Ko munkudziwa?
Mu ntsiku za Yesu, ni khaindi yanyi ya misonkho yomwe wanthu ambapereka?
KUCHOKERA kalekale, Aizirayeli ambalipira kuti athandize kukpemphera chaiko. Koma nkhani ya ntsonkho idakhala yoshupa kwa Ayuda munthawe za Yesu.
Ninge njira yathandizira kupemphera chaiko pa kachisi wa Mulungu, Ayuda wose womwe wenze akulu-akulu angadekana kupereka madalakima yawiri. Munthawe yoyambirira mali mweyi imbaphata basa pa kukonza vodzongeka pa kachisi wokonzewa na Herode. Ayuda anango adabvunza Petulo momwe Yesu angaiwonera nkhani mweyi. Ndipo Yesu ambatsutsalini nkhani ya ntsonkho. Tinkudziwa vimwevi ndawa Yesu adauza Petulo kuti akagumane kobiri yakuti adzapagali n’tsonkho.—Mat. 17:24-27.
Wanthu wa Mulungu munthawe mweire angadekana kupereka chakhumi. Vomwe venze vokolola voyambirira. (Lev. 27:30-32; Num. 18:26-28) Koma akulu akulu wa chipembedzo ambati angadekana kupereka vokolola va munthawe yosiyanasiyana mpakana ambafuna ‘tumbeu tonunkhira, mphiripiri na chitowe.’ Yesu alibe kutsuula chakhumi koma adatsuula Alembi na Afarisi wabodza.—Mat. 23:23.
Koma panthawe mweyi Aroma ambalamulira ndipo ambapereka misonkho yanganani. M’bodzi wenze wa wale omwe wenze na malo, ndipo ambalipira mali panango vinthu. Achati vimwevi vimbafika pa malipiro ya 20 mpakana 25 pulusento. Penze soti n’tsonkho wa msolo wa Muyuda aliyese. Penze pa n’tsonkho moyo pomwe Afalisi adabvunza Yesu. Iye adanena mpfundo na mawu yachigwato, iye adati: ‘Perekani za Kaisara kwa Kaisara za Mulungu kwa Mulungu.’—Mat. 22:15-22.
Penze soti misonkho ya vinthu vomwe vimbapita na kubula kumalo ya misonkho. Misonkho mwaya yangaperekerewa kumaporto panango kuti madoko komasoti kumabirigi.
Misonkho yose yomwe wanthu angapereka mu ulamuliro wa Aroma yenze yodula. Mobverana na wonemba mbiri wachiroma Tacitus adanena kuti: ‘Mu nthawe ya utongi wa Tiberius pomwe Yesu wenze padziko yapasi ‘Asiliya na Ayuda wenze adaneta na misonkho mwaya, ndipo ambafuna kuti abwezeko mitengo mwaya.’
Vimbawawa maninge ndawa kudula kwa mitengo ya misonkho mwaya. Ndipomwapa munthu wenze alibe ufulu pa nkhani mweyi. Akuluakulu omwe wenze adayikhiwa kuti ambawone va malisiti ndawa ya mali zizinji zomwe angatengera wanthu adayikhambo wanthu anango kuti ambakatenga misonkho. Ndipo vinkuwoneka kuti m’bodzi mwa wanthu mwawa wenze Zakeyu. (Luka 19:1, 2) Ndipo wanthu ambabva kuwawa ndawa ya vimwevi, ndipo angawaonalini bwino wanthu omwe angabwera kudzawapagalisi misonkho.