Mogani

Mogani muyende pa ndandanda ya nkhani

NKHANI YOPFUNZIRA 12

Chikondi chichatithandiza kupirira tikambazondewa

Chikondi chichatithandiza kupirira tikambazondewa

‘Ninkukulamulani vinthu ivi, kuti mumbakondane. Peno dziko inkukuzondani, dziwani kuti idayamba kuzonda ine ikanati kuzonda imwepo.’—YOH. 15:17, 18.

NYIMBO NA. 129 Tipitirizabe Kupirira

VOMWE TIPFUNZIRE *

1. Mobverana na Mateyu 24:9, ndawa chani vitidabwisalini tikawona kuti wanthu ankutizonda?

YAHOVA adatisika kuti timbakonde anzathu nakuti iwo ambatikondembo. Ndipomwapa munthu munango akambatizonda, vitiwawa maninge ndipo tingachite mantha. Mwakulinganiza, mulongo Georgina wa ku Europa adati: ‘Peneze na magole 14, ababa wangu ambanizonda ndawa yakuti ninkutumira Yahova. Nidadzibva kuti palibe achanikonda ndipo nimbadziwona kuti nilibe na basa.’ * M’bale Danylo adanemba kuti: ‘Pomwe masocha yambanizonda, kunitukwana na kunidzudza ndawa yakuti ndine wa Mboni za Yahova, nidachita mantha ndipo nimbawona kuti nanyozeka.’ Kuzondewa kwateneuyu kutidabwisalini, ndawa Yesu adaleweratu kuti dziko idzakuzondeni.—Lewengani Mateyu 24:9.

2-3. Ndawa chani wopfunzira wa Yesu achazondewa?

2 Ndawa chani dziko ichazonda wopfunzira wa Yesu? Ndawa yakuti tinkutewedzera Yesu yemwe ‘wenzelini kumbali ya dziko.’ (Yoh. 15:17-19) Ndipomwapa, podiya kuti tichalemekeza waboma, tibvumalini kugwadira vizindikiro va dziko. Ise tichapempherera Yahova yekha basi. Tichawona kuti Mulungu achatonga bwino maninge, koma Satana na ‘mbewu’ yake achatsutsa vimwevi. (Gen. 3:1-5, 15) Tichalalikira vakuti Ufumu wa Mulungu ndiwo wokha wati udzamalise mabvuto, ndipo wanthu womwe ankutsutsa Ufumu moyu adzadzongewe manje-manje. (Dan. 2:44; Chiv. 19:19-21) Ntontholo moyu ni wabwino kwa wanthu wopfatsa, koma ni woipa kwa wanthu woipa.—Sal. 37:10, 11.

3 Tichazondewa soti ndawa yotewedza mpfundo za makhalidwe yabwino ya Mulungu. Maganizo ya Mulungu pa nkhani ya chabwino na choipa, ni yosiyana maninge na momwe wanthu wakudziko achawonera. Mwakulinganiza, wanthu azinji ntsiku zino anamaganizo yakuyipa pankhani yogonana, ndipo makhalidwe mwaya ndiyo yadachitisa kuti Mulungu adzonge wanthu wa ku Sodomu na Gomora. (Yuda 7) Ndawa yakuti tichatewedza mpfundo zabwino za m’Baibolo, wanthu azinji achatinyoza ndipo achati ndise woumisa vinthu.—1 Pet. 4:3, 4.

4. Ni makhalidwe yaponi yangatilimbikise wanthu akambatizonda?

4 Nchani chingatithandize kupirira pomwe wanthu ankutizonda na kutinyoza? Tichadekana kukhulupirira kuti Yahova adzatithandize. Ninge chishango, chikhulupiriro chathu chingatithandize ‘kudzimwisira mikondo yose yogaka moto.’ (Aef. 6:16) Koma tichadekana vizinji osati chikhulupiriro chabe. Tichadekana kukhala na chikondi. Ndawa chani? Ndawa chikondi ‘chikalipalini.’ Icho chichafuchira na kupirira vinthu vokalipisa. (1 Akor. 13:4-7, 13) Naboni manje tiwone momwe chikondi chathu kwa Yahova, kwa anzathu mpaka wanthu womwe achatizonda chingatithandizire kupirira.

