1. Wanem nao Manoah duim taem waef bilong hem sei tufala bae garem wanfala pikinini?

MANOAH and waef bilong hem barava sure tufala bae no garem eni pikinini. Bat wanday, wanfala angel bilong Jehovah talem waef bilong Manoah, hem bae garem wanfala pikinini boy. Datwan hem barava naesfala nius! Taem waef bilong Manoah storyim datwan long Manoah, hem hapi tumas. Nomata olsem, Manoah luksavve hem bigfala responsibility for lukaftarem pikinini. Hao nao bae Manoah and waef bilong hem trainim son bilong tufala for lovem and worshipim Jehovah, nomata staka pipol long Israel duim staka nogud samting? Manoah sei long Jehovah: “Plis, Jehovah, sendem kam moa datfala wakaman bilong tru God [datfala angel] wea iu sendem kam firstaem, mekem hem talem mifala hao for lukaftarem disfala pikinini taem hem born.”—Judg. 13:1-8.

2. Iufala dadi and mami mas trainim olketa pikinini bilong iufala for duim wanem, and wanem nao bae helpem iufala for duim datwan? (Lukim tu box “ Olketa Barava Important Bible Study Bilong Iu.”)

² Sapos iu wanfala dadi or mami, maet iu minim why nao Manoah ask olsem long Jehovah. Iu tu garem responsibility for trainim olketa pikinini bilong iu for lovem and worshipim Jehovah.  (Prov. 1:8) Long taem wea iu duim famili worship, iu savve helpem olketa pikinini for gohed lane abaotem Jehovah and wanem Bible talem. Bat iu mas duim samfala nara samting tu for helpem olketa for lovem and worshipim Jehovah. (Readim Deuteronomy 6:6-9.) Wanem nao iu savve duim? Long disfala study, iumi bae storyim example bilong Jesus. Jesus no garem pikinini, bat olketa dadi and mami savve lane from wei wea hem trainim olketa disaepol. Jesus lovem olketa disaepol and hem hambol. And hem garem wei for luksavve wea helpem hem for minim feeling bilong olketa disaepol and hao for helpem olketa. Iumi bae storyim hao for followim example bilong Jesus.

3. Wanem nao Jesus duim wea showimaot hem lovem olketa disaepol?

³ Staka taem Jesus talem olketa disaepol hem lovem olketa. (Readim John 15:9.) Jesus and olketa disaepol duim staka samting tugeta. (Mark 6:31, 32; John 2:2; 21:12, 13) Jesus hem teacher and fren bilong olketa tu. So olketa disaepol savve Jesus hem lovem olketa. Wanem nao iu savve lanem from example bilong Jesus?

4. Hao nao iu savve helpem olketa pikinini bilong iu for savve iu lovem olketa? (Lukim piksa long start bilong study.)

⁴ Talem olketa pikinini iu lovem olketa, and duim olketa samting wea showimaot datwan. (Prov. 4:3; Titus 2:4) Samuel, wea hem from Australia, hem sei: “Taem mi smol, evri evening dadi savve readim long mi samfala story insaed long Bible Story Buk Bilong Mi. Hem ansarem olketa kwestin bilong mi, hagem mi, and kissim mi bifor mi go sleep. Mi sapraes taem mi faendaot parents bilong dadi bilong mi no hagem and kissim hem taem hem smol pikinini! Nomata olsem, dadi bilong mi traem best bilong hem for showimaot hem lovem mi. Datwan helpem mi for fren gud witim hem, and mi hapi and feel sef.” Olketa pikinini bilong iu bae feel olsem tu sapos iu evritaem sei long olketa, “mi lovem iu.” Hagem and kissim  olketa. Story witim olketa, kaikai tugeta, and plei witim olketa.

5, 6. (a) Wanem nao Jesus duim bikos hem lovem olketa disaepol bilong hem? (b) Long wanem wei nao iu shud stretem olketa pikinini?

⁵ Jesus sei: “Mi helpem olketa wea mi lovem for luksavve long samting olketa duim wea no stret, and mi stretem olketa.” * (Rev. 3:19) Olsem example, staka taem olketa disaepol bilong Jesus raoa abaotem hu long olketa nao hem important. Jesus luksavve olketa no garem stretfala tingting. So hem trae for stretem tingting bilong olketa, nomata hem mas duim datwan staka taem. Bat hem evritaem story kaen long olketa, and hem stretem olketa long ples and taem wea fitim.—Mark 9:33-37.

