Od naszego korespondenta z Meksyku

NATKNĄWSZY się w lesie na plaster ociekający miodem, zmęczony żołnierz izraelski zanurzył w nim swą laskę i trochę skosztował. Od razu „oczy mu rozbłysły” i nabrał sił (1 Samuela 14:25-30). Wspomniana relacja biblijna wskazuje na jedną z cennych właściwości miodu. Jest on źródłem szybko przyswajalnej energii, gdyż mniej więcej w 80 procentach składa się z węglowodanów. Co ciekawe, energia zawarta zaledwie w 30 gramach miodu teoretycznie pozwoliłaby pszczole oblecieć kulę ziemską!

Ale czy miód służy jedynie pożytkowi człowieka? O nie — to przecież podstawowy pokarm samych pszczół. Aby przetrwać zimę, średniej wielkości rój zjada 10 do 15 kilogramów miodu, ale w sprzyjających warunkach pszczoły mogą wyprodukować podczas jednego sezonu około 25 kilogramów tego słodkiego przysmaku. Z nadmiaru korzystają więc ludzie oraz takie zwierzęta jak niedźwiedzie i szopy pracze.

 Jak pszczoły wytwarzają miód? Najpierw zbierają z kwiatów nektar — wciągając go za pomocą ssawki, napełniają nim wole. Po powrocie do ula przekazują słodką ciecz innym pszczołom, które „przeżuwają” ją mniej więcej przez pół godziny, mieszając z enzymami z gruczołów gardzielowych. Potem roztwór ten rozmieszczają w sześciokątnych komórkach z wosku i wachlują skrzydełkami, by przyśpieszyć odparowanie wody. * Kiedy jej zawartość spadnie poniżej 18 procent, komórki te zostaną zasklepione cienkim woskowym wieczkiem. W taki sposób miód może być przechowywany praktycznie bez końca. W grobowcach faraonów znaleziono podobno miód, który doskonale nadawał się do jedzenia, choć miał już jakieś 3000 lat!

Lecznicze właściwości miodu

Miód jest nie tylko wspaniałym produktem odżywczym — prawdziwym magazynem witamin z grupy B, najróżniejszych składników mineralnych oraz przeciwutleniaczy — lecz także jednym z najstarszych znanych leków będących w ciągłym  użyciu. * May Berenbaum, doktor entomologii z Uniwersytetu Stanu Illinois, wyjaśnia: „Miód stosowano od stuleci na najróżniejsze problemy zdrowotne: rany, oparzenia, zaćmę, otarcia oraz owrzodzenia skóry”.

Serwis informacyjny CNN tak skomentował niedawny wzrost zainteresowania leczniczymi właściwościami miodu: „Kiedy podczas II wojny światowej do opatrywania ran zaczęto używać antybiotyków, miód popadł w niełaskę. Ale nowe badania oraz pojawienie się mnóstwa bakterii opornych na antybiotyki przywróciły owemu tradycyjnemu lekarstwu miejsce we współczesnej apteczce”. Wspomniane analizy dotyczyły na przykład leczenia oparzeń. Zauważono, że po zastosowaniu opatrunków na bazie miodu pacjenci szybciej wracali do zdrowia, mniej cierpieli, a rany lepiej się zabliźniały.

Z badań wynika, że miód działa podobnie jak antybiotyk dzięki enzymowi dodawanemu przez pszczoły do nektaru. Enzym ten uwalnia nadtlenek wodoru, który zabija szkodliwe bakterie. * Stwierdzono ponadto, że miód stosowany miejscowo łagodzi stan zapalny i przyśpiesza wzrost zdrowej tkanki. Jak więc przyznaje dr Peter Molan, biochemik z Nowej Zelandii, „miód zdobywa sobie coraz większe uznanie wśród lekarzy jako ceniona i skuteczna substancja lecznicza”. W Australii został nawet oficjalnie uznany za lekarstwo i wprowadzony na rynek jako środek do opatrywania ran.

Ile znasz produktów, które są równie pożywne i smaczne, a przy tym mają właściwości lecznicze? Nic dziwnego, że dawniej obowiązywały specjalne prawa służące ochronie pszczół i pszczelarzy! Niszczenie drzew albo uli, w których gnieździły się te owady, podlegało karze wysokiej grzywny, a nawet śmierci. Miód to doprawdy cenny podarunek, który przysparza chwały Stwórcy.

[Przypisy]

[Ramka i ilustracja na stronie 16]

Miód w kuchni

Miód jest słodszy niż cukier. Jeżeli zatem chcesz użyć miodu, weź porcję o połowę lub o jedną czwartą mniejszą niż podana w przepisie ilość cukru. Poza tym pamiętaj, że jakieś 18 procent miodu stanowi woda, należy więc odpowiednio zmniejszyć ilość płynów. Jeśli zamierzasz coś piec, a wśród składników nie ma żadnych płynów, na 200 mililitrów miodu dodaj dwie łyżki stołowe mąki i dodatkowo pół łyżeczki sody oczyszczonej (lub odpowiednią ilość proszku do pieczenia). Zmniejsz też temperaturę pieczenia o 15°C.

[Prawa własności]

National Honey Board

[Ilustracja na stronie 16]

Pszczoła szukająca nektaru

[Ilustracja na stronach 16, 17]

Plaster miodu

[Ilustracja na stronie 17]

Pszczoły w ulu

[Ilustracja na stronie 17]

Pszczelarz ogląda ramkę z ula