CHIKONDI CHATHU KWA YAHOVA CHICHATITHANDIZA KUPIRIRA TIKAMBAZONDEWA

5. Ko chikondi cha Yesu kwa Ababa wake chidamuthandiza tani?

5 Usiku unango Yesu akanati waphewa na azondi wake, iye adauza wopfunzira wake kuti: ‘Nichakonda Ababa, ndipomwapa ninkuchita vimwevi potewedza lamulo yomwe Ababa adanipasa.’ (Yoh. 14:31) Chikondi cha Yesu kwa Yahova chidamulimbikisa kuti akwanise kupirira mabvuto yadakagumana nayo kutsogolo. Chikondimbo chathu kwa Yahova chingachite vibodzi-bodzi.

6. Mobverana na Aroma 5:3-5, ko atumiki wa Yahova achaiwona tani nkhani yopirira akambazondewa na dziko?

6 Kukonda Mulungu nthawe zose kudakhala kothandiza kwa atumiki azinji wa Yahova kuti apirire mabvuto. Mwakulinganiza, pomwe mtumi Paulo adalambiziwa kulalikira na khoti ikulu ya Ayuda, chikondi chake kwa Yahova chidamulimbikisa ‘kubvera Mulungu ninge ntongi osati wanthu.’ (Mac. 5:29; 1 Yoh. 5:3) Chikondi chikulu chatene chinkuthandizambo abale wathu ntsiku zino kuti akhale wolimba podiya kuti ankutsutsiwa na maboma yamphanvu na yoipa moyo. M’malo mwakuti tifoke, tichawona kuti ni mwayi wathu kupirira tikambazondewa na dziko.—Mac. 5:41; lewengani Aroma 5:3-5.

7. Ko timbachite tani vinthu wa m’banja mwathu akambatitsutsa?

7 Panango bvuto yathu ikulu ni kuzondewa na wa m’banja yathu. Wanthu anango wa m’banja mwathu akandozindikira kuti tinkuikhira nzeru pa choonadi, angawone kuti tasokonezeka ndipo msolo wathu unkuphatalini. (Linganizani na Maliko 3:21.) Mpakana angambatigopse kuti tichite choipa. Vimwevi vikatichitikira osati timbadabwe. Pale Yesu adaleweratu kuti: ‘Azondi wa munthu adzakhale wa m’banja mwake chaimo.’ (Mat. 10:36) Viribe basa kuti azibale wathu ambatiwone tani, koma ise tingawachitirelini vinthu ninge azondi wathu. M’malo mwake, chikondi chathu kwa Yahova chichatichitisa kuti tikonde anango. (Mat. 22:37-39) Koma tidzaphwanyelini mpfundo za m’Baibolo na cholinga chokondweresa munthu.

Nthawe zinango tingabonere, koma Yahova nthawe zose adzakhale kusaidi yathu kuti atilimbikise (Onani ndime 8-10)

8-9. Nchani chidathandiza mulongo munango kukhala wolimba podiya kuti ambatsutsiwa?

8 Georgina watafotokoza pakuyamba pale, adakhala wolimba podiya kuti ambatsutsiwa na amayi wake. Iye adati: ‘Inepano na amayi wangu tidayamba kupfunzira Baibolo na Mboni za Yahova. Minyezi 6 patsogolo pake nidafuna kuti nikagumanike pamisonkhano, koma maganizo ya amayi wangu yadachinja kabodzi na kabodzi. Nidazindikira kuti iwo ankubverana na wanthu wa mpatuko ndipo akambacheza nane ambanena vinthu voipa va Mboni. Adaninyoza maninge, kunikwekweta tsitsi, kunimenya ndipo adanitaira mabukhu. Panidakwanisa magole 15, nidabatizika. Amayi wangu adayesera kuti aniyimise kutumikira Yahova mwa kuniuza kuti nimbakhale pamuyi pabodzi na azitsikana anango womwe ambamwa mankhwala yosokoneza msolo na kuchita vinthu vinango voipa. Chiyeso chikhala choshupa maninge peno chinkuchokera kwa munthu yemwe ankukusamalira.’

