Wonembewa na Mateyu 13:1-58
-
VITSANZO VONENA VA UFUMU (1-52)
-
Wowaza mbewu (1-9)
-
Chomwe chidachitisa kuti Yesu aphatise basa chitsanzo (10-17)
-
Adabvekesa chitsanzo cha munthu wowaza mbewu (18-23)
-
Tirigu na nyansongole (24-30)
-
Ntsere ya mpiru na vofufumisa (31-33)
-
Kuphatisa basa vitsanzo kunkukwanirisa ulosi (34, 35)
-
Ankubvekesa chitsanzo cha tirigu na nyansongole (36-43)
-
Chuma chobisika na mwala wabwino (44-46)
-
Khokota (47-50)
-
Vinthu vinyowani na vakalekale (51, 52)
-
-
Yesu adalambiwa mu dera yomwe ambakhala (53-58)
13 Ntsiku mweyo, Yesu adachoka kumuyi nkukakhala pasi m’mphepete mwa nyanja.
2 Gulu ikulu ya wanthu idasonkhana pomwe penze iye mpakana iye adachita kupakira m’barko nkukhala pasi ndipo gulu yose ya wanthu mwiyo idaimirira m’mphepete mwa nyanja mwiyo.
3 Pamwapo adawauza vinthu vizinji pakuphatisa basa vitsanzo. Adati: “Tetekerani! Munthu munango adayenda kukawaza mbewu.
4 Pangawaza, mbewu zinango zidagwera m’mphepete mwa nsewu, ndipo kudabwera mbalani nkuzidya.
5 Zinango zidagwera pa minyala pomwe penze palibe dongo yokwana ndipo zidamera mwakankulumize ndawa yakuti dongo iyo yenzelini izinji.
6 Koma dzuwa pidagaka maninge zidawauka na kufota ndawa yakuti zenze zilibe mizi.
7 Mbewu zinango zidagwera pa minga ndipo minga mwizo pazidakula zidakangisa mbewu mwizo kukula.
8 Koma zinango zidagwera pa dongo yabwino ndipo zidayamba kubereka vipaso. Mbewu inango idabereka vipaso 100, inango 60 ndipo inango 30.
9 Yemwe anamatu abve.”
10 Pamwapo wopfunzira wake adabwera nkumubvunza kuti: “Ndawa chani munkuyankhula nawo pakuphatisa basa vitsanzo?”
11 Koma iye adawadawira kuti: “Imwepo mwapasiwa mwayi wakuti mubvese vintsintsi vopatulika va Ufumu wakudzulu, koma wanthu mwawa alibe kupasiwa mwayi moyu.
12 Ndawa womwe alinavo adzapasiwe pomwe vinango ndipo adzakhale na vizinji. Koma womwe alibe adzatengerewe olo vomwe ankuganiza kuti alinavo.
13 Ndipomwapa ninkuyankhula nawo pakuphatisa basa vitsanzo. Ndawa podiya kuti iwo ankunyang’ana, ankuwonalini chilichose. Podiya kuti ankubva, ankubvesalini vomwe vinkunenewa ndipo ankuzindikiralini tanthauzo yake.
14 Ulosi wa Yesaya unkukwanirisika pa wanthu mwawa. Ulosi muyo ulewa kuti: ‘Kubva mudzabve bwinobwino, koma mudzazindikirelini tanthauzo yake. Kunyang’ana mudzanyang’ane bwinobwino, koma mudzawonelini chilichose.
15 Ndawa wanthu mwawa aumisa mitima yawo ndipo abva na matu yawo koma alibe kubvera. Afunga maso yawo kuti aleke kuwona ndipo afunga pomwe matu yawo kuti aleke kubva na kuzindikira tanthauzo yake m’mitima yawo nkuchinja kuti ine niwapolese.’
16 “Koma imwepo ndimwe wokondwa ndawa maso yanu yakwanisa kuwona ndipo matu yanu yakwanisa kubva.
17 Shuwa ninkukuuzani, aneneri azinji na wanthu wolungama ambafunisisa kuti awone vinthu vomwe munkuwona ivi koma iwo alibe kuviwona. Ambafunisisa pomwe kuti abve vomwe imwepo munkuvibva koma alibe kuvibva.
