Skip to content

Skip to table of contents

CHAPTER 13

Olketa wea Preach Abaotem Kingdom Tekem Case blo Olketa lo Kot

Olketa wea Preach Abaotem Kingdom Tekem Case blo Olketa lo Kot

WANEM CHAPTER STORYIM

Olsem Jesus talem, olketa gavman and bigman lo religion bae iusim law for stopem preaching waka blo pipol blo hem

1, 2. (a) Wanem nao olketa bigman blo religion win for duim lo preaching waka, bat wanem nao olketa aposol duim? (b) Why nao olketa aposol gohed preach nomata olketa stopem preaching waka?

 LO PENTECOST 33 C.E., tu-thri week bihaen Christian kongregeson start lo Jerusalem, Satan lukim datfala taem hem stret taem for attakim kongregeson hia. Bifor kongregeson kamap strong, hem laek for finisim. So Satan mekem wei for olketa bigman blo religion stopem waka for preach abaotem Kingdom. Bat olketa aposol no fraet for gohed preach, and bikos lo datwan staka man and woman “biliv long Lord.”—Acts 4:18, 33; 5:14.

Olketa aposol hapi “from olketa savve God nao letem datwan for kasem olketa bikos olketa faithful for followim Jesus”

2 From olketa bigman blo religion kros tumas olketa duim nara samting moa, olketa putim evri aposol lo prison. Bat lo naet, angel blo Jehovah openem olketa door lo prison, and lo early morning olketa aposol start for preach moa! So olketa arrestim olketa moa and tekem olketa go lo olketa bigman blo gavman wea accusim olketa aposol and sei, olketa brekem law wea olketa putim for no preach. Olketa aposol no fraet and sei: “God nao hem ruler wea mifala mas obeyim, no olketa man.” Olketa bigman hia kros tumas gogo olketa laek “killim dae” olketa aposol. Bat lo datfala barava hard taem, Gamaliel wea teachim Law and wea staka pipol tinghae lo hem warnim olketa and sei: “Iufala tingting gud firstaem . . . No duim eni samting long olketa man hia. Iufala leavim olketa.” Olketa lisin lo Gamaliel and letem olketa aposol go free. Wanem nao olketa faithful man hia duim? Olketa no fraet and olketa gohed for “teachim pipol and talemaot gud nius abaotem Jesus, wea hem nao datfala Christ.”—Acts 5:17-21, 27-42; Provebs 21:1, 30.

3, 4. (a) For longtaem kam wanem nao Satan iusim for attakim pipol blo God? (b) Wanem nao bae iumi storyim lo disfala chapter and lo tufala chapter bihaen?

3 Datfala kot case lo 33 C.E. hem firstfala kot case againstim Christian kongregeson, and hem no stop lo datfala taem. (Acts 4:5-8; 16:20; 17:6, 7) Distaem, Satan gohed for iusim olketa wea againstim tru worship for pokem olketa bigman lo gavman for banim preaching waka blo iumi. Olketa accusim pipol blo God and sei olketa brekem law lo olketa difren wei. Olketa sei iumi pipol for mek trabol, againstim gavman, and pipol for mek bisnis. Lo taem wea fitim, olketa brata blo iumi go lo kot for pruvim wanem pipol accusim lo olketa hem no tru. Wanem nao kamaot from datwan? Hao nao olketa disison wea kot givim lo olketa year wea go pas affectim iu distaem? Bae iumi storyim samfala lo olketa kot case hia and hao hem helpem iumi for “iusim law for defendim datfala gud nius and for kasem raet for preachim datwan.”—Phil. 1:7.

4 Lo disfala chapter bae iumi storyim wanem iumi duim for defendim raet blo iumi for preach. Lo nara tufala chapter bae iumi storyim samfala kot case wea iumi winim for mekem iumi no olsem pipol lo world and followim olketa standard blo Kingdom.

Pipol for Mek Trabol or Pipol for Mekhae lo Kingdom?

5. Olketa year bifor 1940, why nao olketa arrestim olketa wea preach abaotem Kingdom, and wanem nao olketa wea lead disaed for duim?

