1. Ko Yahova adachita chani padandoti Adamu na Hava achimwa? (Genesis 3:15)

 PADANDOTI Adamu na Hava achimwa, Yahova adachita ulosi womwe udawonesa kuti wana wa Adamu anachidikhiro chabwino. Vomwe iye adalewa vinkugumanika pa Genesis 3:15.—Lewengani.

2. Ndawa chani ulosi wa pa Genesis 3:15 ni wodikana maninge?

² Ni shuwadi kuti ulosi moyu unkugumanika m’bukhu yoyambirira ya m’Baibolo. Koma vomwe mabukhu yanango ya m’Baibolo yankufotokoza vinkubverana maninge na bukhu mweyi. Ninge mwaviriri kuti bukhu ikaphiniwa matsamba yake yakhala yophatana, nkhani ya pa Genesis 3:15 inkubverana maninge na Baibolo yose. Nkhani yake inkufotokoza va Mpulumusi wobwera kudzacheneka Ndyerekezi na wose womuthandizira. Vimwevi vidzakhale vokomedza maninge kwa wanthu wokonda Yahova.

3. Ko tikambirane chani munkhani ino?

³ Pankhani ya ulosi wa pa Genesis 3:15, munkhani ino tikambirane midawiro ya mibvunzo aya: Ko ni mbani ankugumiwa mu ulosi moyu? Ko ulosi moyu unkukwanirisika tani? Ndipo ko unkutiphindulisa tani?

4. Ko ‘nyoka’ ni mbani, ndipo tinkudziwa tani?

⁴ Nkhani ya pa Genesis 3:14, 15 inkuguma ‘nyoka,’ na ‘mbewu’ ya nyoka, ‘nkazi’ na ‘mbewu’ ya nkazi. Baibolo itithandiza kudziwa kuti vimwevi vinkuimira mbani. * Naboni  tiyambe tadziwa kuti ‘nyoka’ inkuimira mbani. Nyoka chaiyo idakakwanisalini kubvesa vomwe Yahova adayankhula m’munda wa Edeni. Ndipomwapa tingalewe kuti chiweruzo chomwe Yahova adapereka chingayenda kwa cholengewa chanzeru. Manje nyoka yomwe Yahova adayankhula nayo inkuimira mbani? Lemba ya Chivumbulutso 12:9 inkutiuza mobveka bwino. Lemba mweyi inkulewa kuti ‘nyoka ya kalekale’ ni Satana Ndyerekezi. Manje mbewu ya nyoka ni mbani?

5. Ko mbewu ya nyoka ni mbani?

⁵ Nthawe zinango Baibolo ikambalewa va mbewu, itanthauza wanthu omwe ankutewedzera maninge munthu munango ndipo andokhala ninge wana wake. Ndipomwapa mbewu ya nyoka ni angelo na wanthu osakhulupirika omwe ankupiringana na Yahova na kutsutsa atumiki wake. Angelo mwawa ankuphatanidzapo wale omwe adayenda kudzulu muntsiku za Nowa na wanthu omwe anamakhalidwe ninge ya baba wawo Ndyerekezi.—Gen. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

6. Ndawa chani ni vosabveka kulewa kuti ‘nkazi’ wa mu ulosi moyu ni Hava?

⁶ Naboni manje tidziwe kuti ‘nkazi’ ni mbani. Nkazi moyu sikuti ni Hava neye. Ndawa chani tinkulewa teno? Tinkulewa teno pachifukwa chobveka. Onani kuti ulosi unkuyamba na mawu yakuti mbewu ya nkazi ‘idzaphwanye’ msolo wa nyoka. Takambirana kale kuti nyoka ni Satana yemwe ni wosaoneka ndipo palibe mwana wochokera kwa Hava yemwe angakwanise kumuphwanya. Manje ni mbani angakwanise kucheneka Satana?

