Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

LONGO DIA 03

Wajiya Gushila Biblia Mutshima ba?

Wajiya Gushila Biblia Mutshima ba?

Biblia yana laya ndaga jiavula, yana tuhana nji malongo avula. Yajiya gukhala egi malongo a Biblia ana gugusuanguluisa, uvi tangua diko udi gudihula gila ndaga jiene jidi diago jia giamatshidia. Biblia idi mukanda wa mualeha diago, na udi naye gutshigina mafelela nu malongo adi muene ba? Ndaga jiana longesa Biblia jiajiya gutukuatesa mangino ba? Tuajiya nji gutshigina ndaga yana longesa mukunda nu masugu adi muza ba? Athu avula ana tshigina malongo a Biblia. Tutadile luholo aye nji wajiya gutshigina malongo ene.

1. Mene jidi mu Biblia jidi diago jia giamatshidia ba?

Biblia yana monesa egi idi nu “mbimbi jia giamatshidia.” (Mulongeshi 12:10) Mu Biblia mudi nu mene jia athu akhalele diago ha mavu, nu ndaga jiawo. (Tanga Luka 1:3; 3:1, 2.) Enya ndunge ana longuga ndaga jia mualeha (ba historiens nu ba archéologues) ana tshigina egi ba date, nu athu, nu mafundo nu ndaga jiko jiana zuelela Biblia jidi diago jia giamatshidia.

2. Biblia yasonegewe mualeha, uvi mukunda natshi tuajiya guzuela egi idi nu ndando yavula uu nu mangino?

Tangua diasonegewe ndaga jiavula jidi mu Biblia, athu akhalele khenji ajijiya gale ndo. Ha gufezegesa, yana zuelela ndaga jia sianse. Tangua athu avula atangele ndaga jiko jia sianse jidi mu Biblia, atshiginyilego egi jiakhalele jia giamatshidia. Uvi mangino, enya sianse ana tshigina egi ndaga jiana zuela Biblia jidi jia giamatshidia. Biblia idi mukanda ‘wa gushila mutshima sendese mangino uu ivo nu ivo.’​—Ngimbo 111:8.

3. Mukunda natshi tudi naye gutshigina ndaga yana zuela Biblia mukunda nu masugu adi muza?

Mu Biblia mudi nu profesi a jiana zuelela “ndaga jidi khenji jibua galego.” (Yeshaya 46:10) Ndaga jiavula jiana bua ha mavu, Biblia yadiangele gujizuelela ivo yavula gutuama. Yadiangele nji gumonesa haphelo luholo ndaga mbajikhala ha mavu mu masugu awa. Mu longo edi tuza muzuelela profesi jiko jia Biblia. Profesi jiene jiatagenele mu luholo lua gushimana diago!

TUKAMBE GUJIYA NDAGA JIAVULA

Tala luholo ndaga jia sianse jiana gudivua nu Biblia. Longuga nji ndaga jiko jia gushimana jidi mu Biblia.

4. Biblia yana gudivua nu ndaga jia sianse

Mu tangua dikulu, athu avula akhalele mumona gifua mavu ana khala holu dia gima gimoshi ngenyi. Tala VIDEO.

Tala ndaga Biblia idi muzuela mu mukanda wa Yobo wasonegewe ivo 3 500 yabalega gale. Tanga Yobo 26:7, gungima zuelelenu muhu owu:

  • Mukunda natshi athu avula ana gudihula ha gumona egi Biblia yadiangele guzuela egi mavu ashigo ‘holu dia gima gimoshi’?

Ivo 200 yabalega gale sendese athu akotelesele luholo meya a mita ana kanduga mu dilu ha gubua meya a mvula. Uvi tala ndaga Biblia yadiangele guzuela ivo 3 500 yabalega gale. Tanga Yobo 36:27, 28, gungima zuelelenu mihu eyi:

  • Mukunda natshi ndaga yazuela verse mukunda nu meya idi diago ya gushimana?

