45. ARTIKJEL FA DAUT STUDIUM
LEET 138 Greiwe Hoa sent eene Ierenkroon
Waut wie von eenje true Mana äare latste Wieed lieren kjennen
“Es Weisheit nich bie de Elre to finjen, un kjemt Vestentnis nich derch een langet Läwen?” (HIOB 12:12, NW)
OM WAUT DAUT JEIT
Wan wie Jehowa Gott jehorchen, woa wie nu aul jesäajent un woaren lota fa emma läwen kjennen.
1. Wuarom kjenn wie von soone waut lieren, waut aul ella sent?
ONS aula fält daut aun Help, daut wie kjennen wichtje Entscheidungen em Läwen moaken. Soone Help kjenn wie bie de Eltestasch ooda aundre riepe Christen finjen. Wan dee uk väl ella sent aus wie, sell wie oba nich denkjen, daut dee äa Rot aul ooltmootsch es. Jehowa well, daut wie von dee lieren, waut aul ella sent. Dee haben en äa langet Läwen väl beläft un haben mea Weisheit un Vestentnis aus wie (Hiob 12:12, NW).
2. Waut woa wie en disen Artikjel lieren?
2 Ieeschtemma deed Jehowa siene Deena derch true, elre Mana Moot moaken un aunleiden. Denkj wie biejlikj mol aun Moses, David un dän Apostel Johanes. Dee läwden to veschiedne Tieden un en gaunz veschiedne Omstend, oba aum Enj von äa Läwen jeewen dee de Jinjre gooden Rot. Dee räden aule doavon, woo goot daut utkjemt, wan wie Gott jehuarsom sent. Jehowa leet dee äare weise Wieed fa ons oppschriewen, un aus wie nu junk ooda oolt sent, wie kjennen väl von dee äaren gooden Rot lieren (Reem. 15:4; 2. Tim. 3:16). En disen Artikjel woa wie seenen, waut dise dree elre Mana daut latste säden un waut vonne Lieren wie ons doa rutnämen kjennen.
“DAUT WOAT JUNT EEN LANGET LÄWEN JÄWEN”
3. Waut deed Moses aules fa Jehowa?
3 Moses deed sien Läwen lank väl fa Jehowa. Hee wia biejlikj een Profeet, Rechta un Leida un schreef väl opp äwa de Jeschicht von Gott sien Volkj. Hee haud werkjlich väl Erfoarunk! Hee leid de Israeliten ut Ägipten rut, wua dee Sklowen wieren, un haud väl von Jehowa siene Wunda met siene ieejne Uagen jeseenen. Jehowa leet derch am de ieeschte fief Bibelbieekja oppschriewen un Psalm 90. Woomäajlich schreef hee uk Psalm 91 un daut Bibelbuak Hiob.
4. Wäm muntad Moses opp, un wuarom?
4 Aus Moses 120 Joa wia, storf hee. Oba jroz ver daut, kroagd hee aule Israeliten toop, om äant aun daut denkjen to halpen, waut see jeseenen un beläft hauden. Eenje von dee, waut doa wieren, hauden bie junk väle Tieekjens un Wunda von Jehowa jeseenen un uk sien Jerecht äwa Ägipten (2. Mo. 7:3-4). Dee wieren opp drieejen Grunt derch daut Roode Mäa jegonen un hauden jeseenen, woo dän Farao siene Armee venicht wort (2. Mo. 14:29-31). Enne Wiltnis hauden dee beläft, woo Jehowa fa äant sorjd un äant beschizt (5. Mo. 8:3-4). Nu, daut see meist bat doa wieren, en daut vesproakne Launt nenntogonen, neem Moses siene latste Jeläajenheit woa, om daut Volkj Moot tootospräakjen. a
5. Waut vesechad Moses de Israeliten en 5. Mose 30:19-20?
5 Waut säd Moses? (Läs 5. Mose 30:19-20.) De Israeliten hauden väl Goodet ver sikj. Met Jehowa sienen Säajen wudden dee lang en daut Launt läwen kjennen, waut Jehowa äant vesproaken haud. Un waut fa een wundascheenet un fruchtboaret Launt daut nich wia! Moses säd: “Daut Launt haft scheene un aunjeseene Städa, dee jie nich oppjebut haben, un haft hiesavoll von goode Sachen, dee jie nich toopjebrocht haben. Doa sent Zistren, dee jie nich utjehakt haben, un Wiengoades un Oliewenbeem, dee jie nich aunjeplaunt haben” (5. Mo. 6:10-11).
