Mogani

Mogani muyende pa ndandanda ya nkhani

NKHANI YOPFUNZIRA 44

Ko kukoma mtima kwa Yahova kungakuthandizeni tani?

Ko kukoma mtima kwa Yahova kungakuthandizeni tani?

‘Kukoma mtima kwa Yahova kudzakhalepo mpakana kalekale.’—SAL. 136:1.

NYIMBO NA. 108 Chikondi Chosatha cha Mulungu

VOMWE TIPFUNZIRE *

1. Ko Yahova ankutilimbikisa kuchita chani?

YAHOVA akonda kuwonesa khalidwe mweyi ya kukoma mtima. (Ho. 6:6) Iye ankulimbikisa atumiki wake kuti ambachitembo chibodzibodzi. Pakuphatisa basa mneneri Mika, Mulungu wathu ankutilimbikisa kuti ‘timbakhale wokoma mtima.’ (Mika 6:8) Koma tikanati kukambirana momwe tingachitire vimwivi, naboni tiyambe tadziwa kuti kukoma mtima nkutani.

2. Ko kukoma mtima nkutani?

2 Ko kukoma mtima nkutani? Mawu yakuti ‘kukoma mtima’ yagumanika maulendo 230, mu Baibulo la Dziko Latsopano la Malemba Opatulika. Ko kukoma mtima nkutani? Munthu wokoma mtima, awakonda anzake ndipo apitiriza kuwakonda na kukhala wokhulupirika kwa iwo nthawe zose. Kazinjikazinji mawu mwaya yachafotokoza chikondi cha Mulungu kwa wanthu, koma yaphatisiwa pomwe basa pakuwonesa chikondi pakati pa wanthu wokhawokha. Yahova ni chitsanzo chabwino pankhani yowonesa kukoma mtima. Munkhani ino, tikambirane momwe achawonesera kukoma mtima kwa wanthu. Munkhani ikubwera tidzakambirane momwe ise atumiki wa Mulungu tingatewedzerere Yahova pakuwonesana kukoma mtima.

YAHOVA NI ‘WODZALA NA KUKOMA MTIMAʼ

3. Ko Yahova adadzidziwikisa tani kwa Mose?

3 Kanthawe pang’ono padandoti Aizirayeli achoka ku Iguputo, Yahova adafotokozera Mose dzina yake na makhalidwe yake. Iye adati: ‘Yahova, Yahova, Mulungu wachifundo na wabwino, wosafulumiza kukalipa, wodzala na kukoma mtima kosapera na choonadi. Wokomera mtima wanthu azinji na wokhululukira vophonya na machimo.’ (Eks. 34:6, 7) Pakufotokoza makhalidwe yake munjira yofika pamoyo tene, Yahova adaululira Mose chinthu chofunika maninge pankhani ya khalidwe yake ya kukoma mtima. Ko ni chinthu chiponi?

4-5. (a) Ko Yahova adadzifotokoza tani? (b) Ko tikambirane mibvunzo yaponi?

4 Pomwe Yahova angazidziwikisa, sikuti iye adandofotokoza kuti ni wokoma mtima, koma kuti ‘ni wodzala na kukoma mtima.’ Mawu mwaya yafotokozewa maulendo yoposha 6 m’Baibolo. (Num. 14:18; Neh 9:17; Sal. 86:15; 103:8; Yow. 2:13; Yona 4:2) Nthawe zose pomwe khalidwe mweyi inkugumiwa ichafotokoza va Yahova osati wanthu. Ko pamwapa vinkuwonekeratulini kuti Yahova adatsindika maninge vakuti iye ni wokoma mtima? Nivosachita kubvunza kuti kukoma mtima ni khalidwe yofunika maninge kwa iye. * Ndipomwapa Mpfumu Davide adanemba kuti: ‘Imwe Yahova, kukoma mtima kwanu kosapera kuli kudzulu . . . Imwe Mulungu kukoma mtima kwanu kosapera ni kwa mtengo wapatali, ndipo wana wa wanthu abishala mu mthunzi wa maphaphiro yanu.’ (Sal. 36:5, 7) Ko imwepo muchatembejambo kukoma mtima kwa Mulungu ninge Davide?

