Ndeye fundo didi milonga

Ndeye gu mito ya milonga

LONGO DIA 9

Mavuala—Itshi Muajiya Gutshita Hagula Athu Akhale Gumishila Mutshima?

Mavuala—Itshi Muajiya Gutshita Hagula Athu Akhale Gumishila Mutshima?

‘Udi nu mavuala adi gifua mame a gimenegena.’—Ngi. 110:3.

LUNGIMBO 39 Une bonne réputation auprès de Dieu

NDAGA JIDI MU LONGO EDI *

1. Giamatshidia gitshi tudi mujiya mukunda nu mavuala a mala?

MAVUALA a mala, mudi nu ndaga jiavula jia gukalagala mu hungu. Avula mukatshi dienu, adi diago nu ngolo. (Ish. 20:29) Muana kuatesa aphangi a mala nu a akhetu mu hungu muavula. Yajiya gukhala egi wana tshigina egi agutombe gifua mukuateshi wa mudimo mu hungu. Uvi wajiya gutangiza egi athu ako ana gugumona egi udi mona wazonda, ushigo nu eksperianse ha guguhana inemo. Ikhale udi mona wazonda, uvi gudi nu ndaga wajiya gukalagala hagula aphangi a mu hungu akhale gugushila mutshima nu akhale gugunemesa.

2. Ndaga jitshi tuza mutadila mu longo edi?

2 Mu longo edi, tuza muzuelela muavula ndaga jia monyo wa Fumu Davidi. Tuza nji mumona mu guhihia ndaga jiatagenele najio Asa nu Yosafate mafumu mbadi a gu Yuda mu monyo wawo. Tuza muzuelela nji malamba athu awa thathu ataganele nawo nu ndaga akalegele nu malongo mavuala a mala ajiya guzula mu ifezegeselo yawo.

MALONGO TUAJIYA GUZULA MU GIFEZEGESELO GIA FUMU DAVIDI

3. Luholo lutshi mavuala ajiya gukuatesa aphangi a gukola mu hungu?

3 Tangua Davidi akhalele muvuala, wakhalele mukalagala ndaga jiabonga jiakhadile musuanguluisa athu ako. Idi yadiago egi wakhalele nu ufuta wakola nu Yehowa nu wakalegele ngolo ha gukhala muyimbi wa ngimbo wabonga. Gungima, wakalegele ndunge jienji ha gukuatesa Saula yonu Nzambi atombele ha gukhala fumu. (1 Sam. 16:16, 23) Mavuala, muajiya gukuatesa aphangi a mu hungu mu ndaga jinyi muana jiya gukalagala muabonga ba? Avula mukatshi dienu ana guyitshita gale. Ha gufezegesa, aphangi ako a gukola ajiya gukhala nu funu ya gujiya luholo lua gukalegela tablete muabonga nga ba apareyi ako ha gukalagala gulonguga guawo hakhawo nga mukunda nu gudibungisa gua mu hungu. Luholo muana jiya gukalegela ima eyi muabonga, muajiya gukuatesa aphangi mu hungu.

Davidi wakhalele mubambi wabonga wa imeme ya sh’enji, wakhalele nji muthu wa gushila mutshima. Wakhalele hehi ha guhuluisa imeme yene tangua shitu jiabala jiakhalele muza guyisagesa (Tala paragrafe 4)

4. Hagutadila gifezegeselo gia Davidi, makalegelo atshi mavuala a mala ajiya gukudisa? (Tala gifuanesa holu dia gizula.)

4 Davidi wakhalele mukalagala ndaga jiakhalele mutuma athu ha gumushila diago mutshima. Ha gufezegesa, tangua akhalele muvuala wakhalele mutshita ngolo ha gubamba imeme ya sh’enji. Mudimo wene wakhalele diago wakola nu wa gingonza. Gungima Davidi wawambelele Fumu Saula egi: ‘Ame muenya mudimo waye, ngakhalele mubambi wa imeme ya tata, lusugu lumoshi khoshi yajile yakuata gimeme gia mu dinda, lusugu luko uluse yajile yakuata nji gimeme. Ngayihatele, ngayibetele, ngatambuile gimeme gu kano diayo.’ (1 Sam. 17:34, 35) Davidi wajiyile egi wakhalele nu ginemo gia gubamba imeme ya sh’enji nu gikhesa giagasue. Mavuala a mala, muajiya gulandula muabonga gifezegeselo gia Davidi ha gutagenesa muabonga inemo yagasue idi gumihanewa.