5 Olketa year bifor 1940, gavman lo olketa taon and olketa state lo United States of America forcem Olketa Jehovah’s Witness for mas tekem permit or license for duim preaching waka. Bat olketa brata blo iumi no apply for kasem license. License hem samting wea gavman savve aotem enitaem, and olketa savve gavman no garem paoa for stopem komand blo Jesus for olketa Christian preach abaotem Kingdom. (Mark 13:10) From datwan, olketa arrestim staka handred brata and sista blo iumi. So olketa brata wea lead lo organization disaed for tekem datwan lo kot. Olketa laek for pruvim samting wea gavman duim for stopem olketa Witness for duim wanem religion talem, hem no stret saed lo law. Then lo 1938, wanfala samting happen wea mekem wanfala important kot case kamap. Wanem nao happen?

6, 7. Wanem nao happen lo famili blo Cantwell?

6 Lo Tuesday morning, April 26, 1938, Newton Cantwell wea hem 60 year, waef blo hem Esther and thrifala son blo tufala Henry, Russell, and Jesse, wea evriwan spesol pioneer. Olketa plan for go preach for full day lo New Haven, wanfala taon lo Connecticut, bat olketa savve lo datfala day maet olketa bae no kam bak. Why nao olsem? Police arrestim olketa tu-thri taem finis, so olketa luksavve sem samting savve happen moa. Nomata olsem, datwan no mekem famili hia hol bak for preachim message abaotem Kingdom. Olketa go lo tufala car for kasem New Haven. Newton draevem car wea fulap witim olketa Bible literature and olketa phonograph, and Henry wea 22 year, draevem saond car. Tru nao, olsem olketa expectim, bihaen samfala hour nomoa police arrestim olketa.

7 First wan wea olketa arrestim hem Russell wea 18 year, then bihaen, Newton and Esther. Jesse wea 16 year, standap farawe lelebet and lukim police tekem parents, and brata blo hem. Henry hem preach lo nara part lo taon, so Jesse standap seleva nao lo there. Nomata olsem, Jesse tekem phonograph blo hem and gohed for preach. Tufala man blo Catholic lisin lo recording blo wanfala tok blo Brata Rutherford wea garem title “Enemies.” Bat taem tufala lisin lo datfala tok, tufala kros tumas and laek for hitim Jesse. Jesse go kwaet nomoa from tufala and no longtaem bihaen wanfala policeman arrestim hem. So Jesse tu go lo prison. Police no accusim Sista Cantwell lo eni samting, bat olketa sei Brata Cantwell and tufala son blo hem brekem law. Bat lo sem day, olketa aot from prison and weitim kot case blo olketa.

8. Why nao disison blo kot sei Jesse Cantwell hem mek trabol?

8 Tu-thri month bihaen, lo September 1938, olketa kotem Newton and tufala son blo hem lo trial kot lo New Haven. Then kot judgem Newton, Russell, and Jesse and sei olketa guilty bikos olketa no garem license for askem donation. Nomata olketa brata gohed appeal lo Supreme Kot lo Connecticut, kot sei Jesse hem guilty bikos hem mek trabol and spoelem peace lo pablik. Why nao olsem? Bikos tufala Catholic man wea lisin lo datfala recording talem lo kot wanem tufala herem hem spoelem religion blo tufala and mekem tufala kros. Olketa brata wea lead lo organization appealim datfala disison lo U.S. Supreme Court, wea hem barava hae kot blo kantri.

9, 10. (a) Wanem disison nao U.S. Supreme Court talem abaotem kot case blo famili blo Cantwell? (b) Hao nao datfala disison still helpem iumi distaem?

9 Lo March 29, 1940, Chief Justice Charles Hughes and nara eitfala judge lisin lo samting wea Brata Hayden Covington, lawyer blo Olketa Jehovah’s Witness talem for defendim brata Jesse. a Taem lawyer blo state lo Connecticut talem olketa pruv for showimaot olketa Witness pipol for mek trabol, wanfala judge askem hem: “Waswe, hem tru pipol no laekem message wea Christ Jesus talemaot lo taem blo hem?” Datfala lawyer sei: “Ia, and from lelebet savve blo mi abaotem Bible, hem talem tu wanem happen lo Jesus from hem talemaot datfala message.” Wanem hem talem showimaot wanfala important samting! Datfala lawyer no savve, bat wanem hem talem showimaot olketa Witness saed witim Jesus, and state blo Connecticut saed witim olketa wea againstim Jesus. Lo May 20, 1940, Kot mekem disison wea saedem olketa Witness.

