Mukanda wa Thomo wa Samuele 17:1-58

  • Davidi wabinga Goliyate (1-58)

    • Goliyate wakambela Isalele nguma (8-10)

    • Davidi watshigina ha gulua nu Goliyate (32-37)

    • Davidi walua mu jina dia Yehowa (45-47)

17  Enya Filistiya abungishile masuta* awo ha gulua ita. Adibungishile mu dimbo dia Soko mu mavu a enya Yuda; ahagele phundo yawo hakatshi na katshi, gugu dimbo dia Soko, gugu Azeka gugu Afese-Damima.  Saula nu masuta a Isalele adibungishile nji, ahagele phundo yawo mu baba dia Ela. Gungima adilondele ha guya mulua ita nu enya Filistiya.  Enya Filistiya akhalele ha sambua diko dia mulundu, enya Isalele ha sambua diko, baba hakatshi.  Gungima suta* mumoshi wa ngolo wazogele mu phundo ya enya Filistiya; jina dienji Goliyate, wakhalele muenya gu Gate. Gitala gienji giakhalele hehi nu bametre thathu.*  Wakhalele nu gifulu gia kuivre gu muto, wasudigile gazawu ga ita gakhalele nu mahala a kuivre. Gazagu gene gakhalele bakilo 57.*  Wasudigile ima ya kuivre yana bamba malu. Wakhalele nu mulumbu wa kuivre ha kunda.  Mutshi wa mulumbu wenji wakhalele wakoma gifua mutshi ana haga wanda ha gutunga milele; songi ya mulumbu wenji yakhalele ya utadi, yakhalele bakilo sambadi.* Muthu wakhalele gumubatela tshibu wakhalele muwenda gutuama dienji.  Gungima Goliyate wamaganele, watamegele masuta a enya Isalele, waawambelele egi: “Mukunda natshi muadilondega ha guza mulua ita? Ame ngudi muenya Filistiya uvi enue mudi enya mudimo a Saula. Tombenu muthu mukatshi dienu aze tulue n’enji.  Gula muene udi nu ngolo jia gunguluisa nu wangushiya, mbatubua enya mudimo enu. Uvi gula ngamubalega ngolo, ngamushiya, enue mbamubua enya mudimo etu.” 10  Muenya Filistiya muene wazuelele luko egi: “Mangino ngudi muhana masuta a enya Isalele musonyi. Nguhanenu muthu hagula tulue n’enji!” 11  Tangua Saula nu masuta agasue a Isalele avuile mbimbi jia muenya Filistiya, avuile woma wakola. 12  Davidi wakhalele mun’a Yese, muenya gu Efrata, yakotelesa egi, Beteleheme mu mavu a Yuda.* Yese wakhalele nu ana a mala nage. Tangua diakhalele Saula fumu, Yese wakhalele wabui gale muthu wa gukola. 13  An’enji a mala thathu ayile nu Saula gu ita. Wa somi jina dienji diakhalele Eliyabe, wa mbadi Abinadaba, wa thathu Shama. 14  Davidi wakhalele galenge, uvi mambuta enji thathu ayile nu Saula. 15  Mu tangua diene Davidi wakhalele muenya mudimo wa Saula. Uvi wakhalele muvutuga muavula gu Beteleheme ha gubamba imeme ya sh’enji. 16  Gimenegena nu ngueze, muenya Filistiya muene wakhalele muzoga ha gutoga muenya Isalele mumoshi ha gulua n’enji. Wakalegele ngenyi masugu 40. 17  Lusugu lumoshi Yese wawambelele mun’enji Davidi egi: “Zangula efa* eyi ya mbuto jia gukalanga nu mapha awa kumi, nda nayo muphushi mu phundo gudi aphangi aye. 18  Zula itshinyi eyi ya fromaje* kumi ibatele fumu wawo.* Kamba gujiya gula aphangi’aye adi muabonga, uze unguwambele.” 19  Ana a Yese akhalele mu baba dia Ela nu Saula nu masuta agasue a Isalele ha gulua nu enya Filistiya. 20  Davidi wazugile nu gimenegena giagasue, wabembele muthu muko ha gubamba imeme. Wazanguile ima yenji, wayile gifua muamuwambelele Yese. Tangua diahetele Davidi gu phundo, masuta akhalele muya ha fundo dia gulua ita, akhalele mumba milolo ya ita. 21  Enya Isalele nu enya Filistiya adilondele ha gulua ita. Akhalele ako sambua didi, ako sambua dinyi. 22  Davidi wabembele mbala imoshi ima yenji gudi muthu wakhalele mubamba ima, wayile muphushi fundo akhalele naye gulua ita. Hahetele muene guene, wahudile aphangi’enji ha gujiya gula adi muabonga. 