioniadeenst aun.
EKJ LIEED VÄL GOODET
Aus Pionia en Paramaribo
Ekj lieed väl en dee Tiet, aus ekj Pionia wia, un daut holp mie de gaunze Tiet fa mienen Voltietdeenst. Eent von daut ieeschte, waut ekj lieed, wia, woo wichtich daut es, aundre uttolieren. Aus ekj met dän Pioniadeenst aunfunk, wia Willem van Seijl een Missionoa un wia sea om mie bekjemmat. b Hee lieed mie een deel, woo eena met de Veauntwuatunk en de Vesaumlunk omgonen kaun. En dee Tiet wist ekj noch nich, woo sea mie daut lota wudd togood komen, waut ekj nu lieed. En daut näakjste Joa wort ekj dan Sondapionia. Dan funk ekj aun, kjliene Gruppen von Breeda un Sestren to halpen, waut wiet auf en dän Räajenwoolt von Surinam wonden un wiet auf von de Vesaumlungen wieren. Ekj räakjend daut grulich sea väl, daut de Breeda mie soo väl jelieet hauden. Von dan proowd ekj, dee äa Biespel emma notodoonen un neem mie de Tiet, aundre uttolieren.
Daut tweede, waut ekj lieed, wia, een eefachet Läwen to fieren un daut goot to plonen. Ekj un mien Pioniapoatna deeden jieda aunfangs Moonat aules plonen, waut wie de Moonat wudden brucken. Dan fua eena von ons de lange Reis no de Staut un koft aules, waut ons fäld. Wie musten ons daut äwatalen, waut wie de Moonat aules betolen musten un ons daut soo aufpaussen, daut daut uk bat opp Enj Moonat utrieekjen wudd. Wan ons dan waut aula wort doa wiet auf em Räajenwoolt, dan kunn ons uk meist kjeena halpen. Ekj denkj, mie haft daut jeholpen, bie junk to lieren, een eefachet Läwen to fieren un daut goot to plonen, soo daut ekj Jehova en mien gaunzet Läwen kunn aune ieeschte Städ stalen.
Daut dredde, waut ekj lieed, wia, woo needich daut es, dee Sproak to lieren, waut de Menschen räden. Ekj sie met vea Sproaken oppjewossen. Daut wia: Hollendisch, Enjlisch, Papiamento un Sranantongo (uk bekaunt aus Sranan), waut de Sproak von Surinam es. Oba doa wiet em Räajenwoolt kunnen de Menschen de goode Norecht bäta vestonen, wan wie dee opp äare Sproak prädjen deeden. Eenje Sproaken wieren fa mie sea schwoa, soo aus Saramakisch, waut eena huach un läach rät (een bät soo aus eena sinjt). Daut wia schwoa, oba daut loond sikj! Met de Joaren hab ekj väl mea Menschen kunt halpen, de Woarheit kjanen to lieren, wäajen ekj dee äare Sproak räden deed.
Wan eena eene Sproak lieet, dan es daut sea jeweenlich, daut eena waut beläft, waut sikj eenem schämt. Biejlikj opp eene Sauz wull ekj eene saramakische Fru, waut studieren deed, froagen, woo see sikj nu feeld, wäajen ar haud de Buck weejedonen. Oba waut ekj ar werkjlich fruach, wia, aus see schwanga wia! Dit wia ar sea ommaklich, waut ekj ar fruach. Wan daut uk emma wada mol soone Fälakjes jeef, strenjd ekj mie oba aun, dee Sproak to räden, waut de Menschen doa deeden.
EKJ KJRIEECH MEA VEAUNTWUATUNK
Aune 1970 wort ekj Kjreisoppsechta. Dit Joa wees ekj väl Gruppen daut Program “Kjikj mol, woo daut en de Hauptoffiz von Jehova siene Zeijen dreit”, wua veschiedne Bilda to seenen wieren. Daut wie dise Breeda un Sestren doa wiet auf en dän Räajenwoolt besieekjen kunnen, fuaren ekj un aundre Breeda met een heltanet Boot delenjd dän Riefa. Opp daut Boot haud wie eene Plent, eene Tenkj Gesslien, waut Eelj-Laumpen un daut Jereetschoft toom de Bilda aune Waunt naundachen. Aus wie doa wieren, must wie aul dit uk noch bat doa droagen, wua wie daut Program wiesen kunnen. Oba daut baste, waut mie noch denkjt, es, woo sea de Menschen daut Program jleichten. Mie jinkj daut soo scheen, dee äwa Jehova to lieren un äwa daut Poat von siene Organisazion hia oppe Ieed. To seenen, daut de Menschen Jehova emma bäta kjanen lieeden, muak mie sea schaftich, daut ekj fa am schaufen kunn.
