Młodzi ludzie pytają:

Dlaczego powinienem poznać moich dziadków?

„Kiedy trudno mi było porozumieć się z mamą, babcia pomagała nam się dogadać” (Damaris).

„NA PRZESTRZENI dziejów dziadkowie odgrywali ważną rolę w harmonijnym życiu rodziny, byli ostoją jej tradycji i wartości” — oświadczył dr Arthur Kornhaber w książce Grandparent Power! (Siła dziadków!). Następnie dodał: „Nie da się przecenić psychologicznej, społecznej i duchowej roli, którą pełnili jako nauczyciele, pomocnicy, strażnicy rodzinnych tradycji, doradcy, piastuni, a nawet towarzysze zabaw. Zastanawiam się, jak to możliwe, że nasze społeczeństwo zlekceważyło tak ogromną i wszechstronną rolę dziadków”.

W przeszłości stanowili oni fundament życia rodzinnego, zwłaszcza wśród czcicieli Jehowy Boga. Jak czytamy w Biblii, Izraelitom nakazano szanować i cenić osoby w podeszłym wieku (Kapłańska 19:32). Dziadków uważano za godnych szczególnego respektu (1 Tymoteusza 5:4).

Niestety, czasy się zmieniły. Członków rodziny często dzielą duże odległości i sporo wnuków ma tylko sporadyczny kontakt z dziadkami. Inne są też wzorce zachowania. W wielu częściach świata ludzi starszych — łącznie z krewnymi — nie traktuje się z należnym szacunkiem (2 Tymoteusza 3:1-3). To, co kiedyś nazywano konfliktem pokoleń, dzieli teraz ludzi niczym przepaść. Mnóstwo młodych sądzi, że dziadkowie są starzy i nieżyciowi. Trudno im sobie wyobrazić, że starsze osoby mogłyby zrozumieć napięcia i problemy, z którymi boryka się dzisiejsza młodzież.

Jeżeli też tak uważasz, spróbuj to przemyśleć! Poznanie dziadków — szczególnie gdy są to osoby bogobojne — ma bowiem ogromną wartość. Jeśli tego nie zrobiłeś, może się okazać, że wiele tracisz. Dlaczego?

Źródło mądrości i rad

Sporo młodych osób odkryło, że w burzliwym okresie dorastania może liczyć właśnie na dziadków. W czasopiśmie Seventeen powiedziano: „Z biegiem lat nabyli oni doświadczenia i często służą lepszą pomocą w przezwyciężaniu problemów niż przyjaciele w twoim wieku, którzy sami borykają się z trudnościami. Wraz z rówieśnikami  zmagasz się z wirem pierwszych życiowych przemian, natomiast twoi dziadkowie przeszli ich już wiele. Często wyróżniają się zarówno mądrością, jak i bystrością”. Spostrzeżenie to przywodzi na myśl słowa zapisane przed wiekami w Biblii: „Siwizna jest koroną piękna, gdy się ją znajduje na drodze prawości” (Przysłów 16:31).

To prawda, że dziadkowie dorastali w zupełnie innych czasach. Możesz być jednak pewien, że żywili dokładnie takie same uczucia, jakie teraz ogarniają ciebie. Masz stosunkowo mało doświadczenia w radzeniu sobie z nimi, a oni w trakcie swego życia nauczyli się je pokonywać (Przysłów 1:4). Prawy Hiob zapytał: „Czyż nie ma mądrości u sędziwych, a zrozumienia w mnóstwie dni?” (Hioba 12:12). Tak, właśnie z tego powodu dziadkowie mogą często służyć nieocenioną pomocą, gdy młoda osoba potrzebuje zrównoważonej rady, zachęty bądź wsparcia.

Na przykład babcia wspomnianej już Damaris mieszkała w mieście razem z nią i jej matką. „Kiedy trudno mi było porozumieć się z mamą”, wspomina Damaris, „babcia pomagała nam się dogadać. Pokazała mi, jak patrzeć na sprawy z innego punktu widzenia”.

Z podobnego wsparcia korzystała Alexandria, kiedy po przeprowadzce musiała zmienić szkołę. „Moja nowa nauczycielka była bezduszna i czasami traciła panowanie nad sobą” — opowiada Alexandria. Przystosowanie się do nowej szkoły było więc dla niej trudne. Znalazła jednak sprzymierzeńca w osobie babci, która zachęcając ją do zachowywania pozytywnego nastawienia, pomogła jej się zaaklimatyzować. „Teraz lubię szkołę i moją nauczycielkę” — mówi Alexandria.

Młody Rafael z Brazylii wspomina o pomocy, jakiej udzielili mu dziadkowie, gdy po ukończeniu szkoły średniej postanowił uzupełnić wykształcenie: „Dawali mi wiele rad dotyczących doboru towarzystwa i opierania się narkotykom”. Dziś Rafael usługuje jako pełnoczasowy głosiciel dobrej nowiny.