6. Wuarom leet Gott daut too, daut aundre Velkja de Israeliten äa Launt enneemen?
6 Moses woarnd de Israeliten uk, daut wan see en dit schmocke Launt läwen wullen, dan musten see sikj aun Jehowa siene Jebooten hoolen. Moses rood äant too, daut Läwen to wälen, doaderch daut see no Jehowa horchten un sikj aun am hilden. Oba de Israeliten jehorchten Jehowa nich. Doawäajen leet Jehowa daut met de Tiet too, daut de Assiera un lota uk de Babelonia äa Launt enneemen un äant aus Jefangne metneemen no een aundret Launt (2. Kjen. 17:6-8, 13-14; 2. Chr. 36:15-17, 20).
7. Waut lia wie von Moses siene Wieed? (See uk daut Bilt.)
7 Waut lia wie doavon? Jehuarsom sennen woat ons Läwen raden. Soo aus de Israeliten meist bat doa wieren, en daut vesproakne Launt nenntokomen, soo sent wie uk meist bat doa, en de niee Welt nenntokomen, waut Gott vesproaken haft. Doa woa wie daut beläwen kjennen, woo de Ieed to een schmocket Paradies woat (Jes. 35:1; Luk. 23:43). De Fient un siene beese Jeista woaren dan nich mea sennen (Opb. 20:2-3). Aul de faulsche Gloowes, waut de Menschen von Jehowa aufbrinjen, woat et nich mea jäwen (Opb. 17:16). Daut woat uk kjeene menschelje Rejierunk mea jäwen, wua wie unja lieden motten (Opb. 19:19-20). Em Paradies woat kjeena sennen, waut Trubbel moakt (Psa. 37:10-11). Aulawäajen oppe Welt woaren de Menschen sikj aun Jehowa siene Jesazen hoolen, waut to Fräd un Eenichkjeit fieren woat, un dee woaren sikj unjarenaunda väl räakjnen un sikj vetruen (Jes. 11:9). Wie haben väl Goodet em Verhop! Wan wie jehuarsom sent, dan kjenn wie en dit Paradies oppe Ieed nich bloos fa een poa hundat Joa läwen, oba fa aule Eewichkjeit (Psa. 37:29; Joh. 3:16).
Wan wie Jehowa jehorchen, dan woa wie fa emma em Paradies oppe Ieed läwen kjennen, nich bloos fa een poa hundat Joa (See Varsch 7)
8. Woo holp eenen Missionoa daut, doaraun to denkjen, daut ons daut eewje Läwen vesproaken es? (Jud. 20-21).
8 Doaräwa notodenkjen, daut Gott ons eewjet Läwen vesproaken haft, woat ons halpen, am tru to sennen, endoont waut doa oppkjemt (läs Judas 20-21). Aun dit Vespräakjen to denkjen, woat ons uk halpen, daut wie ons von onse Schwakheiten nich loten bat doa brinjen, waut Orrajchtet to doonen. Soo jinkj eenen Brooda en Afrika daut, waut aul joarenlank Missionoa wia un waut emma wada vesocht wort, waut to doonen, waut Jehowa nich jleicht. Hee sajcht: “Aus mie daut kloa wort, daut mien eewjet Läwen opp Spell wia, wort ekj mie noch eenja, jäajen disen Trubbel to kjamfen un Jehowa noch iernstelja no Help to froagen. Met siene Help kunn ekj von miene Schwakheit looskomen.”
