Jak byś określił swoje relacje z każdym z rodzeństwa?

․․․․․ Jesteśmy najlepszymi przyjaciółmi.

․․․․․ Zazwyczaj się dogadujemy.

․․․․․ Tolerujemy się.

․․․․․ Bez przerwy się kłócimy.

W NIEKTÓRYCH domach rodzeństwo jest ze sobą bardzo związane. Na przykład Magda, która ma 19 lat, mówi o swojej 16-letniej siostrze Oli: „To jedna z moich najlepszych przyjaciółek” *. A 17-letnia Karolina o swoim starszym o trzy lata bracie Eryku opowiada: „Świetnie się dogadujemy. Nigdy się nie kłócimy”.

Z drugiej strony wielu młodych żyje ze swoim rodzeństwem tak jak Laura i Marta. „O wszystko drzemy koty”, przyznaje Laura, „nawet gdy chodzi o jakąś głupotę”. A może znajomo brzmi ci wypowiedź 12-letniej Ali, która o swoim 14-letnim bracie Danielu mówi: „Działa mi na nerwy! Wpada do mojego pokoju i bez pytania ‚pożycza’ różne rzeczy. Zachowuje się jak dzieciak!”.

Czy również ciebie brat lub siostra doprowadza do pasji? Oczywiście to rodzice odpowiadają za utrzymanie w domu spokoju. Jednak wcześniej czy później musisz się nauczyć żyć z innymi w zgodzie. Takich umiejętności możesz nabyć w rodzinnym domu.

Pomyśl o nieporozumieniach z rodzeństwem. O co się najczęściej kłócicie? Spójrz na poniższą listę i zaznacz, jakie zachowanie brata lub siostry wyprowadza cię z równowagi.

□ Rzeczy osobiste: „Pożycza” moje rzeczy bez pytania.

□ Irytujący charakter: Postępuje egoistycznie lub bezmyślnie; próbuje mną dyrygować.

□ Prywatność: Wchodzi do mojego pokoju bez pukania lub — nie pytając o zgodę — czyta moje mejle albo SMS-y.

□ Inne: ․․․․․

Jeśli brat czy siostra ciągle cię denerwuje — narzucając swoje zdanie lub wchodząc z butami w twoje życie — trudno jest nie mieć pretensji. Ale przysłowie biblijne ostrzega: „Uciskanie nosa wywołuje krwawienie, wyciskanie zaś gniewu powoduje kłótnię” (Przysłów 30:33). Podobnie jak uraz nosa może wywołać krwawienie, tak uraza żywiona w sercu może wyzwolić gwałtowne emocje. A to tylko pogorszy sytuację (Przysłów 26:21). Jak więc nie dopuścić, żeby zadrażnienie przerodziło się w zażartą  kłótnię? Przede wszystkim trzeba ustalić, co naprawdę leży u podłoża problemu.

Nie ma skutku bez przyczyny

Konflikty między rodzeństwem są jak pryszcze. Brzydka krosta na twarzy świadczy o stanie zapalnym pod naskórkiem. Podobnie brzydkie spięcie między rodzeństwem często jest symptomem głębszego problemu.

Chcąc się pozbyć pryszczy, niektórzy po prostu je wyciskają. Niestety, usuwa to jedynie objawy, a ponadto może pozostawić blizny i nasilić stan zapalny. Znacznie lepiej jest zaradzić przyczynie i zapobiec powstawaniu nowych wykwitów. Tak samo w relacjach z rodzeństwem — staraj się wniknąć w istotę problemu, zamiast koncentrować się na epizodzie. Łatwiej ci będzie wtedy pamiętać o spostrzeżeniu mądrego króla Salomona: „Wnikliwość człowieka powściąga jego gniew” (Przysłów 19:11).

Przypomnij sobie, co Ala powiedziała o swoim bracie Danielu: „Wpada do mojego pokoju i bez pytania ‚pożycza’ różne rzeczy”. To jest skutek. A w czym tkwi przyczyna? Prawdopodobnie wszystko sprowadza się do okazywania sobie wzajemnego szacunku *.

