„PIENIĄDZ jest korzeniem wszelkiego zła”. Niekiedy uważa się, że powiedzenie to pochodzi z Biblii. Tymczasem Księga ta mówi, że „korzeniem wszelkiego zła jest miłość pieniędzy” (1 Tymoteusza 6:10, Biblia warszawska, kursywa nasza). Niektórzy naprawdę kochają pieniądze i bez reszty poświęcają się ich gromadzeniu, a nawet stają się ich niewolnikami, przez co ściągają na siebie poważne kłopoty. Jednak gdy środkami materialnymi gospodaruje się właściwie, okazują się one pożytecznym narzędziem. Biblia przyznaje, że „pieniądze rozwiązują wiele problemów” (Kaznodziei 10:19, Holy Bible — Easy-to-Read Version).

Pismo Święte nie jest co prawda podręcznikiem z zakresu zarządzania finansami, ale zawiera praktyczne wskazówki pomocne w mądrym gospodarowaniu pieniędzmi. Poniżej omówimy pięć zasad powszechnie zalecanych przez współczesnych doradców finansowych, a zgodnych z tym, co już dawno temu napisano w Biblii.

Oszczędzaj. Jak wynika z Biblii, starożytni Izraelici byli uczeni oszczędzania. Każdego roku mieli odkładać dziesięcinę, którą przeznaczali wyłącznie na pokrycie kosztów uczestnictwa w świętach obchodzonych przez cały naród (Powtórzonego Prawa 14:22-27). Podobnie apostoł Paweł zachęcał pierwszych chrześcijan, by co tydzień odkładali trochę pieniędzy na wsparcie współwyznawców będących w potrzebie (1 Koryntian 16:1, 2). Większość ekspertów finansowych zachęca do oszczędzania. Potraktuj to priorytetowo. Zaraz po otrzymaniu wypłaty mógłbyś przelewać ustaloną kwotę na rachunek oszczędnościowy w banku lub odkładać te pieniądze w innym bezpiecznym miejscu. Łatwiej ci będzie wtedy oprzeć się pokusie, by je od razu wydać.

Ułóż budżet. To naprawdę praktyczny sposób planowania, kontrolowania i ograniczenia wydatków. Dobrze ułożony budżet pomoże ci zorientować się, na co rozchodzą się pieniądze, a także znajdować środki na planowane wydatki. Pamiętaj, ile wynoszą twoje dochody, i wydawaj mniej, niż zarabiasz. Naucz się odróżniać potrzeby od zachcianek. Podobnych wskazówek udzielił Jezus, gdy zachęcał swoich słuchaczy, by zanim zaangażują się w jakieś  przedsięwzięcie, najpierw ‛obliczyli koszty’ (Łukasza 14:28). Biblia przestrzega przed zaciąganiem niepotrzebnych długów (Przysłów 22:7).

Planuj. Wnikliwie przemyśl swoje przyszłe potrzeby. Na przykład jeśli zamierzasz kupić dom lub mieszkanie, rozsądnym posunięciem może być wzięcie korzystnie oprocentowanego kredytu hipotecznego. Mężczyzna będący głową rodziny może dojść do wniosku, że dla dobra najbliższych powinien ubezpieczyć się na wypadek śmierci, choroby czy inwalidztwa. Uwzględnianie przyszłych potrzeb może się też wiązać z poczynieniem określonych kroków z myślą o emeryturze. Księga Przysłów 21:5 przypomina, że „plany pilnego z całą pewnością przynoszą korzyść”.

Ucz się. Inwestuj w siebie — zdobywaj nowe umiejętności i dbaj o zdrowie fizyczne i emocjonalne. Takie inwestycje na pewno się zwrócą. Przez całe życie pielęgnuj nawyk uczenia się. Biblia przypisuje ogromne znaczenie „praktycznej mądrości i zdolności myślenia” i zachęca, byśmy ciągle ich nabywali (Przysłów 3:21, 22; Kaznodziei 10:10).

Zachowuj równowagę. Miej właściwy stosunek do pieniędzy. Jak wynika z licznych sondaży, ci, którym bardziej zależy na ludziach niż na pieniądzach, są szczęśliwsi. Niestety, niektórzy pozwalają, by owładnęła nimi chciwość. Gdy już w wystarczającym stopniu zaspokoją swoje podstawowe potrzeby, rzucają się w pogoń za bogactwem. Ale jak wiele rzeczy oprócz jedzenia, ubrania i dachu nad głową tak naprawdę potrzebuje człowiek? Pisarz biblijny wspomniany na początku tego artykułu oznajmił: „Mając więc wyżywienie i odzież oraz schronienie, będziemy z tego zadowoleni” (1 Tymoteusza 6:8). Pielęgnowanie takiego nastawienia chroni przed miłością do pieniędzy i przed wynikającymi z tego problemami.

Miłość do pieniędzy pociąga za sobą wiele zgubnych skutków. Pieniądze mogą się stać twoim panem — jeśli do tego dopuścisz. Ale jeżeli będziesz rozsądnie nimi gospodarować, mogą dać pewną miarę niezależności, która pozwoli ci zabiegać o sprawy ważniejsze w życiu, takie jak bliska więź z rodziną, przyjaciółmi, a także z Bogiem. Niestety, w dzisiejszym świecie chyba nie sposób zupełnie uwolnić się od trosk finansowych. Czy pieniądze zawsze będą przysparzać zmartwień? Czy jest nadzieja na to, że kiedyś nastanie kres ubóstwa? Odpowiedzi znajdziesz w ostatnim artykule tej serii.