EEN DREESCHNUAJA STRANK
Ethel un ekj befrieden ons en Septamba 1971
Veleicht wia daut leichta, mienen Deenst fa Jehova to doonen, wäajen ekj auleen wia, oba mie jankat een Poatna fa Läwestiet. Doawäajen funk ekj aun, krakjt doaräwa to bäden, daut mie eene Fru jankat, waut reed wia, disen schwoaren Deenst en dän Räajenwoolt to moaken. Soo bie een Joa lota intressieed ekj mie fa Ethel, waut eene Sondapionia wia un väl fa Jehova deed. Von junk aun haud see emma dän Apostel Paulus bewundad un wull uk soo flietich em Deenst sennen, aus hee wia. Wie befrieden ons em Septamba aune 1971 un doahinja wia wie toop em Kjreisdeenst.
Ethel äare Famielje haud nich väl, aus see oppwoss, un doawäajen wia daut fa ar nich schwoa, met disen Deenst en dän Räajenwoolt foadich to woaren. Wan wie biejlikj reedmuaken toom de Vesaumlungen doa wiet em Räajenwoolt to besieekjen, dan neem wie nich väl met. Wie booden ons em Riefa un woschen doa uk onse Kjleeda ut. Wie wanden ons daut uk aun, aules to äten, waut dee ons väasaden; uk wan daut groote Rannasch (Iguanas) ooda Tänen-Fesch (Piranhas) wieren, ooda irjentwaut, waut dee sikj jäajren ooda em Riefa jriepen kunnen. Wan dee nich Schiewen hauden, dan eet wie opp Bananen-Bläda. Wan dee nich Jescherr hauden, dan eet wie met onse Finjasch. Fa mie un Ethel wia daut emma soo, daut wan wie toop schwoa fa Jehova schauften, wort de dreeschnuaja Strank bloos noch stoakja (Liera 4:12). Wie wudden onse Erfoarunk met nuscht vetuschen!
Eenen Dach, aus wie oppe Trigjreis wieren von de Omjäajent doa em Räajenwoolt, beläwd wie daut, wua ekj aum Aunfank von räden deed. Aus wie en dän stoakjen Stroom nennjerooden, wia wie eemol gaunz unja Wota, un dan kjeem wie wada väa. Toom Jlekj haud wie Schwamwasten aun, un wie wieren aula opp daut Boot jebläwen. Oba daut Boot wia nu gaunz voll Wota! Soo, wie muaken onse Gropes ladich un schedden daut aula em Riefa nenn, om daut wie doamet kunnen daut Boot ladich schapen.
Wäajen wie nu aul ons Äten veloaren hauden, fung wie aun to feschen, äwadäm wie wieda velenjd dän Riefa fuaren. Oba wie kjrieejen nuscht tohoolen. Doawäajen fruag wie Jehova, aus hee ons kunn fa disen Dach daut Äten jäwen. Fuaz nodäm wie jebät hauden, kjrieech een Brooda eenen Fesch tohoolen, waut krakjt groot jenuach wia fa ons fief, daut wie disen Owent jenuach to äten hauden!
EHEMAUN, VODA UN KJREISOPPSECHTA
Nodäm wie fiefunhaulf Joa em Kjreisdeenst jewast wieren, worden Ethel un ekj bat eemol en, daut wie wudden een Kjlienet haben. Ekj freid mie, daut to hieren, oba ekj wist nich, woo ons Läwen wudd wiedagonen. Wie hauden dän grooten Wensch, em Voltietdeenst to bliewen, wan daut sest bloos mäajlich wia. Aune 1976 wort ons Sän Ethniël dan jebuaren. Un tweeunhaulf Joa lota wort ons tweeda Sän Giovanni jebuaren.