5 Kuti tiibvese bwino khalidwe ya kukoma mtima, naboni tikambirane mibvunzo yawiri aya: Ko Yahova achawonesa kukoma mtima kwa mbani? Ndipo ko tingaphindule tani iye akambatikomera mtima?

KO YAHOVA ACHAWONESA KUKOMA MTIMA KWA MBANI?

6. Ko Yahova achawonesa kukoma mtima kwa mbani?

6 Ko Yahova achawonesa kukoma mtima kwa mbani? Baibolo ichafotokoza kuti isepano tingakonde vinthu vosiyanasiyana ninge ‘ulimi,ʼ ‘vinyu na mafuta,ʼ ‘malangizo,ʼ ‘kudziwa vinthu,ʼ ‘nzeruʼ na vinthu vinango. (2 Mbiri 26:10; Miy. 12:1; 21:17; 29:3) Kukoma mtima kuwonesewalini ku vinthu vinango koma kwa wanthu basi. Koma sikuti Yahova andowonesa kukoma mtima kwa munthu aliyese. Iye achawonesa khalidwe mweyi makamaka kwa wanthu womwe ali paushamwali wapadera na iye. Mulungu wathu akomera mtima azishamwali wake. Iye ali nawo cholinga chabwino ndipo adzawasiyelini.

Yahova achapereka vinthu vabwino vizinji kwa wanthu wose, olo wanthu womwe amutumikiralini (Onani ndime 7) *

7. Ko Yahova adawonesa tani chikondi chake kwa wanthu wose?

7 Yahova achawonesa chikondi kwa wanthu wose. Yesu adawuza mwamuna munango dzina yake Nikodemo kuti: ‘Mulungu adakonda maninge dziko [panango kuti wanthu wose] mpakana adapereka Mwana wake wobadwa yekha, kuti aliyese wokhulupirira iye aleke kudzongeka koma adzagumane moyo wosapera.’—Yoh. 3:1, 16; Mat. 5:44, 45.

Mobverana na vomwe Mpfumu Davide na mneneri Danieli adafotokoza, Yahova achawonesa kukoma mtima kwake kosapera kwa wanthu womwe amudziwa, amukonda, amugopa na kusunga malamulo yake (Onani ndime 8-9)

8-9. (a) Ndawa chani Yahova akomera mtima atumiki wake? (b) Ko tikambirane chani?

8 Ninge mwatafotokozera kumayambiriro, Yahova achawonesa kukoma mtima kwa atumiki wake womwe ali paushamwali na iye basi. Vimwevi vinkuwonekera bwino pa vomwe Mpfumu Davide na mneneri Danieli adafotokoza. Mwakulinganiza Davide adati: ‘Pitirizani kuwonesa kukoma mtima kwanu kosapera kwa wanthu womwe achakudziwani.’ ‘Yahova adzapitirize kuwonesa kukoma mtima kwake mpakana kalekale kwa wanthu womwe amugopa.’ Ndipo mneneri Danieli adalewa kuti: ‘Imwe Yahova Mulungu chaiye, wanthu womwe achakukondani na kusunga malamulo yanu muwasungira pangano na kuwawonesa kukoma mtima kwanu kosapera.’ (Sal. 36:10; 103:17; Dan. 9:4) Mobverana na mawu youziriwa mwaya, Yahova achawonesa kukoma mtima kwa atumiki wake ndawa yakuti amudziwa, amugopa, amukonda ndipo asunga malamulo yake. Yahova achawonesa kukoma mtima kwa wanthu womwe achamutumikira munjira yobvumizika basi.

9 Tikanati kuyamba kutumikira Yahova, iye adatiwonesa chikondi chomwe achachiwonesa kwa wose. (Sal. 104:14) Koma patidakhala atumiki wake, tinkuphindula na kukoma mtima kwake kosapera. Yahova ankutsimikizira atumiki wake kuti: ‘Kukoma mtima kwangu kosapera kudzachosewelini kwa iwepo.’ (Yes. 54:10) Davide adachita kuwona yekha kuti munthu wokhulupirika ‘Yahova adzamusamalire munjira yapadera.’ (Sal. 4:3) Ko tingafunikane kuchita chani pakuwona kuti Yahova ankutisamalira munjira yapadera? Wamasalimo adati: ‘Munthu wanzeru adzawone vimwevi na kuchita chidwi na basa za Yahova zowonesa kukoma mtima kwake kosapera.’ (Sal. 107:43) Mawu mwaya ni yochokera kwa Yahova. Naboni manje tikambirane njira zitatu za momwe Yahova achatiwonesera kukoma mtima kwake kosapera na momwe tingaphindulire.