Hayden Covington (front, lo midol), Glen How (left saed), witim olketa narawan taem olketa lusim kot haos bihaen olketa winim wanfala kot case

10 Why nao datfala disison hem barava important? Hem protectim raet blo man for duim wanem religion blo hem askem mekem gavman blo kantri, state, or taon no savve iusim law for stopem raet blo hem. And tu, Kot faendem samting wea Jesse duim “no . . . spoelem peace lo pablik.” So datfala disison showimaot Olketa Jehovah Witness no pipol for disturbim peace lo pablik. Diswan hem wanfala important kot case wea pipol blo God winim! Waswe, datfala disison still helpem iumi distaem? Wanfala lawyer wea Witness sei: “Distaem from iumi garem freedom for worship, iumi free for sharem hope blo iumi witim pipol lo ples wea iumi stap, and no need for fraet nogud eniwan iusim law for stopem waka wea iumi duim.”

Pipol for Againstim Gavman or Pipol for Talemaot Truth?

Quebec’s Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada

11. Wanem campaign nao olketa brata and sista lo Canada duim, and why nao olsem?

11 Lo olketa year blo 1940, Olketa Jehovah’s Witness lo Canada kasem bigfala persecution. So lo 1946, olketa brata and sista lo there duim wanfala campaign for 16-fala day for givimaot tract wea garem title Quebec’s Burning Hate for God and Christ and Freedom Is the Shame of All Canada. Diswan hem for pablik savve, gavman nating respectim law wea sei man garem raet for hem free for worship. Tract hia wea garem fofala page storyim klia olketa raeot wea bigman lo religion bihaenem, olketa barava nogud samting wea police and pipol duim lo olketa Witness lo province lo Quebec. Datfala tract sei: “Olketa gohed arrestim olketa witness blo Jehovah, wea diswan no stret saed lo law. And olketa openem samting olsem 800 kot case againstim olketa witness blo Jehovah lo Greater Montreal.”

12. (a) Wanem nao olketa wea againstim olketa Witness duim taem datfala campaign for givimaot tract gohed? (b) Wanem nao olketa accusim olketa brata blo iumi lo hem? (Lukim tu footnote.)

12 Premier blo Quebec Maurice Duplessis, wea waka tugeta witim Cardinal Villeneuve blo Catholic Church, againstim datfala tract and startim wanfala “war wea no showim mercy lo eniwan” againstim olketa Witness. Kwiktaem nomoa namba blo olketa kot case wea firstaem hem 800 hem go ap kasem 1,600. Wanfala pioneer sista sei: “Staka taem nao police arrestim mifala gogo mifala no savve kaontem nao.” Olketa police arrestim and accusim olketa Witness wea givimaot datfala tract and sei olketa givimaot pablikeson wea encouragem pipol for againstim gavman. b

13. Hu nao olketa first wan wea olketa accusim for againstim gavman and wanem nao disison blo kot?

13 Lo 1947, olketa first wan wea olketa accusim for againstim gavman and tekem olketa lo kot hem Brata Aimé Boucher witim tufala dota blo hem Gisèle, wea 18 year, and Lucille, wea 11 year. Olketa givimaot datfala tract Quebec’s Burning Hate lo pipol klosap lo farm blo olketa lo olketa hill wea stap lo south lo Quebec City. Taem iu lukim olketa, hard for tingim olketa olsem pipol for brekem law and mek trabol. Brata Boucher hem wanfala hambol and kwaet man wea lukaftarem smol farm blo hem and samfala taem hem savve raedem horse and wagon wea horse pullim for go lo taon. Nomata olsem, famili blo hem feisim samfala nogud samting wea tract hia storyim. Judge lo datfala trial kot wea heitim olketa Witness no agree witim olketa pruv wea showimaot famili blo Boucher no guilty. Bat, hem agree witim tingting blo olketa lawyer wea sei tract hia mekem pipol for heitim each other, and Boucher witim tufala gele blo hem olketa guilty. So lo tingting blo judge hia, hem olsem for man talem truth, hem wanfala crime! Olketa sei Aimé and Gisèle guilty bikos tufala encouragem pipol for againstim gavman. And Lucille tu stap lo prison for tufala day. Olketa brata appeal lo Supreme Kot lo Canada, barava hae kot blo kantri wea agree for herem datfala case.

