1. Ko wenze ntotholo uponi womwe Yesaya adapereka kwa Aizirayeli?

 MNENERI Yesaya adanena kuti Yahova ‘ni Mulungu wokhulupirika.’ Mawu yotsumbudzuliriwa kuti ‘kukhulupirika’ yatanthauza kuti ‘ame.’ (Yes. 65:16) Mawu yakuti ‘ame’ yatanthauza kuti ‘vikhale teno’ panango kuti ‘inde.’ Mawu yakuti ‘ame’ yakambafotokozewa m’Baibolo pakunena va Yahova panango Yesu, ni chitsimikizo chakuti chinthu chimweyicho ni chaicho. Ndipomwapa ntontholo wa Yesaya kwa Aizirayeli wenze wobveka bwino. Nthawe zose pomwe Yahova ankufuna kuchita chinthu atsimikizira kuti vichitikedi. Ni shuwadi kuti Yahova akwanirisa vose vomwe wapolomisa.

2. Ndawa chani tichadekana kuthemba mapolomisi ya Yahova yonena va kutsogolo ndipo ni mibvunzo yaponi yomwe tidawire mu nkhani ino?

² Ko tingakhale na chitsimikizo chakuti vomwe Yahova watipolomisa kutsogolo vidzakwanirisike? Payadapita magole 800 pambuyo pakuti Yesaya wamwalira, mtumi Paulo adafotokoza chifukwa chomwe chititsimikizira kuti Mulungu akwanirisa mapolomisi yake yose. Mtumi Paulo adati: ‘Ni vosakwanisika kuti Yahova aname.’ (Aheb. 6:18) Ninge momwe viliri vosakwanisika kuti chitsime chibodzi chichose madzi yabwino na madzi yoipa nthawe ibodzi, ni vosakwanisikambo kuti Yahova yemwe ni phata ya kukhulupirika aname. Ndipomwapa isepano tingakhulupirire vose vomwe Yahova achanena, vimwevi vinkuphatanidzapo vomwe adatipolomisa vonena va tsogolo yathu. Mu pfunziro ino tidawire mibvunzo yawiri aya. Ko nchani chomwe Yahova watipolomisa kudzatipasa kutsogolo? Na wakuti, ko ni chitsimikizo chiponi chomwe Yahova watipasa kuti vimwevi vidzachitikedi?

3. (a) Ko ni polomisi iponi ya Yahova yomwe ni yodekana maninge kwa isepano? (Chivumbulutso 21:3, 4) (b) Ko anango achanena chani tikambanena va polomisi mweyi?

³ Naboni tione polomisi ibodzi yomwe ni yodekana maninge kwa tose isepano. (Werengani Chivumbulutso 21:3, 4.) Yahova ankunena kuti ntsiku inango ‘kudzakhale kulibe impfa, kubuwula, kulira panango kuwawiwa.’ Azinji mwa isepano tiwerenga mavesi yofunika mwaya kuti tilimbikise wanthu mu umboni kudziwa momwe moyo udzakhalire mu paradaiso. Koma ko wanthu anango achachita chani tikawauza va polomisi mweyi? Panango iwo anganene kuti: “Vimwevi ni vabwino koma vingachitikelini.”

4. (a) Pomwe Yahova adapolomisa va paradaiso, ko ambadziwa chani vomwe vidzachitike? (b) Kuingizira pa polomisi yomwe adachita, ko iye adachitapomwe chani?

⁴ Pomwe Yahova adauzira mtumi Yohane kunemba va polomisi yonena va paradaiso, iye ambadziwa kuti, isepano tidzaphatise basa mavesi mwaya pakulalikira ntontholo wabwino wa Ufumu kwa wanthu. Yahova ambadziwa kuti wanthu azinji vidzawashupe kukhulupirira kuti ‘vinthu vidzachinje’ kutsogolo. (Yes. 42:9; 60:2; 2 Akor. 4:3, 4) Manje ko tingathandize tani wanthu kukhulupirira kuti mapolomisi yogumanika pa lemba ya Chivumbulutso 21:3, 4 yadzakwanilisike? Ndipo ko isepano tingalimbise tani chikhulupiriro chathu kwa Yahova na mapolomisi yake? Yahova adatipasa vifukwa vobveka vomwe vitichitisa kuti tikhulupirire kuti adzakwanirise mapolomisi yake. Ko ni vifukwa viponi vimwevi?