9 Ko Georgina adapirira tani? Iye adati: ‘Kundochokera ntsiku yomwe amayi adayamba kunitsutsa, nidakwanisa kulewenga Baibolo yose. Nenze wotsimikiza kuti nachigumana choonadi ndipo nidadzibva kuti nili pa ushamwali wolimba na Yahova. Nthawe zose nimbapemphera kwa iye ndipo iye anganibvesera. Pomwe ningakhala pamuyi, mulongo munango ambanichemera kuti niyende kumuyi kwake kuti tikapfunzirire pabodzi Baibolo. Pa nthawe yose mweyi, nidalimbikisiwa na abale n alongo ku Nyumba ya Ufumu. Iwo ambanitenga ninge mwana wa m’banja yawo. Nidawona koyamba kuti Yahova ni wamphanvu kuposha wanthu wotitsutsa, viribe basa vingatichitikire.’

10. Ko tingakhale na chitsimikizo chakuti chani kwa Yahova Mulungu?

10 Mtumi Paulo adanemba kuti ‘palibe chomwe chingatisiyanise ku chikondi cha Mulungu na Ambuya wathu Yesu Khrisitu.’ (Aro. 8:38, 39) Podiya kuti tingagumane na mabvuto nthawe zinango, Yahova adzakhale ku saidi yathu kuti atilimbikise. Chitsanzo cha Georgina chawonesa kuti Yahova angatithandize pakuphatisira basa banja yauzimu.

CHIKONDI CHATHU KWA WOKHULUPIRIRA ANZATHU CHINGATITHANDIZE KUPIRIRA

11. Ko chikondi chomwe Yesu adachilewa pa Yohane 15:12, 13 chidathandiza tani wopfunzira wake? Perekani chitsanzo.

11 Usiku wakuti mangwana yake afe, Yesu adauza wopfunzira wake kuti ambakondane. (Lewengani Yohane 15:12, 13.) Iye adadziwa kuti kuchita vose vangakwanise kuti ambakondane kungachitise kuti akhale wobverana na wopirira akambazondewa. Ganizirani chitsanzo cha mpingu wa Tesalonika. Kundoyambira pomwe mpingu moyu udakhazikisiwa, abale ambadzudziwa. Abale na alongo adakhala wokhulupirika na wachikondi. (1 Ates. 1:3, 6, 7) Paulo adawalimbikisa kuti apitirize ‘kuingizira’ kuwonesana chikondi. (1 Ates. 4:9, 10) Chikondi chidawalimbikisa kulimbikisa womwe enze ofoka na kuwathandiza. (1 Ates. 5:14) Iwo adatewedza malangizo ya Paulo ya mukalata yake yachiwiri yomwe adainemba paidandopera gole ibodzi. Paulo adawauza kuti: ‘Chikondi cha aliyese wa imwepo kwa munzake chinkuthimizirika.’ (2 Ates. 1:3-5) Chikondi chawo chidawathandiza kupirira vinthu vofokesa na madzunzo.

Chikondi chachikhrisitu chingatithandize kupirira tikambazondewa (Onani ndime 12) *

12. Pomwe nkhondo ingachitika, ko abale na alongo adawonesana tani chikondi?

12 Wonani vomwe vidachitikira Danylo watafotokoza kumayambiriro na nkazi wake. Mudziko yawo pemwenze nkhondo, iwo adapitiriza kugumanika pamisonkhano, kulalikira momwe angakwanisire na kupereka chakudya kwa abale na alongo. Ntsiku inango, Danylo adamangiwa na masocha yotakula mpfuti. Danylo adati: ‘Iwo adanichichimiza kuti nindosaina kuti ndinelini pomwe Mboni. Panidalamba, iwo adanimenya ndipo adadjikirira mpfuti mumsolo mwangu kuti anilizire. Mpakana iwo adanigopsa kuti tinkuyenda kukaponderera nkazi wako. Koma abale wathu mwakankulumize adatithawisira kuthaundi inango. Nidzayebwelini chikondi chomwe abale mwawa adatiwonesa. Patidandofika ku thaundi inango, abale wa muko adatipasa chakudya mpakana adanithandiza kugumana basa. Vimwevi vidachitisa kuti nikwanise kutambirambo anango womwe ambathawa nkhondo.’ Vitsanzo vimwevi vinkuwonesa kuti tikambakondana, tingakwanise kupirira wanthu akambatizonda.