14. Lo olketa year wea olketa brata and sista lo Quebec kasem persecution, wanem nao olketa duim?

14 Nomata pipol barava againstim and spoelem olketa brata and sista lo Quebec, olketa gohed for preach abaotem Kingdom and gud samting nao kamaot from datwan. Insaed lo fofala year bihaen olketa start for duim datfala campaign for givimaot datfala tract lo 1946, namba blo olketa Witness lo Quebec hem go ap start lo 300 go kasem 1,000! c

15, 16. (a) Wanem disison nao Supreme Kot lo Canada talem abaotem kot case blo famili blo Boucher? (b) Wanem gud samting nao olketa brata and sista and olketa narawan kasem from datfala disison?

15 Lo June 1950, full Supreme Kot lo Canada, wea garem naenfala judge, herem kot case blo Aimé Boucher. Sixfala month bihaen, lo December 18, 1950, datfala Kot mekem disison wea saedem iumi. Why nao olsem? Brata Glen How, lawyer for olketa Witness storyim Kot agree hao for “man againstim gavman,” hem minim for man duim raf samting or encouragem pipol for againstim gavman. Bat datfala tract “no encouragem man for againstim gavman, wanem hem storyim hem olketa tru samting wea happen wea man free for storyim.” Brata How sei moa: “Mi barava lukim hao Jehovah helpem pipol blo hem for win.” d

16 Tru nao, datfala disison blo Supreme Kot hem mekem Kingdom blo God for win. From disison hia, kot cancelim nara 122 kot case wea kot no herem yet, wea olketa accusim lo olketa Witness lo Quebec wea sei olketa encouragem pipol for againstim gavman. And tu, disison hia mekem evri citizen blo Canada and olketa kantri wea anda lo rul blo Britain for garem freedom for talem tingting blo olketa abaotem olketa nogud samting wea gavman duim lo olketa. So disison hia aotem paoa wea religion and gavman lo Quebec garem for stopem freedom wea Olketa Jehovah’s Witness garem. e

Pipol for Mek Bisnis or Pipol wea Strong for Talemaot Kingdom blo God?

17. Wanem nao samfala gavman duim for trae stopem waka blo iumi?

17 Olsem olketa Christian lo first century, pipol blo Jehovah distaem tu “no salem toktok bilong God.” (Readim 2 Corinth 2:17.) Nomata olsem, samfala gavman iusim olketa law saed lo bisnis for trae stopem waka blo iumi. Bae iumi storyim tufala kot case for savve sapos Olketa Jehovah’s Witness pipol for mek bisnis or pipol for preach.

18, 19. For stopem waka for preach, wanem nao olketa bigman lo gavman lo Denmark duim?

18 Denmark. Lo October 1, 1932, gavman putim wanfala law wea sei man mas garem license for salem eni buk. Bat olketa brata blo iumi no apply for tekem license. Lo next day, faevfala pablisa go preaching lo Roskilde, taon wea stap samting olsem 30 kilometer west saed lo Copenhagen, kapitol blo Denmark. Lo end lo day, wanfala pablisa, August Lehmann, no go bak witim olketa. Olketa police arrestim hem and sei hem no garem license for salem eni samting.

19 Lo December 19, 1932, olketa kotem August Lehmann. Hem talem lo kot hem go lo haos tu haos for givimaot olketa Bible literature, and sei hem no salem olketa literature. Trial kot agree witim hem and sei: “Man wea iufala accusim . . . hem garem selen for sapotim hemseleva, and [hem] no kasem pei or eni nara samting from wanem hem duim, bat hemseleva nao spendem selen for duim disfala waka.” Kot saedem olketa Witness and sei waka wea Lehmann duim hem no “for mek bisnis.” Nomata olsem, olketa enemy blo pipol blo God trae for stopem preaching waka lo full kantri. (Ps. 94:20, NW) Lawyer wea tekem datfala case againstim olketa Witness, appealim datfala disison lo Supreme Kot blo kantri. Wanem nao olketa brata duim?

20. Wanem disison nao Supreme Kot lo Denmark mekem, and wanem nao olketa brata duim?

20 Lo week bifor Supreme Kot herem datfala case, olketa Witness evriwea lo Denmark gohed strong lo preaching waka. Lo Tuesday, October 3, 1933, Supreme Kot talemaot disison blo hem. Datfala disison hem semsem witim disison blo trial kot wea sei August Lehmann no brekem law. So datfala disison showimaot olketa Witness savve gohed for duim preaching waka. Olketa brata and sista barava tinghae lo wei wea Jehovah helpem olketa for winim kot case hia, so olketa gohed duim moa samting lo datfala waka. Start lo datfala taem, gavman no disturbim nao preaching waka blo olketa brata blo iumi lo Denmark.