7. Mobverana na Chivumbulutso 12:1, 2, 5, 10, ko nkazi wotomolewa pa Genesis 3:15 ni mbani?

⁷ Bukhu yomalizira ya m’Baibolo inkutifotokozera mobveka bwino kuti nkazi  wotomolewa pa Genesis 3:15 ni mbani. (Lewengani Chivumbulutso 12:1, 2, 5, 10.) Nkazi yemwe ankutomolewa pamwapa ni wapanolini padziko yapasi neye! Kuntsi kwa minyendo yake kuli mwezi ndipo kumsolo kwake wavala chisote chachifumu chomwe chinanyenyezi zokwana 12. Iye adabala mwana mwamuna yemwe ankuimira Ufumu wa Mulungu. Pakuti Ufumu uli kudzulu, ndiye kuti nkazi moyu achadekana kukhalambo wakudzulu. Nkazi moyu ankuimira gulu ya Yahova yakudzulu ya angelo wake wokhulupirika.—Agal. 4:26.

8. Ko mbewu yoyambirira ya nkazi ni mbani, ndipo nilini padakhala mbewu yoyambirira? (Genesis 22:15-18)

⁸ Mawu ya Mulungu yatithandiza pomwe kudziwa mbewu yoyambirira ya nkazi. Yalewa kuti mbewu mweyi ingadekana kukhala mwana wa Abulahamu. (Lewengani Genesis 22:15-18.) Yesu ndiye adakhala mwana wa munthu wokhulupirika moyu ninge momwe ulosi wenze udalewera. (Luka 3:23, 34) Koma mbewu mweyi ingadekana kukhala munthu wamphanvu kuti akwanise kuphwanya Satana Ndyerekezi na kumuchoseratu. Ndipomwapa Yesu padakwanisa magole 30, adadzozewa na mzimu wa Mulungu. Kudzozewa kumoku kudachitisa kuti Yesu akhale mbewu yoyambirira ya nkazi. (Agal. 3:16) Padati Yesu wafa nkumukisiwa, Mulungu ‘adamuvazika ulemerero na ulemu’ ndipo adamupasa ‘ulamuliro wose . . . kudzulu na padziko yapasi,’ kuphatanidzapo ulamuliro ‘wocheneka basa za Ndyerekezi.’—Aheb. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

9-10. (a) Ko ni mbani omwe adadzakhalambo mugulu ya mbewu ya nkazi, ndipo iwo akhala mbewu panthawe iponi? (b) Ko tinkufuna kukambirana chani manje?

⁹ Koma kuchosapo Yesu, pali pomwe anango womwe adadzakhala mugulu ya mbewu. Vomwe mtumi Paulo adauza Akhrisitu wodzozewa vinkutithandiza kudziwa omwe ali mbali ya mbewu mweyi. Iye adati: ‘Peno imwepo muli kumbali ya Khrisitu, ndiye kuti ndimwedi mbewu ya Abulahamu, wotambira vinthu vomwe vidapolomisiwa.’ (Agal. 3:28, 29) Yahova akamudzoza Mkhrisitu na mzimu wake wochena, munthu muyo akhaliratu mbewu ya nkazi. Ndipomwapa womwe ali mugulu ya mbewu ni Yesu Khrisitu na wa 144000 omwe adzatonge naye pabodzi. (Chiv. 14:1) Iwo ayesesa kuganiza na kuchita vinthu ninge Yahova yemwe ni Baba wawo.

¹⁰ Apa manje pakuti tawadziwa omwe ankutomolewa pa Genesis 3:15, naboni tikambirane momwe Yahova ankukwanirisira pang’onopan’gono ulosi moyu na momwe tinkuphindulira.

