1, 2. Jak rodzice powinni reagować, gdy dziecko zadaje pytania dotyczące naszych wierzeń?

 WIELE osób przyzna, że wychowywanie dziecka wiąże się z mnóstwem pracy. Jeśli jesteś rodzicem, to na pewno bardzo starasz się pomóc dziecku wzmacniać wiarę i jest to godne pochwały (Powt. Pr. 6:6, 7). W miarę jak twoje dziecko rośnie, może zacząć zadawać poważne pytania dotyczące naszych wierzeń, na przykład trzymania się biblijnych zasad moralnych.

² Na początku takie pytania mogą cię zmartwić. Może nawet pomyślisz, że dziecko zrobiło krok w tył i jego wiara słabnie. Ale tak naprawdę dorastające dzieci muszą zadawać pytania, żeby nabrały pewności co do swoich wierzeń (1 Kor. 13:11). Nie masz więc powodów do obaw. We wszystkich szczerych pytaniach swojego dziecka upatruj okazji, by uczyć je rozwijania umiejętności myślenia.

3. Co omówimy w tym artykule?

³ W tym artykule omówimy, jak rodzice mogą pomagać swojemu dziecku lub dzieciom 1) nabierać osobistego przekonania, 2) cenić biblijne zasady moralne i 3) bronić swoich wierzeń. Powiemy też, dlaczego to, że dzieci zadają pytania, jest dobre, i jakie zajęcia mogą sprzyjać rozmowom z dziećmi o chrześcijańskich wierzeniach.

 POMAGAJCIE DZIECKU NABIERAĆ OSOBISTEGO PRZEKONANIA

4. Jakie pytania mogą się nasuwać dziecku i dlaczego?

⁴ Chrześcijańscy rodzice zdają sobie sprawę, że wiary nie da się odziedziczyć. Wy nie urodziliście się z wiarą w Jehowę i podobnie jest z waszym dzieckiem. Z czasem mogą zacząć mu się nasuwać takie pytania, jak: „Skąd mam wiedzieć, że Bóg istnieje? Czy mogę wierzyć w to, co mówi Biblia?”. Tak naprawdę sama Biblia zachęca nas, żeby ‛korzystać ze swojej zdolności myślenia’ i ‛wszystko sprawdzać’ (Rzym. 12:1; 1 Tes. 5:21). Jak więc możecie pomagać dziecku wzmacniać wiarę?

5. Co rodzice mogą zrobić, żeby pomóc dziecku pogłębić wiarę w Biblię? (Rzymian 12:2).

⁵ Zachęcajcie dziecko, żeby samo szukało dowodów natchnienia Biblii (odczytaj Rzymian 12:2). Kiedy wasze dziecko zadaje pytania, pokażcie mu, jak samo może znaleźć na nie odpowiedzi, korzystając z takich narzędzi, jak Skorowidz do publikacji Towarzystwa Strażnica i Przewodnik po publikacjach Świadków Jehowy. Za pomocą Przewodnika pod hasłem „Biblia” > „Natchniona przez Boga” może wyszukać dowody na to, że Biblia nie jest zwykłą książką napisaną przez ludzi, tylko „słowem Bożym” (1 Tes. 2:13). Na przykład mogłoby poszukać informacji dotyczących starożytnego asyryjskiego miasta Niniwa. W przeszłości niektórzy uczeni utrzymywali, że nigdy ono nie istniało. Jednak w połowie XIX wieku odkryto jego ruiny, co potwierdziło wiarygodność sprawozdania biblijnego (Sof. 2:13-15). Dodatkowe informacje o tym, jak spełniło się proroctwo o zagładzie Niniwy, można znaleźć w artykule „Czy o tym wiedziałeś?” zamieszczonym w Strażnicy z listopada 2021 roku. Kiedy dziecko porówna informacje z naszych publikacji z tym, co podają encyklopedie i inne rzetelne źródła, zyska solidne podstawy do wiary w Biblię.