5. Ko ni mavesi yaponi yomwe yatithandiza kuthemba mapolomisi ya Mulungu, ndipo iyo yanena chani?

⁵ Pa lemba ya Chivumbulutso 21:5,6a, tigumana vifukwa vinango votichitisa kukhulupirira polomisi ya Yahova yonena va Paradaiso. Lemba mweyi tiwerenga kuti: ‘Yemwe alikhale pampando wachifumu adanena kuti: ‘Onani! Ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani.’ Iye adanenapomwe kuti: ‘Nemba ndawa yakuti mawu mwaya ni yokhulupirika komasoti ni chaiyo.’ Ndipo adaniuzapomwe kuti: ‘Yadzakwanirisike! Ine ndine Alefa na Omega, chiyambi na mapeto.’’—Chiv. 21:5, 6a.

6. Ndawa chani chitsimikizo chomwe chigumanika pa lemba ya Chivumbulutso 21:5, 6 chilimbisa chikhulupiriro chathu pa mapolomisi ya Yahova?

⁶ Ndawa chani mavesi mwaya ya m’Baibolo yalimbisa chikhulupiriro chathu pa mapolomisi ya Mulungu? Bukhu yakuti Climax de Revelação, inena kuti: “Viri ninge Yahova chaiye ankusaina chikalata kwa wanthu okhulupirika pa kunena va mapolomisi mwaya.” b Lemba ya Chivumbulutso 21:3, 4 itiuza vomwe Yahova adatipolomisa, koma m’mavesi ya 5 na 6, isepano tigumana chidindo cha Yahova, ndawa yakuti mavesi mwaya yatsimikizira kuti polomisi mweyi ya Yahova idzakwanirisike. Manje naboni tione momwe Yahova ankutitsimikizirira, vomwe vingatithandize kumukhulupirira.

7. Ko ni mawu ya mbani yomwe yagumanika pa vesi ya 5, ndipo ndawa chani iyo ni yodekana?

⁷ Kumayambiriro kwa vesi 5 inena kuti: ‘Yemwe alikhale pa mpando wachifumu adanena kuti.’ (Chiv. 21:5a) Mawu mwaya ni yodekana maninge ndawa ni ubodzi mwa maulendo yatatu pomwe Yahova adayankhula mu bukhu ya Chivumbulutso. Ni mngelo lini panango Yesu yemwe adatsimikizira vimwevi, koma ni Yahova chaiye. Vimwevi vinkutitsimikizira kuti tingamuthembe na ntima wose Yahova pa vomwe iye adanena kumapeto kwa vesi 5. Ndawa chani? Ndawa yakuti Yahova ‘anganamelini.’ (Tito 1:2) Ndipomwapa tingakhulupirirepomwe mawu ya pa Chivumbulutso 21:5, 6.

8. Ko ni mawu yaponi yomwe Yahova aphatisa basa yomwe yawonesa kuti polomisi yake idzakwanilisike? (Yesaya 46:10)

⁸ Mawu yanango yomwe Yahova adanena ni yakuti: ‘Onani!’ (Chiv. 21:5) Mawu yachigiriki yotsumbudzuliriwa kuti ‘onani!’ yaphatisiriwa basa maninge mu bukhu ya Chivumbulutso. Bukhu inango ya marefarensiya ifotokoza kuti “mawu mwaya yaphatisiwa basa pakufuna kuthandiza owerenga kuti akhale tcheru na vomwe ankufuna kuwerenga.” Manje ko Yahova adanena chani patsogolo pake? Iye adanena kuti: ‘Ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani.’ Yahova adzachite vimwevi kutsogolo. Iye ankutsimikizira kuti adzakwanirise vomwe adapolomisa ndipo iye ankuyankhula ninge kuti vimwevi vachitika kale.—Werengani Yesaya 46:10.

9. (a) Ko mawu yakuti ‘ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani’ yankutanthauza chani? (b) Ko nchani chomwe chidzachitikire ‘kudzulu’ na ‘dziko yapasi’ vomwe viripo manjeuno?

