Ewangelia według Marka 2:1-28
Przypisy
Komentarze
Kafarnaum: Zob. komentarz do Mt 4:13.
w domu: Pierwsze trzy lata swojej służby Jezus spędził głównie w Galilei lub w jej pobliżu, a jego bazą wypadową było Kafarnaum. Być może mieszkał w domu Piotra i Andrzeja (Mk 1:29; zob. komentarz do Mt 9:1).
Rozebrali więc dach (...) przez otwór spuścili nosze: W Izraelu w I w. n.e. wiele domów miało płaskie dachy, na które można było wejść po schodach lub po ustawionej na zewnątrz drabinie. W swoim sprawozdaniu Marek nie precyzuje, z czego został wykonany ten dach. Dachy często były zrobione z drewnianych belek, na których układano gałęzie, trzcinę oraz warstwę ziemi, pełniącą rolę zaprawy. Niektóre dachy były pokryte dachówkami. Według relacji Łukasza przyjaciele sparaliżowanego „zdjęli dachówki” (zob. komentarz do Łk 5:19). Dzięki temu bez trudu mogli wykonać dostatecznie duży otwór, żeby spuścić chorego na noszach do pomieszczenia pełnego ludzi.
widząc ich wiarę: Zob. komentarz do Mt 9:2.
Synu: Zob. komentarz do Mt 9:2.
uczeni w piśmie: Zob. komentarz do Mt 2:4 i Słowniczek pojęć, „Uczony w piśmie”.
w duchu: Lub „w sobie; w myślach”. Greckie słowo pneúma w tym miejscu najwyraźniej odnosi się do władz poznawczych Jezusa. W Iz 11:2, 3 o Mesjaszu powiedziano, że „spocznie na nim duch Jehowy”, dzięki czemu nie miał opierać swojego osądu na „tym, co widzi”. W rezultacie Jezus potrafił wnikać w sposób myślenia, argumentację i pobudki innych ludzi (Jn 2:24, 25).
Co łatwiej: Łatwiej byłoby po prostu powiedzieć, że się przebacza grzechy, bo nie wymagałoby to dostarczenia widocznego dowodu na potwierdzenie takich słów. Ale powiedzenie: Wstań (...) i chodź wymagało dokonania cudu, który pokazałby wszystkim, że Jezus ma władzę przebaczać grzechy. Według tej relacji oraz Iz 33:24 choroby są związane z naszym grzesznym stanem.
Syn Człowieczy: Zob. komentarz do Mt 8:20.
przebaczać grzechy na ziemi: Zob. komentarz do Mt 9:6.
jezioro: Chodzi o Jezioro Galilejskie (Mk 1:16; zob. komentarz do Mt 4:18).
Lewiego: W równoległym sprawozdaniu z Mt 9:9 ten uczeń został nazwany Mateuszem. Marek i Łukasz używają imienia Lewi, kiedy wspominają o nim jako o poborcy podatkowym (Łk 5:27), a imienia Mateusz, gdy mówią o nim jako o apostole (Mk 3:18; Łk 6:15; Dz 1:13). Pismo Święte nie wyjawia, czy Lewi nosił imię Mateusz już wcześniej, zanim został uczniem Jezusa. Marek jest jedynym ewangelistą, który wspomina, że Lewi (Mateusz) był synem Alfeusza (zob. komentarz do Mk 3:18).
Alfeusza: Najwyraźniej nie chodzi tu o Alfeusza wspomnianego w Mk 3:18 (zob. komentarz do Mk 3:18), będącego ojcem Jakuba, który został wymieniony jako dziewiąty wśród 12 apostołów (Mt 10:3; Łk 6:15).
kantorze podatkowym: Lub „punkcie pobierania podatków”. Mógł to być mały budynek lub zwykła budka, gdzie siedział poborca podatkowy i pobierał podatki od towarów eksportowanych, importowanych lub przewożonych przez dany kraj przez kupców. Lewi, znany też jako Mateusz, pracował w kantorze podatkowym, który znajdował się w Kafarnaum lub gdzieś w pobliżu.
