Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

MUKHAPHO 1

Nzambi Udi Nanyi?

Nzambi Udi Nanyi?

1, 2. Mihu itshi athu ana guhula muavula?

ANA ana guhula mihu yavula. Wajiya guahana mvutu, uvi ajiya luko gu guhula egi ‘mukunda natshi?’ Gila waahana mvutu, ajiya gu guhula luko egi ‘uvi mukunda natshi?’

2 Ikhale ana nga akuluthu, khungi’agasue tuana guhula mihu. Tuajiya gudihula mihu yatadila gudia guetu, gusudiga guetu nga ima ya gusumba. Tuajiya luko gudihula mihu yandando yatadila lujingu, nga masugu adi guza. Uvi gula tuaheteleko mvutu jiatagana gu mihu yene, tuajiya gubemba gu jikamba.

3. Mukunda natshi athu avula ana gutangiza egi ajiyileko guheta mvutu gu mihu yandando ana gudihula?

3 Biblia idi nu mvutu jia mihu yandando tuana gudihula ba? Athu avula ajiya gutshigina egi idi nu mvutu, uvi ana gumona egi malongo a Biblia akhala akola ha gukotelesa. Athu ene ajiya gutanginza egi phamba alongeshi a mangumba nu nganga Nzambi adi nu mvutu. Athu ako ana guvua sonyi jiavula ha gutshigina egi ashiko nu mvutu. Aye giwa, wana gumona luholo lutshi?

4, 5. Mihu itshi yandando wajiya gudihula? Mukunda natshi udi naye gukamba mvutu jia mihu yene?

4 Tangua diko wana gudihula egi: mukunda natshi ngudi ha mavu? Gula ngafua, mbangubua luholo lutshi? Nzambi wakhala luholo lutshi? Yesu wazuelele egi: ‘Landulenu gulomba, mbamuheta, landulenu gukamba mbamumona, landulenu gukokola mbaaminzuluila gijidigo.’ (Matayo 7:7) Ubembiko gukamba uu mbawuheta mvutu jiatagana.

5 Gila ‘walandula gukamba’ mbawuheta mvutu mu Biblia. (Ishima 2:1-5) Mvutu jiene jishiko jiakola ha gukotelesa. Ndaga udi gulonguga jiajiya gusuanguluisa lujingu luaye sendesa mangino, jiajiya luko guguhana felela diabonga dia masugu adi muza. Tuzuelele muhu umoshi wana gusagesa athu avula.

NZAMBI WANA GUTUTANGIZA NGA WAKHALA NU SHIDI?

6. Mukunda natshi athu ako ana guzuela egi Nzambi anago guatangiza?

6 Athu avula ana gumona gifua Nzambi anako gututangiza. Athu ene ana guzuela egi gila Nzambi wana gututangiza, nga milonga yabalumugile gale ha mavu. Mu ifutshi yagasue mudi ita, umbalagaji nu malamba. Athu ana gukata, ana gumona malamba, ana gufua. Athu ako ana gudihula egi ‘gila Nzambi wana gututangiza mukunda natshi anago gusugisa malamba?’

7. (a) Luholo lutshi mafumu a mangumba ana gulongesa athu egi Nzambi udi muenya shidi? (b) Mukunda natshi tuajiya gutshigina egi Nzambi ashigo ha gishina gia malamba?

7 Matangua ako, mafumu a mangumba ana gutuma athu atangize egi Nzambi udi muenya shidi. Gila malamba abua, ana guzuela egi idi gutshigina gua Nzambi. Ana gulongesa egi Nzambi watshiginyile egi malamba ene abue. Tangua ana guzuela ngenyi, ana guhana Nzambi fote. Uvi Biblia yana gulongesa egi Nzambi ajiyilego gukhala ha gishina gia ndaga jiabola. Yakoba 1:13 yatuwambela egi Nzambi anago gutulola nu ndaga jiabola. Verse yene yazuela egi: “Muthu gazuedigo, halolewa muene, egi: “ngudi mulolewa gudi Nzambi.” Ndaga ya Nzambi gajiyilego gulolewa nu ndaga jiabola, nu muene gu khapho dienji ganalolago muthu.” Yamonesa egi ata Nzambi khenji asugisa ndo malamba ana gutubuila, muene ashigo ha gishina gia malamba ene. (Tanga Yobo 34:10-12.) Tufezegese.