18 “Manje tetekerani chitsanzo cha munthu wowaza mbewu.
19 Munthu aliyese wakubva mawu ya Ufumu koma ne kuzindikira tanthauzo yake, woipa abwera nkuchosa mbewu zomwe zawaziwa muntima mwa munthu muyo. Imweyi ni mbewu ire yomwe idawaziwa m’mphepete mwa nsewu.
20 Koma yomwe idawaziwa paminyala ni munthu ule yemwe wabva mawu nkubverana nayo mwakankulumize uku ankukondwa.
21 Koma ndawa yakuti akhala alibe mizi, kukula kwake kuyendalini patali. Koma akagumana na mabvuto panango nkuyamba kudzudziwa ndawa ya mawu mwayo, iye abwerera m’mambuyo mwakankulumize.
22 Yomwe idawaziwa pa minga ni munthu ule yemwe akubva mawu, koma nkhawa za moyo wa nthawe ino* na mphanvu yabodza ya chuma* vikangisa mawu mwayo kukula ndipo abalalini vipaso.
23 Koma mbewu yomwe idawaziwa pa dongo yabwino, ni munthu yemwe wabva mawu nkuzindikira tanthauzo yake, yemwe abaladi vipaso, munango abereka vipaso 100, munango 60 ndipo munango 30.”
24 Adawafotokozera pomwe chitsanzo chinango kuti: “Ufumu wakudzulu tingaulinganize na munthu yemwe adawaza mbewu yabwino m’munda mwake.
25 Koma usiku wanthu ali m’tulo kudabwera mzondi wake nkudzawaza nyansongole m’munda wa tirigu muyo nkuchoka.
26 Tirigu ule padakula nkubulisa ngalangala, nayembo nyansongole adawonekera.
27 Pamwapo akapolo wa munikachiro munda ule adabwera nkudzamuuza kuti: ‘Abwana, ko sikuti mudawaza mbewu zabwino m’munda mwanu? Manje nyansongole uyu wachokera pomwe kuponi?’
28 Iye adawauza kuti: ‘Wachita vimwevi ni munthu munango yemwe anizonda.’ Akapolo wale adati: ‘Manje munkufuna tiyende kuti tikamuzule?’
29 Koma iye adawadawira kuti: ‘Ayi, kuchitira kuti pakuzula nyansongole moyu mungazule kubodzi na tirigu.
30 Visiyeni vose vikulire pabodzi mpakana nthawe yokolola. Panthawe yokolola nidzauze wokolola kuti: Yambani mwaunganidza nyansongole nkumumanga m’mitolomitolo kuti akashokewe. Mukamaliza muunganidze tirigu m’nyumba yangu yosungiramo vinthu.’”
31 Adawauza pomwe chitsanzo chinango kuti: “Ufumu wakudzulu uli ninge kantsere ka mpiru komwe munthu adakatenga nkukabzala m’munda mwake.
32 Kamwaka ni kantsere kang’ono maninge pa ntsere zose, koma kakamera kakula maninge nkuposha mbewu zose za kudimba ndipo kakhala muti, mpakana mbalani za m’dzulu zibwera kudzatera mu nthawi zake.”
33 Adawafotokozera pomwe chitsanzo chinango chakuti: “Ufumu wakudzulu uli ninge vofufumisa vomwe nkazi munango adavitenga nkuvikanyira pabodzi na ufa wokwana mabasiya yatatu yakuluyakulu yopimira ndipo vose vidafufuma.”
34 Yesu adayankhula vose vimwevi na gulu ya wanthu mweyo pophatisa basa vitsanzo. Shuwadi, nthawe zose iye ambayankhula nawo pakuphatisa basa vitsanzo,
35 kuti vomwe Mulungu adanena pakuphatisa basa mneneri vikwanirisike. Mneneri muyo adalewa kuti: “Nidzafungule pakamwa pangu nkulewa vitsanzo. Nidzalengeze vinthu vomwe vidabisika kuchokera pakuyamba.”*
36 Patsogolo pake padauza gulu ya wanthu kuti ambayende, iye adangena m’nyumba. Wopfunzira wake adabwera kwa iye nkunena kuti: “Titsumbudzulileni chitsanzo chile cha nyansongole m’munda.”
