Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

LONGO DIA 12

Tangua Ditshi Diakhala Diago Diatagana ha Guzuela?

Tangua Ditshi Diakhala Diago Diatagana ha Guzuela?

Guakhala nu . . . tangua dia guhena tedie nu tangua dia guzuela.’MULO. 3:1, 7.

LUNGIMBO 124 Soyons Fidèles

NDAGA JIDI MU LONGO EDI *

1. Mulongeshi 3:1, 7 udi gutulongesa itshi?

ATHU ako ana zuela muavula diago. Uvi ako ndo. Muto wa lumene wa longo edi wazudiwa mu verse idi mumonesa egi, guakhala nu tangua dia guzuela nu tangua dia guhena tedie. (Tanga Mulongeshi 3:1, 7.) Hene, yajiya gukhala egi, tuana tshigina egi aphangi etu ako a mala nu a akhetu ajiya guzuela muavula, uvi ako ndo.

2. Nanyi udi naye guhaga mikhuala yajiya gutukuatesa ha gujiya tangua tudi naye guzuela nu tangua tudi naye guhena tedie?

2 Guzuela guakhala kado gatuhuile Yehowa. (Guz. 4:10, 11; Yat. 4:11) Wana gutukuatesa mu mbimbi yenji, hagula tukotelese luholo tuajiya gukalegela kado gene. Mu longo edi, tuza mumona ifezegeselo ya Biblia yajiya gutukuatesa, ha gujiya tangua tudi naye guzuela nu tangua tudi naye guhena tedie. Tuza mumona nji luholo Yehowa gana gudivua gu ndaga tuana wambela athu ako. Tukambenu thomo gujiya tangua ditshi tudi naye guzuela.

TANGUA DITSHI TUDI NAYE GUZUELA?

3. Ha gutadila Lomo 10:14, tangua ditshi tudi naye guzuela?

3 Tudi naye gukhala tangua diagasue hehi ha guzuela ndaga jiatadila Yehowa nu Ufumu wenji. (Mat. 24:14; tanga Lomo 10:14.) Gutshita ngenyi gudi mumonesa egi tudi mulandula gifezegeselo gia Yesu. Ndaga yagubelega ndando Yesu gajile mutshita ha mavu yakhalele gulongesa athu giamatshidia giatadila Sh’enji. (Yone 18:37) Uvi tudi naye gujiya egi luholo luetu lua guzuela luakhala nji nu ndando. Hene, tangua tudi mulongesa athu ndaga jiatadila Yehowa, tudi naye guyitshita nu ‘guhuiminyina nu ginemua,’ nu tudi naye gunemesa matangi awo nu ndaga ana tshigina. (1 Phet. 3:15) Ngenyi, mbatushigo phamba gualongesa, uvi mbatutshita yagasue ha gukuata mitshima yawo.

4. Ha gutadila Ishima 9:9, luholo lutshi mbimbi jietu jiajiya gukuatesa athu ako?

4 Akulu adi naye gukhala hehi ha guta maga nu phangi wa yala nga wa mukhetu udi nu funu ya malongo. Hene, adi naye gutomba tangua diatagana ha guzuela nu phangi muene hagula amuhanyigo musonyi. Ajiya gunengena uu nu tangua athu ako aza mukatuga. Akulu adi naye gutshita ngolo ha guzuela mu luholo ludi muhana phangi muene ginemua. Adi naye gumudijiga mikhuala ya Biblia yajiya gumukuatesa ha guzula desizio diabonga. (Tanga Ishima 9:9.) Mukunda natshi idi nu ndando ha gukhala nu gikhesa ha guhana muthu longo? Tutadile ifezegeselo mbadi ya gudisha; gia thomo: Yala mumoshi wakhalele naye guhana an’enji malongo; gia mbadi: Mukhetu mumoshi wayile mutagana muthu mumoshi mbawubua fumu mu masugu adi muza ha guta n’enji maga.