8, 9. Mukunda natshi ishiko muabonga ha guhana Nzambi fote mukunda nu malamba etu? Fezegesa.

8 Tuzule gifezegeso gia muvuala mumoshi wana gujinga gumbodia mvuaji ji’enji. Sh’enji wana gumuzumba muavula, wamulongesele gale luholo lua guzula badesizio abonga. Uvi muvuala muene, walumbugila sh’enji, walenga inzo. Wasendesa gukalagala gubola, guamubatela malamba. Tuajiya guhana sh’enji fote mukunda nu malamba amun’enji, handaga amukuatelego tangua alengele inzo ba? Ndo! (Luka 15:11-13) Nzambi wakalegele gifua tata muene, akuatelego athu tangua atombele gulumbuga nu gukalagala gubola. Hene, gila malamba abua tudi nayo guwunguluga (kuyabuluka) egi Nzambi ashigo ha gishina gia malamba ene. Guhana Nzambi fote gushiko mulonga wabonga.

9 Gudi nu gishina giakoma Nzambi wana gubembela malamba. Mu Mukhapho wa 11, mbatumona ndaga Biblia yana guzuela gu mulonga wene. Uvi jiya egi Nzambi wana gutuzumba, ashigo ha gishina gia ndaga jiabola jiana gutubuila. Phamba Muene wajiya gutukuatesa ha gumanesa malamba ene.Yeshaya 33:2.

10. Mukunda natshi tuajiya gusha mutshima egi Nzambi mbawusugisa malamba agasue athu abola ana gutubatela?

10 Nzambi udi wagijila. (Yeshaya 6:3) Ndaga jiagasue wana gukalagala jidi jiatagana, jiaphelegeta, jiabonga. Tuajiya gumushila mutshima. Athu ashigo luholo luene. Matangua ako ana gukalagala gubola. Ata mutuameji udi nu mutshima wabonga, gashigo nu ngolo jia gumanesa malamba agasue athu abola ana gutubatela. Gushiko nu muthu udi nu ngolo gifua Nzambi. Nzambi wajiya gumanesela gubola guagasue, mbawusugisa malamba agasue athu abola ana gutubatela. Mbawukatula gubola mayilago.Tanga Ngimbo 37:9-11.

LUHOLO LUTSHI NZAMBI ANA GUDIVUA TANGUA ATHU ANA GUMONA MALAMBA?

11. Tangua malamba ana gugubuila, Nzambi wana gudivua luholo lutshi?

11 Tangua Nzambi wana gumona malamba aye nu ndaga jiabola ha mavu, wana gudivua luholo lutshi? Biblia yazuela egi Nzambi “wazumba ndaga jia giamatshidia.” (Ngimbo 37:28) Nzambi wana gutadila lume ndaga jiabonga nga jiabola. Anago gutshigina egi athu amone malamba. Biblia yazuela luko egi “wakhadile nu gikenene” tangua mavu azalele nu gubola. (Gisendeselo 6:5, 6) Nzambi anago gubalumuna makalegelo enji. (Malaki 3:6) Biblia yazuela egi Nzambi wana gugutangiza.Tanga 1 Phetelo 5:7.

Gila watshigina gubua futa dia muthu mumoshi, wana gumuwambela jina diaye. Nzambi watuwambela jina dienji mu Biblia

12, 13. (a) Mukunda natshi tuana guzumba athu, enji luholo lutshi tuana gudivua tangua tuana gumona malamba ha mavu? (b) Mukunda natshi tuajiya gudifelela egi Nzambi mbawumanesa malamba agasue nu ndaga jiabola ha mavu?

12 Biblia yazuela luko egi, Nzambi watufugile mu gifanesa gienji. (Gisendeselo 1:26) Yamonesa egi Nzambi watufugile nu makalegelo abonga gifua enji. Hene, gila aye wana guvua gikenene tangua malamba ana gubuila athu, jiya egi Nzambi wana guvua gikenene giavula gubalega! Luholo lutshi tuayijiya?

13 Biblia yana gutulongesa egi “Nzambi udi guzumba.” (1 Yone 4:8) Wana gukalagala ndaga jiagasue mu guzumba. Hakiene, tuana guzumba handaga Nzambi udi guzumba. Tangiza gale: Gila ukhale nu ngolo jia gumanesela malamba agasue ha mavu, nga waamanesele gale ba? Nga waamanesele gale, handaga wana guzumba athu. Itshi tuajiya guzuela giwa mukunda nu Nzambi? Udi nu ngolo, mbawumanesa malamba nu gubola guagasue ha mavu, handaga wana guzumba athu. Wajiya gudifelela egi, malaji agasue a Nzambi adi mu gisendeselo gia mukanda ou, mbaatagana! Uvi hagusha mutshima waye gu malaji ene, udi naye thomo gujiya ndaga jiavula jiatadila Nzambi muene waalayile.

