1, 2. Jak możemy stosować się do rady z Przysłów 4:25? Podaj przykład.

POMYŚL o następujących sytuacjach: Starsza siostra wraca myślami do miłych chwil ze swojego życia. Chociaż teraz jest jej o wiele trudniej, dalej robi w służbie dla Jehowy wszystko, co może (1 Kor. 15:58). Każdego dnia wyobraża sobie siebie i swoich bliskich w nowym świecie. Inna siostra pamięta, że kiedyś została zraniona przez kogoś ze zboru, ale postanawia puścić urazę w niepamięć (Kol. 3:13). Pewien brat zdaje sobie sprawę z popełnionych błędów, ale skupia się na tym, żeby teraz pozostawać wiernym Bogu (Ps. 51:10).

² Co wspólnego ma ze sobą tych troje chrześcijan? Wszyscy pamiętają, co się wydarzyło w przeszłości, jednak nią nie żyją. ‛Patrzą prosto przed siebie’ — koncentrują się na przyszłości (odczytaj Przysłów 4:25).

3. Dlaczego to ważne, żebyśmy ‛patrzyli prosto przed siebie’?

³ Dlaczego to ważne, żebyśmy ‛patrzyli prosto przed siebie’? Ktoś, kto idzie drogą i ciągle się ogląda, nie da rady iść prosto. Podobnie byłoby z nami, gdybyśmy ciągle wracali do przeszłości — nie robilibyśmy postępów w służbie dla Jehowy (Łuk. 9:62).

4. Co omówimy w tym artykule?

⁴ W tym artykule omówimy trzy pułapki, które mogłyby sprawić, że zaczęlibyśmy żyć przeszłością *. Są to:  1) nostalgia, 2) żywienie urazy i 3) nadmierne poczucie winy. Zobaczymy, jak zasady biblijne mogą nam pomóc ‛zapomnieć o tym, co za nami, a sięgać po to, co przed nami’ (Filip. 3:13).

5. Przed jaką pułapką ostrzegają nas słowa z Kaznodziei 7:10?

⁵ Odczytaj Kaznodziei 7:10. W wersecie tym nie powiedziano, że nie powinniśmy pytać: „Czemu dawniej było dobrze?”. Miłe wspomnienia są darem od Jehowy. Werset ten radzi raczej: „Nie pytaj: ‚Czemu dawniej było lepiej niż dziś?’”. Pułapka polega więc na tym, że moglibyśmy porównywać nasze wcześniejsze warunki z obecnymi i dojść do wniosku, że dzisiaj wszystko jest gorsze.

6. Dlaczego niemądrze jest z nostalgią myśleć, że nasze życie było kiedyś lepsze? Podaj przykład.

⁶ Dlaczego niemądrze jest myśleć, że nasze życie było kiedyś lepsze? Nostalgia mogłaby sprawić, że wspominalibyśmy tylko to, co było wtedy dobre, albo pomniejszali trudności, jakie przeżywaliśmy. Pomyślmy o starożytnych Izraelitach. Po wyjściu z Egiptu szybko zapomnieli, jak ciężko im się tam żyło. Pamiętali za to smaczne jedzenie. Mówili: „W Egipcie za darmo jedliśmy ryby, mieliśmy ogórki, arbuzy, pory, cebule i czosnek. Tak bardzo za tym tęsknimy!” (Liczb 11:5). Ale czy naprawdę jedli to wszystko „za darmo”? Oczywiście, że nie. Płacili za to wysoką cenę — byli gnębieni i zmuszani do niewolniczej pracy (Wyjścia 1:13, 14; 3:6-9). Później jednak o tym zapomnieli i zatęsknili za przeszłością. Wspominali „stare dobre czasy”, zamiast skupiać się na tym, co dawał im Jehowa. Jehowie bardzo się to nie podobało (Liczb 11:10).