⁹ Naboni tikambirane mawu yomalizira yomwe yankugumanika pa vesi mweyi ya Chivumbulutso 21:5. Yahova adanena kuti: ‘Ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani.’ Ko vimwevi vinkutanthauza chani? Pfunziro mweino inkufotokoza vinthu viwiri vomwe Yahova adzachite. Chakuyamba, Yahova adzadzonge dziko yoipa iyi. Chachiwiri, iye adzabwerese dziko inyowani. Pa Chivumbulutso 21:1, isepano tiwerenga kuti: ‘Kudzulu kwa kale na dziko yapasi yakale vachosewa.’ ‘Kudzulu kwa kale’ kunkutanthauza utongi wa Satana pabodzi na viwanda vake. (Mat. 4:8, 9; 1 Yoh. 5:19) Mawu yakuti ‘dziko’ m’Baibolo yaphatisiwa basa pa kufotokoza va wanthu omwe achakhala pa dziko yapasi. (Gen. 11:1; Sal. 96:1) Ndipomwapa, ‘dziko yakale’ inkutanthauza wanthu oipa. Yahova adzaperekelini malangizo ku maboma yoipa aya kuti vinthu vikhale bwino ‘kudzulu’ na pa ‘dziko yapasi’. M’malo mwakuti achite vimwevi iye adzachose vose vimwevi ndipo patsogolo pake iye adzakonze ‘kudzulu kunyowani’ na ‘dziko yapasi inyowani’ panango kuti boma inyowani yomwe idzatonge wanthu olungama.

10. Ko Yahova adzachite chani kuti vinthu vose vikhale vinyowani?

¹⁰ Pa Chivumbulutso 21:5, tiwerenga vomwe Yahova adanena pakufotokoza va vinthu vomwe adzakonze kukhala vinyowani. Onani kuti Yahova alibe kunena kuti: ‘Ninkukonza vose vinyowani.’ Koma adanena kuti: ‘Ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani.’ Yahova adzakonzepomwe dziko na kuchitisa wanthu kuti akhale wa ungwiro, ninge momwe unenera ulosi wa Yesaya kuti Yahova adzachitise kuti dziko yose ikhale ikhuzi ninge momwe wenzere munda wa Edeni. Kuchinja kumoku kudzakhudzepomwe wanthu. Ankutipolomisa kuti tose tidzachirisiwe ku matenda. Osawona, osabva na opunduka Yahova adzawachirise ndipo wakufa adzamukisiwe.—Yes. 25:8; 35:1-7.

11. Ko Yahova adauza mtumi Yohane kuti achite chani ndipo adamupasa chifukwa chiponi?

¹¹ Ni chanipomwe chomwe Yahova adafotokoza chomwe chitichitisa kukhulupirira mapolomisi yake? Yahova adauza mtumi Yohane kuti: ‘Nemba, mawu mwaya ni yokhulupirika ndipo ni chaiyo.’ (Chiv. 21:5) M’malo mwakuti andomuuze Yohane kuti ‘anembe,’ Yahova adamupasapomwe chifukwa chochitira vimwevi. Iye adanena kuti: ‘Mawu mwaya ni yokhulupirika ndipo ni chaiyo.’ Vimwevi vinkutanthauza kuti mawu ya Mulungu ni yothembeka. Isepano ndise otembeja maninge ndawa yakuti Yohane adabvera lamulo yakuti ‘nemba.’ Ndawa ya vimwevi, isepano manjeuno tingakwanise kuwerenga  va polomisi ya paradaiso na kuganizira va madaliso yodabwisa maninge yomwe tinkudikhira.

12. Ndawa chani Yahova adanena kuti: ‘Iyo yakwanirisika?’

¹² Ko Yahova adanenapomwe chani? Iye adanena kuti: ‘Iyo yakwanirisika!’ (Chiv. 21:6) Mu vesi mweyi Yahova ankufotokoza ninge kuti vomwe adapolomisa vonena va paradaiso vakwanirisika kale. Yahova adanena tene ndawa yakuti palibe chilichose chomwe chingamuletse kukwanirisa cholinga chake. Iye adafotokoza chinthu chinango chomwe chinkutitsimikizira kuti mapolomisi yake yose yadzakwanirisike. Ko iye adanena chani?

