1. Od kogo otrzymaliśmy zdolność mówienia?

 ZDOLNOŚĆ mówienia to dar od naszego kochającego Boga. Pierwszy człowiek, Adam, od samego początku potrafił komunikować się ze swoim niebiańskim Ojcem za pomocą mowy. Mógł też rozszerzać swoje słownictwo, tworząc nowe słowa. Wykorzystał tę umiejętność, żeby nadać nazwy wszystkim zwierzętom (Rodz. 2:19). I jak bardzo musiał być podekscytowany, gdy po raz pierwszy rozmawiał z innym człowiekiem — swoją piękną żoną, Ewą! (Rodz. 2:22, 23).

2. Podaj przykłady niewłaściwego posługiwania się mową w przeszłości i obecnie.

² Niestety, bardzo szybko zaczęto posługiwać się mową w niewłaściwy sposób. Szatan Diabeł okłamał Ewę, co sprowadziło na ludzi grzech i niedoskonałość (Rodz. 3:1-4). Adam niewłaściwie użył języka, gdy za swoje błędy zrzucił winę na Ewę, a nawet na Jehowę (Rodz. 3:12). Kain skłamał Jehowie, kiedy zabił swojego brata, Abla (Rodz. 4:9). Później potomek Kaina o imieniu Lamech ułożył utwór, w którym usprawiedliwiał wszechobecną w jego czasach przemoc (Rodz. 4:23, 24). A jak jest dzisiaj? Politycy bez żadnych oporów publicznie używają wulgarnej mowy. Trudno też znaleźć film wolny od wulgaryzmów. Uczniowie słyszą przekleństwa w szkole, a dorośli w pracy. Takie niewłaściwe posługiwanie się mową wyraźnie pokazuje, jak bardzo w dzisiejszym świecie obniżyły się normy moralne.

3. Dlaczego musimy być ostrożni i co omówimy w tym artykule?

³ Gdybyśmy nie byli ostrożni, niewłaściwa mowa mogłaby nam tak spowszednieć, że sami zaczęlibyśmy jej używać. A przecież jako chrześcijanie chcemy podobać  się Jehowie. Wymaga to jednak czegoś więcej niż unikania nieprzyzwoitej mowy. Chcemy korzystać z tego cudownego daru w taki sposób, żeby przysparzać Jehowie chwały. W tym artykule omówimy, jak możemy to robić: 1) w służbie kaznodziejskiej, 2) podczas zebrań i 3) w codziennych rozmowach. Ale najpierw zastanówmy się, dlaczego Jehowie nie jest obojętne, jak używamy języka.

4. Dlaczego zgodnie z Malachiasza 3:16 nasza mowa nie jest Jehowie obojętna?

⁴ Odczytaj Malachiasza 3:16. Jehowa polecił, żeby w Jego „księdze pamięci” zostały zapisane imiona tych, których mowa pokazuje, że „się Go boją i rozmyślają o Jego imieniu”. Nasze słowa wyjawiają, co mamy w sercu. Podkreślił to Jezus, kiedy powiedział: „Usta mówią to, czym jest przepełnione serce” (Mat. 12:34). Swoją mową pokazujemy, jak bardzo kochamy Jehowę. A tym, którzy Go kochają, On pragnie dać życie wieczne.

5. (a) Jaki związek zachodzi między tym, co mówimy, a naszym wielbieniem Boga? (b) Jakich zachowań pokazanych na ilustracjach chcemy unikać?

⁵ Od sposobu, w jaki korzystamy z języka, zależy to, czy Jehowa zaakceptuje nasz sposób wielbienia (Jak. 1:26). Mowa tych, którzy nie kochają Jehowy, często jest agresywna, nieżyczliwa i świadczy o pysze (2 Tym. 3:1-5). Nie chcemy być tacy jak oni. Chcemy, żeby nasza mowa podobała się Jehowie. A czy byłoby to możliwe, gdybyśmy na zebraniach albo w służbie wypowiadali się w sposób przyjemny, a w domu byli dla swoich bliskich szorstcy i nieuprzejmi? (1 Piotra 3:7).

6. Co dobrego wynikło z tego, że Kimberly właściwie posługiwała się mową?

⁶ Kiedy korzystamy z daru mowy właściwie, pokazujemy, że jesteśmy sługami Jehowy. Pomagamy innym wyraźnie dostrzec różnicę „między tym, który  służy Bogu, a tym, który Mu nie służy” (Malach. 3:18). Zobaczmy, jak sprawdziło się to w wypadku Kimberly b. W szkole średniej została przydzielona do pewnego projektu z jedną koleżanką. Podczas wspólnej pracy koleżanka zauważyła, że Kimberly różni się od innych uczniów. Nie obmawiała nikogo za plecami, zawsze wypowiadała się pozytywnie i nie przeklinała. Zrobiło to na koleżance takie wrażenie, że po jakimś czasie zgodziła się na studium Biblii. Jehowa bardzo się cieszy, kiedy swoją mową przyciągamy innych do prawdy!