11. Ko ulosi wakuti mbewu ya nkazi idzadzongewe ‘katendeni’ umbatanthauza chani?

¹¹ Lemba ya Genesis 3:15 inkufotokoza kuti nyoka idzadzonge ‘katendeni’ wa mbewu ya nkazi. Vimwevi vidachitika panthawe yomwe Satana adalimbikisa Ayuda na Aroma kuti aphe Yesu. (Luka 23:13, 20-24) Munthu akakhala kuti wadzongewa katendeni, angambashupike kufamba kwa kanthawe. Nchibodzibodzimbo, Yesu pewenze m’manda, ambakwanisalini kuchita chinthu mpakana kumala kwa ntsiku zitatu.—Mat. 16:21.

12. Ko nilini pati msolo wa nyoka udzaphwanyiwe, ndipo udzaphwanyiwe tani?

¹² Kuti ulosi wa pa Genesis 3:15 ukwanirisike, Yesu angadekanalini kupitiriza kukhala m’manda. Ndawa chani? Ndawa yakuti ulosi udalewa kuti mbewu ichadekana kudzaphwanya msolo wa nyoka. Vimwevi vinkutanthauza kuti Yesu angadekana kumukisiwa ndipo ndivo vidachitikadi. Padamukisiwa vidakhala  ninge kuti katendeni wake wapola. Pantsiku yachitatu, Yesu adamukisiwa nkupasiwa moyo womwe ungafelini. Panthawe yomwe Mulungu adalinganiza, Yesu adzacheneke Satana kuti kukhale kulibe. (Aheb. 2:14) Wale womwe adzatonge na Yesu adzathandizane naye pakudzonga adani wa Mulungu womwe ni mbewu ya nyoka.—Chiv. 17:14; 20:4, 10. *

13. Ko kukwanirisika kwa ulosi moyu kunkutiphindulisa tani?

¹³ Peno imwepo ndimwe mtumiki wodzipereka wa Mulungu, ndiye kuti munkuphindulambo na kukwanirisika kwa ulosi moyu. Yesu padabwera padziko yapasi, adawonesa bwinobwino makhalidwe ya Ababa wake. (Yoh. 14:9) Ndipomwapa tikambapfunzira va Yesu, tingamudziwe bwino Mulungu na kuyamba kumukonda. Pakuti ntsiku zino Yesu ankutitsogolera, tinkuphindula pomwe na malangizo yake. Ndipo kudzongewa kwa katendeni wa Yesu panango kuti kufa kwake kunkutiphindulisa. Ko tinkuphindula tani? Padati Yesu wamukisiwa, Yahova adatambira ntsembe yake yangwiro yomwe ‘itichenesa ku machimo yose.’—1 Yoh. 1:7.

14. Ko tinkudziwa tani kuti vomwe Yahova adalosera m’munda wa Edeni vidakakwanirisikiratulini panthawe mweyo? Fotokozani.

¹⁴ Vomwe Yahova adalosera m’munda wa Edeni vidawoneseratu kuti papite nthawe kuti vikwanirisike. Padakapita nthawe kuti nkazi abale mbewu yopolomisiwa, kuti Ndyerekezi akhale na womuthandizira nakuti pakhale chizondo pakati pa magulu yawiri. Kudziwa bwinobwino ulosi moyu kungatithandize kubvesa kuti ndawa chani atumiki wa Yahova ankuzondewa mudziko ino yotongewa na Satana. Patsogolo pake Yesu adachenjeza opfunzira wake kuti vimwevi vidzawachitikiredi. (Maliko 13:13; Yoh. 17:14) Tinkutsimikiza kuti mbali ya ulosi moyu yakwanirisika makamaka m’magole 100 yomalizira yano. Ko yakwanirisika tani?

