OD NASZEGO KORESPONDENTA Z HAWAJÓW

JAKIE skojarzenia nasuwają się nam, gdy mowa o Hawajach? Białe piaszczyste plaże, kryształowe wody, kołyszące się palmy kokosowe i ciepłe noce na werandach lanais przy świetle romantycznych pochodni tiki? Dodajmy do tego hawajskie przyjęcie luau, na którym podaje się świeże ananasy, potrawę z kolokazji, sałatkę z łososia lomilomi i oczywiście prosię kalua. Czego jeszcze można by pragnąć?

Otóż atrakcje dostępne na wyspie Hawaii wcale się na tym nie kończą! Warto zauważyć, że zwana jest ona także Big Island — „Wielką Wyspą” — i w pełni na tę nazwę zasługuje, gdyż jest większa od wszystkich pozostałych wysp archipelagu razem wziętych (największe to Maui, Oahu i Kauai). Jej powierzchnia wynosi 10 432 kilometry kwadratowe i stale rośnie. Wrócimy do tego jeszcze w dalszej części artykułu.

Położenie i klimat

Będąc wyspą wysuniętą najdalej na południe w archipelagu, Hawaii ma klimat łagodny. Na wybrzeżach, gdzie jest największy ruch turystyczny, średnia temperatura w ciągu dnia wynosi od 30 stopni latem (od maja do października) do 20 stopni zimą (od listopada do kwietnia); nocą temperatura spada zazwyczaj do 15—18 stopni. W regionie Kona (po zawietrznej stronie wyspy) jest więcej dni słonecznych, natomiast w okolicach miasta Hilo (po stronie nawietrznej) znacznie częściej pada deszcz.

Klimat tropikalny i urodzajne gleby wulkaniczne sprzyjają uprawie rozmaitych owoców i warzyw. Nie brak tu smacznych owoców egzotycznych, takich jak mango, papaje oraz liczi (śliwki chińskie), a także pięknych kwiatów, między innymi storczyków czy anturiów. Spory obszar wyspy porastają plantacje orzechów makadamiowych i kawy. Uprawiana tu kawa Kona jest znana w całym świecie. Rokrocznie handlowcy z wielu krajów zjeżdżają na Hawaii, żeby podczas Festiwalu Kawy Kona popróbować tego rarytasu i złożyć zamówienia.

Zróżnicowany klimat wyspy sprawia, iż szata roślinna jest bardzo niejednolita. Występują tu i wilgotne lasy tropikalne, i tundra, i pustynie. Lasy tropikalne porastają wschodnią część wyspy, obficie zraszaną deszczem. Jest to siedlisko drzewiastych paproci, licznych gatunków dzikich storczyków i mnóstwa egzotycznych ptaków. Średnie roczne opady wahają się od 250 milimetrów w regionie Kona-Kohala do 2500 milimetrów lub więcej w okolicach Hilo.

Kilauea — wulkan czynny, ale raczej niegroźny

Na wyspie jest pięć wulkanów: Mauna Loa, Mauna Kea, Kilauea, Kohala i Hualalai. Nazwa Kilauea znaczy „obficie plujący”. Jedna ze spektakularnych erupcji tego wulkanu nastąpiła  w roku 1979. Od roku 1983 w zasadzie niemal bez przerwy trwa wypływ rozgrzanej do czerwoności lawy. Zniszczyła ona trzy nadbrzeżne miasteczka i utworzyła wiele hektarów nowego lądu.

Gdy potok lawy z przeraźliwym sykiem i łoskotem wpływa do oceanu, tworzą się gigantyczne pióropusze pary wodnej i dymu oraz chmury. Powstają też nowe plaże, pokryte czarnym piaskiem. Do wulkanu Kilauea zwykle można się bezpiecznie zbliżyć, dlatego zdobył sobie renomę jedynego na świecie „wulkanu dla zmotoryzowanych”.

Najwyższym szczytem wyspy jest Mauna Kea, drzemiący wulkan o wysokości 4205 metrów. Drugi pod względem wysokości, Mauna Loa, ma niewiele mniej: 4169 metrów. Gdyby jednak uwzględnić podwodną część wulkanu Mauna Kea, to jego wysokość od podstawy wynosi około 10 kilometrów; jest on zatem najwyższą górą świata. A Mauna Loa ma największą ze wszystkich gór objętość, bo aż 40 000 kilometrów sześciennych.

Liczne atrakcje

Zimą stoki wulkanu Mauna Kea pokrywają się śniegiem — zgodnie z nazwą, gdyż Mauna Kea znaczy „biała góra”. Śnieg przyciąga narciarzy, chociaż zjazdy po skalistych zboczach wulkanu są niebezpieczne. Na szczycie znajduje się Obserwatorium Mauna Kea, które dysponuje najważniejszym na świecie zbiorem 13 potężnych teleskopów, należących do 11 państw.

Na wybrzeżach Hawaii można korzystać z różnych form rekreacji. Sporty wodne uprawiane są tu przez cały rok, ponieważ wysoka temperatura powietrza i oceanu utrzymuje się również zimą. Plaże są rozmaite: oprócz pokrytych białym piaskiem — wzdłuż których rozlokowały się miejscowości wypoczynkowe — istnieją mniej dostępne odcinki wybrzeża, gdzie można dojść tylko szlakiem turystycznym lub dojechać samochodem z napędem na cztery koła.

Wielkość wyspy Hawaii, jej położenie, klimat i warunki naturalne to niektóre z czynników sprawiających, że ma ona naprawdę dużo do zaoferowania. Warto się o tym osobiście przekonać i poznać jej mieszkańców: przyjaznych i uczynnych, słynących z wylewnej gościnności.

[Mapa na stronie 16]

[Patrz publikacja]

NIHAU

KAUAI

OAHU

HONOLULU

MOLOKAI

MAUI

LANAI

KAHOOLAWE

HAWAII

Hilo

Kohala

Mauna Kea

Hualalai

Mauna Loa

Kilauea

[Ilustracja na stronach 16, 17]

W oddali Mauna Kea

[Prawa własności do ilustracji, strona 17]

U.S. Geological Survey/​Photo by T.J. Takahashi