W książce Grandparenting in a Changing World (Rola dziadków w zmieniającym się świecie) Eda LeShan, sama będąca babcią, relacjonuje własne doświadczenia. Pisze: „Pewnego dnia zadzwoniła do mnie wnuczka i powiedziała: ‚Babciu, potrzebuję pomocy, mam kłopoty z rówieśnikami’. Niektórzy uczniowie próbowali ją namówić, by umawiała się z chłopcami, a kilku z nich nawet do niej wydzwaniało”. Dzięki temu, że wnuczka zwróciła się o pomoc, babcia mogła udzielić jej praktycznej rady. Ty też możesz się przekonać, że krótka rozmowa z kochającym dziadkiem lub babcią bywa źródłem prawdziwego wsparcia moralnego.

Dziadkowie są szczególnie pomocni wtedy, gdy rodzina przeżywa jakiś kryzys, związany na przykład z chorobą lub śmiercią. Kiedy po ciężkiej chorobie zmarł tata Lacey, babcia pomogła jej to przetrwać. Lacey wspomina: „Przywiązałyśmy się do siebie jeszcze bardziej niż przedtem”.

 Wyjątkowa więź miłości

Poza tym twoje stosunki z dziadkami mogą być wolne od napięć, do których przeważnie dochodzi między młodymi ludźmi a ich rodzicami. Dlaczego? Chociażby dlatego, że dziadkowie często cieszą się wyjątkową więzią z wnukami. Biblia podaje: „Ludzie starzy są dumni ze swych wnuków” (Przysłów 17:6 Today’s English Version).

Pamiętaj też, że to rodzice, a nie dziadkowie, ponoszą ogromną odpowiedzialność za wychowywanie ciebie, ‛karcenie i ukierunkowywanie twojego umysłu zgodnie z myślami Jehowy’ (Efezjan 6:4). Dziadkowie nie mają tak trudnego zadania, mogą więc być mniej skłonni do korygowania niż rodzice. Zazwyczaj też nie są obciążeni obowiązkami i codzienną troską o rodzinę. Ponieważ są raczej wolni od takich stresów, mogą szybciej zareagować na twoje potrzeby albo poświęcić ci czas. Siedemnastoletni Tom wspomina o zainteresowaniu okazywanym mu przez dziadków. Przesyłali mu „drobne upominki za dobre oceny w szkole” i opłacali nawet lekcje gry na pianinie.

Oczywiście, nie wszystkich dziadków stać na takie prezenty, mogą jednak poświęcić ci uwagę, udzielając zachęt i pochwał albo wysłuchując cię od czasu do czasu. Może to wytworzyć między wami silne więzi przyjaźni. Damaris tak powiedziała o swojej babci: „Sprawia, że czuję się przy niej swobodnie, w każdej chwili mogę pójść i z nią porozmawiać, ponieważ zawsze jest gotowa mnie wysłuchać — nawet jeśli to, co mówię, nie brzmi rozsądnie”. Również młody Jônatas cieszy się, że może „otwarcie się wypowiadać i poruszać z dziadkami poważne tematy”.

Wymiana

Dziadkowie mogą ci ofiarować mądrość i miłość, ale sami również odnieśliby pożytek z twojej młodzieńczej energii i twego towarzystwa. W jaki sposób? Bez wątpienia masz sporo możliwości, aby wspierać swych dziadków. Często tracą oni siły fizyczne albo zmagają się z kłopotami zdrowotnymi. Na pewno podniósłbyś ich na duchu, gdybyś pomógł im w zakupach bądź pracach domowych.

Wielu dziadków owdowiało i czasami przytłacza ich samotność. Jeśli okażesz im zainteresowanie, możesz wiele zdziałać, żeby przezwyciężyli uczucie osamotnienia i zachowali radość życia. Będzie to jeden ze sposobów spełnienia biblijnego nakazu, by ‛oddawać swym dziadkom należne zadośćuczynienie, gdyż jest to miłe w oczach Bożych’ (1 Tymoteusza 5:4).

Przybliżenie się do dziadków bez wątpienia wzbogaci zarówno twoje, jak i ich życie! Może do tej pory nie byliście sobie bliscy. Teraz chciałbyś to zmienić, ale nie wiesz, od czego zacząć. Być może twoi dziadkowie mieszkają daleko albo wskutek rozwodu rodziców rozluźniły się łączące was więzi. W jednym z kolejnych artykułów z tej serii omówimy kilka praktycznych sugestii, jak sobie radzić w takich sytuacjach.

[Ilustracja na stronie 17]

Dziadkowie mogą być dobrymi słuchaczami oraz źródłem rad i wsparcia

[Ilustracja na stronie 18]

Pomagaj swoim dziadkom