7. Co pomogło pewnej siostrze uniknąć pułapki nostalgii?

⁷ Jak możemy uniknąć pułapki nostalgii? Zastanówmy się nad przeżyciami  siostry, która zaczęła pełnić służbę w bruklińskim Betel w roku 1945. Kilka lat później wyszła za betelczyka i razem usługiwali w tym miejscu przez długi czas. Niestety, w połowie lat siedemdziesiątych jej mąż zachorował. Jak wspominała, kiedy uświadomił sobie, że niedługo umrze, dał jej kilka rad. Powiedział: „Byliśmy szczęśliwym małżeństwem. Wielu ludzi nigdy czegoś takiego nie zaznaje”. Zachęcił jednak: „Nie żyj przeszłością, choć wspomnienia będą ci towarzyszyć. Czas leczy rany. Nie popadaj w zgorzknienie i nie użalaj się nad sobą. Ciesz się, że mogłaś zaznać tylu pięknych, radosnych chwil. (...) Wspomnienia to Boży dar”. Czy nie zgodzimy się, że były to mądre rady?

8. Jakie korzyści odniosła nasza siostra dzięki temu, że nie żyła przeszłością?

⁸ Nasza siostra wzięła sobie te rady do serca. Wiernie służyła Jehowie aż do śmierci w wieku 92 lat. Jakiś czas wcześniej powiedziała: „Gdy myślę o 63 latach pełnoczasowej służby dla Jehowy, stwierdzam, że moje życie było naprawdę satysfakcjonujące”. Co się do tego przyczyniło? Wyjaśniła: „Najwięcej szczęścia sprawia mi nasza braterska społeczność oraz nadzieja przyszłego życia w gronie duchowej rodziny, która w ziemskim raju po wieczne czasy będzie służyć jedynemu prawdziwemu Bogu — naszemu wspaniałemu Stwórcy, Jehowie” *. To piękny przykład kogoś, kto ‛patrzył prosto przed siebie’!

9. Szczególnie kiedy może być nam trudno przebaczyć, biorąc pod uwagę Kapłańską 19:18?

⁹ Odczytaj Kapłańską 19:18. Często jest nam trudno przebaczyć, jeśli zostaliśmy źle potraktowani przez współwyznawcę,  przyjaciela albo krewnego. Pewna siostra została niesłusznie posądzona przez drugą siostrę o kradzież pieniędzy. Chociaż później usłyszała przeprosiny, ciągle roztrząsała to, co się stało. Czy przeżyłeś coś podobnego? Nawet jeśli nie byliśmy w takiej samej sytuacji, prawdopodobnie czuliśmy się kiedyś zranieni i mogło się nam wydawać, że nigdy nie pozbędziemy się urazy.

10. Co nam pomoże, kiedy czujemy się urażeni?

¹⁰ Co może nam pomóc, kiedy czujemy się urażeni? Pamiętajmy, że Jehowa widzi wszystko. Dostrzega każdą wyrządzoną nam krzywdę (Hebr. 4:13). Gdy cierpimy, bardzo nam współczuje (Izaj. 63:9). Obiecuje też, że w końcu naprawi wszystkie szkody, jakich doznaliśmy z powodu niesprawiedliwego potraktowania (Obj. 21:3, 4).

11. Jakie korzyści przynosi puszczenie urazy w niepamięć?

¹¹ Poza tym pamiętajmy, że puszczenie urazy w niepamięć przyniesie korzyści nam samym. Właśnie to uświadomiła sobie wspomniana wcześniej siostra. Zrozumiała, że jeśli przebaczamy innym, możemy liczyć na przebaczenie Jehowy (Mat. 6:14). Nie pomniejszała winy ani nie usprawiedliwiała postępowania drugiej siostry, ale po prostu postanowiła jej przebaczyć. Z czasem całkowicie wyzbyła się urazy. Dzięki temu odzyskała radość i mogła skupić się na służbie dla Jehowy.

12. Jaka prawda wynika ze słów z 1 Jana 3:19, 20?

¹² Odczytaj 1 Jana 3:19, 20. Każdy z nas ma czasami poczucie winy (Rzym. 3:23). Niektórzy nie mogą zapomnieć tego, co robili przed poznaniem prawdy. Inni mają wyrzuty sumienia z powodu błędów, które popełnili już po chrzcie. Oczywiście chcemy robić to, co właściwe. Ale „wszyscy wielokrotnie grzeszymy” (Jak. 3:2; Rzym. 7:21-23). Chociaż poczucie winy nie jest przyjemne, może okazać się pożyteczne. Dlaczego? Bo może nas pobudzić do dokonania zmian i zdecydowanego wystrzegania się tych samych błędów (Hebr. 12:12, 13).

