Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

MUKHAPHO 111

Apostolo Atoga Gijiyishilo

Apostolo Atoga Gijiyishilo

MATAYO 24:3-51 MAKO 13:3-37 LUKA 21:7-38

  • ALANDUDI NGUANA ATOGA GIJIYISHILO

  • GUTAGENESEWA GUAGIO MU TANGUA DIA THOMO NU MU MASUGU ADI MUZA

  • TUDI NAYE GUKHALA ADIMUGA

Tudi mu lusugu lua mbadi, gungima dia midi; lusugu lua 11 Nizani ludi muya gu gisugishilo. Luko, guasalele masugu azonda hagula mudimo wakola wa Yesu wa gulongesa ha mavu uhue. Mu muanya, Yesu wakhalele mulongesa mu tempelo, uvi mu phipha, wakhalele muya mubanda hanze dia dimbo. Athu avula akhalele musuanguluga nu ndaga gakhalele mulongesa. Hene, ‘mu gimenegena giagasue, athu agasue akhalele muya gudi muene mu [tempelo] ha gumutegelela.’ (Luka 21:37, 38) Uvi mu tangua dinyi, Yesu wakhalele hashi gu Mulundu wa Olive, nu apostolo enji nguana—Phetelo, André, Yakoba, nu Yone.

Alandudi awa nguana ayile gudi muene ene hakhawo. Akhalele mudisagesa mukunda nu tempelo handaga Yesu wazuelele gutuama egi, mbagusadigo nga seso imoshi holu dia iko, jiagasue mbajimuangewa. Uvi ene akhalele mutangiza nji ndaga jiko jiavula. Mu masugu abalega, Yesu waadijigile egi: ‘Khalenu ya gudilonda, handaga mun’a muthu mbawuza ha kumbi dimudi mushigo mutangiza.’ (Luka 12:40) Yesu wazuelele luko mukunda nu “lusugu mbalumonesewa mun’a muthu.” (Luka 17:30) Ndaga eji jiakhalele nji gudivua nu ndaga gazuelele mukunda nu tempelo ba? Apostolo akhalele diago nu nzala ya gujiya ndaga. Hene, azuelele egi: ‘Tuwambele, ndaga eji mbajitagenesewa tangua ditshi, nu gijiyishilo gia gukhala guaye nu gia gisugishilo gia gindongo egi mbagikhala gutshi?’—Matayo 24:3.

Yajiya gukhala egi akhalele mutangiza gisugishilo gia tempelo akhalele ene mutala. Luko, ahudile ha gujiya gukhala gua Mun’a muthu. Yajiya gukhala egi awungulugile gifezegeselo giahanele Yesu gia “muthu wavualewe mu fami ya ufumu” wago ‘wayile mu dimbo dia gualeha ha guzangula ufumu, nu gungima wavutugile.’ (Luka 19:11, 12NW) Gungima, akhalele gudihula gula ‘gisugishilo gia gindonge egi’ mbagikhala gutshi.

Mu mvutu yahanele Yesu, wahanele gijiyishilo giakhalele mumonesa gisugishilo gia Yelusalema nu tempelo. Uvi gijiyishilo giene giakhalele nji mumonesa ndaga jiko jiavula. Gijiyishilo egi mbagikuatesa Aklisto mu masugu adi muza ha gujiya egi adi mujinga mu sungi ya “gukhala,” gua Yesu, luko egi gisugishilo gia ulondegi wa ndaga jia ha mavu awa gidi gale hehi.

Tangua ivo yakhalele mubalega, apostolo amonele egi profesi jia Yesu jiakhalele mutagenesewa. Yadiago, ndaga jiavula jiazuelele Yesu, jiasendesele gutagenesewa mu tangua akhalele ene nu monyo. Hene, gungima dia ivo 37, Aklisto anyi akhalele adimuga mu nyuma, adihudilego tangua Yelusalema nu tempelo yashiyiwe mu givo 70 gia tangua dietu. Uvi, ndaga jiagasue jia diangele guzuela Yesu jiataganelego mu sungi ya sugile mu givo 70 gia tangua dietu. Uvi, itshi mbayimonesa gukhala guenji tangua mbagasendesa guhinyina mu Ufumu? Yesu wahanele apostolo mvutu.

Yesu wazuelele gutuama egi “ita nu mene jia ita” mbajikhala. Luko “gifutshi giko mbagiluisa giko, ufumu uko mbawuluisa ufumu uko.” (Matayo 24:6, 7) Wazuelele luko egi, “mavu mbaadigita mangololo, nzala nu misongo yabala mbayikhala khanda nu khanda.” (Luka 21:11) Yesu watemesele alandudi enji egi: ‘Athu mbaamikuata nu mbaamisagesa.’ (Luka 21:12) Luko, ngambi jia mambo mbajimonega, mbaadimba nji athu avula. Gushiya gua mikhuala mbagudivudisa, enji guzumba gua athu avula mbaguleba. Wazuelele luko egi, ‘lukuma luabonga lua Ufumu mbalulongesewa gu songi jiagasue jia mavu gifua ulondolodi gudi ifutshi yagasue. Gungima, gisugishilo mbagiza.’—Matayo 24:14.