5. Tangua ditshi yakhalele mutoga egi Ngaga-nzambi Wakoma Eli azuele uvi muene nu guzuela ndo?

5 Nganga-nzambi Wakoma Eli wakhalele nu ana a mala mbadi, nu wakhalele guazumba muavula. Uvi ana ene akhalelego munemesa Yehowa. Akhalele nu ginemo giakoma. Akhalele nganga-nzambi gu inzo ya tenta. Uvi akalegele ginemo giawo mu luholo luabola, akhalelego munemesa milambu yakhalele muhanewa Yehowa, nu akhalele mutshita uthambi. (1 Sam. 2:12-17, 22) Ha gutadila Mukhuala wa Moize, ana a Eli akhalele naye gushiyiwa, uvi Eli wakhalele guabalela (guandingila) nu mulegelege wagasue, nu waabembele ha gulandula gukalagala mudimo gu inzo ya tenta. (Mikh. 21:18-21) Itshi Yehowa gatangijile gu ndaga yatshitshile Eli? Wawambelele Eli egi: ‘Mukunda natshi udi mulandula gutumbuisa an’eye a mala muavula gubalega ame?’ Yehowa wazudile desizio dia gushiya ana ene mbadi abola.—1 Sam. 2:29, 34.

6. Longo ditshi tuajiya guzula gudi Eli?

6 Ndaga jiatshitshile Eli jidi gutuhana longo dia ndando. Gula tuamona egi futa dietu nga phangi etu, udi mushiya mikhuala ya Nzambi, tudi naye gumuwambela, nu gumuwunguluisa mikhuala ya Yehowa. Gungima, tudi naye gukamba gujiya gula wahetshi ukuateshi gadi nawo funu gudi amoneshi a Yehowa. (Yak. 5:14) Tushigo naye gukhala gifua Eli, ha gutumbuisa mafuta etu nga aphangi etu muavula gubalega Yehowa. Yana toga gikhesa ha guvutula muthu udi mutshita ndaga yabola mu njila, uvi gutshita ngenyi guana zola mbuto yabonga. Tala gudisha gudi mukatshi dia ndaga yatshitshile Eli nu yakalegele mukhetu mungoshi wa gu Isalele mu jina dia Abigayile.

Abigayile watubembelele gifezegeselo giabonga gia gutomba tangua diatagana dia guzuela (Tala paragrafe 7-8) *

7. Mukunda natshi Abigayile gayile mutagana Davidi?

7 Abigayile wakhalele mukaji’a muthu mungoshi wakhalele nu umonyi, mu jina dia Nabale. Tangua Davidi nu athu enji akhalele mulenga Fumu Saula, abalegesele tangua diavula nu abambi a imeme ya Nabale, nu abambele imeme yenji hagula ikuyiwago (iwebewago) gudi nzangi. Nabale wahanele mersi luholo amukuatesele ba? Ndo. Tangua Davidi gatumine athu enji ha gutoga ima ya gudia nu meya, Nabale wavile khabu nu waashingile. (1 Sam. 25:5-8, 10-12, 14) Hene, Davidi gazudile desizio dia gushiya athu agasue a monzo a Nabale. (1 Sam. 25:13, 22) Luholo lutshi akhalele naye gulenga gingonza gia luholo elu? Abigayile wakotelesele egi yakhalele tangua diabonga dia guzuela. Hene, wayile mutagana Davidi nu athu enji 400 anyi akhalele nu khabu jiakola nu nzala.

8. Longo ditshi tudi muzula mu gifezegeselo gia Abigayile?

8 Tangua Abigayile gatagenele nu Davidi, wazuelele nu gikhesa giagasue, nu ginemua. Guzuela guenji guatumine Davidi ha gutshigina mbimbi jienji. Nga ishigo Abigayile wakambele mulonga wene, uvi watogele Davidi ha gumutotesela. Wajiyile egi Davidi wakhalele nu makalegelo abonga, nu watogele Yehowa ha gumukuatesa. (1 Sam. 25:24, 26, 28, 33, 34) Gula tuamona egi phangi mumoshi udi mukalagala ndaga yajiya gumutuma ha gutshita gubola guakoma, tudi naye guzuela nu gikhesa, gifua muatshitshile Abigayile. (Ngi. 141:5) Tudi naye gumuwambela nu ginemua, uvi tudi naye gukhala nji nu gikhesa. Gula tuahana malongo a ndando gudi muthu muene yana monesa egi tudi diago futa diabonga.—Ish. 27:17.