KO TINGAPHINDULE TANI NA BASA ZA YAHOVA ZOWONESA KUKOMA MTIMA KOSAPERA?

Yahova achapereka vinthu vizinji maninge kwa wanthu womwe ankumutumikira (Onani ndime 10-16) *

10. Ko kukoma mtima kosapera kutithandiza tani? (Salimo 31:7)

10 Kukoma mtima kosapera kwa Mulungu kudzakhalepo mpakana kalekale. Mawu mwaya yachafotokozewa maulendo 26 mu Salimo 136. Mu vesi yoyamba tiwerenga kuti: ‘Tembejani Yahova wanthu imwe, ndawa iye ni wabwino ndipo kukoma mtima kwake kudzakhalepo mpakana kalekale.’ (Sal. 136:1) Vesi 2 mpakana 26, yankubwerezera mawu yakuti: ‘Kukoma mtima kwanu kosapera kudzakhalepo mpakana kalekale.’ Tikambawerenga mavesi mwaya, tichita chidwi kuwona momwe Yahova achawonesera kukoma mtima kwake kosapera munjira zosiyanasiyana na mosalekedza. Kubwerezera kwa mawu yakuti: ‘Kukoma mtima kwake kosapera kudzakhalepo mpakana kalekale’ kunkutitsimikizira kuti Mulungu alibe kusiya kukomera mtima wanthu wake. Nivolimbikisa kudziwa kuti Mulungu afulumizalini kuwasiya wanthu wake. Iye awasiyalini makamaka panthawe yomwe iwo ali pabvuto. Momwe tichaphindulira: Kudziwa kuti Yahova atisiyalini, kutipasa chimwemwe na mphanvu kuti tikwanise kupirira bwino mabvuto yathu na kupitiriza kufamba munjira yoyenda kumoyo.—Lewengani Salimo 31:7.

11. Mobverana na Salimo 86:5, ko Yahova akhululuka ndawa chani?

11 Kukoma mtima kwa Mulungu kumuchitisa kuti akhululuke. Yahova akawona kuti munthu wochimwa walapa nkusiya vochita vake, kukoma mtima kwake kumuchitisa kuti amukhululukire. Pakufotokoza va Yahova, wamasalimo Davide adayamba na mawu yakuti: ‘Iye alibe kutichitira mobverana na machimo yathu, panango kutipasa chilango mobverana na vophonya vathu.’ (Sal. 103:8-11) Davide adachita kuwona yekha kuti chikumbumtima chikuboneresa peno unkudziimba mulandu ndawa ya vomwe waphonya. Koma iye adapfunzira kuti Yahova ni ‘wokonzeka kukhululuka.’ Ko nchani chichamuchitisa Yahova kukhululuka? Mdawiro wa m’bvunzo moyu ili pa Salimo 86:5. (Lewengani.) Inde, ninge momwe Davide adafotokozera mpemphero, Yahova achakhululuka ndawa yakuti iye akomera mtima wanthu womwe ankukumbira kuti awakhululukire.

12-13. Peno tinkudziimba mulandu ndawa ya vomwe tidaphonyesa kalekale, ko nchani chomwe chingatithandize?

12 Peno tinkudziimba mulandu ndawa yakuti tachimwa, vilibwino maninge. Vimwevi vingatithandize kuti tilape na kuchita vomwe tingakwanise kuti tikonze vataphonyesa. Atumiki anango wa Mulungu, adziimba mulandu maninge ndawa ya vomwe adaphonyesa kalekale. Chikumbumtima chawo chiwauza kuti Yahova angawakhululukirelini podiya kuti aleka kuchita voipa ndipo ankumukumbira kuti awakhululukire. Peno imwepo munkushupikambo na maganizo mwaya, kupfunzira momwe Mulungu aliri wokonzeka kukomera mtima wanthu wake kungakuthandizeni maninge.

