Obserwujemy świat

Tajwan — amnestia dla więźniów sumienia

„Prezydent Tajwanu Czen Szui-bian ułaskawił 21 skazanych. Dziewiętnastu z nich było więźniami sumienia pozbawionymi wolności za odmowę pełnienia służby wojskowej” — napisano w dzienniku China Post. Gazeta poinformowała, że „ułaskawienie wejdzie w życie w czasie Międzynarodowego Dnia Praw Człowieka [10 grudnia 2000]. Wiąże się ono z oczyszczeniem z zarzutów 19 Świadków Jehowy skazanych za religijnie umotywowaną odmowę pełnienia obowiązkowej służby wojskowej”. Czternastu z nich już wcześniej zwolniono warunkowo. Była to pierwsza tego typu amnestia od dziesięciu lat. Adwokat Nigel Li z kancelarii zajmującej się tą sprawą dodał: „Jestem poruszony postawą Świadków i ich pokojową misją. Opowiadając się za pokojem, dają dowód wierności wzniosłym zasadom ogólnoludzkim, a to zasługuje na szczególny szacunek”.

W USA przybywa ciężarnych nastolatek

„Stany Zjednoczone są w czołówce krajów rozwiniętych, jeśli chodzi o liczbę nastoletnich dziewcząt w ciąży” — czytamy w czasopiśmie U.S.News & World Report. Jak się ocenia, co roku w ciążę zachodzi milion Amerykanek poniżej 20 roku życia, a 25 procent z nich będzie miało drugie dziecko w ciągu dwóch lat od urodzenia pierwszego. Dane statystyczne zebrane w roku 1997 wskazują, że najwięcej nieletnich matek jest w Missisipi (20 procent), zaś w Massachusetts było ich najmniej (7,2 procent). Największy odsetek ciąż u nastolatek jest odnotowywany w tak zwanym pasie biblijnym (Bible Belt) na południu Stanów Zjednoczonych.

Uniwersalny nopal — czy pomoże diabetykom?

Wiele osób uważa nopal za zwykły, dziko rosnący kaktus. Tymczasem, jak informuje gazeta The News, wydawana w stolicy Meksyku, nopal może pomagać chorym na cukrzycę. Naukowcy odkryli, że potrawy, do których dodano mąkę z nopalu, nie szkodzą cukrzykom. Jak wyjaśnia Ángel Arturo Carreño, koordynator zespołu badawczego zajmującego się tą sprawą, mąka z nopalu ułatwia wydalenie pewnych ilości cukru z organizmu.

Chmura zanieczyszczeń nad Oceanem Indyjskim

Nad wielkimi połaciami północnej części Oceanu Indyjskiego utrzymuje się wyjątkowo wysoki poziom zanieczyszczenia atmosfery — podaje magazyn internetowy MorgenWelt Nachrichten. Naukowcy z sześciu krajów odkryli, że suchy monsun zimowy niesie nad Ocean Indyjski sadzę, popiół lotny, mikroorganizmy, pyły, a także związki azotu i siarki znad południowej i południowo-wschodniej Azji. Od stycznia do marca 1999 roku chmura zanieczyszczeń o niemal trzykilometrowej wysokości unosiła się nad obszarem prawie 10 milionów kilometrów kwadratowych — większym od terytorium Kanady. „Według naukowców skutki niszczenia środowiska w Azji (także zanieczyszczania atmosfery) będą odczuwalne zarówno na tym kontynencie, jak i na całym świecie” — konkluduje wspomniany magazyn.

Przewidywana długość życia

Futurolodzy mają nadzieję, że przeciętna długość życia wzrośnie do 100 lat, a tymczasem trudno jest przekroczyć granicę 80 lat. Według kanadyjskiej gazety The Globe and Mail specjaliści twierdzą, że „nie należy się spodziewać przełomu, dopóki naukowcy zajmujący się biomedycyną nie znajdą taniego i powszechnie dostępnego sposobu na opóźnienie procesu starzenia. W przeciwnym razie przeciętna długość życia nie wzrośnie, bez względu na to, jak racjonalny tryb życia obierzemy, ile witamin połkniemy i jakie kuracje hormonalne będziemy stosować”. Jeśli chodzi o spodziewaną długość życia mieszkańców, w ubiegłym roku na liście obejmującej 191 krajów Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) umieściła Kanadę na dwunastym miejscu. Statystyczny mężczyzna w tym kraju może oczekiwać, że przeżyje bez poważniejszej choroby 70 lat, kobieta zaś 74. Ten sam raport podaje, że przeciętny mieszkaniec Japonii, pierwszej w tym zestawieniu, może przeżyć 75 lat bez poważnych dolegliwości.