9-10. Ndaga jitshi akulu adi naye gujiya tangua adi muhana athu ako malongo?

9 Akulu adi naye gukhala nu gikhesa gia guta maga nu aphangi a mu hungu anyi atshitshi gubola. (Gal. 6:1) Akulu adi naye gujiya nu gudibulumuisa guagasue egi ene nji ashigo athu atagana, ajiya nji guhanewa malongo. Uvi ashigo naye gubemba egi ndaga eyi yaakange njila ha guhana malongo gudi athu adi nu funu ya disipline. (2 Tim. 4:2; Tito 1:9) Tangua adi muhana aphangi malongo, adi naye gukalegela muabonga mbimbi jiawo ha gualongesa nu guhuiminyina guagasue. Ana zumba aphangi, hene ana kamba luholo lua guakuatesa. (Ish. 13:24) Ndaga ya gubalega ndando idi gulandula mikhuala ya Yehowa ha gumutumbuisa nu ha gubamba hungu gu ndaga jiabola.—Makal. 20:28.

10 Tuazelela gale tangua tudi naye guzuela. Uvi guakhala nu tangua yana toga egi tuhene tedie. Malamba atshi tuajiya gutagana nawo gu ndaga eji?

TANGUA DITSHI TUDI NAYE GUHENA TEDIE?

11. Gifezegeselo gitshi Yakoba gakalegele, nu mukunda natshi tuajiya guzuela egi giakhala giatagana?

11 Yajiya gukhala lamba ha guzuela ndaga jiabonga tangua diagasue. Yakoba wakalegele ifezegeselo yabonga ha guzuelela ndaga eyi, tangua gasonegele mukanda wa Biblia. Wasonegele egi: “Gula muthu gashigo mujimbila mu ndaga jidi muene muzuela, muene udi muthu watagana sha, wajiya gukanda nji muila wenji wagasue.” (Yak. 3:2, 3) Athu ana jitshiga shinga gu muto nu gu kano dia gabalu. Muthu udi mutuameza gabalu wana kalegela shinga yene ha gugatuameza nga gugamagenesa. Gula muthu udi mugatuameza wajimbila gugatuameza, gabalu gajiya gumunana mu foto gamubatela malamba. Luholo lumoshi nji, gula tushigo gudikanda gu ndaga tudi muzuela, tuajiya guheta malamba avula. Tutadile ba okazio anyi tudi naye ‘gukanga kano’ nu gutuna guzuela.

12. Tangua ditshi tudi naye ‘gukanga kano’ nu gutuna guzuela?

12 Itshi wana tshita gula phangi mumoshi wagudijiga egi udi nu ndaga imoshi ya gisuegi? Gula watagana nu phangi mumoshi wana jinga mu gifutshi ginyi mafumu a leta atunyishile mudimo wetu, wana lola gumuhula luholo mudimo wetu udi mukalegewa mu gifutshi giene ba? Idi yadiago egi matangi aye ashigo abola. Tuana zumba aphangi etu nu tuana kamba gujiya ndaga jidi guabuila. Tuana kombelela nji mukunda nu ene. Uvi, mu tangua edi, tudi naye ‘gukanga kano’ nu gutuna guzuela. Gula tuatuma muthu gu ngolo ha gutuwambela ndaga jia gisuegi, idi mumonegesa egi, tuana zumba ndo muthu muene nu aphangi a mala nu a akhetu anyi adi musha mutshima egi, muthu muene mbagashigo muta lumene lua ndaga yene. Gushigo nga muthu mumoshi mukatshi dietu wajiya gulezela lamba gudi aphangi etu a mala nu a akhetu adi mujinga mu ifutshi inyi mafumu a leta ana tunyisa mudimo wetu. Luholo lumoshi nji, gushigo nga mpangi mumoshi wana khala mu gifutshi giana tunyishiwa mudimo wetu, wajiya guzuela luholo Matemue a Yehowa adi mutshita mudimo mu gifutshi giene.