5. Hagutadila Ngimbo 25:14, ndaga itshi ya ndando mavuala a mala adi naye gukalagala?

5 Davidi wakhalele nu ufuta wakola nu Yehowa. Wakhalele muzula ufuta wene nu ndando yavula gubalega gikhesa nu ndunge jienji jia gushiga miziki. Yehowa wakhalele Futa diakola dia Davidi. (Tanga Ngimbo 25:14.) Mavuala a mala, ndaga ya ndando mudi naye gukalagala idi, gukolesa ufuta wenu nu Yehowa Tata wenu wa mu dilu. Gutshita ngenyi mbagumikuatesa ha guheta inemo mu hungu.

6. Matangi aluholo lutshi athu ako akhalele nawo mukunda nu Davidi?

6 Ndaga ya lamba Davidi atagele nayo idi egi, athu ako akhalele gumumona egi udi mona wazonda, ajiyilego nji gumushila mutshima. Hagufezegesa, tangua Davidi azuelele egi udi mutshigina guya mulua nu Goliate, Fumu Saula wamuwambelele egi: ‘Udi mona wazonda.’ (1 Sam. 17:31-33) Luko, phangi’a Davidi azogele nenji vumo dimoshi wamuwambelele egi ashigo muthu wa gushila mutshima. (1 Sam. 17:26-30) Uvi Yehowa akhalelego mutalela Davidi mu luholo elu. Wakhalele gumujiya muabonga. Davidi washiyile Goliate handaga washile mutshima gudi Yehowa Futa dienji nu wamutogele ngolo.—1 Sam. 17:45, 48-51.

7. Malongo atshi muajiya guzula mu lumene lua Davidi?

7 Malongo atshi muajiya guzula mu gifezegeselo gia Davidi? Tudi naye gukhala nu khadilo dia guhuiminyina. Yajiya guzula tangua hagula athu akhalele gumimona gifua ana azonda, asendese gumitadila gifua athu a gukula. Uvi jiyenu egi Yehowa ana tadila ndo muthu phamba mu ndaga jiana monega gu meso. Wana gumijiya nu wana jiya nji ndaga muajiya gukalagala muabonga. (1 Sam. 16:7) Mavuala, kolesenu ufuta wenu nu Nzambi. Davidi wakolesele ufuta wenji nu Yehowa handaga wakhalele muzula tangua dia gutala ima Yehowa afugile. Wakotelesele egi ima yene yakhalele mumonesa makalegelo a Mufugi wetu. (Ngi. 8:3, 4; 139:14; Lomo 1:20) Ndaga iko mavuala adi naye gukalagala idi, gutoga Yehowa ngolo. Ha gufezegesa, mafuta enu ako a khalasa ana gumilela handaga mudi Matemue a Yehowa ba? Gila idi ngenyi, togenu Yehowa amikuatese ha gukolesela mu lamba diene. Kalegelenu nji malongo adi mu Mbimbi ya Nzambi, mu mikanda yetu yana kotelesa Biblia nu mu ba video. Gila Yehowa wamihana ngolo jia gukolesela mu lamba diene, gutshigina guenu gudi muene mbagukola. Gula athu ako akotelesa egi muana shila Yehowa mutshima, ene nji mbaasendesa gumishila mutshima.

Mavuala a mala ajiya gukuatesa aphangi ako mu hungu mu maluholo avula (Tala paragrafe 8-9)

8-9. Itshi yakuatesele Davidi ha gukhala nu guhuiminyina tangua akhalele munengena guhinyina? Malongo atshi mavuala a mala ajiya guzula mu gifezegeselo gienji?