Olketa Witness wea no fraet lo Denmark lo olketa year blo 1930

21, 22. Wanem nao disison blo U.S. Supreme Court lo case blo Brata Murdock?

21 United States. Lo Sunday, February 25, 1940, police arrestim Robert Murdock, wanfala pioneer witim nara sevenfala Witness taem olketa preach lo Jeannette, taon wea klosap lo Pittsburgh, Pennsylvania. Olketa sentencem eitfala hia and sei olketa guilty bikos olketa no peim license for givimaot literature. So olketa brata appeal lo U.S. Supreme Court wea agree for herem case hia.

22 Lo May 3, 1943, Supreme Kot talemaot disison blo hem wea saedem olketa Witness. Kot sei for askem man for mas peim license hem againstim “raet wea man garem for duim samting wea no brekem law blo kantri.” Kot talem hao law wea taon hia mekem hem no stret and hem mas finis bikos hem againstim freedom blo pipol for printim literature, and hem stopem pipol for no free for storyim wanem olketa bilivim. Taem Judge William Douglas talemaot disison blo Kot hem sei, Olketa Jehovah’s Witness “preach and olketa givimaot tu olketa literature. Tufala samting hia olketa duim semtaem.” Hem sei moa: “Disfala samting wea olketa duim lo worship blo olketa hem semsem tu . . . olsem for worship and for preach lo church.”

23. Why nao olketa kot case lo 1943 wea iumi winim hem important for iumi distaem?

23 Disfala disison blo Supreme Kot hem barava important for pipol blo God. Hem showimaot iumi olketa tru Christian and no pipol for mek bisnis. Lo datfala day lo 1943, Olketa Jehovah’s Witness winim 12 lo 13-fala kot case blo olketa lo Supreme Kot, wanfala nao hem case blo Murdock. Olketa disison hia barava help lo olketa kot case wea kamap no longtaem go nomoa, wea pipol againstim raet blo iumi for preachim gud nius lo pablik and lo haos tu haos.

“God Nao Hem Ruler wea Mifala Mas Obeyim, No Olketa Man”

24. Wanem nao bae iumi duim taem gavman banim waka blo iumi for preach?

24 Pipol blo Jehovah barava hapi taem gavman givim iumi freedom for preach abaotem Kingdom. Bat taem gavman banim waka blo iumi for preach, iumi iusim olketa difren wei for preach and gohed lo waka blo iumi. Iumi olsem olketa aposol wea sei, “God nao hem ruler wea mifala mas obeyim, no olketa man.” (Acts 5:29; Matt. 28:19, 20) And lo semtaem, iumi appeal lo kot for aotem ban wea gavman putim lo waka blo iumi. Iumi storyim tufala example.

25, 26. Olketa wanem samting nao happen lo Nicaragua, wea mekem olketa brata for appeal lo Supreme Kot, and wanem nao kamaot from datwan?

25 Nicaragua. Lo November 19, 1952, Donovan Munsterman, wanfala missionary and branch servant lo datfala taem, go lo Office blo Immigration lo Managua, wea hem kapitol taon. Hem go lukim Kapten Arnoldo García, bigman lo datfala office. Datfala kapten talem Donovan hao evri Jehovah’s Witness lo Nicaragua for “no storyim biliv blo olketa and for no duim eni waka wea join witim religion blo olketa.” Taem Donovan askem Kapten García why nao olsem, hem sei gavman no letem olketa Witness for duim preaching waka and sei olketa sapotim communist. Hu nao olketa wea againstim iumi? Olketa bigman blo Catholic Church.