13. Luholo Ishima 11:13 yayimonesa, itshi akulu adi naye gutshita, nu mukunda natshi?

13 Akulu adi naye gukalegela mukhuala wa Biblia udi mu Ishima 11:13 ha gubamba gisuegi. (Tanga.) Ndaga eyi yajiya gukhala lamba gudi mukulu udi nu mukhetu. Athu adizudile gale mu ulo, adi naye gulandula guta maga a ndaga jia ulo, ndaga jidi guasagesa, luholo adi gudivua ha gukolesa ulo wawo. Uvi, mukulu udi naye gujiya egi gashigo naye gutela mukaji’enji ‘mene jia gisuegi’ jia aphangi a mu hungu. Gula wazuela gisuegi giene, athu mbaashigo luko gumuhagela mutshima nu mbawubolesa lukuma luenji. Aphangi anyi adi nu inemo mu hungu ashigo naye gukhala enya ‘makano mbadi’ nga enya mambo. (1 Tim. 3:8) Idi mukotelesa egi ashigo naye gukhala enya songi-songi nga enya itobo-tobo. Gula mukuku wana zumba diago mukaji’enji, gashigo naye gumutela mene jinyi muene gashigo naye gujiya.

14. Luholo lutshi mukaji’a mukulu wajiya gukuatesa mulumi’enji ha gubamba lukuma luabonga?

14 Mukhetu wajiya gukuatesa mulumi’enji ha gubamba makalegelo abonga gula gashigo gumushinjiga ha gumuwambela ndaga jia gisuegi jia mu hungu. Gula mukhetu wakalegela malongo awa, gashigo phamba mukuatesa mulumi’enji, uvi udi nji mutumbuisa athu anyi ana wambela mulumi’enji gisuegi giawo. Ndaga ya gubalega ndando idi egi, udi musuanguluisa Yehowa handaga, udi mukuatesa aphangi mu hungu ha gubamba guhuima nu ha gujinga hamoshi.—Lomo 14:19.

LUHOLO LUTSHI YEHOWA GANA GUDIVUA GU NDAGA TUANA ZUELA?

15. Yehowa wadivile gikuatshi mukunda nu mafuta a Yobo, nu mukunda natshi?

15 Mukanda wa Yobo wajiya gutulongesa ndaga jiavula jiatadila luholo lua guzuela nu tangua dia guzuela. Tangua Yobo gatagenele nu malamba akola, athu nguana ajile ha gumuhana gikhesa nu malongo. Athu ene abalegesele tangua diavula guzuela ndo nga gima gimoshi. Uvi ima athu awa mutatu—Elifaze, Biledade, nu Sofale—azuelele gungima, yamonesele ndo egi abalegesele tangua diene ha gujiya luholo adi naye gukuatesa Yobo. Uvi, akhalele mutangiza luholo ajiya gumonesa egi Yobo wakalegele ndaga imoshi yabola. Azuelele ndaga jiko jia giamatshidia, uvi jiavula azuelele ene mukunda nu Yobo nu mukunda nu Yehowa jiakhalelego jia giamatshidia. Akhalele muzuela egi Yobo udi muthu wabola. (Yobo 32:1-3) Itshi Yehowa gatshitshile gu ndaga eyi? Wavidile mala ene khabu jiakola. Watamegele athu ene egi athu aheya, nu waawambelele ha guya gudi Yobo ha gukombelela mukunda nu ene.—Yobo 42:7-9.