15. Ndawa chani ntsiku zino tinkuzondewa maninge, koma ndawa chani tichadekanalini kumbamugopa Satana?

¹⁵ Padandoti Yesu wakhala Mpfumu mu 1914, adachoseratu Satana kudzulu. Manjeuno ali pano padziko yapasi ndipo akundodikhira nthawe yati adzadzongewe. (Chiv. 12:9, 12) Koma ndawa yodziwa kuti manjemanje adzongewe, iye ni wokalipa maninge ndipo ankudzudza atumiki wa Mulungu. (Chiv. 12:13, 17) Ndipomwapa Satana ankutizonda maninge kuposha kalekale. Koma olo nteno, palibe chifukwa chogopera Satana na womwe ankumuthandizira. Timbakhalembo ninge Paulo yemwe adalewa motsimikiza kuti: ‘Peno Mulungu ali kumbali yathu, ni mbani angatsutsane nase?’ (Aro. 8:31) Tinachifukwa chobveka chokhulupirira Yahova ndawa yakuti ulosi wa pa Genesis 3:15 unkukwanirisika.

16-18. Ko kubvesa ulosi wa pa Genesis 3:15 kudathandiza tani Curtis, Ursula na Jessica?

¹⁶ Vomwe Yahova adapolomisa pa Genesis 3:15 vingatithandize kupirira bvuto iliyose yatingagumane nayo. M’mishonale munango dzina yake Curtis yemwe ankutumikira ku Guam adati: “Nthawe zinango nigumana na mabvuto yomwe yanichitisa kuti nishupike kukhala wokhulupirika kwa Yahova. Koma kuganizira ulosi wa pa Genesis 3:15 kunithandiza kuti nimbathembe maninge Ababa wangu wakudzulu.” Curtis anashungu yakuti ifike nthawe yomwe Yahova adzamalise mabvuto yose.

 ¹⁷ Mulongo munango dzina yake Ursula yemwe akhala ku Bavaria adalewambo kuti kubvesa ulosi wa pa Genesis 3:15 kudamuthandiza kutsimikizira kuti Baibolo idauziriwadi na Mulungu. Iye awona pomwe momwe maulosi yanango yaliri yobverana na ulosi moyu ndipo vimwevi vimukomedza. Iye adalewa pomwe kuti: “Panidapfunzira kuti Yahova mwakankulumize adachitiratu makonzedwe yakuti wanthu akhale na chidikhiro, nidayamba kumukonda maninge.”

¹⁸ Jessica wa ku Micronêsia adalewa kuti: “Namanje nidakakumbukira nthawe yomwe nidatsimikiza kuti nachigumanadi choonadi. Kukwanirisika kwa ulosi wa pa Genesis 3:15 kudanithandiza kuwona kuti moyo watinawo manjeuno ni chaiwolini. Kukwanirisika kwa ulosi moyu kudanithandiza pomwe kutsimikizira kuti kutumikira Yahova kunganiphindulise manjeuno ndipo kutsogolo nidzatambire moyo wosapera.”

19. Nchani chinkutitsimikizira kuti mbali yomalizira ya ulosi idzakwanirisikedi?

¹⁹ Tawona kuti ulosi wa pa Genesis 3:15 unkupitiriza kukwanirisika. Takwanisa kudziwa mbewu ya nkazi na mbewu ya nyoka. Yesu yemwe ni mbewu yoyambirira ya nkazi adamukisiwa panango kuti kupolesewa katendeni ndipo manjeuno ni Mpfumu yolemekezeka ndipo angafelini. Manjeuno Yahova wakhala pang’ono kumaliza kusankhula wanthu kuti akhale mu mbali yachiwiri ya mbewu. Pakuti mbali yoyamba ya ulosi moyu yakwanirisika kale, ndise otsimikiza kuti mbali yachiwiri yomwe inkulewa va kuphwanyiwa kwa msolo wa nyoka idzakwanirisikembo. Atumiki wa Yahova adzakondwe maninge Satana akadzachenekewa. Koma pakudikhira kuti vimwevi vichitike, ayi kufoka. Viri teno ndawa yakuti Mulungu wathu akapolomisa chinthu, awonesesa kuti wachikwanirisadi. Mbewu ya nkazi idzachitire vinthu vabwino ‘wanthu wakhaindi yose padziko yapasi.’—Gen. 22:18.