KUKONDA AZONDI WATHU KUNGATITHANDIZE KUPIRIRA TIKAMBAZONDEWA

13. Ko mzimu wakuchena ungatithandize tani kupirira pa basa ya Yahova pomwe wanthu anango ankutizonda?

13 Yesu adauza wopfunzira wake kuti ambakonde azondi wawo. (Mat. 5:44, 45) Ko nivosashupa kuchita? Neye. Koma ni vokwanisika na thandizo ya mzimu wakuchena wa Mulungu. Chipaso cha mzimu wa Mulungu chichaphatanidzapo chikondi, chimwemwe, kuleza moyo, kufatsa na kudziletsa. (Agal. 5:22, 23) Makhalidwe mwaya yatithandiza kuti tipirire pomwe tinkunyozewa. Wanthu anango wotsutsa adachinja ndawa ya kuwona makhalidwe yabwino ya mwamuna, nkazi, mwana panango vizinyu. Ndipo azinji wa iwo akhala abale na alongo wathu. Ndipomwapa peno vinkukushupani kukonda wanthu womwe ankukuzondani ndawa yotumikira Yahova, kumbirani mzimu wakuchena. (Luka 11:13) Ndipo khalani wotsimikiza kuti nthawe zose kubvera Mulungu ni kwabwino.—Miy. 3:5-7.

14-15. Ko lemba ya Aroma 12:17-21, idamuthandiza tani Yasmeen kuwonesa chikondi mwamuna wake podiya kuti ambamutsutsa?

14 Wonani chitsanzo cha Yasmeen yemwe ankukhala ku Oriente Médio. Padandoti wakhala Mboni, mwamuna wake adayamba kumudzudza ndipo ambamuchichimiza kuti aleke kutumikira Mulungu. Adamunyoza ndipo adatenga m’busa na wa vamatsenga kuti amugopse pakumuuza kuti akapusa banja imale. Mpakana nthawe inango mwamuna wake adabwera kudzamunyoza misonkhano iri nkati. Yasmeen ambandokhalira kulira ndawa yodzudziwa teneuyu.

15 Yasmeen akayenda ku Nyumba ya Ufumu, abale na alongo ambamulimbikisa maninge. Akulu adamulimbikisa kuphatisa basa mawu yogumanika pa Aroma 12:17-21. (Lewengani.) Yasmeen adati: ‘Venze voshupa, koma nidakumbira Yahova kuti anithandize ndipo nidaphatisira basa vomwe Baibolo ichanena. Mwamuna wangu akakalipa nkutaya vinthu mkhitchini, nimbapukutamo. Akaninyoza, nimbamudawira bwino-bwino. Akadwala, nimbamusamalira.’

Tikambawonesa chikondi kwa womwe ankutidzudza, tingachitise kuti moyo wawo ufewe (Onani ndime 16-17) *

16-17. Ko mwapfunzira chani pa chitsanzo cha Yasmeen?

16 Yasmeen adadalisiwa maninge ndawa yowonesa chikondi kwa mwamuna wake. Iye adati: ‘Mwamuna wangu adayamba kunithemba ndawa yakuti nthawe zose nimbanena chilungamo. Iye adayamba kunibvesera mwaulemu tikambacheza vachipembedzo ndipo adabvuma kuti timbakhale mwantendere pamuyi. Manjeuno, iye achatembeja ndawa ya misonkhano. Banja yathu idapita patsogolo mwakankulumize ndipo tinkukondwa na ntendere. Chidikhiro changu nchakuti mwamuna wangu adzafungule mtima wake ku choonadi na kutumikira Yahova.’

