Levi 13:1-59
13 Yehowa wawambelele luko Moize nu Alona egi:
2 “Gula muthu wazoga humbu gu muila* nga phuta nga bulu dinyi diajiya gubua misongo ya hute* gu muila wenji, adi naye guya n’enji gudi nganga-nzambi Alona nga gudi mun’enji udi nganga-nzambi.
3 Nganga-nzambi mbawutala muabonga misongo idi gu muila wa muthu muene. Gula uvuji-vuji udi ha fundo didi misongo yene wabua ulaphe nu gula misongo yene yangina diago mu gilema gia muila wa muthu muene, idi misongo ya hute. Nganga-nzambi mbawuyitala muabonga nu mbawuzuela egi muthu muene udi muenya usala.
4 Uvi gula bulu didi gu muila wenji didi dilaphe nu dianginyilego diago mu gilema gia muila wenji, gula nji uvuji-vuji udi ha fundo diene wabuilego ulaphe, nganga-nzambi udi naye gukatula muthu muene mukatshi dia athu, gamuhagi ha gudikhalela hakhenji masugu sambadi.
5 Mu lusugu lua sambadi, nganga-nzambi mbawumutala muabonga, gula wamona egi misongo yene yahua, yadivudishilego mu gilema gia muila, mbawubemba muthu muene ha gudikhalela luko hakhenji masugu sambadi.
6 “Mu lusugu lua sambadi nganga-nzambi mbawumutala luko muabonga, gula wamona egi phuta yene yamigina nu yadikomeselego mu gilema gia muila, mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta; yakhadi phamba gaphuta gamuzogi. Ngenyi muthu muene mbawuwevua milele yenji, mbawubua waphelegeta.
7 Uvi gula nganga-nzambi wazuedi gale egi muthu muene udi waphelegeta, uvi gungima phuta* yene yakoma luko,* muthu muene udi naye guya luko gudi nganga-nzambi.
8 Nganga-nzambi mbawuyitala muabonga; gula phuta yene yadikomesa luko gu muila, mbawuzuela egi muthu muene udi usala. Idi misongo ya hute.
9 “Gula muthu wakata misongo ya hute, adi naye guya n’enji gudi nganga-nzambi,
10 nganga-nzambi mbawumutala muabonga. Gula muthu muene udi nu humbu dilaphe gu muila nu uvuji-vuji udi ha fundo diene wabua ulaphe, gula gudi nji nu phuta ha humbu diene,
11 idi misongo yakola ya hute gu muila wenji; nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene udi muenya usala. Gashigo naye gumukatula mukatshi dia athu ha gudikhalela hakhenji handaga udi usala.
12 Uvi gula nganga-nzambi wamona egi misongo ya hute yazala muthu gu muila sendese gu muto uu nu gu malu,
13 gula nji nganga-nzambi watala muthu muene muabonga wamona egi muila wenji wagasue udi nu hute, mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta.* Luholo hute diabuisa muila wenji wagasue ulaphe, muthu muene udi waphelegeta.
14 Uvi gula phuta yamuzoga gu muila, phuta yene idi ilatebe-tebe, muthu muene mbawubua muenya usala.
15 Gula nganga-nzambi wamona phuta yene, mbawuzuela egi muthu muene udi muenya usala. Phuta yenji idi ilatebe-tebe, idi nji ya usala. Idi misongo ya hute.
16 Uvi gula phuta yene yabua ilaphe, muthu muene udi naye guya gudi nganga-nzambi.
17 Gula nganga-nzambi watala muthu muene muabonga wamona egi phuta yenji yabua ilaphe, mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta; gashigo usala.
18 Gula gijimbo giazoga muthu gu muila, gungima giahua,
19 uvi gungima humbu dilaphe nga ditona diabenguluga nu diaphega diazoga ha fundo didi gijimbo giene, muthu muene udi naye guya gudimonesa gudi nganga-nzambi.
20 Nganga-nzambi mbawutala gijimbo giene muabonga, gula wamona egi gidi giagungina muavula mu gilema gia muila nu uvuji-vuji udi ha fundo diene wabua ulaphe, nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene gashigo waphelegeta. Idi misongo ya hute yazogi mu gijimbo giene.
21 Uvi gula nganga-nzambi watala gijimbo giene muabonga, wamona egi uvuji-vuji udi ha fundo diene ushigo ulaphe, gijimbo giene gishigo giagungina muavula mu gilema gia muila nu gidi giawanguluga, nganga-nzambi mbawukatula muthu muene mukatshi dia athu, mbawumuhaga ha gudikhalela hakhenji masugu sambadi.
22 Gula gijimbo giene giakoma diago gu muila, nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene gashigo waphelegeta. Idi misongo ya hute.