Olketa Witness lo Nicaragua lo taem gavman banim waka blo olketa

26 Semtaem nomoa, Brata Munsterman appeal lo Ministry blo Gavman and blo Religion, and tu, lo President Anastasio Somoza García, bat hem no herem eniting from olketa. So olketa brata mekem samfala change lo waka blo olketa. Olketa klosim Kingdom Hall, meet lo olketa smol grup, and stop for duim street witnessing, bat nomata olsem olketa gohed for preachim Kingdom message. Lo semtaem, olketa raet go lo Supreme Kot lo Nicaragua for askem Kot for aotem datfala ban lo waka blo olketa. Olketa niuspepa spredim nius abaotem datfala ban and wanem olketa brata askem lo kot for duim lo full kantri, so Supreme Kot agree for herem datfala case. Wanem nao kamaot from diswan? Lo June 19, 1953, Supreme Kot talemaot disison blo hem wea saedem olketa Witness. Kot sei wanem gavman duim for banim waka blo iumi hem brekem law blo kantri wea sei man garem freedom for talemaot tingting, followim konsens, and for storyim biliv blo hem. Kot talem tu gavman lo Nicaragua and olketa Witness for fren gud moa olsem bifor.

27. Why nao pipol lo Nicaragua sapraes lo disison blo Kot, and olketa brata barava sure lo wanem?

27 Pipol lo Nicaragua sapraes nao lo disison blo Supreme Kot for saedem olketa Witness. Lo olketa year bifor disison hia kamaot, Kot savve mekem disison followim tingting blo olketa bigman blo religion mekem olketa no raoa. And tu, staka taem Kot mekem disison followim tingting blo olketa bigman lo gavman bikos lo paoa wea olketa garem. Olketa brata blo iumi sure King blo olketa nao helpem olketa for winim datfala kot case and for gohed preach.—Acts 1:8.

28, 29. Lo midol lo olketa year blo 1980, wanem change nao happen lo Zaire?

28 Zaire. Lo midol lo olketa year blo 1980, samting olsem 35,000 Witness nao stap lo Zaire, wea distaem hem Democratic Republic of Congo. For sapotim Kingdom waka wea gohed grow, branch wakem olketa niu building. Lo December 1985, wanfala international convention kamap lo kapitol taon, Kinshasa, and 32,000 delegate from olketa difren kantri hipap lo stadium blo datfala taon. Bat gogo, evri samting start for change for pipol blo Jehovah. Wanem nao happen?

29 Brata Marcel Filteau, wanfala missionary from Quebec, Canada, wea kasem persecution anda lo gavman blo Duplessis bifor, hem tu missionary lo Zaire lo datfala taem. Hem storyim samting wea happen and sei: “Lo March 12, 1986, olketa brata wea lukaftarem waka kasem leta wea sei waka blo Olketa Jehovah’s Witness lo Zaire hem againstim law.” President blo datfala kantri, Mobutu Sese Seko nao saenem datwan.

30. Wanem big disison nao Branch Komiti need for mekem, bat wanem nao olketa disaed for duim?

30 Lo next day olketa announcem lo radio and sei: “No enitaem moa bae iumi herem Olketa Jehovah’s Witness lo [Zaire].” Stretawe persecution hem start nao. Olketa distroem olketa Kingdom Hall, steal from olketa brata, arrestim olketa, putim olketa lo prison, and kill nogud lo olketa. Olketa putim tu olketa pikinini blo olketa Witness lo prison. Lo October 12, 1988, gavman tekovarem evri property blo organization, and Civil Guard, wanfala army unit, olketa nao stap lo area blo branch. Olketa brata raetem leta for appeal lo President Mobutu, bat olketa no herem eniting from hem. Lo datfala taem, Branch Komiti mas mekem wanfala big disison sapos olketa bae appeal lo Supreme Kot or bae olketa weit firstaem. Timothy Holmes, missionary and coordinator blo Branch Komiti lo datfala taem sei, “Mifala prea lo Jehovah for givim mifala wisdom and direction.” Bihaen komiti prea strong lo Jehovah lo wanem for duim, olketa luksavve hem no taem yet for appeal lo Supreme Kot. Bat, olketa mas busy for lukaftarem olketa brata and sista and faendem wei for gohed duim preaching waka.

“Lo taem wea olketa brata deal witim datfala kot case, mifala luksavve Jehovah savve changem eni samting”

31, 32. Wanem important disison nao Supreme Kot lo Zaire mekem, and wanem gud samting nao olketa brata and sista kasem from datfala disison?