Bądź moim naśladowcą: Grecki czasownik występujący w tym zaproszeniu znaczy przede wszystkim „iść za kimś; towarzyszyć komuś”, ale tutaj oznacza „naśladować kogoś jako jego uczeń”.
jadł (...) posiłek: Lub „półleżał przy stole”. Zajmowanie z kimś miejsca przy stole wskazywało na bliskie relacje z tą osobą. Żydzi w czasach Jezusa z reguły nie półleżeli przy stole z nie-Żydami, czyli z nimi nie jadali.
w jego domu: Czyli w domu Lewiego (Mt 9:10; Łk 5:29).
poborców podatkowych: Zob. komentarz do Mt 5:46.
grzeszników: Zob. komentarz do Mt 9:10.
poborcami podatkowymi: Zob. komentarz do Mt 5:46.
poszczą: Zob. komentarz do Mt 6:16.
goście pana młodego: Zob. komentarz do Mt 9:15.
bukłaków (...) wina: Zob. komentarz do Mt 9:17.
szabat: Zob. Słowniczek pojęć.
wśród łanów zbóż: Zob. komentarz do Mt 12:1.
coś, czego (...) nie wolno: Zob. komentarz do Mt 12:2.
według relacji o: Użyty tu grecki przyimek epí może się odnosić do czasu albo do miejsca (lokalizacji), np. do jakiegoś fragmentu Biblii. Większość tłumaczy uważa, że znaczy on „kiedy (Abiatar był)”. Jeśli jednak weźmie się pod uwagę historyczny kontekst wydarzenia, do którego nawiązał Jezus (1Sm 21: 1-6; zob. komentarz do słów naczelnym kapłanie Abiatarze w tym wersecie), wydaje się bardziej prawdopodobne, że epí odnosi się tu do miejsca, czyli do określonego fragmentu Biblii. Podobna konstrukcja grecka pojawia się w Mk 12:26 i Łk 20:37 — w wielu przekładach oddano ją słowami ‛tam, gdzie jest mowa’ lub „w opowiadaniu”.
naczelnym kapłanie Abiatarze: Występujący tu grecki termin można oddać jako „arcykapłan” lub „naczelny kapłan”. Do Abiatara bardziej pasuje to drugie określenie, bo kiedy rozgrywały się wydarzenia, o których mowa w tym wersecie, arcykapłanem był jego ojciec, Achimelech (1Sm 21:1-6). W Biblii pierwsza wzmianka o Abiatarze pojawia się krótko po tym, jak Dawid wszedł do domu Bożego i jadł chleby pokładne. Wygląda na to, że Abiatar jako syn arcykapłana Achimelecha już wtedy był jednym z ważnych kapłanów. Jako jedyny z synów Achimelecha nie został zabity przez Edomitę Doega (1Sm 22:18-20). Później, najwyraźniej za panowania Dawida, został arcykapłanem. Nawet jeśli w jakimś przekładzie w Mk 2:26 występuje termin „arcykapłan”, to greckie wyrażenie oddane w Przekładzie Nowego Świata jako „według relacji o” może się odnosić do dłuższego fragmentu z 1 Księgi Samuela, czyli rozdziałów od 21 do 23. W tych rozdziałach wielokrotnie wspomniano o Abiatarze, który później był znanym arcykapłanem. Niektórzy znawcy greki opowiadają się za tłumaczeniem „za czasów arcykapłana Abiatara”. Ta wersja również może odnosić się do dłuższego okresu, w tym do czasu, kiedy Abiatar był już arcykapłanem. Bez względu na to, które wyjaśnienie bralibyśmy pod uwagę, ta wypowiedź Jezusa bez wątpienia jest zgodna z faktami historycznymi.
domu Bożego: Tutaj określenie to odnosi się do przybytku. Sytuacja, do której nawiązuje Jezus (1Sm 21:1-6), miała miejsce, kiedy przybytek znajdował się w Nob — mieście leżącym najwyraźniej na terytorium Beniamina, w pobliżu Jerozolimy (zob. Dodatek B7: wstawka).
chleby pokładne: Zob. komentarz do Mt 12:4 i Słowniczek pojęć, „Chleb pokładny”.
Panem szabatu: Jezus odnosi to wyrażenie do siebie (Mt 12:8; Łk 6:5), wskazując, że ma prawo wykonywać w szabat dzieło zlecone mu przez niebiańskiego Ojca (por. Jn 5:19; 10:37, 38). Właśnie w szabat Jezus dokonał kilku najbardziej niezwykłych cudów, między innymi uzdrawiał chorych (Łk 13:10-13; Jn 5:5-9; 9:1-14). W ten sposób pokazał, jaką ulgę przyniesie ludziom jako Władca, którego panowanie w Królestwie Bożym będzie przypominało odpoczynek szabatowy (Heb 10:1).