23 Uvi gula ditona diene diadikomeselego, diasala fundo dimoshi, idi phamba gijimbo giajimbi. Nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta.
24 “Gula muthu udi nu gishilo* gia phuta ya tshuya, gungima ndulo ya gishilo gia phuta yene yabua ditona diabenguluga nu diaphega,
25 nganga-nzambi mbawuyitala muabonga. Gula uvuji-vuji udi ha ditona diene wabua ulaphe nu ditona diene diangina diago mu gilema gia muila, idi hute diazogi ha gishilo giene; nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene gashigo waphelegeta. Idi misongo ya hute.
26 Uvi gula nganga-nzambi watala ditona diene muabonga, wamona egi dishigo nu uvuji-vuji ulaphe nu dianginyilego diago mu gilema gia muila nu didi diawanguluga, mbawukatula muthu muene mukatshi dia athu, mbawumuhaga ha gudikhalela hakhenji masugu sambadi.
27 Mu lusugu lua sambadi, nganga-nzambi mbawutala muthu muene muabonga, gula wamona egi ditona diene diadikomesa diago, mbawuzuela egi muthu muene gashigo waphelegeta. Idi misongo ya hute.
28 Uvi gula ditona diasala fundo dimoshi, diakomelego nu didi diawanguluga, idi phamba gishilo gia phuta giajimbi; nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta handaga idi phamba gishilo gia phuta giajimbi.
29 “Gula yala nga mukhetu udi nu phuta gu muto nga gu khekhezu,*
30 nganga-nzambi mbawutala phuta yene muabonga. Gula wamona egi phuta yene idi yagungina diago mu gilema gia muila, sanga* didi ha fundo diene didi dia jione nu didi diazonda, nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene gashigo waphelegeta; idi misongo ya mu gilema gia muto nga ya gu muevu. Idi misongo ya hute ya gu muto nga ya gu khekhezu.
31 Uvi gula nganga-nzambi wamona egi phuta yene ishigo yagungina diago mu gilema gia muila nu gushigo nu sanga diabuita ha fundo diene, mbawukatula muthu muene mukatshi dia athu, mbawumuhaga ha gudikhalela hakhenji masugu sambadi.
32 Mu lusugu lua sambadi, nganga-nzambi mbawutala phuta yene muabonga, gula wamona egi phuta yene yakomelego nu gushigo nu sanga dia jione ha phuta yene nu idi mumonega egi phuta yene yanginyilego diago mu gilema gia muila,
33 muthu muene udi naye gukulula sanga, uvi gashigo naye gukulula sanga dia ha fundo didi phuta. Gungima nganga-nzambi mbawukatula muthu muene mukatshi dia athu, mbawumuhaga ha gudikhalela hakhenji masugu sambadi.
34 “Mu lusugu lua sambadi, nganga-nzambi mbawutala luko phuta yene muabonga, gula wamona egi misongo ya mu gilema gia muto nga ya gu muevu yadivudishilego mu muila nu yanginyilego diago mu gilema gia muila, nganga-nzambi mbawuzuela egi muthu muene udi waphelegeta. Gungima muthu muene mbawuweva milele yenji nu mbawubua waphelegeta.
35 Uvi gula gungima dia guphelegetesewa guenji phuta yadikomesa diago mu muila,
36 nganga-nzambi mbawutala muthu muene muabonga, gula wamona egi phuta yadikomesa gu muila, gashigo naye gukamba luko ha gujiya gula sanga dia muthu muene didi dia jione; muthu muene gashigo waphelegeta.
37 Uvi gula gungima dia gumutala wamona egi phuta yene yadikomeselego nu sanga diabuita diazogi ha fundo diene, misongo yene yahui. Muthu muene udi waphelegeta, nganga-nzambi mbawuzuela egi udi muthu waphelegeta.
38 “Gula yala nga mukhetu wazoga matona alaphe gu muila,*
39 nganga-nzambi mbawaatala muabonga. Gula matona ene ashigo diago alaphe, idi phamba matona amuzogi gu muila. Muthu muene udi waphelegeta.
40 “Gula yala sanga diamuhua gu muto, wabua nu banji, udi waphelegeta.
41 Gula sanga diamuhua gu khanda ya mbombo, wabua nu banji ha fundo diene, udi waphelegeta.
42 Uvi gula phuta yabenguluga nu ilaphe yazoga holu dia banji dienji, idi misongo ya hute idi muzoga ha banji diene.
43 Nganga-nzambi mbawumutala muabonga, gula humbu diazoga ha phuta yabenguluga nu ilaphe idi ha banji dienji didi ha muto nga ha mbombo nu idi mumonega egi idi misongo ya hute idi mu muila wenji,
44 muthu muene udi muenya hute. Gashigo waphelegeta, nganga-nzambi udi naye guzuela egi gashigo waphelegeta handaga udi nu misongo ya hute mu muto wenji.