16. Longo ditshi tuajiya guzula mu ndaga yabola yatshitshile Elifaze, Biledade, nu Sofale?

16 Lumene lua Elifaze, Biledade, nu Sofale ludi gutuhana malongo avula. Thomo, tushigo naye gusophesa aphangi etu. (Mat. 7:1-5) Uvi, tudi naye guategelela muabonga gutuama dia guzuela. Gutshita ngenyi mbagutukuatesa ha gukotelesa muabonga malamba adi mutagana nawo. (1 Phet. 3:8) Ya mbadi, tangua tudi muzuela, tudi naye gukamba gujiya gula mbimbi jietu jidi nu gisemo nu jidi jiabonga. (Ef. 4:25) Ya thathu, Yehowa wana tadila muabonga ndaga tuana guwambela athu ako.

17. Gifezegeselo gia Elihu gidi gutulongesa itshi?

17 Muthu wa nguana wajile mutala Yobo wakhalele Elihu, muenya mu giphuta gia Abalahama. Wategelele tangua Yobo nu athu mutatu akhalele muzuela. Walandudile muabonga ndaga akhalele ene muzuela. Gutshita ngenyi, guamukuatesele ha guhana malongo abonga nu gisemo, anyi akuatesele Yobo ha gusombegesa luholo luenji lua gutangiza. (Yobo 33:1, 6, 17) Ndaga yagubalega ndando gudi Elihu yakhalele, gutumbuisa Yehowa, uvi muene hakhenji ndo nga muthu muko. (Yobo 32:21, 22; 37:23, 24) Gifezegeselo gia Elihu gidi gutulongesa egi gudi nu tangua dia guhena tedie nu gutegelela. (Yak. 1:19) Gidi gutulongesa luko egi, gula tudi mutshigina guhana muthu malongo, tudi naye gukamba thomo gutumbuisa Yehowa, uvi esue hakhetu ndo.

18. Luholo lutshi tuajiya gumonesa egi tuana zula kado ga guzuela nu ndando?

18 Tuajiya gumonesa egi tuana zula kado ga guzuela nu ndando gula tudi mulandula malongo a Biblia atadila tangua nu luholo tudi naye guzuela. Fumu Solomo wasonegele egi: ‘Mbimbi yazuelewa mu tangua diabonga idi gifua gima gidi gia gusembega nu utadi wa wolo nu wa siliva.’ (Ish. 25:11) Gula tudi mutegelela muabonga ndaga jidi muzuela athu ako, nu tudi mutangiza gutuama dia guzuela, mbimbi jietu mbajikhala gifua gima giasembegewa nu wolo—mbajikhala nu ndando, nu jiabonga. Ngatshima tuazuela muavula nga ndo, tudi naye gujiya egi mbimbi jietu jidi naye gusuanguluisa athu ako, nu Yehowa. (Ish. 23:15; Ef. 4:29) Gutshita ngenyi gudi diago luholo luabonga lua guhana mersi mukunda nu kado gatuhuile Nzambi!

LUNGIMBO 82 «Que notre lumière brille»

^ par. 5 Biblia yakhala nu mikhuala yajiya gutukuatesa ha gujiya tangua tudi naye guzuela nu tangua tudi naye guhena tedie. Gula tuajiya mikhuala yene nu tuayikalegela, mbimbi jietu mbajisuanguluisa Yehowa.

^ par. 62 UKOTELESHI WA IFUANESA: Phangi mumoshi wa mukhetu udi muhana phangi muko wa mukhetu malongo.

^ par. 64 UKOTELESHI WA IFUANESA: Phangi mumoshi wa yala udi muhana phangi muko malongo atadila hygiène.

^ par. 66 UKOTELESHI WA IFUANESA: Abigayile wayile mutagana Davidi mu tangua diatagana, nu yazolele mbuto yabonga.

^ par. 68 UKOTELESHI WA IFUANESA: Yala mumoshi nu mukaji’enji adi mutuna guzuela luholo mudimo wetu wana kalegewa mu ifutshi inyi mafumu a leta atunyishile mudimo wene.

^ par. 70 UKOTELESHI WA IFUANESA: Mukulu mumoshi udi muzuela mu gisuegi hagula nga muthu ngavuigo ndaga jia gisuegi jia mu hungu.