31 Bihaen samfala year, persecution katdaon and pipol respectim raet blo narawan. From datwan, Branch Komiti luksavve hem taem nao for appeal lo Supreme Kot blo Justice lo Zaire. So Supreme Kot agree for herem datfala kot case. Then lo January 8, 1993, klosap sevenfala year bihaen president banim waka blo olketa Witness, Kot mekem disison wea sei wanem gavman duim for againstim olketa Witness hem brekem law, and olketa Witness free nao. Tingim wanem happen! Olketa judge lo datfala kot putim laef blo olketa lo danger, and no acceptim disison blo president blo kantri. Brata Holmes sei: “Lo taem wea olketa brata deal witim datfala kot case, mifala luksavve Jehovah savve changem eni samting.” (Daniel 2:21) Disfala disison barava strongim faith blo olketa brata and sista. Olketa luksavve Jesus wea hem King, hem nao leadim pipol blo hem for savve lo stretfala taem for duim samting and lo wanem for duim.

Olketa Witness lo Democratic Republic of Congo hapi taem olketa garem freedom for worshipim Jehovah

32 Bihaen gavman aotem datfala ban, olketa missionary savve kam insaed kantri, buildim niu branch office and kasem olketa Bible literature. f Pipol blo God evriwea lo world hapi tumas for lukim hao Jehovah lukaftarem spiritual saed blo pipol blo hem!—Aesaea 52:10.

“Jehovah Nao Hem Helpem Mi”

33. Wanem nao iumi savve lanem from olketa kot case hia wea iumi winim?

33 Olketa kot case hia wea iumi storyim showimaot promis blo Jesus hem kamap tru: “Mi bae givim iufala wisdom and helpem iufala for savve wanem for talem, and olketa enemy bilong iufala bae no fit for talem eni samting.” (Readim Luke 21:12-15.) Samfala taem, hem barava klia hao Jehovah iusim samfala man distaem wea olsem Gamaliel for protectim pipol blo hem or iusim olketa judge and lawyer wea no fraet for defendim stret samting. Jehovah mek sure weapon blo olketa wea againstim iumi no finisim iumi. (Readim Isaiah 54:17, NW) Persecution no savve stopem waka blo God.

34. Why nao olketa kot case wea iumi winim barava important, and wanem nao diswan pruvim? (Lukim tu box “ Olketa Important Hae Kot Disison wea Mekem Preaching Waka Gohed.”)

34 Why nao olketa kot case wea iumi winim hem barava important? Tingim diswan: Olketa Jehovah’s Witness olketa man nating nomoa and no garem paoa. Iumi no vote, no sapotim campaign lo politik, or switim olketa bigman lo gavman for duim samting followim wanem iumi laekem. Bat, olketa wea go lo kot, olketa man nating nomoa and “no skul gud.” (Acts 4:13) Lo tingting blo man, olketa kot no staka taem mekem disison for againstim olketa bigman lo gavman and olketa lo religion and then saedem iumi. Nomata olsem, staka taem kot saedem iumi! Olketa kot case wea iumi winim pruvim iumi “olketa disaepol bilong Christ wea God givim iumi disfala waka.” (2 Cor. 2:17) Dastawe iumi talem sem samting olsem aposol Paul, wea sei: “Jehovah nao hem helpem mi. Bae mi no fraet.”—Heb. 13:6.

a Disfala kot case, Cantwell v. State of Connecticut, hem first wan lo 43-fala kot case lo U.S. Supreme Court wea Brata Hayden Covington tekem for defendim olketa brata. Hem dae lo 1978, and waef blo hem Dorothy gohed faithful go kasem taem hem dae lo 2015, taem hem 92 years.

b Diswan hem followim wanfala law wea gavman pasim lo 1606. Datfala law letem olketa judge for disaedem man hem guilty sapos wanem hem talem hem encouragem pipol for heitim each other nomata hem talem tru samting.

c Lo 1950, 164 brata and sista duim full-taem service lo Quebec. Insaed disfala grup hem 63-fala brata and sista wea graduate from Gilead wea willing for acceptim assignment nomata olketa bae feisim barava hard taem.

d Brata Glen How hem lawyer wea no fraet. Start lo 1943 go kasem 2003, hem winim staka handred kot case blo Olketa Jehovah’s Witness lo Canada and lo olketa nara kantri.

e For lane moa abaotem disfala kot case, lukim article “The Battle Is Not Yours, but God’s” lo Awake! blo April 22, 2000, page 18-24.

f Gogo datfala army unit muv aot from area blo branch, bat olketa brata buildim niu branch office lo nara ples.