6. Jak rodzice mogą pobudzać dziecko do myślenia? Podaj przykład. (Zobacz też ilustrację).

⁶ Pobudzajcie dziecko do myślenia. Rodzice mają różne okazje do rozmów z dziećmi na temat Biblii lub wiary w Boga. Mogą się one pojawić podczas zwiedzania muzeum, ogrodu botanicznego lub wystawy w Biurze Oddziału. Na przykład w czasie wycieczki po muzeum — czy to na żywo, czy wirtualnej — możecie zwrócić uwagę dziecka na wydarzenia  historyczne lub artefakty, które potwierdzają dokładność Biblii. Czy wie ono, że na kamiennej płycie sprzed 3000 lat, znanej jako stela Meszy, pojawia się imię Boże? Oryginał tego znaleziska można obejrzeć w paryskim Luwrze, a replikę — na wystawie „Biblia a imię Boże” w Biurze Głównym Świadków Jehowy w Warwick. Na steli znajduje się opis buntu moabskiego króla Meszy przeciw Izraelowi, który jest zgodny z relacją biblijną (2 Król. 3:4, 5). Kiedy dziecko na własne oczy widzi dowody świadczące o wiarygodności i dokładności Biblii, jego wiara staje się silniejsza (por. 2 Kronik 9:6).

7, 8. (a) Czego uczymy się z pięknych wzorów widocznych w przyrodzie? Podaj przykład. (Zobacz też ilustrację). (b) Jakie pytania mogą pomóc dziecku rozwinąć wiarę w Stwórcę?

⁷ Zachęcajcie dziecko do rozmyślania o przyrodzie. Gdy spacerujecie po malowniczej okolicy albo pracujecie w ogrodzie, zwróćcie uwagę dziecka na intrygujące wzory, które często powtarzają się w przyrodzie. Pomóżcie mu dostrzec, że świadczą one o inteligencji i mądrości ich Projektanta. Na przykład naukowcy przez wiele lat analizowali występujące w naturze wzory spiralne. Biofizyk Nicola Fameli wyjaśnia, że w niektórych takich wzorach spirale wykazują pewną zależność — ich liczba należy do tak zwanego ciągu Fibonacciego. Wzory spiralne można zaobserwować w wielu miejscach, na przykład w kształcie niektórych galaktyk czy muszli łodzika albo układzie liści roślin czy nasion na tarczy słonecznika a.

⁸ W miarę zdobywania wiedzy w szkole dziecko zapewne odkryje jeszcze więcej zależności występujących w świecie natury. Na przykład każdy płatek śniegu jest zbudowany według geometrycznych wzorów nazywanych fraktalami. Można je dostrzec również w innych elementach przyrody. Ale kto ustanowił prawa, dzięki którym możemy podziwiać piękne wzory? Kto odpowiada za ten porządek i staranne projekty? Im więcej dziecko będzie się zastanawiać nad takimi pytaniami, tym bardziej prawdopodobne, że rozwinie głębokie przekonanie o istnieniu Stwórcy (Hebr. 3:4). Gdy dziecko jest starsze, możecie je zapytać: „Skoro Bóg nas stworzył, to czy nie dałby nam wskazówek, co robić, żebyśmy byli szczęśliwi?”. Następnie wyjaśnijcie, że takie wskazówki można znaleźć w Biblii.

 POMAGAJCIE DZIECKU CENIĆ BIBLIJNE ZASADY MORALNE

9. Dlaczego dziecko może kwestionować wartość biblijnych zasad moralnych?

⁹ Jeśli wasze dziecko kwestionuje wartość biblijnych zasad moralnych, spróbujcie się dowiedzieć, jaka jest tego przyczyna. Czy naprawdę się z nimi nie zgadza? A może po prostu nie potrafi ich bronić, kiedy rozmawia z innymi? Tak czy inaczej, możesz pomóc mu cenić zasady moralne, studiując z nim książkę Już zawsze ciesz się życiem! b