13 Phindu yatingagumane: Podiya kuti tiphonyesa vinthu vizinji, tingakhale wokondwa kutumikira Yahova na chikumbumtima chochena. Vimwevi nivokwanisika ndawa yakuti ‘magazi ya Yesu Mwana wake yatichenesa kumachimo yathu yose.’ (1 Yoh. 1:7) Peno imwepo munkufoka ndawa ya vomwe muchaphonyesa, dziwani kuti Yahova ni wokonzeka kukukhululukirani peno mwalapa. Wonani momwe Davide adawonesera kuti pali kubverana pakati pa kukoma mtima na kukhululuka. Iye adanemba kuti: ‘Ninge momwe kudzulu kuliri padzulu maninge kuposha dziko yapasi, kukoma mtima kwake kosapera ni kwapadzulu kwa wose womugopa. Ninge momwe kumachibese kulili kutali na kumaulo, iye watiikhira kutali vophonya vathu.’ (Sal. 103:11, 12) Inde, Yahova ni wokonzeka ‘kukhululuka na moyo wose.’—Yes. 55:7.

14. Ko Davide adawonesa tani kuti kukoma mtima kwa Mulungu kutiteteza?

14 Kukoma mtima kwa Mulungu kutiteteza mwauzimu. Pakupemphera kwa Yahova Davide adayamba na mawu yakuti: ‘Ndimwe malo yangu yobishalamo, mudzaniteteze ku masauso. Mudzachitise kuti chimwemwe chinizungulire pomwe munkunipulumusa. . . . Wokhulupirira Yahova azunguliriwa na kukoma mtima kwake kosapera.’ (Sal. 32:7, 10) Ninge momwe mipanda ya kalekale yambatetezera mathaundi, kukoma mtima kwa Yahova kukatizungulira, tidzatetezeke ku ngozi zomwe zingadzonge chikhulupiriro chathu. Kukoma mtima kwa Yahova kuchitisa kuti tikwanise kumufenderera.—Yer. 31:3.

15. Ko kukoma mtima ka Yahova ni kolingana tani na malo yachitetezo?

15 Davide adaphatisira pomwe basa mawu yanango pakufotokoza momwe Mulungu achatetezera wanthu wake. Iye adanemba kuti: ‘Pakuti Mulungu ni malo yangu yokwizika na yachitetezo, Mulungu waniwonesa kukoma mtima kosapera.’ Pakulewa pomwe va Yahova Davide adati: ‘Iye aniwonesa kukoma mtima kwake kosapera ndipo ni malo yangu yachitetezo. Malo yangu yokwizika na wopereka chipulumuso. Ni chishango changu na malo yangu yothawirako.’ (Sal. 59:17; 144:2) Ndawa chani Davide adalinganiza kukoma mtima kwa Yahova na malo yachitetezo? Vilibe basa kuti tinkukhala dziko yanyi, tikapitiriza kumutumikira, Yahova adzateteze ushamwali wathu wapadera na iye. Lemba ya Salimo 91 inkutitsimikizira pomwe vimwevi. Yemwe adanemba salimo mweyi adati: ‘Nidzauze Yahova kuti: ‘Imwepo ndimwe pothawira pangu na malo yangu yachitetezo.’’(Sal. 91:1-3, 9, 14) Mose adaphatisambo basa mawu mwaya pakufotokoza malo yathawirako. (Sal. 90:1) Kumapeto kwa moyo wake, Mose adafotokoza pomwe mawu yanango yofika pamoyo. Iye adanemba kuti: ‘Mulungu ni malo yothawirako kundochokera kalekale. Ndipo iwepo uli m’manja yomwe yadzakhalepo mpakana kalekale.’ (Deut. 33:27) Ko mawu yakuti ‘manja yomwe yadzakhalepo mpakana kalekale’ yankutiuza chani va Yahova?