8 Tutadilenu lamba diko Davidi atagenele nadio. Tangua amutombele ha gubua fumu, Davidi wanengele ivo yavula gutuama egi asendese guhinyina gifua fumu wa gu Yuda. (1 Sam. 16:13; 2 Sam. 2:3, 4) Mutangua diene, itshi yamukuatesele ha gukhala nu guhuiminyina? Ha fundo dia guleba muila, Davidi wakalegele tangua dienji ha gutshita ndaga jiko. Tangua Davidi akhalele mu mavu a enya Filistiya ha gulenga mbalagaji wenji, wahetele luendu lua guluisa mbalagaji jia enya Isalele. Watshitshile ngenyi ha gubamba mavu a enya Yuda.—1 Sam. 27:1-12.

9 Malongo atshi mavuala a mala ajiya guzula mu gifezegeselo gia Davidi? Mavuala adi naye gukamba maluholo a gukuatesa aphangi a mu hungu. Tutadilenu gifezegeselo gia phangi Ricardo. * Hataganesele muene ivo kumi nu ndambo, wakhalele mutshigina gukalagala mudimo wa muvundji wa njila. Uvi akulu azuelele egi gakhalelego hehi. Phangi Ricardo alebelego muila nga guvua khabu. Uvi wakhalele mubalegesa tangua diavula mu mudimo wa gulongesa. Udi muzuela egi: “Tangua ngana tangiza ndaga jiabalegele, ngana kotelesa diago egi ngakhalele naye gukula mu ndaga jiko. Ngakhalele mutshita yagasue ha gudilondega ha guvutugila athu agasue akhalele musuanguluga nu giamatshidia. Mutangua diene, ngasendesele gulongesa muthu mumoshi Biblia. Luholo ngakhalele mulongesa lukuma luabonga muavula, gutshigina guami guakolele.” Mangino phangi Ricardo udi muvundji wa njila udi nji mukuateshi wa mudimo mu hungu.

10. Itshi Davidi akalegele mu okazio umoshi ngenyi ha guzula desizio dimoshi dia ndando?

10 Tutadilenu ndaga iko Davidi atagenele naye mu monyo wenji. Tangua akhalele mu mavu a enya Filistiya ha gulenga Saula, muene nu athu enji abembele fami jiawo ha guya mulua ita. Mutangua diene, mbalagaji jiajile, jiabolesele jinzo jiawo nu azudile akaji’awo nu anawo. Davidi wakhalele naye gutangiza egi luholo akhalele suta dia ngolo, wajiya gutshita yagasue ha guya mutambula enya fami jiawo. Uvi muene atangijilego ngenyi wakambele thomo ukuateshi wa Yehowa. Mu ukuateshi wa nganga nzambi Abiatale Davidi wahudile Yehowa egi: ‘Ngulandula athu anyi ba?’ Yehowa wamuhanele njila ha guya nu wamuwambelele egi mbawuhuluisa athu anyi atambudiwe. (1 Sam. 30:7-10) Malongo atshi tuajiya guzula mu lumene elu?

Mavuala a mala ajiya gutoga malongo gudi akulu (Tala paragrafe 11)

11. Itshi mavuala ajiya gutshita gutuama dia guzula ba desizio?

11 Mavuala, mudi naye gukamba malongo gutuama dia guzula ba desizio. Muajiya gutoga malongo ene gudi mvuaji jienu nga gudi akulu adi nu eksperianse. Yehowa wana sha diago mutshima gudi aphangi awa atombewe, enue nji muajiya gutshita nji luholo lumoshi. Yehowa wana guatadila gifua ‘khapho’ mukunda nu hungu. (Ef. 4:8) Mbamuheta diago gubonga gula mudi mulandula gifezegeselo giawo nu mudi mukalegela malongo awaha adi gumihana. Henyaha tutadilenu malongo tuajiya guzula mu lumene lua Fumu Asa.