 Cmentarzysko olbrzymich małży

W pobliżu peruwiańskiej miejscowości Acostambo, na wysokości 3750 metrów n.p.m., odnaleziono ponad 500 skamieniałych mięczaków z gatunku Plagiostoma giganteum. Niektóre z nich mają ponad 3 metry obwodu i ważą prawie 300 kilogramów — podała ukazująca się w Limie gazeta El Comercio. Paleontolog Arturo Vildozola odkrył je zaledwie kilka metrów od drogi łączącej miasta Pampas i Colcabamba. Najwidoczniej nikt przed nim nie zwrócił na nie uwagi, choć leżały na ziemi od wielu lat. Znalezisko to zdaje się potwierdzać, że w dalekiej przeszłości Andy pokrywał ocean.

Maltretowanie osób w podeszłym wieku

„Rodzinne spory majątkowe coraz częściej są powodem używania przemocy wobec ludzi starych” — podano w brazylijskiej gazecie O Estado de S. Paulo. Z analizy skarg, które w latach 1991-1998 napłynęły do policji w São Paulo, wynika, że krewni — dzieci, wnuki oraz ich partnerzy małżeńscy i inne osoby — są sprawcami 47 procent wypadków takiego znęcania się. „Rodzina potrafi uciec się do przemocy fizycznej i maltretowania psychicznego, żeby zmusić starszego krewnego do oddania mienia lub rozdzielenia majątku jeszcze za życia” — mówi prokurator João Estêvão da Silva. Kierując się motywami finansowymi, rodziny bezdusznie pozostawiają starszych ludzi w szpitalach i przytułkach. Pan Silva wyjaśnia: „Z powodu ubóstwa starsze osoby stają się ciężarem, a to prowadzi do napięć w rodzinie”.

Zapach nowego samochodu

Z materiałów służących do wykańczania wnętrz mogą się wydzielać szkodliwe chemikalia. Bywają one przyczyną dolegliwości znanych w Japonii jako „syndrom chorych budynków”. Także w nowych samochodach jest dużo toksycznych substancji — informuje dziennik The Daily Yomiuri. Naukowcy pracujący w Instytucie Zdrowia Publicznego Prefektury Osaka odkryli, że stężenie szkodliwych substancji w jednym z nowych samochodów było aż 34 razy wyższe od normy ustalonej dla budownictwa przez japońskie Ministerstwo Zdrowia. Nawet po roku używania samochodu ilość związków chemicznych wciąż była zbyt duża. Iwao Uchiyama z instytutu zajmującego się zdrowiem publicznym powiedział: „Jeżeli dłuższy czas przebywa się w zamkniętym samochodzie, warto zachować pewne środki ostrożności”. Jakie? „Na przykład zapewnić stały dostęp świeżego powietrza z zewnątrz. Łatwiej przecież wywietrzyć samochód niż dom”.

„‚Przeludnienie’ — wiele hałasu o nic?”

„Choć trudno w to uwierzyć, cała ludzkość mogłaby zamieszkać na obszarze amerykańskiego stanu Teksas” — podaje magazyn Vitality. Artykuł informuje, że według ocen ONZ na świecie żyje około 6 miliardów ludzi. Powierzchnia Teksasu wynosi jakieś 680 000 kilometrów kwadratowych. Na jedną osobę przypadałoby więc ponad 110 metrów kwadratowych. „Zgodnie z tymi wyliczeniami pięcioosobowa rodzina miałaby do dyspozycji ponad 565 metrów kwadratowych. Nawet w Teksasie, gdzie ludzie są przyzwyczajeni do sporych posiadłości, taka powierzchnia wystarczyłaby na duży, wygodny dom” — napisano dalej w Vitality. „Pozostałe tereny na ziemi byłyby niezamieszkane i można by je wykorzystać na działalność przemysłową, oświatową, rozrywkową oraz cele rolnicze”.

Czy czekolada jest zdrowa?

Jak informuje japońska gazeta Nihon Keizai Shimbun, niektórzy twierdzą, że jedzenie czekolady sprzyja zdrowiu. Dlaczego? Ponieważ czekolada zawiera odkryte ostatnio w kakao polifenole, które pomagają zahamować rozwój miażdżycy i raka. Panuje też opinia, że czekolada skutecznie wzmacnia system odpornościowy i łagodzi stres. Profesor Hiroshige Itakura z Uniwersytetu Chrześcijańskiego w prefekturze Ibaraki napisał: „Najlepsza jest czekolada dobrej jakości, zawierająca dużo ziarna kakaowca i tłuszczu kakaowego, a bardzo mało cukru”. Jednakże, jak podkreślił profesor Itakura, prawidłowa dieta musi również zawierać „zielone i żółte warzywa oraz potrawy bogate w białka i różnego rodzaju pożyteczne dla organizmu polifenole”.