13. Ndawa chani Yahova adanena kuti: ‘Ine ndine Alefa na Omega’?

¹³ Ninge momwe tanenera pakuyamba, Yahova adadzifotokoza maulendo yatatu mu masompheya ya Yohane. (Chiv. 1:8; 21:5, 6; 22:13) Pa maulendo yose mwaya, Yahova adaphatisa basa mawu yabodzi yakuti: ‘Ine ndine Alefa na Omega.’ Mawu yakuti Alefa ni letra yoyambirira mu maletra Yachigiriki. Ndipo Omega ni letra yomalizira. Pakunena kuti ‘ine ndine Alefa na Omega,’ Yahova ankuwonesa kuti akachiyamba chinthu achimalizisa mpaka mapeto.

14. (a) Ko ni lini pomwe Yahova adanena kuti ‘Alefa’ ndipo ni lini pomwe adzanene kuti ‘Omega’? (b) Ko ni chitsimikizo chiponi chomwe tigumana pa lemba ya Genesis 2:1-3?

¹⁴ Pomwe Yahova adalenga Adamu na Hava, adanena va cholinga chake kwa wanthu na dziko yapasi. Baibolo inena kuti: ‘Mulungu adawadalisa ndipo adawauza kuti ‘mubalane, muwande ndipo mudzadze dziko yapasi.’’ (Gen. 1:28) Pomwe Yahova adanena va cholinga chake viri ninge wanena kuti ‘Alefa.’ Cholinga cha Yahova chidzakwanirisike pomwe wana wobvera wa Adamu na Hava adzakhale wa ungwiro,  akadzadzaza dziko yapasi na kuikonza kukhala paradaiso. Vimwevi vikadzachitika vidzakhale ninge Yahova wanena kuti ‘Omega.’ Pomwe Yahova adamaliza kulenga ‘kudzulu na dziko yapasi na vose vomwe viripo,’ iye adapereka chitsimikizo chomwe isepano tichigumana pa lemba ya Genesis 2:1-3. (Werengani.) Yahova adanena kuti ntsiku ya chi 7 ni yopatulika. Ko vimwevi vinkutanthauza chani? Vimwevi vinkuonesa kuti cholinga cha Yahova chokhudza wanthu na dziko yapasi chidzakwarisike kumapeto kwa ntsiku 7.

15. Ko ni chani chomwe chidachitisa Satana kuganiza kuti wamukangisa Yahova kukwanirisa cholinga chake?

¹⁵ Pomwe Adamu na Hava adasiya kubvera Yahova, iwo adakhala ochimwa ndipo adapasira uchimo wana wawo. (Aro. 5:12) Vingawoneke ninge kuti Satana wenze adakwanirisa cholinga chake, chomwe ni kukangisa Yahova kukwanirisa cholinga chake chodzadza dziko yapasi na wanthu wa ungwiro komasoti obvera. Vimbawoneka pomwe ninge kuti Yahova angakwaniriselini cholinga chake, pamapeto pake nkunena kuti ‘Omega.’ Panango Satana ambaganiza kuti Yahova adzakwaniriselini cholinga chake. Panango ambaganiza kuti Yahova ati aphe Adamu na Hava nkulenga pomwe banja inango yaungwiro kuti akwanirise cholinga chake kwa wanthu. Sembe Yahova adachita vimwevi, Satana adakamunena kuti ni wabodza. Ndawa chani? Ndawa yakuti mobverana na Genesis 1:28 Yahova wenze adauza Adamu na Hava kuti wana wawo adzadzaze dziko yapasi.

16. Ko ni chani chidachitisa Satana kuganiza kuti Yahova ni wokangira?

¹⁶ Ko Satana ambaganiza kuti Mulungu achitepomwe chani? Panango ambaganiza kuti Yahova abvume kuti Adamu na Hava akhale na wana koma wana wawo akhalelini waungwiro. (Mla. 7:20; Aro. 3:23) Vidakachitika tene, mosakayika Satana adakanena kuti Yahova ni wokangira. Ndawa chani? Ndawa yakuti adakachita vimwevi Mulungu adakakwanirisalini cholinga chake chomwe ni kudzadza dziko yapasi ya paradaiso na wanthu obvera na waungwiro.

