Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

LONGO DIA 39

Luholo Nzambi Wana Tadila Mahatshi

Luholo Nzambi Wana Tadila Mahatshi

Mahatshi ana khala nu ndando yavula. Gula ene ndo, tuajiyilego gukhala nu monyo. Nzambi udi Mufugi wetu, muene udi naye gutuwambela luholo tudi naye gukalegela mahatshi. Itshi Nzambi wana zuela mukunda nu mahatshi? Ajiya gudiwa nga gumbiwa mu muila ba? Luholo lutshi wajiya guzula desizio diabonga mukunda nu mahatshi?

1. Luholo lutshi Yehowa wana tadila mahatshi?

Yehowa wawambelele akombeledi enji a mu tangua dikulu egi: “Monyo wa ima ya maluholo agasue yafugiwe udi mahatshi ayo.” (Levi 17:14) Mukunda nu Yehowa, mahatshi ana monesa monyo. Monyo udi gima gia gijila, udi kado ga ndando gatuhuile Yehowa; luholo lumoshi nji, mahatshi adi gima gia gijila.

2. Luholo lutshi lua gukalegela mahatshi Nzambi wana tuna?

Yehowa watunyishile akombeledi enji a mu tangua dikulu egi ajiyilego gudia mahatshi. (Tanga Gisendeselo 9:4 nu Levi 17:10.) Wahanele nji mukhuala wuwu tangua hunji dia akulu atuameji dia mu siekle ya thomo diawambelele Aklisto egi adi naye “gutuna . . . mahatshi.”​—Tanga Makalegelo 15:28, 29.

Gutuna mahatshi guakotelesa itshi? Gula munganga wagutunyisa matombe, wajiyilego guanua. Na wajiya gudia ima yalondewa nu matombe nga gutshigina egi aguvutule nawo mu mishiya ba? Ndo sha. Luholo lumoshi nji, Nzambi watutunyishile mahatshi, yakotelesa egi tushigo naye guanua, nga gudia musunyi wa shitu ya gudifila. Tuajilego nji gudia ima inyi yambiwa mahatshi.

Itshi tuajiya guzuela giwa mukunda nu ihemba inyi yana londewa nu mahatshi? Maluholo ako a gusaga ana shiya diago mukhuala wa Yehowa. Mukatshi dia maluholo ene, tuajiya gutanga gumbiwa mahatshi mu muila, nga gumba itshinyi yenji yakoma nguana gifua ba globules rouges, globules blancs, plaquettes nu plasma. Uvi mukunda nu maluholo ako a gusaga, yana monega diago ndo haphelo gula adi mushiya mukhuala wa Nzambi nga ndo. Ha gufezegesa, maluholo ako a gusaga ana toga gutshitshila tuyitshinyi tuazonda tuana zudiwa mu itshinyi nguana yakoma ya mahatshi. Maluholo ako ana kalegela mahatshi a muthu muene hakhenji. Muthu nu muthu wajiya guzula desizio mu ndaga yatadila maluholo awa a gusagewa. a​—Galatiya 6:5.

TUKAMBE GUJIYA NDAGA JIAVULA

Tala luholo wajiya guzula ba desizio abonga mu ndaga yatadila usagi wana toga mahatshi.

3. Zula ba desizio adi musuanguluisa Yehowa mu ndaga yatadila usagi

Luholo lutshi wajiya guzula ba desizio adi munemesa mikhuala ya Nzambi mu ndaga yatadila usagi? Tala VIDEO, gungima zuelelenu mukunda natshi idi nu ndando ha gulandula ndaga eji jidi ha mbongo.

  • Gutoga ndunge mu gisambu.​—Yakoba 1:5.

  • Kamba malongo a Biblia nu luholo wajiya guaakalegela.​—Ishima 13:16.

  • Kamba gujiya maluholo a gusaga ana kalegewa ha fundo wana khala.

  • Tomba maluholo anyi adi abonga mukunda nu aye.

  • Tala muabonga gula desizio diaye diza gugukuatesa ha gukhala nu mutshima wa phelegeta.​—Makalegelo 24:16. b

  • Jiya egi gushigo nga muthu mumoshi​—khale mulumi’aye nga mukaji’aye, nga mukulu nga muthu wana gugulongesa Biblia—​wajiya guguzudila desizio dia luholo elu, phamba aye hakhaye.​—Roma 14:12.

  • Sonega desizio diaye.