  • Verse jiene jiana gugutuma ha gushila Biblia mutshima ba?

5. Biblia yadiangele guzuela ndaga jiakoma jiakhalele naye gubua ha mavu

Tanga Yeshaya 44:27–45:2, gungima zuelelenu muhu owu:

  • Ivo 200 gutuama dia gushiyiwa gua dimbo dia Babilona, ndaga jitshi jia zonda-zonda Biblia yadiangele guzuela mukunda nu dimbo diene?

Enya ndunge ana longuga ndaga jiabalegele gale ana tshigina egi Siluse Fumu wa enya Phelese nu masuta enji ene ashiyile dimbo dia Babilona mu givo 539 gutuama dia guvualewa gua Yesu (G.G.Y). Akondomuene muta wakhalele mubamba dimbo diene. Masuta aluilego ita ha gungina mu dimbo, handaga mifulo yenji yakhalelego ya gukanga. Sendese ashiyile dimbo diene, ivo gubalega 2 500 yabalega gale, uvi uu nu mangino gushigo nga nu muthu wana khala guene. Henyaha, tala ndaga yadiangele guzuela Biblia.

Tanga Yeshaya 13:19, 20, gungima zuelelenu muhu owu:

  • Luholo lutshi ndaga jiazuelele profesi eyi jiataganele gu dimbo dia Babilona?

Fundo diakhadile dimbo dia Babilona mu gifutshi giana tamegewa mangino egi Iraq

6. Biblia yadiangele guzuelela ndaga tudi mumona mangino

Biblia yana tamega masugu awa tudi mujinga egi: “masugu a gisugishilo.” (2 Timote 3:1) Tala ndaga Biblia yadiangele guzuela mukunda nu masugu awa a gisugishilo.

Tanga Matayo 24:6, 7, gungima zuelelenu muhu owu:

  • Biblia yazuelele egi mu masugu a gisugishilo ndaga mbajikhala luholo lutshi?

Tanga 2 Timote 3:1-5, gungima zuelelenu mihu eyi:

  • Biblia yadiangele guzuela egi mu masugu a gisugishilo athu mbakhala nu makalegelo a luholo lutshi?

  • Mukatshi dia makalegelo ene, khadilo ditshi wana mona egi athu ana khala nadio?

ATHU AKO ANA ZUELA EGI: “Biblia idi mukanda wa ishima nu ndaga jia mambo.”

  • Ndaga itshi idi gugutuma diago ha gutshigina egi tuajiya gushila Biblia mutshima?

NDAGA WALONGUGA

Mene jia mualeha, nu ndaga jia sianse nu profesi jidi mu Biblia, jiana monesa egi tuajiya gushila Biblia mutshima.

Mihu ya Guvutugila

  • Mene jidi mu Biblia jidi diago jia giamatshidia, nga ndo?

  • Mu maluholo atshi Biblia yana gudivua nu ndaga jia sianse?

  • Udi mutshigina diago egi Biblia yadiangele guzuela ndaga mbajikalegewa mu masugu adi muza ba? Mukunda natshi?

Desizio Ngazula

NDAGA JIKO JIA NDANDO

Biblia yana zuelela ndaga jishigo gudivua nu sianse ba?

La science est-elle d’accord avec la Bible? (Longo edi didi mu jw.org)

Tala luholo profesi jia Biblia jiatadila Ufumu wa Greke jiataganele.

‘Profesi’ Jiana ‘Guhana Gikhesa’ (5:22)

Tala luholo profesi jia Biblia jiakuatesele yala mumoshi ha gusombegesa luholo luenji lua gutadila Biblia.

“Pour moi, Dieu n’existait pas” (Inzo Yaleha ya Mutaledi No. 5 2017 ya français)

a Profesi idi mbimbi jiakatuga gudi Nzambi jidi muzuelela ndaga mbajikalegewa mu masugu adi muza.