16. Ko Yahova achatithandiza tani? (Salimo 136:23)

16 Tikambakhulupirira kuti Yahova atiteteze, tingagopelini chinthu. Nthawe zinango tingakhale na maganizo yokwinyirira nkumbashupika kuti tiyachose. Manje vikakhala tene, ko Yahova angatithandize tani? (Lewengani Salimo 136:23.) Iye adzatiikhe m’manja mwake, na kutithandiza kuti tisambandokhala wokwinyirira. (Sal. 28:9; 94:18) Phindu yatingagumane: Tinkudziwa kuti tingamuthembe Yahova nthawe zose. Vimwevi vingatithandize kuphindula munjira ziwiri. Yoyamba, tingathawire m’malo yake yotetezeka vilibe basa komwe tikukhala. Yachiwiri, Ababa wathu wachikondi atiikhira nzeru.

TIMBATSIMIKIZIRE KUTI MULUNGU ADZASIYELINI KUTIKOMERA MTIMA

17. Pakuti Mulungu ni wokoma mtima, ko tingakhale wotsimikizira chani? (Salimo 33:18-22)

17 Ninge mwatafotokozera kale, tikambagumana na mabvuto, timbakhale wotsimikiza kuti Yahova adzatithandize kuti tipitirize kukhala wokhulupirika kwa iye. (2 Akor. 4:7-9) Mneneri Yeremiya adalewa kuti: ‘Ndawa ya kukoma mtima kwa Yahova, isepano tiribe kupfudziwa ndipo chifundo chake chidzamalelini.’ (Maliro 3:22) Tingakhale wotsimikiza kuti kukoma mtima kwa Yahova kudzamalelini ndawa wamasalimo adatitsimikizira kuti: ‘Diso ya Yahova ili pa wanthu womwe achamugopa. Womwe achadikhira kukoma mtima kwake kosapera.’—Lewengani Salimo 33:18-22.

18-19. (a) Ko timbakumbukire chani nthawe zose? (b) Ko tidzakambirane chani munkhani ikubwera?

18 Ko timbakumbukire chani nthawe zose? Tikanati kuyamba kutumikira Yahova, iye ambatikonda ninge momwe achakondera wanthu wose. Koma patidakhala atumiki wake tidayamba kuphindula maninge na kukoma mtima kwake. Ndawa yotikonda, Yahova atiikha m’manja mwake kuti titetezeke. Iye adzatisiyelini ne pang’ono, ndipo adzawonesese kuti wakwanirisa vomwe adatipolomisa. Iye achada kuti vinthu vitifambire bwino. (Sal. 46:1, 2, 7) Ndipomwapa, viribe basa kuti tinkugumana na mabvuto yanyi, Yahova adzatipase mphanvu kuti tikwanise kukhala wokhulupirika kwa iye.

19 Tawona momwe Yahova achawonesera kukoma mtima kwa atumiki wake ndipo iye afuna kuti nasembo timbakomerane mtima. Ko tingachite tani kuti timbakomerane mtima? Tidzakambirane vimwevi munkhani ikubwera.

NYIMBO NA. 136 Yehova “Akufupe Mokwanira”

^ ndi. 5 Ko kukoma mtima nkutani? Ko Yahova achawonesa mbani kukoma mtima? Ndipo ko wanthu womwe achawonesewa kukoma mtima kumoku achaphindula tani? Mibvunzo mwaya yadawiriwe mu msolo woyamba pa misolo yawiri yomwe yankufotokoza khalidwe yodikana mweyi.

^ ndi. 4 Nkhani yakuti Mulungu ni wodzala na kukoma mtima inkufotokozewa pomwe m’mavesi yanango m’Baibolo.—Onani Nehemiya 13:22; Salimo 69:13; 106:7; na Maliro 3:32.

^ ndi. 54 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Yahova achakonda wanthu wose kuphatanidzapo atumiki wake. Mabololindo yali padzulu pa wanthu yankuwonesa momwe Yahova achawonesera chikondi. Ndipo njira ikulu maninge ni dipo yomwe adapereka kuti awombole wanthu.

^ ndi. 62 MAWU YOFOTOKOZERA MAFOTO: Wanthu womwe achatumikira Yahova na kukhulupirira dipo ya Yesu, Yahova awasamalira mwapadera. Kuthimizira pa chikondi chomwe Yahova achawonesa wanthu wose, atumiki wa Yahova achaphindula na kukoma mtima kwa Mulungu. Chitsanzo cha vimwevi chinkuwonesewa m’mabololindo.