4. Matemue a Yehowa ana kamba luholo luabonga lua gusagewa

Tuajiya gutumagela mukhuala wa Nzambi watadila mahatshi, tusagewa nji muabonga gukalegela ndo mahatshi. Tala VIDEO.

Tanga Tito 3:2, gungigma zuelelenu muhu owu:

  • Mukunda natshi tudi naye gunemesa minganga nu gumonesa khadilo dia gutuluga tangua tudi muta nawo maga?

Muklisto gajiyilego gutshigina

Muklisto wajiya gutshigina nga ndo

A. Plasma

Tuyitshinyi tuazonda-zonda tua plasma

B. Globules blancs

Tuyitshinyi tuazonda-zonda tua globules blancs

C. Plaquettes

Tuyitshinyi tuazonda-zonda tua plaquettes

D. Globules rouges

Tuyitshinyi tuazonda-zonda tua globules rouges

 5. Gula adi naye gukalegela tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi

Mahatshi ana khala nu itshinyi yakoma nguana: globules rouges, globules blancs, plaquettes, nu plasma. Itshinyi yene yana khala nu tuyitshinyi tuko tuavula tuazonda-zonda tuana tamegewa egi fraction. c Tuyitshinyi tuene tuana mbiwa mu ihemba ha gusaga misongo nga ha guhana athu anyi ashigo nu mahatshi mu muila.

Gu ndaga yatadila tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi (fractions), Muklisto wagasue udi naye guzula desizio dienji hakhenji mu gudivua nu malongo a Biblia. Athu ako ajiya gutuna gusagewa nu ihemba idi nu tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi (fractions). Uvi ako ajiya gumona egi ishigo yabola gula atshigina ihemba idi nu tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi (fractions).

Tangua udi muzula ba desizio, tadila muhu owu:

  • Luholo lutshi ngajiya gukotelesela munganga gishina ngudi mutuna, nga gutshigina gukalegela tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi (fractions)?

ATHU AKO AJIYA GUHULA EGI: “Gubola gudi gui gula ngatshigina gumbiwa mahatshi?”

  • Aye watangiza egi itshi?

NDAGA WALONGUGA

Yehowa wana tshigina egi tutadile mahatshi gifua gima gia gijila.

Mihu ya Guvutugila

  • Mukunda natshi Yehowa wana mona mahatshi gifua gima gia gijila?

  • Luholo lutshi tudi mujiya egi mukhuala wa Nzambi wana tunyisa mahatshi udi nji mutadila gumbiwa mahatshi mu muila?

  • Luholo lutshi tuajiya guzula ba desizio abonga mu ndaga yatadila ihemba yana kalegewa nu mahatshi?

Desizio Ngazula

NDAGA JIKO JIA NDANDO

Ndaga jitshi jiajiya gugutuma ha guzula ba desizio atadila maluholo a gusagewa anyi ajiya gukalegela mahatshi aye hakhaye?

“Questions des lecteurs” (Inzo Yaleha ya Mutaledi ya 15 Octobre 2000 ya français)

Ndaga itshi udi naye gutadila gula udi mutshigina gukalegela tuyitshinyi tuazonda-zonda tua mahatshi nga ndo?

“Questions des lecteurs” (Inzo Yaleha ya Mutaledi ya 15 Juin 2004 ya français)

Itshi yatumile munganga mumoshi ha gutshigina egi mukhuala wa Yehowa watadila mahatshi udi wabonga?

“J’ai accepté le point de vue de Dieu sur le sang” (Réveillez-vous! ya 8 Decembre 2003)

Tala luholo akulu anyi ana tshita gu Comités de Liaison Hospitaliers ana kuatesa aphangi a mala nu a akhetu.

Jéhovah soutient ceux qui sont malades (10:23)

a Tala Longo dia 35 didi muzuela egi: Luholo Tuajiya Guzula ba Desizio Abonga.”

b Tala  gitshinyi gia 5 gidi muzuela egi: “Gula adi Naye Gukalegela Tuyitshinyi tuazonda-zonda tua Mahatshi,” mu Malongo a Gisugishilo 3, “Bametode a Gusaga Athu ana Toga Mahatshi.”

c Minganga iko yana mona itshinyi nguana yakoma ya mahatshi gifua tuyitshinyi tuazonda-zonda (fractions). Hene, udi naye gukotelesela munganga muabonga egi ushigo mutshigina gumbiwa mahatshi nga guhanewa gihemba gidi nu ba globules rouges, globules blancs, plaquettes, nu plasma.