23  Hakhalele muene muta maga nu aphangi’enji, Goliyate, suta muene wa ngolo wa enya Filistiya, wa gu dimbo dia Gate, wazogele mukatshi dia masuta a enya Filistiya, wasendesele luko gushingana enya Isalele. Davidi wamuvuile. 24  Tangua enya Isalele agasue amonele Goliyate, avuile woma, asendesele guvutuga gungima. 25  Mala a Isalele azuelele egi: “Muamona muthu yonu udi muza ba? Udi muza ha gushinga* enya Isalele. Fumu mbawuhana umonyi wavula gudi muthu mbawumushiya, mbawumuhana nji mun’enji wa mukhetu. Fami ya sh’enji yagasue mbayishigo mufuta luko gitadi gu Isalele.” 26  Davidi wahudile masuta akhalele n’enji hehi egi: “Itshi mbaahana muthu mbawushiya muenya Filistiya yowu ha gukatula enya Isalele musonyi? Handaga muenya Filistiya yowu gambiwego gu mukanda udi mushingana* masuta a Nzambi wa monyo.” 27  Amuwambelele ndaga jiazuelele fumu. Azuelele luko egi: “Yene ndaga mbaakalagala mukunda nu muthu mbawumushiya.” 28  Tangua phangi’enji Eliyabe wamuvuile muta maga nu masuta, wamuvuidile khabu. Wamuhudile egi: “Mukunda natshi weza haha? Imeme yetu yazonda wayibemba nu nanyi mu temu? Ngudi mujiya muabonga lulendo luaye nu matangi aye abola; waji ha gutala ita.” 29  Davidi wamuvutudile egi: “Itshi yabola ngakalagala? Muhu ngahudi gami!” 30  Gungima Davidi wayile gudi muthu muko, wamuhudile luko muhu wene umoshi, amuhanele nji mvutu ya luholo lumoshi. 31  Athu ako avuile ndaga jiakhalele muzuela Davidi, ayile gujiwambela Saula. Hene Saula watumine muthu ha gukamba Davidi. 32  Davidi wawambelele Saula egi: “Nga muthu mumoshi galebigo muila mukunda nu muenya Filistiya yowu. Fumu, ngudi muya mulua n’enji.” 33  Uvi Saula wawambelele Davidi egi: “Wajiyilego gulua nu muenya Filistiya yonu handaga aye udi mona wazonda, uvi muene udi suta sendese ulenge wenji.” 34  Davidi wamuvutudile egi: “Fumu, ngana bamba imeme ya tata. Lusugu lumoshi khoshi yajile yakuata gimeme, lusugu luko urse nji yajile yakuata gimeme giko. 35  Ngalanduile shitu jiene, ngajibetele, ngatambudile nji imeme yakhalele gu kano dia shitu jiene. Tangua jiatshiginyile gunguluisa, ngajikuatele gu uvuji wa gu khekhesu,* ngajishiyile. 36  Ngashiyile shitu jiene jiagasue: khoshi nu urse. Muenya Filistiya yowu gambiwego gu mukanda, mbangumushiya nji gifua shitu jiene; handaga udi mushinga* masuta a Nzambi wa monyo.” 37  Davidi wamuwambelele luko egi: “Yehowa yago wanguhuluishile gu mbonde jia khoshi nu jia urse, muene mbawunguhuluisa ha mago a muenya Filistiya yowu.” Gungima Saula wawambelele Davidi egi: “Nda, Yehowa agukuatese.” 38  Saula wasudigile Davidi iluilo yenji ya ita. Wamusudigile gifulu gia kuivre gu muto nu gazawu ga ita. 39  Gungima Davidi wazudile phogo ya khusa ya Saula, wayinginyishile mu mukaba wenji. Waphagele guwenda, uvi gakhalelego nu luholo lua guwenda handaga wakhalele khenji gajidila galego nu iluilo yene. Wawambelele Saula egi: “Khenji ngasudigile galego ima eyi, ngushigo mumona luholo lua guwenda nayo.” Gungima wayikatudile. 40  Wazudile muhango wenji, watombele tumaseso thano tula diadiadia gu khulo ya gamuta,* watumbile mu kuba dienji dia abambi a imeme. Wakhalele nji nu lanse ha mago, wasendesele guya gudi muenya Filistiya muene. 41  Muenya Filistiya muene wasendesele gusuena hehi nu Davidi. Muthu wakhalele mubata tshibu ya muenya Filistiya wakhalele gutuama dienji. 42  Tangua muenya Filistiya muene wamonele Davidi, wasendesele gumulela nu gumusegulula; handaga Davidi wakhalele yowu genji mona wazonda, wabenga nu wabonga. 