⁶ Olketa dadi and mami, iu showimaot iu lovem olketa pikinini bilong iu taem iu stretem olketa. Samfala taem hem fitim nomoa for iu talem olketa why wanfala samting hem stret or hem no stret. Bat waswe sapos olketa no obeyim wanem iu talem? (Prov. 22:15) Followim example bilong Jesus. Gohed for stretem olketa long wei for helpem olketa for duim stret samting, and trainim olketa. Stretem olketa long ples and taem wea fitim, and evritaem story kaen long olketa taem iu stretem olketa. Wanfala sista long South Africa, wea nem bilong hem Elaine, sei taem dadi and mami bilong hem stretem hem, tufala evritaem talem hem wanem tufala laekem hem for duim. Sapos tufala talem hem olketa bae panisim hem from hem no obey, then tufala bae duim datwan. Bat Elaine sei: “No enitaem tufala stretem mi taem tufala kros, and tufala evritaem talem mi why nao tufala stretem mi.” From dadi and mami bilong Elaine duim olsem, hem savve tufala lovem hem.

7, 8. (a) Wanem nao olketa disaepol bilong Jesus lanem taem olketa herem prea bilong hem? (b) Taem iu prea, hao nao iu savve helpem olketa pikinini for depend long God?

⁷ Bifor olketa soldia kam for arrestim Jesus, hem prea strong olsem long Dadi bilong hem: “Abba, Dadi, iu savve duim eni samting wea iu laekem. No mekem mi drink long disfala kap. Bat no duim samting wea mi laekem, duim nomoa samting wea iu nao laekem.” * (Mark 14:36) Nomata Jesus hem perfect hem askem Dadi bilong hem for helpem hem. Tingim feeling bilong olketa disaepol taem olketa herem or olketa faendemaot wanem Jesus talem long datfala prea. Masbi datwan helpem olketa for luksavve olketa tu shud hambol and depend long Jehovah.

⁸ Olketa prea bilong iu savve helpem pikinini bilong iu for depend long Jehovah. Hem tru, iu no prea for teachim nomoa olketa pikinini. Bat hem gud for luksavve olketa pikinini savve lane from olketa prea bilong iu. Taem iu prea, askem Jehovah for helpem olketa pikinini bilong iu, and for helpem iu tu. Ana, wea stap long Brazil, hem sei: “Taem mifala kasem olketa problem, olsem taem olketa grani bilong mi sik, dadi and mami askem Jehovah for strongim tufala and helpem tufala for mekem olketa gudfala disison. Nomata taem tufala kasem barava hard taem, tufala trustim Jehovah for helpem tufala. Datwan helpem mi tu for depend long Jehovah.” Taem olketa pikinini herem iu prea long Jehovah for helpem iu for no fraet for preach long neiba or for askem boss for taem off for attendim convention, olketa bae luksavve iu depend long Jehovah for helpem iu, and olketa tu bae depend long Jehovah.

9. (a) Wanem nao Jesus duim wea helpem olketa disaepol for hambol and for no tingim olketa seleva nomoa? (b)  Sapos iu hambol and no tingim iuseleva nomoa, hao nao datwan savve helpem olketa pikinini bilong iu?

 ⁹ Jesus talem olketa disaepol for hambol and no tingim olketa seleva nomoa, and hem showimaot example long wei for duim diswan. (Readim Luke 22:27.) Olketa aposol lukim hem waka hard for duim wanem Jehovah laekem and for helpem olketa narawan, and datwan teachim olketa for duim olsem tu. Gudfala example bilong iu savve helpem olketa pikinini for worshipim Jehovah and helpem olketa narawan. Debbie, wea garem tufala pikinini, hem sei: “From hasband bilong mi hem wanfala elder mi luksavve hem mas iusim taem bilong hem for helpem olketa narawan. Mi savve taem famili needim hem for helpem mifala, hem bae duim datwan.” (1 Tim. 3:4, 5) Hao nao gudfala example bilong Debbie and hasband bilong hem, Pranas, helpem olketa pikinini bilong tufala? Pranas sei olketa pikinini evritaem willing for help long taem bilong assembly. Olketa hapi, garem olketa gudfala fren, and olketa laek for associate witim olketa brata and sista. Distaem, full famili duim full-taem service. Sapos iu hambol and no tingim iuseleva nomoa, iu teachim olketa pikinini for willing for helpem olketa narawan.

10. Wanem nao showimaot Jesus garem wei for luksavve taem samfala pipol long Galilee kam for lukaotem hem?

¹⁰ Jesus garem wei for luksavve. Taem samwan duim wanfala samting, Jesus luksavve why nao hem duim datwan. Hem savve long wanem nao stap long heart bilong man. Olsem example, wanfala taem samfala pipol long Galilee kam for lukaotem hem. (John 6:22-24) Jesus luksavve main reason olketa kam hem no bikos olketa laek for herem wanem hem teachim, bat bikos olketa tingse bae hem givim kaikai long olketa. (John 2:25) Jesus savve long tingting bilong olketa. Hem trae for helpem olketa for garem stretfala tingting, and hem talem olketa wanem for duim.—Readim John 6:25-27.