“DAN WOAT DIE AULES GOOT UTKOMEN”
9. Waut fa Schwoaret beläwd David?
9 David wia een feina Kjennich. Hee wia uk een Musikj-Späla, een Dichta, een Kjrieja un een Profeet. Hee beläwd uk väl Schwoaret. Fa eenje Joaren must hee sikj fa dän Kjennich Saul vestäakjen, waut am dootmoaken wull. Un aus David selfst Kjennich wia, must hee sikj wada fuatbrinjen, wäajen sien Sän Absalom am dootmoaken wull, daut dee kunn en siene Städ Kjennich sennen. Wan David uk väl Schwoaret beläwd un groote Fäla muak, bleef hee Gott oba bat aum Enj tru. Jehowa säd von David: “Daut es een Maun, waut fa mien Hoat aunjenäm es.” Hab wie nich goode Uasoak, no David sienen Rot to horchen? (Apj. 13:22; 1. Kjen. 15:5).
10. Wuarom jeef David sienen Sän Salomo Rot, ea dee Kjennich wort?
10 See wie biejlikj mol, waut von Rot David sienen Sän Salomo jeef, waut en siene Städ wudd Kjennich woaren. Jehowa haud sikj disen jungen Maun jewält toom eenen Tempel buen, wua de Menschen am wudden deenen kjennen (1. Chr. 22:5). Oba Salomo wudd uk Schwoaret beläwen. Waut von Rot jeef David am? See wie mol.
11. Waut fa eenen Rot jeef David Salomo no 1. Kjennichs 2:2-3 no, un kjeem daut uk soo rom? (See uk daut Bilt.)
11 Waut säd David? (Läs 1. Kjennichs 2:2-3.) David säd to sienen Sän, daut hee wudd een gooda Leida sennen un daut Jehowa am säajnen wudd, wan hee am wudd jehuarsom sennen. Un fa väle Joaren wia daut uk soo (1. Chr. 29:23-25). Salomo bud dän schmocken Tempel un schreef selfst waut Bibelbieekja. Un eenjet, waut hee säd, kjemt uk en aundre Bibelbieekja väa. Hee wia uk doafäa bekaunt, daut hee weis un sea rikj wia (1. Kjen. 5:14). Oba soo aus David säd, wudd daut bie Salomo soo aus dit bliewen, bloos soo lang aus hee Jehowa jehorchen deed. Dauts schod, oba aus Salomo ella wort, funk hee aun, aundre Jetta auntobäden. Jehowa jleicht daut nuscht un hee hieed opp, Salomo Weisheit to jäwen, daut hee de Menschen opp eene leeftolje un jerajchte Wajch rejieren kunn (1. Kjen. 11:9-10; 12:4).
David siene latste Wieed to sienen Sän Salomo wiesen ons, daut Jehowa ons de Weisheit jäwen woat toom goode Entscheidungen moaken, wan wie am jehuarsom sent (See Varsch 11-12) b
12. Waut kjenn wie von daut lieren, waut David säd?
12 Waut lieet ons daut? Wan wie Jehowa jehuarsom sent, dan deit hee ons säajnen un halpen (Psa. 1:1-3). Wie weeten, daut Jehowa ons nich vesproaken haft, ons Rikjtum un Aunseenen to jäwen soo aus Salomo. Oba wan wie Gott jehorchen, dan woat hee ons de Weisheit jäwen, daut wie goode Entscheidungen moaken kjennen (Spr. 2:6-7; Jak. 1:5). Jehowa sien Rot kaun ons halpen, wan wie Entscheidungen moaken äwa Oabeit, School, Jelt un Tietvedrief. Un wan wie Gott sienen weisen Rot nokomen, dan kjenn wie met am Frind bliewen un eewjet Läwen haben (Spr. 2:10-11). Wie woaren uk goode Frind un een scheenet Famieljenläwen haben.