MALONGO TUAJIYA GUZULA MU LUMENE LUA FUMU ASA

12. Makalegelo atshi Fumu Asa wamonesele tangua asendesele guhinyina?

12 Tangua Fumu Asa wakhalele muvuala, wakhalele muenya gudibulumuisa, wakhalele nji muenya gikhesa. Ha gufezegesa, tangua abuile fumu gungima dia sh’enji Abishayi, Asa wasendesele gukatula nzambi jiagasue jia isongo mu gifutshi. ‘Wawambelele nji enya Yuda ha gukamba Yehowa Nzambi wa akhakh’awo, nu ha gutumagela mikhuala yenji nu mbimbi jienji.’ (2 Gudi. 14:1-7) Tangua Zela ya gu Etiopia wajile muluisa enya Yuda nu masuta 1 000 000, Asa wakambele ukuateshi gudi Yehowa. Wazuelele egi: ‘Oo Yehowa aye wana kuatesa alui a ita adi aleba nga adi nu ngolo utukuatese luenyelu Oo Yehowa Nzambi wetu handaga tudi muasha mutshima gudi aye.’ Mbimbi eji jidi mumonesa diago egi Asa washile mutshima egi Yehowa udi gumuhana ngolo nu udi muhuluisa athu enji. Asa washile diago mutshima gudi Tata wenji wa mu dilu. Gungima ‘Yehowa wakuatesele athu enji ha gubinga masuta a gu Etiopia.’—2 Gudi. 14:8-12.

13. Ndaga itshi yabuidile Asa gungima? Mukunda natshi?

13 Idi yadiago egi yakhalele diago ndaga ya lamba tangua masuta 1 000 000 ajile muluisa Asa. Muene wabingile handaga washile mutshima wenji gudi Yehowa. Uvi ndaga ya gikenene idi egi, tangua Asa wataganele nu lamba dimoshi diazonda, muene akambelego ukuateshi wa Yehowa. Fumu Basha ya gu Isalele wajile gualuisa uvi Asa wayile mukamba ukuateshi gudi fumu ya gu Asiliya. Desizio edi diamubatele diago malamba! Yehowa wawambelele Asa mu njila ya profete Hanani egi: ‘Handaga aye wahagi mutshima gudi fumu wa gu Asiliya nu washilego mutshima gudi Yehowa Nzambi waye, hene masuta a fumu wa gu Asiliya alenga hamago aye.’ Gishina giene Asa wakhalele muluishiwa muavula diago. (2 Gudi. 16:7, 9; 1 Maf. 15:32) Longo ditshi tuajiya guzula?

14. Luholo lutshi mavuala ajiya gushila Yehowa mutshima? Hagutadila 1 Timote 4:12, itshi mbamuheta gila mudi mukalagala ngenyi?

14 Mavuala adi naye gulandula gumonesa khadilo dia gudibulumuisa nu gushila Yehowa mutshima. Tangua muabatijiwe, muamonesele gutshigina nu muashile diago Yehowa mutshima. Yehowa wakhalele nu gusuanguluga luholo muanginyile mukatshi dia fami yenji. Ndaga ya ndando idi egi, mudi naye gulandula gushila Yehowa mutshima. Yana khala ndaga yaleba ha gushila Yehowa mutshima gula tudi muzula ba desizio a ndando yavula. Uvi itshi tuajiya guzuela mukunda nu ndaga jiko tuana kalagala? Idi nu ndando yavula ha gushila Yehowa mutshima tangua tudi muzula badezio atadila; saga tudi mutomba, mudimo wetu nga mafelela tudi gudihagela mu monyo wetu! Ukhadigo musha mutshima mu ndunge jiaye. Uvi, khala mukamba malongo a Biblia ajiya gugukuatesa haguzula ba desizio nu gukalagala ndaga jidi gudivua nu malongo ene. (Ish. 3:5, 6) Gila watshita ngenyi, mbawusuanguluisa Yehowa. Athu ako mu hungu mbagushila mutshima nu mbaagunemesa.—Tanga 1 Timote 4:12.

MALONGO TUAJIYA GUZULA MU LUMENE LUA YOSAFATA

15. Hagutadila 2 Gudilanduluila 18:1-3; 19:2, gubola gutshi Fumu Yosafata akalegele?

15 Idi yadiago egi luholo mukuta wetu agasue tushigo athu atagana, matangua ako tuajiya gukalagala gubola. Uvi yajiyilego gutukanga njila ha gukalegela Yehowa. Tutadilenu gifezegeselo gia Fumu Yosafata. Wakhalele nu makalegelo avula abonga. Hakhalele muene muvuala, wakhalele ‘mukamba Nzambi wa tata wenji nu watumagele mikhuala yenji.’ Luko, watumine mafumu mu membo a Yuda ha gulongesa athu ndaga jiatadila Yehowa. (2 Gudi. 17:4, 7) Ngatshima Yosafata wakhalele nu makalegelo awa abonga, uvi matangua ako wakhalele muzula ba desizio abola. Gishina giene, wahetele malongo gudi mumoneshi mumoshi wa Yehowa. (Tanga 2 Gudilanduluila 18:1-3; 19:2.) Longo ditshi muajiya guzula mu lumene elu?