10. Jak możecie pomóc dziecku rozmyślać o jego osobistej więzi z Jehową?

¹⁰ Pomóżcie dziecku dostrzec wartość osobistej więzi z Jehową. Kiedy studiujecie z dzieckiem Biblię, starajcie się dowiedzieć, co myśli, posługując się przykładami i pytaniami o punkt widzenia z książki Już zawsze ciesz się życiem! (Prz. 20:5). Na przykład w lekcji 8 przyrównano Jehowę do troskliwego przyjaciela, który udziela przypomnień służących naszej ochronie i przynoszących nam korzyści. Po omówieniu 1 Listu Jana 5:3 moglibyście zapytać: „Skoro Jehowa jest tak dobrym Przyjacielem, to jak powinniśmy patrzeć na Jego zasady?”. Może się wydawać, że to tylko proste pytanie. Ale może ono pomóc waszemu dziecku dostrzec, że prawa Jehowy są dowodem Jego miłości (Izaj. 48:17, 18).

11. Jak możecie pomagać dziecku cenić zasady biblijne? (Przysłów 2:10, 11).

¹¹ Rozmawiajcie o korzyściach z trzymania się zasad biblijnych. Kiedy czytacie Biblię albo tekst dzienny, rozmawiajcie o tym, jak zasady biblijne pomagają waszej rodzinie. Czy wasze dziecko widzi, jakie korzyści daje bycie pracowitym i szczerym? (Hebr. 13:18). Podkreślajcie też, że trzymanie się zasad biblijnych chroni nas pod względem fizycznym i emocjonalnym (Prz. 14:29, 30). Takie rozmowy pomogą waszemu dziecku jeszcze bardziej cenić rady z Biblii (odczytaj Przysłów 2:10, 11).

12. Jak pewni rodzice pomagają swojemu synowi dostrzec praktyczną wartość zasad biblijnych?

¹² Steve z Francji wyjaśnia, jak razem z żoną pomagają swojemu nastoletniemu synowi Ethanowi dostrzec w prawach Jehowy miłość. Mówi: „Zadajemy mu takie pytania, jak: ‚Dlaczego Jehowa chce, żebyśmy stosowali się do tej zasady? Jak to świadczy o tym, że nas kocha? Co się stanie, jeśli nie będziesz się do niej stosował?’”. Dzięki takim rozmowom Ethan zaczął uznawać normy moralne Jehowy za swoje własne. Steve dodaje: „Chcemy pomóc Ethanowi zrozumieć, że mądrość zawarta w Biblii daleko przewyższa mądrość ludzką”.

13. Jak rodzice mogą uczyć dziecko stosowania zasad biblijnych? Podaj przykład.

¹³ Uczcie dziecko stosowania zasad biblijnych. Być może wasze dziecko czyta właśnie jakąś szkolną lekturę. Może ona sugerować, że bohaterowie, którzy postępują niemoralnie albo pozwalają sobie na wybuchy gniewu, są godni naśladowania. Zachęćcie dziecko, żeby przemyślało postępowanie tych postaci w świetle zasad biblijnych (Prz. 22:24, 25; 1 Kor. 15:33; Filip. 4:8). Dzięki temu być może uda mu się później dać świadectwo podczas omawiania lektury w szkole.

 PRZYGOTUJCIE DZIECKO DO BRONIENIA SWOICH WIERZEŃ

14. Co może onieśmielać młodych chrześcijan i dlaczego?

¹⁴ Młodym chrześcijanom nieraz bywa trudno stanąć w obronie swoich wierzeń. Mogą czuć się onieśmieleni, gdy podczas zajęć w szkole omawia się teorię ewolucji. Dlaczego? Nauczyciele zwykle przedstawiają ewolucję jako fakt. Jak rodzice mogą pomóc dziecku odważnie bronić swoich wierzeń?

