Ewangelia według Jana 15:1-27
Przypisy
Komentarze
Ja jestem prawdziwą winoroślą: Metafora, którą posłużył się Jezus, przypomina obrazy słowne z Pism Hebrajskich. W proroctwie Izajasza „lud Izraela” został nazwany „winnicą Jehowy, Boga Zastępów” (Iz 5:1-7). Z kolei niewierny Izrael Jehowa nazwał „winoroślą zwyrodniałą i dziką” oraz „zwyrodniałą winoroślą” (Jer 2:21; Oz 10:1, 2). Ale w przeciwieństwie do tego nielojalnego narodu Jezus jest „prawdziwą winoroślą”, a jego Ojciec hodowcą. Po przyrównaniu swoich uczniów do „gałęzi” winorośli Jezus polecił im, żeby pozostawali z nim w jedności. Żeby gałęzie literalnej winorośli były żywe i owocowały, muszą być cały czas połączone z pniem, i tak samo uczniowie, żeby żyć pod względem duchowym i wydawać duchowe owoce, powinni pozostawać w jedności z Jezusem. Ten przykład pokazuje też, że tak jak hodowca spodziewa się, że winorośl będzie wydawała owoce, podobnie Jehowa oczekuje, że osoby pozostające w jedności z Chrystusem będą wydawać duchowe owoce. Omawiany przykład uwypukla jedność, jaka panuje nie tylko między Jezusem i jego prawdziwymi naśladowcami, ale też między nimi i jego Ojcem (Jn 15:2-8).
oczyszcza: Lub „przycina”. Greckie słowo przetłumaczone tu na „oczyszcza” jest czasownikową formą greckiego słowa oddanego w Jn 15:3 jako „czyści”.
życie: Lub „duszę”. Znaczenie występującego tu greckiego słowa psyché, oddawanego w wielu przekładach Biblii słowem „dusza”, zależy od kontekstu. W tym miejscu odnosi się ono do życia człowieka (zob. Słowniczek pojęć, „Dusza”).
Już nie nazywam was niewolnikami: Występującym tu greckim słowem doúlos, oddawanym jako „niewolnik”, zazwyczaj określano osoby będące własnością jakiegoś człowieka (Mt 8:9; 10:24, 25; 13:27). To słowo jest używane również w sensie przenośnym i odnosi się do oddanych sług Boga i Jego Syna, Jezusa Chrystusa — zarówno do ludzi (Dz 2:18; 4:29; Rz 1:1; Gal 1:10), jak i do aniołów (Obj 19:10, gdzie występuje słowo sýndoulos [„współniewolnik”]). W innym znaczeniu, również przenośnym, to słowo oznacza osoby pozostające w niewoli grzechu (Jn 8:34; Rz 6:16-20) lub zepsucia (2Pt 2:19). Kiedy Jezus złożył w ofierze swoje doskonałe życie, wartością swojej krwi kupił życie wszystkich, którzy go naśladują. W rezultacie chrześcijanie nie należą do samych siebie, ale są „niewolnikami Chrystusa” (Ef 6:6; 1Ko 6:19, 20; 7:23; Gal 3:13). Chociaż Jezus nazwał apostołów swoimi przyjaciółmi, to kiedy wykupił ich z grzechu, zostali jego niewolnikami. Czasami używał tego określenia, mając na myśli swoich naśladowców (Jn 15:20).
świata: W tym kontekście grecki wyraz kòsmos odnosi się do świata ludzi niebędących sługami Bożymi, do nieprawego społeczeństwa ludzkiego oddalonego od Boga. Jan jako jedyny ewangelista cytuje słowa Jezusa, który powiedział, że jego naśladowcy nie są częścią świata, czyli że nie należą do świata. Tę samą myśl Jezus wyraził jeszcze dwa razy podczas ostatniej modlitwy ze swoimi wiernymi apostołami (Jn 17:14, 16).
z powodu mojego imienia: W Biblii słowo „imię” czasami odnosi się do konkretnej osoby, jej reputacji i wszystkiego, co dana osoba sobą reprezentuje (zob. komentarz do Mt 6:9). W wypadku Jezusa „imię” odnosi się też do władzy i pozycji, które otrzymał od Ojca (Mt 28:18; Flp 2:9, 10; Heb 1:3, 4). Jezus wyjaśnia tu, dlaczego ludzie będą się przeciwstawiać jego naśladowcom: bo nie znają Tego, który go posłał. Wiedza o Bogu pomogłaby im zrozumieć i uznać, z czym wiąże się imię Jezusa (Dz 4:12). Wiąże się ono z jego pozycją jako ustanowionego przez Boga władcy i Króla królów, któremu wszyscy ludzie powinni się pokłonić i podporządkować, żeby uzyskać życie wieczne (Jn 17:3; Obj 19:11-16; por. Ps 2:7-12).
w ich Pismach: Dosł. „w ich Prawie”. To sformułowanie odnosi się do całych Pism Hebrajskich. Zacytowane po nim słowa pochodzą z Ps 35:19; 69:4. W podobnym znaczeniu słowo „Pisma” występuje w Jn 10:34, a słowo „Prawo” w Jn 12:34.
wspomożyciel: Zob. komentarz do Jn 14:16.
da o mnie świadectwo: Dosł. „ten da o mnie świadectwo”. Grecki zaimek wskazujący ekeínos jest rodzaju męskiego i odnosi się do wspomożyciela, który również jest rodzaju męskiego (zob. komentarze do Jn 14:16; 16:13).
od początku: Lub „odkąd rozpocząłem”, czyli od kiedy Jezus rozpoczął swoją służbę.
Multimedia
Na terenie, na którym żył Jezus, winorośl właściwa (Vitis vinifera) była powszechnie uprawiana od kilku tysięcy lat. Hodowcy, jeśli mieli do dyspozycji drewno, podpierali winorośle za pomocą kijków albo kratownic. Zimą przycinali odrośle, które wyrosły w ciągu roku. A kiedy na wiosnę wyrosły nowe pędy, z czasem odcinali te, które nie owocowały (Jn 15:2). Dzięki temu winorośl rodziła więcej owoców i były one lepszej jakości. Jezus przyrównał swojego Ojca do hodowcy, siebie do winorośli, a swoich uczniów do gałęzi. Gałęzie literalnej winorośli czerpią substancje odżywcze z pnia, z którym są połączone. Tak samo uczniowie Jezusa — „prawdziwej winorośli” — otrzymują pożywny pokarm duchowy, jeśli ‛pozostają z nim w jedności’ (Jn 15:1, 5).