Ala mogłaby załatwić sprawę, zabraniając Danielowi wchodzić do jej pokoju i ruszać jej rzeczy. Ale takie rozwiązanie byłoby jedynie powierzchownym potraktowaniem problemu i zapewne jeszcze zaostrzyłoby konflikt między rodzeństwem. Gdyby jednak Ala zdołała przekonać brata, żeby szanował jej prywatność i własność, ich relacje niewątpliwie by się poprawiły.

Sztuka rozwiązywania i unikania konfliktów

Oczywiście samo rozpoznanie przyczyny konfliktów z rodzeństwem to za mało. Co  możesz zrobić, żeby załatwić sprawę na dobre? Skorzystaj z sześciu podanych tu wskazówek.

1. Zaproponuj ustalenie podstawowych zasad. Król Salomon napisał: „Plany zostają zniweczone, gdzie nie ma poufnej rozmowy” (Przysłów 15:22). Jaką przyczynę nieporozumień z rodzeństwem wskazałeś na początku artykułu? Postarajcie się wspólnie ustalić zasady, które pozwolą rozwiązać tę drażliwą kwestię. Jeśli na przykład kłócicie się, bo jedno z was rusza rzeczy drugiego, pierwsza zasada mogłaby brzmieć: „Zanim weźmiesz coś mojego — zawsze pytaj”. Kolejną zasadę można by ująć tak: „Pamiętaj, że mam prawo odmówić”. Proponując te reguły, miejcie na uwadze słowa Jezusa: „Wszystko, co chcecie, żeby ludzie wam czynili, wy też im podobnie czyńcie” (Mateusza 7:12). Dzięki temu każde z was będzie w stanie sprostać wzajemnym oczekiwaniom. Następnie uzgodnijcie wasze propozycje z rodzicami (Efezjan 6:1).

2. Sam trzymaj się ustalonych zasad. Apostoł Paweł zapytał w jednym ze swych listów: „Ty zatem, który uczysz drugiego, nie uczysz samego siebie? Ty, który głosisz: ‚Nie kradnij’, kradniesz?” (Rzymian 2:21). Jaki płynie z tego wniosek? Załóżmy, że oczekujesz, by szanowano twoją prywatność. W takim razie sam musisz pukać, zanim wejdziesz do pokoju brata lub siostry, oraz pytać o zgodę na przeczytanie ich prywatnych mejli i SMS-ów.

3. Nie obrażaj się z byle powodu. Dlaczego jest to dobra rada? Ponieważ jak mówi przysłowie biblijne, „obraza spoczywa w zanadrzu głupców” (Kaznodziei 7:9). Jeśli o wszystko masz pretensje, zatruwasz sobie życie. Przecież jeszcze nieraz brat lub siostra podziała ci na nerwy. Zastanów się wtedy, czy kiedyś sam nie zachowałeś się podobnie (Mateusza 7:1-5). „Gdy miałam 13 lat”, opowiada Julia, „uważałam, że wszyscy muszą się liczyć z moim zdaniem. Moja młodsza siostra jest teraz na podobnym etapie. Staram się więc zbytnio nie irytować tym, co mówi”.

4. Wybaczaj i zapominaj. Poważne problemy trzeba omówić i rozwiązać. Ale czy musisz rozliczać brata lub siostrę z każdego najdrobniejszego błędu? Jehowie Bogu podoba się, gdy chętnie ‛przechodzisz do porządku nad występkiem’ (Przysłów 19:11). Dziewiętnastoletnia Ada mówi: „Z moją siostrą Rachelą zwykle dochodzimy do porozumienia. Nie mamy trudności z powiedzeniem ‚przepraszam’ i otwarcie wyjaśniamy sobie, co było przyczyną spięcia. Niekiedy muszę się po prostu przespać z problemem.  Na drugi dzień często jest po sprawie i nie ma do czego wracać”.

5. Skorzystaj z pomocy rodziców. Gdybyście w jakiejś ważnej sprawie nie potrafili dojść do zgody, rolę rozjemców mogą odegrać rodzice (Rzymian 14:19). Pamiętaj jednak, że jeśli umiesz samodzielnie rozwiązywać konflikty, świadczy to o prawdziwej dojrzałości.