Ngatshima profesi ya Yesu yataganesewe gutuama nga mu tangua dia gushiyiwa gua Yelusalema gudi enya Roma, Yesu wazuelele nji egi mbayitagenesewa mu luholo luakoma mu masugu adi muza ba? Mudi mumona ndaga jidi mumonesa egi profesi eyi ya Yesu idi mutagenesewa diago muavula mangino?

Ndaga imoshi yazuelele Yesu mu gijiyishilo gia gukhala guenji idi gumonega gua “gima gia majilo giana gubata gufua.” (Matayo 24:15NW) Mu givo 66 gia tangua dietu, gima gia majilo giakhalele “masuta” a enya Roma anyi ajietele dimbo nu drapo jiawo jiakhalele ene mukombelela. Enya Roma ajietele dimbo dia Yelusalema, abuzumuine ibayi iko ya dimbo. (Luka 21:20) ‘Gima gia majilo’ giamaganele ha fundo giakhalelego naye gumagana, ha fundo enya Yuda akhalele muzula egi “fundo dia gijila.”

Gungima, Yesu walayile luko egi: “Lamba diakola mbadikhala guene, lamba dimoshi khenji diakhalele galego sendese gu gisendeselo gia mavu uu nu mangino, nu mbadikhadigo ndo.” Mu givo 70 gia tangua dietu, enya Roma amuangele dimbo dia Yelusalema. Gumuangewa gua ‘dimbo edi dia gijila’ dia enya Yuda, nu tempelo yadio, guakhalele diago lamba diakoma, diashiyishile athu avula lume. (Matayo 4:5; 24:21NW) Gumuangewa gua dimbo edi guakhalele guakola gubalega gua membo ako amuangewe gale, enji enya Yuda akhalele khenji amona galego ndaga ya luholo elu. Luko, gumuangewa gua dimbo dia Yelusalema guasugishile ulondegi wa ndaga jia enya Yuda, handaga ene mbaayigo luko mukombelela mu tempelo gifua luholo akhalele muyitshita ivo yavula yabalega. Gutagenesewa guko guakoma gua profesi eyi, mbagukhala guakola diago.

GUKHALA NU FELELA MU MASUGU A GISUGISHILO

Maga atele Yesu nu apostolo enji atadila gijiyishilo gia gukhala guenji mu Ufumu nu gisugishilo gia ulondegi wa ndaga jia ha mavu awa, akhalele khenji ahua galego. Henyaha, Yesu watemesele apostolo enji gu gingonza gia gulandula “Aklisto a mambo nu ngambi jia mambo.” Wazuelele egi, mbaakamba luholo lua ‘gudimba athu, ikhale athu anyi atombewe gudi Nzambi.’ (Matayo 24:24) Uvi athu awa atombewe gudi Nzambi, mbadimbiwago. Aklisto a mambo ana gumonega gu meso, uvi gukhala gua Yesu mu Ufumu wenji guajiyilego gumonega gu meso.

Mukunda nu lamba diakola edi mbadibata gisugishilo gia ulondegi wa ndaga jia ha mavu awa, Yesu wazuelele egi: ‘Tangua mbadibuita, mbeji mbayihanyigo mueji wenji, themua mbajisogoga gosa, ngolo jidi muwendesa ima yakola ya mu dilu mbajinyigishiwa.’ (Matayo 24:29) Apostolo avuile mbimbi eji akhalelego mujiya diago luholo mbajitagenesewa, uvi akotelesele egi ndaga jidi muhana woma mbajikalegewa diago.

Ndaga eji jidi muhana woma mbajikalagala athu itshi? Yesu wazuelele egi: ‘Athu mbaalehuga mukunda nu woma, handaga adi munengena ndaga mbajibua ha mavu agasue, handaga ngolo jia mu dilu mbajinyigishiwa.’ (Luka 21:26) Yadiago, Yesu wakhalele muzuelela ndaga mbajikalegewa mu sungi ya phipha ya lujingu lua athu.

Yesu wahanelele apostolo gikhesa, waamonesele egi, ishigo athu agasue mbaadila tangua ‘Mun’a muthu mbagaza holu dia matuta a mu dilu nu ngolo nu gutumbuga guakoma.’ (Matayo 24:30) Wadiangele guzuela egi Nzambi mbawuhihisa lusugu luene “mukunda nu athu enji atombele muene.” (Matayo 24:22) Uvi, alandudi enji a gujinginyina mbaatshita itshi tangua mbaamona ndaga eji jiazuelele Yesu jidi mutagenesewa? Yesu wawambelele alandudi enji egi: ‘Hasendesa ndaga eji gumuenega, mudilonde muabonga, muzumbule mito ndaga ya guhuluishiwa guenu gudi gale hehi.’—Luka 21:28.