45 Muthu udi nu misongo ya hute, milele yenji idi naye gutawudiwa, gashigo naye gubunga sanga dia gu muto wenji nga gudilonda. Udi naye guzula gitshinyi gia mulele aditshuigi gu kano,* gakaluga mu dijui diakola egi: ‘Ngudi usala, ngudi usala!’
46 Mbawukhala usala tangua diagasue mbadikhala muene nu misongo. Luholo mbaakhala usala, udi naye guya gudikhalela gonze ya phundo.
47 “Gula misongo ya hute yakuata gu mulele, ikhale mulele wene udi wa uvuji wa shitu nga wa linene,
48 nga gu mulele watungiwe nu linene nga nu uvuji wa shitu nga nu gilema gia shitu nga gu gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu,
49 gula nji ditona dia mukubu wa jione nu wa meya a madiogo nga diabenguluga dia misongo yene diakuata gu mulele nga gu gilema gia shitu, nga gu mulele watungiwe nga gu gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu, idi nu misongo ya hute, adi naye guyibata gudi nganga-nzambi.
50 Nganga-nzambi mbawutala muabonga ditona diene, gungima mbawuzula gima ginyi giakuatshi misongo ya hute, agihagi ha fundo diko ha gudikhalela masugu sambadi.
51 Mu lusugu lua sambadi, mbawutala muabonga mulele wene. Gula wamona egi misongo yadivudisa gu mulele wene nu gu mulele watungiwe nga gu gilema gia shitu (ikhale gilema giene gidi mukunda nu ndaga itshi), idi hute dia gisambugila, gima gidi nu hute diene gidi gia usala.
52 Udi naye gukonda mulele wene ha tshuya nga mulele watungiwe nu uvuji wa shitu nga mulele watungiwe nu linene, nga gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu ginyi gidi nu misongo, handaga idi hute dia gisambugila. Gima giene gidi naye gukondewa ha tshuya.
53 “Uvi gula nganga-nzambi watala misongo yene muabonga, wamona egi yadivudishilego gu mulele, nga gu mulele watungiwe nga gu gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu,
54 nganga-nzambi mbawuhana njila ha guwevua gima ginyi misongo yakuatshi, gungima mbawugikatula mukatshi dia ima iko agihagi ha fundo diko ha gudikhalela masugu ako sambadi.
55 Gungima dia guwevua gima ginyi misongo yakuatshi, nganga-nzambi udi naye gugitala luko muabonga. Gula wamona egi ditona diene diasombegeselego, ikhale misongo yene yadivudishilego, gima giene gidi gia usala. Udi naye gukonda gima giene tshuya handaga misongo ya hute yagibolesa mukatshi nga holu.
56 “Uvi gula gungima dia guwevua gima giene muabonga nganga-nzambi wagitala, wamona egi fundo diakuatshi misongo dishigo luko mumonega muabonga, mbawukatula gitshinyi gia mulele gidi nu misongo nga gitshinyi gia gilema gia shitu nga gia mulele watungiwe.
57 Uvi gula misongo yene yamonega ha fundo diko dia mulele nga gu mulele watungiwe nga gu gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu, ngenyi misongo yene idi gudivudisa; udi naye gukonda gima giene gidi nu misongo ha tshuya.
58 Gula wawevua mulele nga mulele watungiwe nga gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu, matona akhadi gu gima giene akatuga, gima giene gidi naye guwevewa mbala ya mbadi, gungima mbagibua gia phelegeta.
59 “Mukhuala wuwu udi mutadila misongo ya hute idi gu mulele wa uvuji wa shitu nga wa linene, nga gu mulele watungiwe nga gu gima giagasue gialondewe nu gilema gia shitu, ha gujiya gula gidi giaphelegeta nga gia usala.”
Mbimbi goshi'a diyiji
^ Mu Hebelu: “gu gilema gia muila wenji.”
^ Mbimbi ya Hebelu abalumuna egi “hute” idi nu ukoteleshi wavula. Yajiya gukhala misongo ya maluholo avula ya mu gilema gia muila inyi yana gusambugila. Yajiya nji gukhala egi idi misongo inyi yana kuata gu milele nga gu jinzo.
^ Nga “misongo.”
^ Nga “mbala ya mbadi.”
^ Nga “misongo yene ishigo yagisambugila.”
^ Nga “kifunya.”
^ Nga “khekhevu.”
^ Nga “muevu.”
^ Mu Hebelu: “mu gilema gia muila wawo.”
^ Nga “mustashe,” yakotelesa egi muevu wana zoga holu dia givungo gia gu thunnda.