7. Jak chcesz korzystać z daru mowy?

⁷ Wszyscy chcemy mówić w taki sposób, żeby przynosić chwałę Jehowie i mieć bliskie relacje ze współwyznawcami. Zobaczmy więc, co możemy robić, żeby cały czas być „wzorem w mowie”.

8. Jaki przykład posługiwania się mową w służbie dał nam Jezus?

⁸ Kiedy ktoś cię prowokuje, mów życzliwie i z szacunkiem. Jezus w czasie swojej służby na ziemi był oskarżany o to, że jest pijakiem i żarłokiem, że nie przestrzega szabatu, że jego moc pochodzi od Diabła, a nawet że jest bluźniercą (Mat. 11:19; 26:65; Łuk. 11:15; Jana 9:16). Mimo to nigdy nie odpowiadał ze złością. I my też nie powinniśmy tego robić, nawet jeśli ktoś zwraca się do nas szorstko (1 Piotra 2:21-23). Oczywiście w takich sytuacjach nie jest łatwo nad sobą zapanować (Jak. 3:2). Co może nam pomóc?

9. Co pomoże nam panować nad swoją mową w służbie kaznodziejskiej?

⁹ Spróbuj nie koncentrować się na negatywnej reakcji rozmówcy. Brat o imieniu Sam mówi: „Staram się skupiać na tym, że domownik bardzo potrzebuje prawdy i że może się zmienić”. Czasami czyjeś rozdrażnienie może wynikać po prostu z tego, że przyszliśmy w nieodpowiednim momencie. Kiedy w takiej sytuacji znajdzie się Lucia, krótko modli się do Jehowy, żeby pomógł jej zachować spokój i zareagować życzliwie i z szacunkiem. Możemy robić tak samo.

10. Do jakiego celu powinniśmy zmierzać zgodnie z 1 Tymoteusza 4:13?

¹⁰ Stawaj się coraz lepszym nauczycielem. Tymoteusz był doświadczonym kaznodzieją, a mimo to dalej musiał robić pod tym względem postępy (odczytaj 1 Tymoteusza 4:13). Dzięki czemu będziemy coraz lepszymi nauczycielami?  Dzięki dobremu przygotowywaniu się do służby. Na szczęście mamy różne narzędzia, które mogą nam w tym pomóc. Warto wspomnieć chociażby o broszurze Ulepszaj umiejętność czytania i nauczania oraz o materiałach z części „Ulepszajmy swoją służbę” w periodyku Chrześcijańskie życie i służba — program zebrań. Czy robisz z nich dobry użytek? Gdy jesteśmy przygotowani, mniej się stresujemy i mówimy z większym przekonaniem.

11. W jaki sposób niektórzy ulepszają umiejętność nauczania?

¹¹ W ulepszaniu umiejętności nauczania pomoże nam też podpatrywanie innych osób w zborze. Cytowany wcześniej Sam zastanawia się, co sprawia, że niektórzy są tak dobrymi nauczycielami. Analizuje ich metody i stara się ich naśladować. Siostra o imieniu Talia uważnie przysłuchuje się, jak doświadczeni mówcy rozwijają myśli podczas wykładów. W ten sposób uczy się, jak umiejętnie prowadzić w służbie rozmowy na często poruszane tematy.

12. Co niektórym nie przychodzi łatwo?

¹² Wszyscy możemy mieć wkład w nasze zebrania, uczestnicząc w śpiewaniu pieśni i udzielając dobrze przygotowanych odpowiedzi (Ps. 22:22). Nie wszystkim jednak łatwo jest publicznie śpiewać i się wypowiadać. Czy tobie też? Jeśli tak, to z pewnością zainteresuje cię, jak niektórzy sobie z tym radzą.

13. Co mogłoby ci pomóc śpiewać na zebraniach z całego serca?

¹³ Śpiewaj z całego serca. Kiedy śpiewamy pieśni Królestwa, najważniejsze powinno być dla nas pragnienie wysławiania Jehowy. Siostra o imieniu Sara nie uważa, że ma wybitne zdolności wokalne, ale chce swoim śpiewem wysławiać Jehowę. Dlatego do śpiewania pieśni stara się przygotowywać tak samo jak do innych części zebrania. Ćwiczy je w domu i zastanawia się nad tym, jak ich słowa wiążą się z tematem, który będzie omawiany. Mówi: „Pomaga mi to bardziej skupiać się na treści pieśni niż na swoich umiejętnościach”.

14. Co pomoże ci zabierać głos na zebraniach, jeśli jesteś nieśmiały?

¹⁴ Regularnie zabieraj głos. To prawda, że dla niektórych może to być dużym wyzwaniem. „Mam fobię społeczną, choć inni tego nie zauważają, bo na ogół mówię spokojnie” — wyjaśnia wspomniana wcześniej Talia. „Odpowiadanie jest dla mnie bardzo trudne”. Mimo to Talia  się nie poddaje. Kiedy przygotowuje się do zebrań, pamięta, że pierwsza odpowiedź na pytanie powinna być zwięzła i bezpośrednia. Mówi: „To znaczy, że nie będzie nic złego, jeśli odpowiem krótko, prosto i na temat. Przecież właśnie tego oczekuje prowadzący”.