13. Waut holp Carmen, een bätret Läwen to haben?
13 Carmen, waut en Mosambik wont, docht, daut see wudd een bätret Läwen haben, wan see sikj huach utlieren leet. Doawäajen wankt see no eene Uniwersität toom lieren, Buplons to moaken. See schreef: “Ekj jleicht daut sea, waut ekj doa lieed. Oba doa jinkj een deel Tiet un Krauft nenn. Ekj wia von haulf 8 zemorjes bat Klock 6 zeowes enne School. Un mie rieekjt daut meist nich ut, no de Toopkomes to wanken, un daut brocht mie em Jeisteljen rauf. Ekj wort en, ekj proowd, twee Wieets to deenen” (Mat. 6:24). See bäd äwa äare Loag un socht sikj daut no, waut onse Bieekja doaräwa säden. See säd: “Nodäm daut ekj von de Eltestasch un miene Mutta gooden Rot kjrieech, wort ekj mie eenich, de Uniwersität tochtoloten un Jehowa fa voll to deenen. Dit holp mie, de baste Entscheidungen to moaken, un ekj beschod daut nuscht.”
14. Waut muaken Moses un David dietlich?
14 Moses un David leewden Jehowa un wisten, woo väl wieet daut wia, am to jehorchen. Doawäajen rooden dee aundre daut met äare latste Wieed too, äa Biespel notodoonen un Jehowa tru to bliewen. Oba dee woarnden uk beid doafäa, daut soone, waut Jehowa ontru woaren, nich kjennen met am Frind bliewen un beloont woaren. Es dis Rot nich sea wieetvoll fa ons vondoag dän Dach? Hundade Joaren lota räd noch een Deena von Jehowa doavon, woo wichtich daut es, Gott tru to bliewen.
“EKJ HAB KJEENE JRATRE FREID”
15. Waut beläwd de Apostel Johanes aules?
15 Johanes wia een gooda Frint un een Apostel von Jesus (Mat. 10:2; Joh. 19:26). Johanes wia väl met Jesus toop, aus see prädjen deeden, un hee sach uk, woo dee Wunda deed. Hee bleef uk bie Jesus en schwoare Tieden. Hee sach, woo Jesus dootjemoakt wort, un sach am uk nodäm aus hee vom Doot oppjestonen wia. Hee sach, woo de ieeschtemmasche Christenvesaumlunk emma jrata wort. Aum Aunfank wia daut bloos eene kjliene Grupp true Deena, oba lota wort de goode Norecht “mank aule Menschen unjarem Himmel jeprädicht” (Kol. 1:23).
16. Wäm kjeem daut togood, waut Johanes en siene Breew schreef?
16 Aus Johanes aul sea oolt wia, haud hee de Iea, “de Openboarunk dee Gott Jesus Christus jeef,” opptoschriewen (Opb. 1:1). Johanes schreef een Evangelium un uk noch dree Breew, waut Poat von de Bibel sent. En sienen dredden Breef räd hee to eenen truen Deena, waut Gajus heet, dän hee väl räakjend aus sienen jeisteljen Sän (3. Joh. 1). To dee Tiet wieren doa secha aul väle, waut hee soo leewd aus siene jeistelje Kjinja. Daut, waut dis trua, elra Maun schreef, haft Jesus siene Nofolja bat vondoag dän Dach aula väl Moot jejäft.
17. Waut jeft eenem groote Freid no 3. Johanes 4 no?
17 Waut schreef Johanes? (Läs 3. Johanes 4.) Daut eenem daut schaftich moakt, wan eena Gott jehorcht. To dee Tiet, aus Johanes sienen dredden Breef schreef, wieren doa eenje, waut faulsche Lieren vebreeden un proowden, de Vesaumlunk uteneentobrinjen. Oba doa wieren aundre, waut wieda “en de Woarheit” läwden. Dee jehorchten Jehowa un hilden sikj aun “siene Jebooten” (2. Joh. 4, 6). Dise true Christen muaken nich bloos Johanes schaftich, oba uk Jehowa (Spr. 27:11).