43  Muenya Filistiya muene wawambelele Davidi egi: “Ame ngudi imbua hagula uze gudi ame nu muhango ba?” Gungima watele Davidi mukumbu mu jina dia nzambi jienji. 44  Muenya Filistiya muene wawambelele Davidi egi: “Iza haha nguhane kimbi giaye gudi tunjila nu shitu jia mu foto.” 45  Davidi wavutudile muenya Filistiya egi: “Udi muza gudi ame nu phogo ya khusa nu mulumbu, nu mulumbu wazonda uvi ame ngudi muza gudi aye mu jina dia Yehowa Nzambi wa Ngolo Jiagasue, Nzambi wa masuta a Isalele yago washingi.* 46  Mangino Yehowa uza guguhana ha mago ami, nguza gugushiya, nguza gugubatula muto. Mangino nguza muhana nji imbi ya masuta a enya Filistiya gudi tunjila nu shitu jia mu foto; ngenyi athu agasue a ha mavu mbaajiya egi gu Isalele gudi nu Nzambi. 47  Athu agasue adibungisa haha* mbaajiya egi Yehowa gakhalago nu funu ya phogo ya khusa nga mulumbu ha guhuluisa athu enji. Phamba Yehowa wana kuatesa athu ha gubinga gu ita, muene mbawumihana mukut’enu agasue ha mago etu. 48  Gungima Goliyate wasendesele gusuena gudi Davidi, uvi Davidi wasendesele guya muphushi ha fundo diakhalele masuta a enya Filistiya ha gutagana nu Goliyate.* 49  Davidi wanginyishile koko mu kuba dienji, wazudile seso, wayisonele nu lanse yenji, yakuatele muenya Filistiya ha mbombo. Seso diene diamunginyile ha mbombo, wabuile hashi phala mu mavu. 50  Davidi wabingile muenya Filistiya nu lanse nu seso. Wamushiyile ngatshima gakhalelego nu phogo ya khusa. 51  Davidi walanduile guya phushi ha fundo diakhalele muenya Filistiya. Wamaganele hehi n’enji, wazanguile phogo ya khusa yakhalele mu gindalo gia muenya Filistiya muene, wamukokele muto ha gutshigina diago egi wamushiyi. Tangua enya Filistiya amonele egi muthu wawo wa ngolo wafua, alengele phushi. 52  Gungima enya Isalele nu enya giphuta gia Yuda azugile, ambile milolo, alanduile enya Filistiya sendese mu baba uu nu gu mifulo ya Ekrone. Ashiyile enya Filistiya avula. Imbi ya enya Filistiya yakhalele mu njila ya Shalayima uu nu gu Gate nu gu Ekrone. 53  Enya Isalele alanduile enya Filistiya nu khabu jiagasue. Gungima avutugile gu phundo ya enya Filistiya, azanguile ima yawo. 54  Davidi wazanguile muto wa Goliyate,* wayile nawo gu Yelusalema, uvi iluilo ya Goliyate wayihagele mu tenta yenji. 55  Tangua Saula wamonele Davidi muya ha guluisa muenya Filistiya, wahudile Abnere fumu wa masuta enji egi: “Yowu mun’a nanyi?” Abnere wamuvutudile egi: “Fumu, ngudi guguwambela giamatshidia egi ngushigo mujiya!” 56  Fumu wamuwambelele egi: “Kamba gujiya gula udi mun’a nanyi.” 57  Tangua diavutugile Davidi fundo diayile muene mulua ita nu muenya Filistiya, Abnere wamuzudile, wayile n’enji gudi Saula. Davidi wakhalele nu muto wa muenya Filistiya ha mago. 58  Saula wamuhudile egi: “Udi mun’a nanyi?” Davidi wamuvutudile egi: “Ngudi mun’a muenya mudimo waye Yese, muenya gu Beteleheme.”

Mbimbi goshi'a diyiji

Mu Hebelu: “phundo.”
Nga “ngunza.”
Mu Hebelu: “bakude 6 nu ulehelo udi musendesa gu songi ya muno wazonda uu nu gu muno wa shina gula gikata gia koko gidi gia gukangula.”
Mu Hebelu: “bashekele 5 000.” Tala App. B14.
Mu Hebelu: “bashekele 600.” Tala App. B14.
Mu Hebelu: “muenya gu Efrata ya gu Beteleheme.”
Balitre hehi nu 22. Tala App. b14.
Nga “fumu wa masuta 1 000.”
Mu Hebelu: “miliki.”
Nga “guluisa.”
Nga “muluisa.”
Mu Hebelu: “gu wevu.”
Nga “muluisa.”
Nga “baba.”
Nga “udi muluisa.”
Mu Hebelu: “hungu edi diagasue.”
Mu Hebelu: “muenya Filistiya.”
Mu Hebelu: “muenya Filistiya.”