6. Ceń zalety rodzeństwa. Twoje rodzeństwo na pewno ma jakieś cechy, które podziwiasz. Zapisz po jednej zalecie przy każdym imieniu.

imię zaleta

․․․․․ ․․․․․

Nie skupiaj się na wytykaniu wad. Szukaj raczej sposobności, by brata lub siostrę za coś pochwalić (Psalm 130:3; Przysłów 15:23).

Licz się z realiami: Po wyprowadzce z domu nieraz będziesz mieć do czynienia ze współpracownikami lub innymi ludźmi, którzy cię zirytują nietaktownym, bezpardonowym czy egoistycznym zachowaniem. W rodzinie możesz się nauczyć, jak ze spokojem reagować w takich trudnych chwilach. Jeśli brat lub siostra ma niełatwy charakter, spróbuj dostrzec pozytywną stronę tej sytuacji: masz okazję rozwinąć cenne umiejętności.

Biblia przyznaje, że z innymi osobami może cię łączyć bliższa więź niż z bratem lub siostrą (Przysłów 18:24). Ale wasze wzajemne stosunki mogą się poprawić, jeśli uwzględnisz następującą radę: „Dalej znoście jedni drugich i wspaniałomyślnie przebaczajcie sobie nawzajem” — nawet „jeśli ktoś ma powód do uskarżania się na drugiego” (Kolosan 3:13). Dzięki takiemu podejściu zapewne będziesz się mniej złościł na rodzeństwo, a być może także rodzeństwo będzie się mniej złościć na ciebie.

Więcej artykułów z serii „Młodzi ludzie pytają” znajdziesz na stronie internetowej www.watchtower.org/ypp

[Przypisy]

ZASTANÓW SIĘ

● Dlaczego to takie ważne, by ustalić rzeczywistą przyczynę problemu?

● Nad zastosowaniem której z sześciu wskazówek z tego artykułu powinieneś szczególnie popracować?

[Ramka na stronie 27]

 USTAL, CO LEŻY U PODŁOŻA PROBLEMU

Czy chciałbyś lepiej rozpoznawać, co leży u podłoża konfliktów z rodzeństwem? Przeczytaj przypowieść Jezusa o synu, który wyprowadził się z domu i roztrwonił majątek (Łukasza 15:11-32).

Przeanalizuj dokładnie, jak starszy brat zareagował na powrót młodszego do domu. Potem odpowiedz na następujące pytania:

Co sprowokowało reakcję starszego brata?

Co według ciebie leżało u podłoża tego zajścia?

Jak ojciec próbował zażegnać konflikt?

Na co musiałby się zdobyć starszy brat, by rozwiązać ten problem?

A teraz pomyśl o ostatniej kłótni z bratem lub siostrą. Potem odpowiedz na pytania:

Co sprowokowało konflikt?

Co według ciebie mogło leżeć u podłoża tego zajścia?

Jaką zasadę moglibyście wspólnie ustalić, żeby na tle tej drażliwej kwestii nie dochodziło do dalszych konfliktów?

[Ramka i ilustracje na stronach 28, 29]

CO MÓWIĄ TWOI RÓWIEŚNICY

„Chciałabym, żeby przyjaźń z moimi siostrami była przyjaźnią na całe życie, więc powinnam o nią zabiegać już teraz”

„Wiele rzeczy robimy całą rodziną i dzięki temu zbliżamy się do siebie. Nie kłócimy się już tak często jak kiedyś”

„Pod pewnymi względami jesteśmy z siostrą jak ogień i woda. Ale nie zamieniłabym jej na nikogo innego — jest jedyna w swoim rodzaju”

„Moje najmilsze wspomnienia są związane z rodzeństwem. Każdy, kto ma rodzeństwo, powinien je cenić!”

[Ilustracje]

Tia

Bianca

Samantha

Marilyn

[Ilustracja na stronie 27]

Konflikty między rodzeństwem są jak pryszcze — nie wystarczy usunąć objawy, trzeba jeszcze zaradzić przyczynie