15. Co może pomóc młodemu chrześcijaninowi utwierdzić się w przekonaniu co do swoich wierzeń?

¹⁵ Pomagajcie dziecku umocnić się w przekonaniu co do swoich wierzeń. Wasze dziecko nie powinno czuć się zawstydzone tym, że wierzy w Stwórcę (2 Tym. 1:8). Dlaczego? Bo nawet wielu naukowców rozumie, że życie nie mogło powstać przez przypadek. Badając złożoność życia, dostrzegają, że musiało ono zostać zaprojektowane. Dlatego nie zgadzają się z teorią ewolucji, której tak powszechnie uczy się w szkołach. Twoje dziecko może umocnić się w przekonaniu co do swoich wierzeń, dowiadując się, co przekonało innych braci i siostry, że życie zostało stworzone c.

16. Jak rodzice mogą pomóc dziecku bronić wiary w Stwórcę? (1 Piotra 3:15). (Zobacz też ilustrację).

¹⁶ Przygotujcie dziecko do bronienia wiary w Stwórcę (odczytaj 1 Piotra 3:15). Pomocne może się okazać wspólne przeanalizowanie zamieszczonych w serwisie internetowym jw.org artykułów z serii „Młodzi ludzie pytają: Ewolucja czy stwarzanie?”. Następnie ustalcie, jakie argumenty zdaniem dziecka mogą najlepiej przekonać innych do wiary w Stwórcę. Przypomnijcie, że nie powinno się z nikim kłócić. Jeśli jednak niektórzy będą otwarci na przyjazną rozmowę, to zachęćcie dziecko, by posługiwało się prostymi i logicznymi argumentami. Na przykład kolega mógłby powiedzieć: „Wierzę tylko w to, co widzę, a Boga jakoś nigdy nie widziałem”. Młody chrześcijanin może wtedy odpowiedzieć: „Wyobraź sobie, że idziesz przez  las — daleko od zabudowań — i nagle trafiasz na solidny szałas. Co wtedy pomyślisz? Skoro ktoś inteligentny musiał zbudować zwykły szałas, to co dopiero cały wszechświat!”.

17. Jak rodzice mogą zachęcić dziecko do szukania okazji, by dzielić się prawdą z innymi? Podaj przykład.

¹⁷ Zachęcajcie dziecko, żeby szukało okazji do dzielenia się prawdą z innymi (Rzym. 10:10). Możecie porównać rozmawianie z innymi o Biblii do gry na jakimś instrumencie. Na początku muzyk uczy się prostych melodii, ale z czasem granie przychodzi mu coraz łatwiej. Podobnie rodzice młodego chrześcijanina mogą zachęcać go, by na początku dzielił się prawdą w bardzo prosty sposób. Mógłby na przykład zapytać kolegę: „Wiesz, że wielu inżynierów kopiuje rozwiązania podpatrzone w przyrodzie? Mogę pokazać ci na ten temat coś ciekawego”. Po wyświetleniu wideo z serii Czy to nie zostało zaprojektowane? może zapytać: „Skoro naukowcy zdobywają uznanie za skopiowanie projektu występującego w naturze, to kto zasługuje na uznanie za stworzenie oryginału?”. Być może takie proste podejście wystarczy, żeby rozbudzić zainteresowanie kolegi i zachęcić go, żeby dowiedział się więcej.

DALEJ POMAGAJCIE DZIECKU WZMACNIAĆ WIARĘ

18. Jak rodzice mogą pomagać dziecku dalej wzmacniać wiarę w Boga?

¹⁸ Żyjemy w świecie, w którym większość ludzi nie wierzy w Jehowę (2 Piotra 3:3). Dlatego rodzice — kiedy studiujecie Biblię z dzieckiem, zachęcajcie je do zgłębiania tematów, które wzbudzą w nim szacunek do Słowa Bożego i do zasad moralnych. Pobudzajcie je do myślenia, zwracając uwagę na cudowne dzieła stwórcze. Pomóżcie mu zrozumieć zdumiewające proroctwa biblijne, które już się spełniły. A co najważniejsze, módlcie się w jego sprawie, i to również razem z nim. Jeśli będziecie tak robić, Jehowa z pewnością nagrodzi was za wysiłki, by pomóc dziecku wzmacniać wiarę (2 Kron. 15:7).