1, 2. (a) Dlaczego fragment z Powtórzonego Prawa 6:4 jest dobrze znany? (b) Dlaczego Mojżesz wypowiedział te słowa?

OD WIEKÓW fragment z Księgi Powtórzonego Prawa 6:4 stanowi żydowskie wyznanie wiary. Modlitwa ta jest nazywana Szemą od pierwszego słowa tego wersetu w języku hebrajskim. Pobożni Żydzi powtarzają ją codziennie, rano i wieczorem, na znak wyłącznego oddania Bogu.

² Wspomniany fragment to część mowy pożegnalnej, którą Mojżesz wygłosił do Izraelitów zgromadzonych w 1473 roku p.n.e. na równinach moabskich. Wkrótce mieli oni przekroczyć rzekę Jordan i wejść do Ziemi Obiecanej (Powt. Pr. 6:1). Mojżesz był ich przywódcą przez ostatnie 40 lat, a teraz chce, by odważnie stawili czoła czekającym ich wyzwaniom. Muszą ufać Jehowie i okazywać Mu wierność. Bez wątpienia to, co usłyszą, będzie miało na nich ogromny wpływ. Dlatego po nawiązaniu do Dziesięciu Przykazań i innych przepisów, które dał im Jehowa, Mojżesz wypowiada dobitne słowa zanotowane  w Księdze Powtórzonego Prawa 6:4, 5 (odczytaj).

3. Na jakie pytania odpowie ten artykuł?

³ Czy Izraelici słuchający Mojżesza nie wiedzieli, że ich Bóg to „jeden Jehowa”? Oczywiście, że wiedzieli. Wierni Izraelici znali i wielbili tylko jednego Boga — Boga swoich praojców, Abrahama, Izaaka i Jakuba. Skoro tak, to dlaczego Mojżesz podkreślił, że Jehowa to „jeden Jehowa”? Czy ta prawda ma jakiś związek z tym, że trzeba Go kochać całym sercem, całą duszą i ze wszystkich sił, o czym mówi werset 5? I co słowa z Księgi Powtórzonego Prawa 6:4, 5 oznaczają dla nas?

4, 5. (a) Co oznacza wyrażenie „jeden Jehowa”? (b) Co odróżnia Jehowę od fałszywych bogów?

⁴ Jedyny. Wyraz „jeden” po hebrajsku i w wielu innych językach oznacza coś więcej niż po prostu liczbę. Może wskazywać na wyjątkowość albo niepowtarzalność. Używając tego słowa, Mojżesz najwyraźniej nie miał na celu obalenia nauki o Bogu w trzech osobach. Jehowa jest Stwórcą nieba i ziemi, Władcą Wszechświata. To jedyny prawdziwy Bóg; żaden inny nie jest taki jak On (2 Sam. 7:22). A zatem Mojżesz przypomniał w ten sposób Izraelitom, że muszą oddawać cześć wyłącznie Jehowie. Nie mieli iść za przykładem okolicznych narodów, które wielbiły różnych bogów i boginie. Niektóre z tych bóstw rzekomo panowały nad pewnymi siłami przyrody albo miały niejedno wcielenie.

⁵ Na przykład Egipcjanie czcili boga słońca Ra, boginię nieba Nut, boga ziemi Geba, boga Nilu Hapiego oraz mnóstwo „świętych” zwierząt. Wiele z tych bóstw zostało upokorzonych, gdy Jehowa sprowadził dziesięć plag. Jednym z najważniejszych bożków kananejskich był Baal, bóg płodności, czczony również jako bóg nieba, deszczu i burzy. W różnych miejscach uważano go też za lokalnego patrona (Liczb 25:3). Izraelici mieli pamiętać, że ich Bóg, „prawdziwy Bóg”, to „jeden Jehowa” (Powt. Pr. 4:35, 39).

6, 7. Na co jeszcze wskazuje słowo „jeden” i jak Jehowa dowiódł, że ‛przez cały czas jest ten sam’?

⁶ Konsekwentny i lojalny. Słowo „jeden” sugeruje również zgodność celów i czynów. Jehowa Bóg nie jest niezdecydowany ani nieprzewidywalny, ale wierny, konsekwentny, lojalny i prawdomówny. Przysiągł Abrahamowi, że jego potomkowie odziedziczą Ziemię Obiecaną i dokonał wielu potężnych czynów, by spełnić swoje słowa. Nie zachwiał się w tym postanowieniu, choć urzeczywistnienie złożonej obietnicy nastąpiło dopiero po 430 latach (Rodz. 12:1, 2, 7; Wyjścia 12:40, 41).

⁷ Kilka stuleci później Jehowa nazwał Izraelitów swoimi świadkami i powiedział: „Ja jestem ten sam. Przede mną nie został utworzony żaden Bóg ani po mnie nie ma żadnego”. Aby podkreślić niezmienność swojego zamierzenia, dodał: „Przez cały czas jestem ten sam” (Izaj. 43:10, 13; 44:6; 48:12). Izraelici mieli zaszczyt służyć Bogu, który jest lojalny i konsekwentny. My również otrzymaliśmy taki niezwykły przywilej (Malach. 3:6; Jak. 1:17).