17 Chitsanzo cha Yasmeen chinkuwonesa kuti chikondi ‘chifuchira vinthu vose, . . . chidikhira vinthu vose, chipirira vinthu vose.’ (1 Akor. 13:4, 7) Chizondo chingakhale choshupa na chowawa, koma chikondi ni champhanvu. Ndipo chingathandize kuti anango aleke kutidzudza. Vimwevi vichakondweresa Yahova. Podiya kuti wotsutsa apitirize kutinyoza, ise tingapitirize kukondwa. Tingapitirize tani?

KONDWANI MUKAMBAZONDEWA

18. Tingakhale tani wokondwa pomwe tinkuzondewa?

18 Yesu adati: ‘Ndimwe wodala wanthu akambakuzondani.’ (Luka 6:22) Ise tichitalini kufuna kuti timbazondewe. Ndipo vitikomeralini wanthu akambatidzudza ndawa ya chikhulupiriro chathu. Manje tingakondwe tani wanthu akambatizonda? Onani vinthu vitatu ivi. Chakuyamba, tikambapirira tikhala wobvumizika kwa Mulungu. (1 Pet. 4:13, 14) Chachiwiri, chikhulupiriro chathu chikayesewa chikhala cholimba. (1 Pet. 1:7) Ndipo chachitatu, tidzatambire madaliso ya moyo wosapera.—Aro. 2:6, 7.

19. Ndawa chani wopfunzira wa Yesu adakhala okondwa padakwapuliwa?

19 Kanthawe pang’ono padandoti Yesu wamukisiwa, wopfunzira wake adadzakhaladi na chimwemwe chomwe iye adanena. Padati akwapuliwa nkuimisiwa kulalikira, adakondwa maninge. Ndawa chani? ‘Ndawa yakuti Mulungu adawawona kuti ni wodikana kuchitiriwa chipiringu ndawa ya dzina ya Yesu.’ (Mac. 5:40-42) Iwo angakonda maninge Ambuya wawo kuposha momwe angagopera wanthu womwe angawazonda. Ndipo adawonesa chikondi chawo mwa kupitiriza kulalikira ntontholo wabwino ‘mosapuma.’ Abale na alongo wathu azinji ntsiku zino, ankutumikira mokhulupirika podiya kuti ankugumana na mabvuto. Iwo achadziwa kuti Yahova adzayebwelini basa yawo na chikondi pa dzina yake.—Aheb. 6:10.

20. Ko tidzakambirane chani mu pfunziro ikubwera?

20 Pomwe tidakali mu dongosolo ino, dziko ipitirize kumbatizonda. (Yoh. 15:19) Koma osati timbachite mantha. Mu nkhani ikubwera tidzapfunzire kuti Yahova ‘adzalimbise . . . na kuteteza’ atumiki wake wokhulupirika. (2 Ates. 3:3) Ndipomwapa, naboni tipitirize kukonda Yahova, abale na alongo wathu kuphatanidzapo azondi wathu. Tikatewedza malangizo mwaya, tidzakhale obverana na wolimba mwauzimu, ndipo tidzalemekeze Yahova. Tikachita vimwevi tidzawonese kuti chikondi chinamphanvu kuposha chizondo.

NYIMBO NA. 106 Tikulise khalidwe ya chikondi

^ ndi. 5 Mu pfunziro mweyi, tiwone momwe kukonda Yahova, kukonda wokhulupirira anzathu kuphatanidzapo adani wathu kungatithandizire kupirira peno wanthu ankutizonda. Tiwone pomwe kuti ndawa chani Yesu adalewa kuti tingakhale wokondwa wanthu akamabatizonda.

^ ndi. 1 Madzina yachinjiwa.

^ ndi. 58 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Masocha payadamaliza kudzudza Danylo, abale adamuthawisa pabodzi na nkazi wake, ndipo kumuko adatambiriwa bwino.

^ ndi. 60 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Yasmeen ankutsutsiwa na mwamuna wake, koma akulu ankumupasa malangizo yabwino. Iye adawonesa kuti ni nkazi wabwino mwa kusamalira mwamuna wake pewenze fesuke.