NZAMBI WATSHIGINA EGI UMUJIYE

Biblia yana guzuela egi Yehowa wafugile ima yagasue muguzumba guenji

14. Jina dia Nzambi nanyi, mukunda natshi tudi naye gukalegela jina diene?

14 Gila watshigina gukuata ufuta nu muthu, gima gitshi giathomo wana gumuwambela? Jina diaye. Nzambi udi nu jina ba? Mangumba avula ana gulongesa egi jina dienji Nzambi nga Fumu, uvi ashigo majina ndo. Adi matitre gifua “muatha” nga “prezida.” Nzambi watuwambelele gale egi jina dienji Yehowa. Ngimbo 83:18 yazuela egi: ‘Ene ajiye egi, aye Yehowa, aye hakhaye udi Nzambi wa gudinyinyiga ha mavu agasue.’ Asonegi a Biblia asonegele jina dia Nzambi mahugo hehi nu 7 000. Yehowa watshigina egi ujiye jina dienji, udi kalegele. Waguwambela jina dienji ha gula ubue futa dienji.

15. Jina dia Yehowa diakotelesa itshi?

15 Jina dia Nzambi, Yehowa, didi nu gikoteleselo giabalega ndando. Diakotelesa egi Nzambi wajiya gutagenesa laji dienji diagasue, wajiya luko gutagenesa felela dienji diagasue. Gushigo nu gima giajiya gumukuata ha gukalagala matangi enji ndo. Phamba Yehowa wajiya gukhala nu jina edi. *

16, 17. Kotelesa: (a) “Nzambi wa ngolo jiagasue”? (b) “Fumu wa ivo nu ivo”? (c) “Mufugi”?

16 Luholo tuayimonyi mu paragrafe ya balega, Ngimbo 83:18 yazuelela Yehowa egi: “aye hakhaye udi Nzambi wa gudinyinyiga.” Mukanda wa Yatuwuwe 15:3 wazuela egi: ‘Aye Yehowa Nzambi wa Ngolo jiagasue, midimo yaye idi yakoma nu ya gushimana.’ Titre “Nzambi wa ngolo jiagasue” yakotelesa itshi? Yakotelesa egi Yehowa wabalega muthu wagasue nu gima giagasue ngolo. Mukanda wa Isenzele 5:19, wazuela egi Yehowa udi ‘Fumu wa ivo nu ivo.’ Titre ‘Fumu wa ivo nu ivo’ yakotelesa egi ashigo nu gisendeselo nga gisugishilo ndo. Mukanda wa Ngimbo 90:2 wakotelesa egi Yehowa udi Nzambi wa masugu agasue. Ishiko ndaga yaleba ndo!

17 Phamba Yehowa udi mufugi. Mukanda wa Yatuwuwe 4:11 wazuela egi: “Aye Fumi’etu nu Nzambi wetu, aye udi watagana ha guhuiwa gutumbuga nu ginemua nu ngolo; handaga aye wafugile ima yagasue, mu gutshigina guaye, ima inyi yafugiwe hene idi guene.” Ikhale anjelo adi mu dilu, nu themua jidi gosa, nu mabundu a mitshi, nu jishui mu mita—nu ima yagasue wajiya gutangiza, Yehowa wayifugile!

WAJIYA GUBUA FUTA DIA YEHOWA BA?

18. Mukunda natshi athu ako ajiya gutangiza egi ajiyilego gubua mafuta a Nzambi ndo? Itshi Biblia yana guzuela gu ndaga yene?

18 Gungima dia gutanga makalegelo akoma a Yehowa, athu ako ana guvua woma wavula, ana guzuela egi ‘Nzambi udi nu ngolo jiavula, udi wakoma, wakhala gualeha, luholo lutshi ajiya gungutangiza ame?’ Uvi Nzambi wana gutshigina egi tumulenge luholo luene ba? Ndo. Yehowa wana gutshigina egi tusuene hehi n’enji. Biblia yazuele egi Nzambi ‘ashiko gualeha gudi muthu nu muthu mukatshi dietu.’ (Makalegelo 17:27) Nzambi wana gutshigina egi usuene hehi n’enji, walayele egi “mbawusuena hehi nu enue.”Yakoba 4:8.