8, 9. (a) Czego Jehowa wymaga od swoich sług? (b) Jak Jezus podkreślił znaczenie słów Mojżesza?

⁸ Tak więc Mojżesz przypomniał Izraelitom, że miłość i troska Jehowy są  stałe i niezmienne. Dlatego mieli oddawać cześć wyłącznie Jemu oraz kochać Go bezwarunkowo, z całego serca, duszy i sił. Miały postępować tak również dzieci dzięki szkoleniu, jakie rodzice zapewniali im przy każdej okazji (Powt. Pr. 6:6-9).

⁹ Ponieważ Jehowa nigdy nie zmienia swojego zamierzenia, niezmienne pozostają również podstawowe wymagania, które ma względem swoich sług. Jeżeli chcemy cieszyć się Jego uznaniem, musimy oddawać cześć wyłącznie Jemu i kochać Go całym sercem, umysłem i ze wszystkich sił. Właśnie tę prawdę podkreślił Jezus Chrystus (odczytaj Marka 12:28-31). Zobaczmy więc, jak możemy pokazać, że rozumiemy znaczenie słów „Jehowa, nasz Bóg, to jeden Jehowa”.

10, 11. (a) Na czym polega wyłączne oddanie Jehowie? (b) Jak młodzi Hebrajczycy dowiedli wyłącznego oddania dla Jehowy?

¹⁰ Jeżeli Jehowa ma być dla nas jedynym Bogiem, musimy oddawać cześć wyłącznie Jemu. Nie możemy jednocześnie czcić innych bogów ani przejmować jakichkolwiek poglądów czy praktyk religii fałszywych. Musimy pamiętać, że Jehowa nie jest jednym z wielu bogów ani nawet najwyższym czy najpotężniejszym z nich. To jedyny prawdziwy Bóg i tylko Jego należy czcić (odczytaj Objawienie 4:11).

¹¹ W Księdze Daniela czytamy o młodych Hebrajczykach: Danielu, Chananiaszu, Miszaelu i Azariaszu. Dowiedli oni wyłącznego oddania dla Jehowy, gdy odmówili jedzenia pokarmów zabronionych w prawie Bożym. Później nie pokłonili się złotemu posągowi zbudowanemu przez Nebukadneccara. Jehowa był dla nich najważniejszy i nie zamierzali pójść na żaden kompromis (Dan. 1:1 do 3:30).

12. Czego musimy się wystrzegać, jeśli chcemy być oddani wyłącznie Jehowie?

¹² Musimy uważać, by w naszym życiu nic nie zajęło — nawet częściowo — miejsca, które należy się tylko Jehowie. O co może chodzić? W Dziesięciu Przykazaniach Jehowa jednoznacznie wskazał, że Jego lud nie może mieć innych bogów poza Nim oraz że musi wystrzegać się wszelkiego rodzaju bałwochwalstwa (Powt. Pr. 5:6-10). Obecnie bałwochwalstwo przybiera wiele różnych form. Niektóre z nich może być trudno rozpoznać. Ale wymagania Jehowy się nie zmieniły, ponieważ nasz Bóg to „jeden Jehowa”. Co to dla nas oznacza?

13. Co mogłoby zająć miejsce naszej miłości do Jehowy?

¹³ W Liście do Kolosan 3:5 (odczytaj) znajdujemy dobitne wezwanie, żeby wystrzegać się tego, co mogłoby zrujnować naszą więź z Jehową. Zwróćmy uwagę, że w tym wersecie bałwochwalstwem została nazwana zachłanność. Dlaczego? Ponieważ to, czego ktoś pragnie, na przykład bogactwo czy luksusy, może stać się tak ważne, że niczym potężny bóg przejmie kontrolę nad jego życiem. Nietrudno zauważyć, że właściwie wszystkie grzechy wymienione w tym wersecie w jakiś sposób łączą się z zachłannością, a tym samym z bałwochwalstwem. Takie pragnienia mogą łatwo zająć miejsce naszej miłości do Boga. Czy pozwolimy im wpłynąć na nas do tego stopnia, że Jehowa przestanie być jedynym Bogiem  w naszym życiu? Nie możemy do tego dopuścić.

14. Przed czym ostrzegł apostoł Jan?

¹⁴ Na podobną myśl zwrócił uwagę apostoł Jan. Ostrzegł, że jeśli ktoś kocha to, co na świecie — „pragnienie ciała i pragnienie oczu, i popisywanie się swymi środkami do życia” — „nie ma w nim miłości do Ojca” (1 Jana 2:15, 16). Oznacza to, że powinniśmy cały czas sprawdzać, czy naszego serca nie pociąga typowa dla tego świata rozrywka, moda albo towarzystwo ludzi, którzy nie służą Jehowie. Miłość do świata może się też przejawiać w szukaniu „wielkich rzeczy”, na przykład przez zdobywanie wyższego wykształcenia (Jer. 45:4, 5). Stoimy u progu obiecanego nowego świata. Powinniśmy więc wziąć sobie do serca doniosłe słowa Mojżesza: „Jehowa, nasz Bóg, to jeden Jehowa”. Jeśli je rozumiemy i głęboko w nie wierzymy, będziemy oddawać cześć wyłącznie Jehowie — tak jak On sobie tego życzy (Hebr. 12:28, 29).