17. Ko Yahova adakonza tani nkhani ya kusabvera kwa Satana, Adamu na Hava, ndipo mapeto yake yadzakhale tani? (Onani pomwe foto.)

¹⁷ Satana alibe kudziwa vomwe Yahova achite, koma Mulungu adakonza vinthu mu njira ya ungwiro kuti akwanirise cholinga chake. (Sal. 92:5) Yahova adabvuma kuti Adamu na Hava akhale na wana. Mwa njira mweyi iye adawonesa kuti anamalini. Iye adaperekapomwe ‘mbewu’ yomwe imbadzapulumusa wana wobvera wa Adamu na Hava vomwe vimbatsimikizira kuti cholinga chake chidzakwanirisike. (Gen. 3:15; 22:18) Mwanjira mweyi  Yahova adakanenewalini kuti ni wokangira. Mbewu yomwe Yahova adapolomisa imbadzapereka moyo wake ninge dipo kupulumusa wanthu. Satana alibe kuganizirako kuti Yahova angachite vinthu mwa njira mweyi. Ndawa chani? Ndawa yakuti dipo ni mphaso yachikondi ya Yahova. (Mat. 20:28; Yoh. 3:16) Satana alibe khalidwe mweyi ya chikondi ndawa yakuti iye ni wodzikonda. Manje nchani chomwe chidzachitike ndawa ya dipo mweyi? Pambuyo pa utongi wa magole 1000 Akhrisitu waungwiro, omwe ni mbewu yobvera ya Adamu na Hava idzadzaze dziko yapasi ndipo dziko idzakhale paradaiso ninge momwe Yahova adanenera kuti vidzachitike. Nthawe mweyo vidzakhale ninge kuti Yahova wanena kuti ‘Omega.’

18. Ni vifukwa vitatu viponi vomwe Yahova Adatipasa? (Onani pomwe bokosi yakuti: “ Vifukwa vitatu vomwe vitichitisa kuthemba mapolomisi ya Yahova.”)

¹⁸ Mu pfunziro ino taona vifukwa vizinji votitsimikizira momwe dziko yapasi idzakhalire paradaiso. Ko manje tinganene chani kwa wale omwe akayikira kuti vimwevi vidzachitike? Chakuyamba, Yahova chaiye ndiye adachita polomisi mweyi. Bukhu ya Chivumbulutso inena kuti: ‘Iye wokhala pa mpando wachifumu adanena kuti: ‘Onani! Ninkukonza vinthu vose kukhala vinyowani.’’ Yahova ananzeru, mphanvu na chifuno kuti akwanirise vomwe iye adapolomisa. Chachiwiri, momwe Yahova achawonera, vikhala ninge kuti vinthu vomwe adapolomisa vachitika kale. Ndipomwapa iye adati: ‘Mawu mwaya ni yokhulupirika ndipo ni chaiyo. . . . Iyo yakwanirisika!’ Chachitatu, palibe chomwe chingakangise Yahova kumalizisa chinthu chomwe adayamba. Ndipomwapa iye adanena kuti: ‘Ine ndine Alefa na Omega.’ Pakumalizira vidzawoneke kuti Satana na Yahova nimbani wabodza komasoti wokangira.

19. Peno wanthu aganiza kuti ni voshupa kukhulupirira va polomisi ya Yahova yonena va paradaiso, ko tingachite chani?

¹⁹ Kumbukirani kuti nthawe zose pomwe munkuyankhula na wanthu mu umboni kuti ambakhulupirire mapolomisi ya Yahova, imwembo mukhala kuti munkulimbisambo chikhulupiriro chanu pa mapolomisi yake. Manje mukadzawerengapomwe va polomisi yodabwisa yonena va paradaiso yogumanika pa lemba ya Chivumbulutso 21:4 ndipo munthu munango nkunena kuti, “vimwevi ni vabwino koma vingachitikelini,” ko imwepo mudzachite chani? Mungamuwerengere vomwe viri m’mavesi ya 5 na 6 na kumufotokozera kuti viri ninge Yahova wasaina chikalata chotsimikizira kuti iye adzakwanirise vose vomwe adapolomisa.—Yes. 65:16.