Obserwujemy świat

Kuszenie dzieci niezdrowym jedzeniem

Jak podano na łamach tokijskiej gazety IHT Asahi Shimbun, coraz więcej dietetyków oskarża firmy produkujące żywność typu fast-food o wszczęcie „‚wojny błyskawicznej’, która wypacza zwyczaje żywieniowe dzieci i prowadzi do otyłości”. W artykule napisano, że „telewizja wciąż najskuteczniej kusi dzieci do kupowania”, ale oprócz tego producenci żywności „wykorzystują każdą możliwość, by nazwy ich produktów trafiły przed oczy najmłodszych”. Filmy, gry, strony internetowe, książki do arytmetyki oraz ogromny wybór lalek i zabawek — wszystko reklamuje jakieś artykuły spożywcze. Dlaczego adresatami reklam są dzieci? „To największy rynek” — uważa specjalista w dziedzinie marketingu profesor James McNeal z Texas A&M University. Jednakże profesor Walter Willet z Harvard School of Public Health przyznaje: „Znakomita większość tego, co się sprzedaje, to niezdrowa żywność. Jak często widzicie reklamy owoców i warzyw?”

 Czy butelki na wodę są bezpieczne

Badania przeprowadzone na kanadyjskim Uniwersytecie w Calgary wykazały, że „w butelkach na wodę, których nie umyto przed ponownym napełnieniem, jest alarmująco dużo bakterii” — donosi czasopismo Better Homes & Gardens. Z analizy tej wynikało, że w przeszło 13 procentach butelek używanych przez uczniów szkół podstawowych ilość bakterii przekraczała bezpieczny poziom. Znaleziono w nich nawet bakterie kałowe — prawdopodobnie dostały się tam na skutek niedokładnego mycia rąk przez uczniów. Pewna badaczka radzi regularnie myć butelki gorącą wodą ze środkiem myjącym i przed każdym napełnieniem pozostawić je do całkowitego wyschnięcia.

Lekcje muzyki a pamięć

Niedawne badania potwierdziły, że „dzieci, które chodzą na lekcje muzyki, mają o wiele lepszą pamięć oraz większy zasób słów niż te, które nie pobierają takich lekcji” — informuje kanadyjska gazeta The Globe and Mail. Zdaniem dr Agnes Chan z Uniwersytetu w Hongkongu uczenie się muzyki stymuluje aktywność lewej półkuli mózgowej, dzięki czemu cały mózg sprawniej funkcjonuje i osiąga lepsze wyniki w innych dziedzinach, takich jak rozwijanie zdolności językowych. Wśród 90 uczniów w wieku od 6 do 15 lat przeprowadzono testy sprawdzające pamięć wzrokową oraz umiejętność przyswajania słów. Ci, którzy uczyli się muzyki, zapamiętywali ich o wiele więcej niż pozostali. A im dłużej kontynuowali naukę, tym łatwiej wzbogacali swe słownictwo. „To jak ćwiczenia uzupełniające dla mózgu” — powiedziała dr Chan. Jej zdaniem tym, którzy chodzą na lekcje muzyki, „prawdopodobnie łatwiej będzie przyswajać sobie wiedzę w szkole”.

Ile jest gwiazd

W londyńskiej gazecie The Daily Telegraph czytamy: „Astronomom udało się obliczyć, że z Ziemi za pomocą teleskopu widać 70 tysięcy milionów milionów milionów gwiazd (7 z 22 zerami)”. Naukowcy z Ameryki, Australii i Szkocji „policzyli wszystkie galaktyki znajdujące się w małym wycinku wszechświata niedaleko Ziemi” i oszacowali liczbę gwiazd w każdej z nich. Na tej podstawie ustalili, ile jest gwiazd w pozostałej części nieba. „Nie jest to całkowita liczba gwiazd we wszechświecie, ale właśnie tyle można dostrzec przez teleskopy” — powiedział kierujący badaniami dr Simon Driver z Australii. „Nawet profesjonalistę, przyzwyczajonego do astronomicznie wielkich liczb, przyprawia to o zawrót głowy”. Z miejsc, gdzie nie ma świateł, gołym okiem widać tylko kilka tysięcy gwiazd, a z dużego miasta zaledwie 100.