15. Dlaczego Paweł przypomniał chrześcijanom, że „jest jeden Bóg”?

¹⁵ Wyrażenie „jeden Jehowa” wskazuje również, że Bóg pragnie, by Jego słudzy byli zjednoczeni i dążyli do tego samego celu. W I wieku n.e. zbór tworzyli przedstawiciele wielu narodów, między innymi Żydzi, Grecy i Rzymianie. Chrześcijanie ci wywodzili się z różnych religii, mieli różne zwyczaje i upodobania. Z tego powodu niektórym trudno było zaakceptować nowy sposób oddawania czci Bogu albo całkowicie porzucić dotychczasowe przyzwyczajenia. Dlatego apostoł Paweł  postanowił im przypomnieć, że chrześcijanie mają jednego Boga, Jehowę (odczytaj 1 Koryntian 8:5, 6).

16, 17. (a) Jakie proroctwo spełnia się obecnie i jaki jest tego rezultat? (b) Co mogłoby osłabiać naszą jedność?

¹⁶ A co można powiedzieć o dzisiejszym zborze chrześcijańskim? Prorok Izajasz napisał, że „pod koniec dni” ludzie ze wszystkich narodów przyłączą się do prawdziwego wielbienia i powiedzą: „[Jehowa] będzie nas pouczał o swoich drogach i będziemy chodzić jego ścieżkami” (Izaj. 2:2, 3). Proroctwo to spełnia się na naszych oczach! Dlatego w wielu zborach osoby różniące się rasą, kulturą czy językiem wspólnie oddają cześć Jehowie. Jednak ta różnorodność może powodować pewne trudności.

¹⁷ Na przykład co sądzisz o braciach, którzy wywodzą się z kultur bardzo różniących się od twojej? Ich język ojczysty, styl ubierania się, obyczaje i jedzenie mogą znacznie odbiegać od tego, do czego przywykłeś. Czy próbujesz unikać ich towarzystwa i ograniczasz kontakty do osób, które dorastały w podobnym otoczeniu jak ty? A co, jeśli starsi w twoim zborze, obwodzie czy kraju pochodzą z innej kultury, są innej rasy albo są od ciebie młodsi? Czy pozwalasz, żeby takie czynniki osłabiały jedność panującą wśród sług Jehowy?

18, 19. (a) Jaką radę znajdujemy w Efezjan 4:1-3? (b) Jak możemy przyczyniać się do jedności zboru?

¹⁸ Co może pomóc nam uniknąć takich pułapek? Paweł udzielił praktycznej rady chrześcijanom mieszkającym w Efezie, bogatym i wielokulturowym mieście (odczytaj Efezjan 4:1-3). Zwróć uwagę, że najpierw wspomniał o uniżeniu umysłu, łagodności, cierpliwości i miłości. Przymioty te można przyrównać do filarów, na których opiera się dom. Jednak solidne filary to nie wszystko — żeby utrzymać dom w dobrym stanie, trzeba cały czas o niego dbać. Paweł apelował do Efezjan, by ‛usilnie starali się zachować jedność ducha’.

¹⁹ Każdy z nas powinien rozumieć, że jest osobiście odpowiedzialny za dbanie o jedność w zborze. Co w związku z tym możemy zrobić? Przede wszystkim pielęgnujmy przymioty, o których wspomniał Paweł — pokorę, łagodność, cierpliwość i miłość. Ponadto ze wszystkich sił umacniajmy „jednoczącą więź pokoju”. Starajmy się usuwać wszystko, co mogłoby ją osłabiać. Gdy to robimy, przyczyniamy się do pokoju i jedności w zborze.

20. Jak możemy pokazać, że rozumiemy znaczenie słów „Jehowa, nasz Bóg, to jeden Jehowa”?

²⁰ „Jehowa, nasz Bóg, to jeden Jehowa”. Jaka głęboka prawda kryje się w tych słowach! Umocniły one Izraelitów, by mogli stawić czoła wyzwaniom związanym z podbojem Ziemi Obiecanej. Jeśli my weźmiemy je sobie do serca, dodadzą nam sił podczas bliskiego wielkiego ucisku oraz pomogą budować jedność, gdy już znajdziemy się w raju. Dalej oddawajmy cześć wyłącznie Jehowie, kochając Go i służąc Mu z całej duszy. Wytrwale dbajmy też o jedność wśród braci. Jeśli będziemy tak postępować, możemy ufać, że Jezus uzna nas za owce i powie: „Chodźcie, pobłogosławieni przez mego Ojca, odziedziczcie królestwo przygotowane dla was od założenia świata” (Mat. 25:34).