Choroby zakaźne — zabójcze, lecz można im zapobiec

PIERWSZE strony gazet często donoszą o niszczycielskich trzęsieniach ziemi i katastrofalnych powodziach, rzadko natomiast uwagę mediów przykuwa ciche szerzenie się chorób zakaźnych. Jak jednak podano w oświadczeniu prasowym Ligi Stowarzyszeń Czerwonego Krzyża i Czerwonego Półksiężyca z czerwca 2000 roku, „liczba ofiar chorób zakaźnych (takich jak AIDS, malaria, infekcje dróg oddechowych i biegunka) 160 razy przekroczyła liczbę osób, które poniosły śmierć w ubiegłorocznych klęskach żywiołowych. (...) I sytuacja ciągle się pogarsza”.

Podaje się dwie główne przyczyny takiego stanu rzeczy. Jedną z nich jest ciągłe rozprzestrzenianie się AIDS, co godzina zabijającego 300 osób. AIDS „to już nie choroba, to katastrofa” — powiedział Peter Walker, kierujący we wspomnianej lidze działem od spraw klęsk żywiołowych. „Ta powszechna choroba zabija ludzi w wieku produkcyjnym i rujnuje gospodarkę”. Inny powód to pogorszenie się jakości publicznej opieki zdrowotnej, prowadzące do gwałtownego rozprzestrzeniania się już niemal zapomnianych chorób, takich jak gruźlica, kiła i malaria. Na przykład w jednym z krajów azjatyckich notuje się corocznie 40 000 zachorowań na gruźlicę. A w pewnym kraju wschodnioeuropejskim liczba zarażonych kiłą w ciągu ostatniego dziesięciolecia wzrosła 40-krotnie.

Jak na ironię, choroby zakaźne przybierające rozmiary katastrofy należą w gruncie rzeczy do zagrożeń, którym najłatwiej zapobiec. Wspomniany raport podaje, że „gdyby wydano 5 dolarów na osobę”, można by uratować większość z 13 milionów zmarłych na tego typu choroby w 1999 roku. Gdyby rządy na świecie zechciały dodatkowo przeznaczyć na opiekę zdrowotną zaledwie 5 dolarów na osobę — czyli w sumie 30 miliardów dolarów — iluż niepotrzebnym zgonom można by zapobiec!

Choć są to spore kwoty, bledną w porównaniu z innymi wydatkami. Na przykład w jednym z ostatnich lat na zbrojenia przeznaczono na świecie 864 miliardy dolarów, czyli 144 dolary na osobę. Zauważ, jak wiele środków pochłaniają przygotowania do wojny w porównaniu z wydatkami na zapobieganie chorobom! Być może powstrzymanie fali chorób zakaźnych leży poza zasięgiem możliwości człowieka nie tyle z powodu braku funduszy, ile z głębszych przyczyn. Otóż rządy ludzkie nie potrafią ustalić właściwej hierarchii wartości.

[Prawa własności do ilustracji, strona 31]

Zdjęcie rentgenowskie: New Jersey Medical School — National Tuberculosis Center

Zdjęcie kaszlącego mężczyzny: WHO/Thierry Falise