Bie eene Doop bie dän Tapanahoni-Riefa dicht bie Godo Holo em Oosten von Surinam, aune 1983
Wäajen daut en Surinam soo needich aun Help fäld, säd daut Betel, daut ekj wieda kunn em Kjreisdeenst bliewen, uk wan wie Kjinja hauden. Aus onse Junges noch ernoa junk wieren, kjrieech ekj eenen kjlandren Kjreis. Doaderch kunn ekj een poa Wäakj de Moonat aus Kjreisoppsechta deenen un daut äwaje von de Moonat kunn ekj en de Vesaumlunk, wua wie toojedeelt wieren, Pionia sennen. Wan ekj de Vesaumlungen doa dicht bie besieekjen deed, dan kunnen Ethel un de Junges met mie metkomen. Oba wan ekj de Vesaumlungen un Kongressen doa wiet auf en dän Räajenwoolt besocht, dan fua ekj doa bloos auleen han.
Em Kjreisdeenst must ekj foaken met een Boot wiet auf no de Vesaumlungen foaren
Ekj must goot plonen, daut ekj miene Veauntwuatunk nokomen kunn. Ekj sach doano, daut wie jieda Wäakj daut Famieljenstudium hauden. Wan ekj dan de Vesaumlungen doa en dän Räajenwoolt besieekjen deed, deed Ethel met de Junges toop daut Famieljenstudium derchfieren. Oba soo foaken aus wie kunnen, deed wie uk Sachen toop. Wie hauden uk foaken Tietvedrief met de Junges toop, spälden Gäms ooda wie fuaren no eene Städ toom Scheengonen haben. Ekj wia foaken bat lot zeowes opp, om mie fa aul miene Oppgowen reedtomoaken. Un Ethel wia soone goode Fru, wua Spricha 31:15 von rät. See stunt tiedich zemorjes opp un muak aules reed, daut wie kunnen met onse Junges toop dän Varsch fa dän Dach läsen un Freestikj äten, ea dee no de School jinjen. Ekj sie soo dankboa fa de feine Fru, waut ekj hab, waut mie uk emma halpt, miene Veauntwuatunk goot notokomen, waut Jehova mie jejäft haft!
Aus Elren schauft wie sea doaropp, daut onse Junges Jehova un dän Deenst leewen wudden. Wie wullen, daut de Junges sikj fa dän Voltietdeenst entscheiden sullen – nich bloos, wäajen wie daut wullen, oba wiels dee sikj selfst doafäa entscheiden sullen. Wie räden foaken doavon, woo scheen daut em Voltietdeenst jinkj. Wie hilden daut uk nich plietsch fa dee, daut daut eenjemol schwoa es, oba wie räden mea doavon, woo Jehova ons aus Famielje holp un säajnen deed. Wie sagen uk doano, daut onse Junges met soone toop wieren, waut Jehova leewden.
Jehova sorjd emma fa daut, waut wie aus Famielje brukten. Ekj proowd emma mien bastet to doonen. En dee Tiet, aus ekj noch nich befriet wia un Sondapionia wia en de Jäajent von dän Räajenwoolt, haud ekj jelieet, goot to plonen un bloos daut to kjeepen, waut eena werkjlich brukt. Oba wan wie ons uk sea aunstrenjden, rieekjt daut to Tieden eefach nich too. Oba ekj jleew, daut wia Jehova, waut ons wiedaholp. Biejlikj rom de 1990ja Joaren jeef daut Orru en Surinam. En dise Joaren wia daut sea schwoa, bloos daut needichste to haben. Oba Jehova sorjd emma fa ons (Mat. 6:32).
WAN EKJ ÄWA MIEN LÄWEN TRIGJDENKJ
Von linkjsch no rajchtsch: Met miene Fru Ethel
Ons ieeschta Sän Ethniël met siene Fru Natalie toop
Ons Giovanni met siene Fru Christal toop
Jehova haft emma fa ons jesorcht un uk, daut wie kunnen schaftich un tofräd sennen. Onse Kjinja sent een Säajen fa ons, un dee soo opptotrakjen, daut dee Jehova deenen, es eene Iea jewast. Wie sent soo froo, daut dee sikj fa dän Voltietdeenst entschieden haben. Ethniël un Giovanni kunnen beid no eene School gonen von de Organisazion un deenen nu met äare Frues toop em Betel en Surinam.
Nu sent Ethel un ekj aul ella, oba wie sent noch emma drock em Deenst fa Jehova un deenen aus Sondapionieren. Wie sent noch emma soo drock, daut ekj noch nich hab Tiet jefungen toom mie schwamen lieren! Oba ekj beschod nuscht. Wan ekj soo trigjdenkj, dan wia daut daut gaunz baste, daut ekj mie bie junk fa dän Voltietdeenst entschieden hab.