Gula mavuala adi mutshita ngolo, athu ako mbaashila mutshima (Tala paragrafe 16)

16. Longo ditshi wazula mu gifezegeselo gia Rajeev?

16 Khalenu mutshigina malongo adi gumihanewa nu guakalegela mu monyo wenu. Yajiya gukhala egi yana khala lamba mukunda nu aye ha gusha ndaga jia mu nyuma ha fundo dia thomo gifua mavuala ako. Ulebigo muila. Tutadilenu gifezegeselo gia muvuala mumoshi wa yala mu jina dia Rajeev. Udi muzuela egi: “Tangua ngakhalele mona wazonda, matangua ako yakhalele lamba ha gujiya ndaga ngudi naye gutshita. Ngakhalele mutshigina saga muavula gifua mavuala avula. Saga jiene jiakhalele gungusuanguluisa muavula gubalega gudibungisa gua mu hungu nu mudimo wa gulongesa.” Itshi yakuatesele phangi Rajeev? Mukulu mumoshi wamuhanele malongo. Phangi Rajeev udi muzuela egi: “Mukulu muene wangukuatesele ha gutangigiza longo didi mu 1 Timote 4:8.” Rajeev watshiginyile malongo ene nu gudibulumuisa guagasue nu wakambele ndaga jiabalega ndando mu monyo wenji. Udi muzuela luko egi: “Ngazudile desizio dia gusha ndaga jia mu nyuma ha fundo dia thomo.” Gubonga gutshi ahetele gungima? Udi muzuela egi: “Tangua anguhanele malongo ene gungima dia ivo yazonda, ngabuile mukuateshi wa mudimo mu hungu.”

SUANGULUISA YEHOWA TATA WAYE WA MU DILU

17. Luholo lutshi aphangi a gukula mu hungu ana gudivua tangua ana mona mavuala mukalegela Yehowa?

17 Mavuala, jiyenu egi aphangi a gukula mu hungu ana suanguluga muavula luholo muana kalegela nawo Yehowa ‘hamoshi.’ (Sef. 3:9) Ana zumba muavula luholo muana gudihana nu gikhesa giagasue ha gutagenesa inemo yana gumihanewa mu hungu. Muana khala diago nu ndando yavula gu meso awo.—1 Yone 2:14.

18. Luholo Ishima 27:11 idi guyimonesa, luholo lutshi Yehowa wana gudivua tangua ana mona mavuala gumukalegela?

18 Mavuala a mala, jiyenu egi Yehowa wana gumizumba nu wana gumishila diago mutshima. Wazuelele gutuama egi mu masugu a gisugishilo, mavuala mbaadihana nu mutshima wagasue. (Ngi. 110:1-3) Yehowa wana jiya egi muana gumuzumba nu muana tshita yagasue ha gumukalegela nu ngolo jienu jiagasue. Khalenu mumonesa khadilo dia guhuiminyina. Gila watshita gubola, tshigina disipline adi guguhana. Mona egi disipline diene diakatuga gudi Yehowa. (Heb. 12:6) Khala mutshita ngolo ha gutagenesa inemo yagasue idi guguhanewa mu hungu. Khala musuanguluisa Tata waye wa mu dilu mu ndaga jiagasue udi mutshita.—Tanga Ishima 27:11.

LUNGIMBO 135 La tendre invitation de Jéhovah: “Sois sage, mon fils”

^ par. 5 Tangua mavuala ana kula mu nyuma, ana tshigina gukalegela Yehowa mudimo muavula. Hagula mavuala a mala atombewe ha gukalagala gifua akuateshi a mudimo, adi naye gutshita yagasue hagula aphangi a mu hungu akhale guashila mutshima. Itshi adi naye gutshita?

^ par. 9 Mu longo edi, majina ako asombegesewe.