Uvi, luholo lutshi alandudi a Yesu adi mujinga mu sungi eyi yazuelele Yesu mbaajiya egi gisugishilo giasuena diago hehi? Yesu wahanele gifezegeselo gia mutshi wa figi. Wazuelele egi: “Hatshuigila thango jiawo, habugutshila mayiji ajio, na tudi mujiya egi sungi ya mabundu idi hehi. Ngenyi nji, hamuamona ndaga eji jiagasue, mujiye genu egi muene udi hehi. Udi gu mufulo diago. Giamatshidia ngudi gumiwambela egi gindongo egi gishigo muhua nu gufua, gudiangela milong’eyi khenji ibua galego.”—Matayo 24:32-34.

Ngenyi, tangua alandudi enji adi mujinga mu tangua diene mbaamona ndaga jiavula jia gijiyishilo egi jidi mutagenesewa, mbaakotelesa diago egi gisugishilo gidi hehi. Gungima, Yesu waatemesele gamba:

‘Uvi lusugu lunu nga kumbi dinyi, gushigo muthu udi mujiya, nga ene anjelo a mu dilu nga muene mona, khuta tata hakhenji udi mujiya. Gukhala gua Mun’a muthu mbagukhala gifua muakhalele ndaga mu masugu a Nowa. Mu masugu anyi mvula khenji inoga gale go, athu akhalele mudia nu gunua, akhalele muzula nu muzudiwa mu ulo uu nu lusugu luanginyine Nowa mu wato wakoma. Ene gajiyilego ndaga uu nu hazalele meya avula, akulugile agasue. Gukhala gua Mun’a muthu mbagukhala nji ngenyi.’ (Matayo 24:36-39) Yesu wawunguluishile athu akhalele gumutegelela egi, mvula yanogele mu tangua dia Nowa yanogele ha mavu agasue. Gisugishilo gia ulondegi wa ndaga jia ha mavu awa mbagikhala nji ngenyi.

Idi yadiago egi, apostolo anyi akhalele mutegelela Yesu ha Mulundu wa Olive amonele funu ya gukhala athu agudimuga mu nyuma. Yesu wazuelele egi: ‘Temienu hagula mitshima yenu inemigo nu lushigo lua ima ya gudia, nu luhungu lua matombe, nu gikenene gia ndaga jia ha mavu awa hagula lusugu luene lumibuilago mu gisagumuisa, gifua muheto. Ndaga ya lusugu lunu mbaluza gudi athu agasue a ha mavu agasue. Hene, khalenu nu gikolekole, kombelelenu tangua diagasue hagula mukhale nu ngolo jia gulenga ndaga eji jiagasue mbajiza nu jia gumagana gu meso a Mun’a muthu.’—Luka 21:34-36.

Yesu wamonesele luko egi, ndaga gakhalele muzuelela jiakhalelego mutadila phamba sungi inyi. Gakhalelego muzuelela ndaga jia tshitshiwe ivo yazonda gungima, jinyi jiakhalele mutadila phamba dimbo dia Yelusalema nu gifutshi gia enya Yuda. Wakhalele muzuelela ndaga mbajitadila “athu agasue a ha mavu agasue.”

Wazuelele egi alandudi enji adi naye gukhala agudimuga mu nyuma, a gudilonda. Yesu wamonesele ndaga yene mu gifezegeselo giko, wazuelele egi: ‘Mujiye ndaga eyi, nga fumi’a inzo wajiyile kumbi diabandele guza nzangi, nga wakhalele mutala. Nga inzo yenji yabudiwego. Ngenyi, enue mudi naye ya gudilonda handaga Mun’a muthu udi muza ha kumbi dimudi mushigo mutangiza.’—Matayo 24:43, 44.

Yesu wawambelele nji alandudi enji gishina adi naye gukhala nu felela. Waadijigile gamba, tangua profesi yenji mbayitagenesewa, mbagukhala nu “muhiga” wa gudimuga nu wa gikhesa. Yesu wazuelele ndaga eyi apostolo ajiya gukotelesa diago muabonga. Wazuelele egi: “Nanyi diago udi muhiga wa gufubidila nu watema, wago wahagewa gudi fumi’enji holu dia enya mudimo enji ha guaahua ima yawo ya gudia ha kumbi diatagana? Muhiga munu mbawukhala nu gusuanguluga gula fumi’enji wavutuga wamusanga udi mutshita genji mudimo luholo elu! Giamatshidia ngudi gumiwambela egi, muene mbawumuhaga holu dia ima yenji yagasue.” Uvi, gula “muhiga” muene wakudisa matangi abola nu wasendesa gumonesa aphangi’enji lamba, Fumu mbawumuhana “ndola yakola diago.”—Matayo 24:45-51NW; fuanesa nji nu Luka 12:45, 46.

Uvi, Yesu gazuelelego egi hunji edi dia alandudi enji mbadikudisa matangi abola. Longo ditshi giwa Yesu watshiginyile guhana alandudi enji? Watshiginyile egi akhale agudimuga mu nyuma, nu akhale nu gikhesa, gifua luholo gayimonesele mu gifezegeselo giko gahanele.