15. O czym powinniśmy pamiętać, jeśli chodzi o wypowiadanie się na zebraniach?

¹⁵ Nawet osoby, które nie są szczególnie nieśmiałe, mają nieraz problem z wypowiadaniem się na zebraniach. Dlaczego? Juliet przyznaje: „Czasami obawiam się zgłosić, bo wydaje mi się, że moja odpowiedź będzie zbyt prosta, że nie będzie wystarczająco dobra”. Pamiętajmy jednak, że Jehowa oczekuje od nas tylko tyle, ile możemy Mu dać c. Bardzo ceni, że ze wszystkich sił staramy się wysławiać Go na zebraniach i nie pozwalamy, żeby nasze obawy nas przed tym powstrzymały.

16. Jakiej mowy musimy się wystrzegać?

¹⁶ Wystrzegaj się „obraźliwej mowy” (Efez. 4:31). Jak wspomnieliśmy wcześniej, chrześcijaninowi nie przystoją nieprzyzwoite słowa. Ale obraźliwa mowa może przybierać też inne, mniej oczywiste formy. Na przykład musimy uważać, żeby nie wypowiadać się źle o ludziach z innych kultur czy narodowości. Nigdy też nie powinniśmy sobie pozwalać na cięte uwagi. Pewien brat mówi: „Czasami wypowiadałem kąśliwe, sarkastyczne komentarze, myśląc, że są zabawne i niewinne, a okazywało się, że raniły czyjeś uczucia. Walczyłem z tym przez lata. Bardzo pomogła mi żona, która na osobności zwracała mi uwagę, kiedy powiedziałem coś bezmyślnego, co zraniło ją albo inną osobę”.

17. Jak w myśl Efezjan 4:29 możemy budować innych?

¹⁷ Mów w sposób budujący. Zamiast krytykować czy narzekać, chętnie chwal (odczytaj Efezjan 4:29). Izraelici mieli wiele powodów do wdzięczności, a ciągle narzekali. Narzekanie może być zaraźliwe. Jak pamiętamy, kiedy 10 zwiadowców rozpowszechniało złe wieści, wszyscy Izraelici „zaczęli szemrać przeciwko Mojżeszowi” (Liczb 13:31 do 14:4). Z drugiej strony pochwały mogą uskrzydlać. Gdy córka Jeftego słyszała pochwały od swoich przyjaciółek, z pewnością czuła się bardzo zachęcona, żeby  wiernie wykonywać swoje zadanie (Sędz. 11:40). Cytowana już Sara mówi: „Kiedy kogoś chwalimy, dajemy mu odczuć, że jest kochany przez Jehowę i że ma cenne miejsce w Jego organizacji”. Szukajmy więc okazji, żeby szczerze chwalić innych.

18. Dlaczego zgodnie z Psalmem 15:1, 2 musimy mówić prawdę i co to obejmuje?

¹⁸ Mów prawdę. Jeśli nie mówimy prawdy, nie możemy podobać się Jehowie. On nienawidzi kłamstwa pod każdą postacią (Prz. 6:16, 17). Chociaż wielu ludzi uważa kłamstwo za coś normalnego, my podzielamy pogląd Jehowy na tę sprawę (odczytaj Psalm 15:1, 2). Oczywiście wystrzegamy się nie tylko jawnych kłamstw, ale też świadomego wypowiadania się w taki sposób, żeby wywołać u innych mylne wrażenie.

19. Czego jeszcze powinniśmy się wystrzegać?

¹⁹ Wystrzegaj się szkodliwego plotkowania (Prz. 25:23; 2 Tes. 3:11). Wspomniana wcześniej Juliet wyjaśnia, jak wpływa na nią taka mowa: „Kiedy słyszę szkodliwe plotki, robi mi się smutno. Tracę zaufanie do osoby, która je rozpowszechnia. Skąd mogę wiedzieć, że następnym razem nie będzie plotkować o mnie?”. Gdy zorientujesz się, że rozmowa schodzi na niewłaściwe tory, skieruj ją na właściwe (Kol. 4:6).

20. Na co jesteś zdecydowany?

²⁰ Żyjemy w świecie, w którym powszechnie używa się niewłaściwej mowy. Musimy więc bardzo się starać, żeby to, co mówimy, podobało się Jehowie. Pamiętajmy, że mowa to dar od Niego i że nie jest Mu obojętne, jak z niej korzystamy. On pobłogosławi nasze szczere starania, żeby właściwie posługiwać się językiem w służbie kaznodziejskiej, podczas zebrań i w codziennych rozmowach. Kiedy ten bezbożny świat zostanie zniszczony, będzie nam znacznie łatwiej przynosić chwałę Jehowie swoją mową (Judy 15). Dopóki to nie nastąpi, bądźmy zdecydowani sprawiać Mu radość „słowami (...) [swoich] ust” (Ps. 19:14).