18. Waut kjenn wie doavon lieren, waut Johanes säd?
18 Waut kjenn wie doavon lieren? Tru sennen jeft Freid (1. Joh. 5:3). Biejlikj jeft ons daut Freid to weeten, daut wie Jehowa schaftich moaken. Hee freit sikj, wan wie Vesieekjungen aufwiesen un siene Jebooten jehorchen (Spr. 23:15). Uk de Enjel freien sikj (Luk. 15:10). Ons jeft daut uk Freid to seenen, woo aundre tru bliewen, besonda wan dee derch Schwoaret gonen ooda aufjeprooft woaren (2. Tes. 1:4). Un wan dän Soton siene Welt ieescht woat venicht woaren, dan woa wie schaftich sennen, daut wie Jehowa en eene schlajchte Welt tru jebläwen sent.
19. Waut sajcht Rachel, dee aul väle jeholpen haft, de Woarheit kjanen to lieren? (See uk daut Bilt.)
19 Wie haben eene groote Freid, wan wie aundre von de Woarheit vetalen. Rachel, waut en de Dominikaunische Republikj wont, denkjt, daut et eene butajeweenlich groote Iea es, aundre von onsen grooten Gott to lieren, dän wie deenen. See haft aul väle jeholpen, Jehowa to deenen. Rachel sajcht: “Ekj kaun daut nich utspräakjen, woo väl Freid mie daut jeft, wan ekj see, woo miene Bibelstudiums lieren, Jehowa to leewen un opp am to vetruen, un aunfangen, äa Läwen to endren, om am schaftich to moaken. Dise Freid es väl mea wieet aus daut, waut ekj veleicht hab must oppjäwen, om dee to lieren.”
Daut jeft väl Freid, aundre to halpen, Jehowa soo to leewen un to jehorchen, aus wie daut doonen (See Varsch 19)
WOO KJENNEN DISE TRUE MANA ÄARE LATSTE WIEED ONS TOGOOD KOMEN?
20. Waut hab wie met Moses, David un Johanes äwareen?
20 Moses, David un Johanes läwden hundade Joaren trigj un en gaunz veschiedne Omstend. Oba wie haben doawäajen väl äwareen met dee. Dee deenden dän woaren Gott, dän wie uk deenen. Krakjt soo aus dee bäd wie uk to Jehowa un vetruen doaropp, daut hee ons halpen un leiden woat. Un soo aus dise Mana sent wie ons uk secha, daut Jehowa dee rikjlich beloont, waut am jehorchen.
21. Woo woat Jehowa deejanje beloonen, waut Moses, David un Johanes äaren Rot nokomen?
21 Well wie no dise Mana äare latste Wieed horchen, doaderch daut wie Jehowa siene Jebooten nokomen. Dan woat hee ons bie aules, waut wie doonen, säajnen un halpen. Wie woaren een “langet Läwen” haben, aulsoo eewjet Läwen! (5. Mo. 30:20). Un wie woaren de Freid haben, onsen leeftoljen, himlischen Voda tofräd to moaken, dee ons opp soone Wäaj beloonen woat, waut wie ons nu nich mol denkjen kjennen (Efs. 3:20).
LEET 129 Well wie wieda tru uthoolen
a De gaunz mieeschte Israeliten, waut Jehowa siene Wunda bie daut Roode Mäa jeseenen hauden, läwden nich mea, aus de Israeliten en daut vesproakne Launt nennkjeemen (4. Mo. 14:22-23). Daut wia, wiels Jehowa jesajcht haud, daut dee, waut 20 Joa ooda ella wieren, enne Wiltnis stoawen sullen (4. Mo. 14:29). Oba soone aus Josia un Kaleb un väl junge Menschen un väle von dän Staum Levi läwden noch, aus de Israeliten äwa dän Jordan-Riefa jinjen en daut Launt Kanaan nenn, soo aus Jehowa äant daut vesproaken haud (5. Mo. 1:24-40).
b BILTBESCHRIEWUNK: Linkjsch: David jeft sienen Sän Salomo noch Rot, ea hee stoaft. Rajchtsch: Breeda un Sestren bie de Pioniadeenst-School kjemt Jehowa siene Weisheit togood.