37 Pakudawira iye adalewa kuti: “Yemwe adawaza mbewu yabwino ire ni Mwana wa munthu.
38 Munda ni dziko ndipo mbewu yabwino ni wana wa Ufumu. Koma nyansongole ni wana wa Ndyerekezi,
39 ndipo mzondi yemwe adawaza nyansongole ni Ndyerekezi. Nthawe yokolola inkuimira mapeto ya nthawe ino.* Ndipo wokolola ni angelo.
40 Molingana na nyansongole yemwe amumangamanga na kumushoka pamoto, vidzakhalembo teno pa mapeto ya nthawe ino.*
41 Mwana wa munthu adzatumize angelo wake ndipo adzachose mu Ufumu wake vinthu vose vosokoneza na wanthu wosabvera malamulo.
42 Patsogolo pake adzathusiwe ku moto uzinji.* Kumuko adzalire na kukukuta manu.
43 Pa nthawe mwiyo wolungama adzagake maninge ninge dzuwa mu Ufumu wa Ababa wawo. Yemwe anamatu abve.
44 “Ufumu wa Mulungu uli ninge chuma chobisika m’munda chomwe munthu adachigumana nkuchibisa. Ndawa ya kukondwa maninge adayenda kukagulisa vinthu vose vewenze navo nkukagula munda uyo.
45 “Kuingizira mwapa, Ufumu wakudzulu uli ninge wamalonda wofambafamba yemwe ankufagafaga minyala yabwino.
46 Padagumana mwala ubodzi wofunika maninge, adayenda ndipo mwakankulumize adagulisa vinthu vose vomwe wenze navo nkukagula mwala uyo.
47 “Ufumu wakudzulu uli ninge pomwe khokota yemwe wathusiwa munyanja ndipo wakokota ntsomba za khaindi iliyose.
48 Khokota akadzala amukwekwetera kuntunthu ndipo akhala pasi nkumbasankhula ntsomba zabwino nkumbaziikha muvombo, ndipo zilibe na basa azitaya.
49 Vidzakhalembo teno pa mapeto ya nthawe ino.* Angelo adzayende kukachosa woipa pakati pa wolungama
50 ndipo iwo adzawaponye ku moto uzinji. Kumuko adzalire na kukukuta manu.
51 “Ko munkubvesa tanthauzo ya vinthu vimwevi?” Iwo adadawira kuti: “Inde.”
52 Pamwapo adawauza kuti: “Pakuti viriteno, mpfunzisi aliyese yemwe wapfunzisiwa va Ufumu wakudzulu ali ninge munthu yemwe ni munichiro nyumba yemwe achosa vinthu vinyowani na vakale mu vosungiramo chuma chake.”
53 Yesu padamaliza kufotokoza vitsanzo vimwevi adachoka kumuko.
54 Padafika mudera ya kwawo adayamba kuwapfunzisa m’masunagoge yawo mwakuti wanthu mwawo adadabwa ndipo adalewa kuti: “Ko munthu moyu nzeru na basa zamphanvu zimwezi adazitenga kuponi?
55 Ko ababa wake ni walelini womwe aphata basa yopala matabwa? Ni mwanalini wa a Mariya uyu? Ko azibale wake ni Yakobolini, Yosefe, Simoni na Yudasi?
56 Ndipo azilongosi wake wose tilinawolini pabodzi kunkuno? Manje moyu vinthu vose vimwevi adavitenga kuponi?”
57 Pamwapo adayamba kuipidwa naye. Koma Yesu adawauza kuti: “Mneneri alemekezewalini kwawo panango m’nyumba mwake, koma kunango.”
58 Ndipo alibe kuchita vinthu vizinji vamphanvu kumuko ndawa yakuti wanthu mwawa enze alibe chikhulupiriro.
Mawu ya m’nyantsi
^ Onani matanthauzo ya mawu yanango.
^ Panango kuti: “chiyeso chofuna kulemera.”
^ Panango kuti: “pakukhazikisiwa kwa dziko.”
^ Onani matanthauzo ya mawu yanango.
^ Onani matanthauzo ya mawu yanango.
^ Panango kuti: “uvuni.”
^ Onani matanthauzo ya mawu yanango.