11. (a) Wanem nao bae helpem iu for luksavve long tingting bilong pikinini bilong iu abaotem preaching waka? (b) Wanem nao iu savve duim for helpem olketa pikinini for enjoyim preaching waka?

¹¹ Nomata iu no savve long wanem nao stap long heart bilong man, iu savve garem wei for luksavve. Olsem example, iu savve trae for minim tingting bilong olketa pikinini bilong iu  abaotem ministry. Hem gud for ting raonem disfala kwestin: ‘Waswe, olketa pikinini bilong mi laek nomoa for duim ministry bikos mifala bae go samwea for kaikai bihaen preaching?’ Sapos iu luksavve olketa pikinini no hapi for duim preaching waka, trae for mekem hem interesting for olketa. Askem olketa for duim samfala samting for helpem iu long preaching waka.

12. (a) Wanem warning nao Jesus talem long olketa disaepol? (b) Why nao Jesus talem datfala warning?

¹² Wanem moa Jesus duim wea showimaot hem garem wei for luksavve? Hem savve taem man duim wanfala samting wea no stret, datwan savve lead go long wei for duim olketa nara samting, and gogo for duim bigfala sin, so hem warnim olketa disaepol abaotem diswan. Olsem example, olketa disaepol savve hem no stret for durong. Bat Jesus warnim olketa abaotem samting wea savve lead go long wei for durong. Hem sei: “Eniwan wea gohed for lukluk long wanfala woman and laek for durong witim hem, hem duim adultery finis witim hem long heart bilong hem. So sapos eye bilong iu mekem iu for sin, aotem datwan and torowe.” (Matt. 5:27-29) Long taem wea Rome rul, staka pipol laek for lukim olketa drama wea showim pipol duim sex and storyim olketa dirty samting. So Jesus warnim olketa disaepol for stap klia long eni samting wea savve mekem hem no isi for olketa duim stret samting.

13, 14. Hao nao iu savve helpem olketa pikinini for stap klia long olketa dirty samting?

¹³ Wei for luksavve bae helpem iufala dadi and mami for protectim olketa pikinini mekem olketa no duim samting wea Jehovah no hapi long hem. Distaem, hem isi tumas for eniwan lukim olketa rabis piksa and olketa nara dirty samting, nomata olketa smol pikinini tu. Iu shud storyim long olketa pikinini hem no stret for lukluk long olketa dirty samting. Bat iu savve duim olketa nara samting tu for protectim olketa. Hem gud for ting raonem olketa kwestin hia: ‘Waswe, olketa pikinini bilong mi savve why nao hem barava nogud samting for lukluk long olketa rabis piksa? Wanem nao maet switim olketa pikinini for laek lukluk long olketa rabis piksa? Waswe, olketa feel free for story long mi abaotem eni samting, mekem taem eni samting switim olketa for lukluk long olketa rabis piksa olketa bae kam story long mi?’ Nomata olketa pikinini bilong iu smol nomoa, iu savve sei long olketa: “Sapos iu lukim eni samting long Internet wea mekem iu laek for savve abaotem sex and iu tingting for lukluk long datfala website, plis storyim datwan long mi. Iu no fraet or shame for askem mi for helpem iu. Mi laek for helpem iu.”

¹⁴ Showimaot gudfala example for olketa pikinini bilong iu taem iu chusim buk for readim, movie for lukluk long hem, and music for lisin long hem. Pranas sei: “Iu savve talem staka samting long olketa pikinini bilong iu, bat olketa bae lukluk long wanem iu duim and olketa bae followim datwan.” Taem iu evritaem chusim olketa buk, movie, and music wea Jehovah bae hapi long hem, datwan bae helpem olketa pikinini for duim olsem tu.—Rome 2:21-24.

15, 16. (a) Hao nao iu savve Jehovah bae helpem iu for trainim olketa pikinini bilong iu? (b) Wanem nao bae iumi storyim long nextfala study?

¹⁵ Bible sei taem Manoah askem Jehovah for helpem hem for lukaftarem pikinini bilong hem, “trufala God herem Manoah.” (Judg. 13:9) Iufala dadi and mami, Jehovah bae herem prea bilong iufala tu. Hem bae helpem iufala for trainim olketa pikinini. And hem bae helpem iufala for showimaot love, for hambol, and for garem wei for luksavve.

¹⁶ Jehovah bae helpem iu for trainim olketa pikinini bilong iu taem olketa smol, and hem bae helpem iu tu for trainim olketa taem olketa kamap teenager. Long nextfala study, iumi bae storyim hao wei for showimaot love long olketa pikinini, wei for hambol, and for garem wei for luksavve bae helpem iu for trainim olketa teenager for worshipim Jehovah.