Niskie ciśnienie w oponach

„Na 17 śmiertelnych wypadków drogowych 1 jest bezpośrednio związany ze stanem opon” — poinformowano we francuskim czasopiśmie Valeurs actuelles. Badania przeprowadzone przez firmę Michelin, produkującą opony, wykazały, że „w 2002 roku na trzy pojazdy dwa miały zawsze za małe ciśnienie przynajmniej w jednej oponie”. Jak powiedział Pierre Menendes, reprezentujący tę firmę, „kierowcy błędnie uważają, że zbyt duże ciśnienie w oponach może spowodować ich pęknięcie i że jest bardziej niebezpieczne niż małe. A jest zupełnie odwrotnie”. Gdy ciśnienie spadnie poniżej normy, wydłuża się droga hamowania, samochód traci przyczepność na łukach, a „gwałtowny manewr kierownicą może doprowadzić do utraty kontroli nad pojazdem” — ostrzeżono we wspomnianym raporcie. Co więcej, gdy ciśnienie się zmniejszy, opona zmienia kształt. To z kolei powoduje przegrzewanie się jej i nieraz dochodzi do nagłego uszkodzenia.

Francuzi coraz mniej religijni

Jak zauważa dziennik Le Monde, we Francji „praktykowanie religii staje się coraz mniej popularne”. Chociaż 73 procent mieszkańców tego kraju deklaruje przynależność do jakiejś religii, zaledwie 24 procent uznaje, że istnienie Boga jest „pewne”, 34 procent — że „prawdopodobne”, 19 procent — „mało prawdopodobne”, a 22 procent — „niemożliwe”. Tylko 12 procent respondentów chodzi na nabożeństwo przynajmniej raz w tygodniu, a 25 procent modli się „codziennie” lub „często”. Socjolog Régis Debray jest zdania, że ludzie coraz rzadziej należą do jakiejś religii ze względu na przekonania, a częściej dla zwykłej formalności. „Religia staje się kartą identyfikacyjną” — podsumował.

Trąbki z muszli

„Starodawne peruwiańskie trąbki wykonane z muszli skrzydelnika były prawdopodobnie używane do wysyłania sygnałów na duże odległości” — czytamy w czasopiśmie New Scientist. Naukowcy znaleźli w Peru 20 takich ozdobnych trąbek ze specjalnie uformowanymi ustnikami. Natężenie dźwięku tego instrumentu wyniosło w laboratorium 111 decybeli, co jest porównywalne do natężenia hałasu powodowanego przez kafar (urządzenie do wbijania pali). Jak informuje wspomniane czasopismo, „w ciszy andyjskich zboczy górskich przenikliwy dźwięk trąbek byłby słyszalny w odległości przynajmniej czterech kilometrów”.

Bezgotówkowe prezenty ślubne

Podczas tradycyjnych tureckich ślubów goście przystrajają pannę młodą biżuterią, a pana młodego — pieniędzmi. Ale podobnie jak w wielu innych państwach, również w Turcji coraz popularniejsze stają się karty kredytowe. Jak donosi gazeta Frankfurter Allgemeine Zeitung, niedawno na pewnym weselu w mieście Antalya młoda para miała przenośny czytnik kart kredytowych. Przyjaciele i krewni, przeciągając przez czytnik swoje karty, przelewali pieniądze na rachunek bankowy nowożeńców, po czym przyozdobili ich potwierdzeniami wpłat.

Ogrzewanie ula

Żeby przetrwać surową zimę, pszczoły miodne wytwarzają ciepło dzięki „szybkim i rytmicznym ruchom mięśni tułowia” — informuje gazeta Frankfurter Allgemeine Zeitung. Wnętrze ula nie jest jednak równomiernie ogrzewane. W samym środku ula średnia temperatura ciała pszczoły wynosi 30 stopni Celsjusza, a przy ścianach — 12 stopni lub nawet mniej. Naukowcy z austriackiego Uniwersytetu w Grazu odkryli, że pszczoły znajdujące się w środku ula ruszają się energiczniej niż te na obrzeżach. Dzięki takiemu systemowi owady zmniejszają straty ciepła, a co za tym idzie, zużywają mniej pokarmu. Pozostaje pytanie: skąd pszczoły znajdujące się w cieplutkim, przytulnym sercu ula wiedzą, że muszą wytworzyć więcej ciepła niż te, które są bliżej jego ścian?