19. (a) Luholo lutshi wajiya gubua futa dia Nzambi? (b) Khadilo ditshi dia Yehowa wana gutshigina muavula?

19 Luholo lutshi wajiya gubua futa dia Yehowa? Yesu wazuelele egi: ‘Lujingu lua ivo nu ivo, ludi gujiya aye, Nzambi mumoshi wa giamatshidia, nu Yesu Klisto uwatumine.’ (Yone 17:3) Landula gulonguga ha gula ujiye Yehowa nu Yesu. Gungima wajiya guheta lujingu lua ivo nu ivo. Tualonguga gale egi “Nzambi udi guzumba.” (1 Yone 4:16) Uvi wakhala nu makalegelo ako abonga. Biblia yazuela egi Yehowa ‘wana guvuila athu khenda, anago guvua khabu muphushi, wakhala nu mutshima wabonga nu wa giamatshidia.’ (Guzoga 34:6) Yehowa udi nu ‘mutshima wabonga, muenya khenda.’ (Ngimbo 86:5) Nzambi wakhala nu guhuiminyina, nu gujinginyina. (2 Phetelo 3:9; Yatuwuwe 15:4) Luholo udi mulonguga Biblia, mbawujiya ndaga jiavula jidi gutadila makalegelo a Nzambi.

20-22. (a) Nzambi anago gumonega, uvi luholo lutshi wajiya gusuena hehi n’enji? (b) Itshi udi naye gukalagala gila athu atshigina egi ubembe gulonguga Biblia?

20 Nzambi anago gumonega, uvi luholo lutshi wajiya gusuena hehi n’enji? (Yone 1:18; 4:24; 1 Timote 1:17) Gula watanga ndaga jia Yehowa jidi mu Biblia, mbawumona egi Yehowa wakhala diago guene. (Ngimbo 27:4; Lomo 1:20) Luholo udi gulonguga ndaga jiavula jiatadila Yehowa, mbawumuzumba muavula, mbawudivua gifua udi hehi n’enji.

Tata wagasue wana guzumba anenji, uvi tata wetu wa mu dilu wana gutuzumba muavula gubalega

21 Mbawujiya lume egi Yehowa udi tata wetu. (Mat 6:9) Muene watufugile, wana gutshigina egi tukhale nu lujingu luabalega gubonga. Tata wagasue wana guzumba an’enji wana tshigina egi ajinge muabonga. (Ngimbo 36:9) Yadiago, Biblia yana guzuela egi wajiya gubua futa dia Yehowa. (Yakoba 2:23) Tangiza gale. Yehowa Mufugi wa ima yagasue, watshigina egi ubue futa dienji!

22 Athu ako ajiya gutshigina egi ubembe gulonguga Biblia. Ajiya guvua woma egi umutshigina guya mu gikombelelo giko. Uvi, ubembigo nga muthu mumoshi akoke ufuta waye nu Yehowa. Handaga muene futa wabalega mafuta agasue.

23, 24. (a) Mukunda natshi udi naye gulandula guhula mihu? (b) Itshi mbatukotelesa mu mukhapho walandula?

23 Luholo udi mulonguga Biblia, mbawumona ndaga jiko jiakola ha gukotelesa. Uvigo sonyi ha guhula mihu nga ha gutoga ukuateshi. Yesu wazuelele egi tudi naye gudibulumuisa gifua ana azonda. (Matayo 18:2-4) Tuajiya egi ana anuhula mihu yavula. Nzambi wana gutshigina egi uhete mvutu. Gula walonguga Biblia muabonga mbawumona egi idi nu malongo a giamatshidia.Tanga Makalegelo 17:11.

24 Gulonguga Biblia gudi luholo luatagana lua gujiya Yehowa. Mukhapho walandula mbawutukotelesela gishina Biblia yakhala ya gudisha nu mikanda yagasue.

^ par. 15 Gila mu Biblia yaye mushigo nu jina dia Yehowa, gila udi luko nu funu ya gujiya ndaga jiko jiatadila gikoteleselo gia jina dia Nzambi nga luholo lua gutamega jina diene, tala longo 1 gu gisugishilo gia mukanda.