13. Dlaczego musimy walczyć z nadmiernym poczuciem winy?

¹³ Z drugiej strony mogłoby nas dręczyć nadmierne poczucie winy. Moglibyśmy mieć wyrzuty sumienia nawet wtedy, gdy okazaliśmy skruchę i Jehowa pokazał, że nam wybaczył. Takie poczucie winy jest szkodliwe (Ps. 31:10; 38:3, 4). Dlaczego? Zastanówmy się nad słowami pewnej siostry, która zadręczała się dawnymi grzechami: „Myślałam sobie, że równie dobrze mogę przestać wysilać się w służbie dla Jehowy, bo chyba i tak jest już dla mnie za późno”. Wielu z nas może mieć podobne myśli. Musimy jednak walczyć z nadmiernym poczuciem winy. Pomyśl, jak bardzo cieszyłby się Szatan, gdybyśmy sami spisali siebie na straty, chociaż Jehowa wcale tego nie zrobił! (por. 2 Kor. 2:5-7, 11).

14. Skąd możemy wiedzieć, że Jehowa nie spisał nas na straty?

¹⁴ Możesz się zastanawiać: „Skąd mam wiedzieć, że Jehowa nie spisał mnie na straty?”. Świadczy o tym już samo to, że w ogóle zadajesz takie pytanie. Wiele lat temu w Strażnicy napisano: „[Niekiedy] stwierdzamy, że my sami nieraz potykamy się i upadamy wskutek jakiegoś  złego nawyku, który wniknął głębiej, niż myśleliśmy, do naszego poprzedniego wzoru życia. (...) Nie zwątp! Nie wnioskuj, że popełniłeś grzech, za który nie ma przebaczenia. Właśnie do takiego wniosku chciałby cię skłonić Szatan. Fakt, że w swym wnętrzu jesteś zasmucony i niepokoisz się, jest dowodem, że nie zabrnąłeś za daleko. Nigdy nie słabnij w wysiłkach, aby z pokorą i poważnie zwracać się do Boga o przebaczenie i otrzymać od niego oczyszczenie i pomoc. Udaj się do niego tak jak dziecko, które popadłszy w trudności, przychodzi do swego ojca bez względu na to, jak często musiało przychodzić do niego z powodu tej samej słabości, a Jehowa łaskawie sprawi nadejście pomocy, ponieważ on okazuje ci dobroć niezasłużoną” *.

15, 16. Jak poczuli się niektórzy, kiedy zrozumieli, że Jehowa z nich nie zrezygnował?

¹⁵ Wielu sług Jehowy poczuło ulgę, kiedy zrozumiało, że On z nich nie zrezygnował. Kilka lat temu w artykule z serii „Biblia pomaga zmienić życie” opisano historię pewnej siostry. Jak przyznała, z powodu dawnych przeżyć trudno jej było uwierzyć, że Jehowa ją kocha. Walczyła z takimi odczuciami jeszcze wiele lat po chrzcie. Ale udało jej się spojrzeć na to inaczej dzięki rozmyślaniu o okupie *.

¹⁶ Jak jej historia wpłynęła na pewnego brata? Napisał on: „Kiedy byłem młodszy, walczyłem z uzależnieniem od pornografii. Ostatnio znów zacząłem ulegać tej słabości. Zwróciłem się o pomoc do chrześcijańskich starszych i moja walka pomału odnosi skutek. Starsi zapewnili mnie o Bożej miłości i miłosierdziu. Mimo to czasami czuję się nic niewart i myślę, że nie zasługuję na miłość Jehowy. Przeżycia (...) [tej siostry] okazały się dla mnie prawdziwą zachętą. Teraz rozumiem, że jeśli uważam się za niegodnego wybaczenia Jehowy, to tak,  jakbym twierdził, że ofiara Jego Syna nie jest w stanie zakryć moich grzechów. Wyciąłem ten artykuł, żeby zawsze mieć go pod ręką. Gdy tylko zaczynam źle o sobie myśleć, czytam go i analizuję”.

17. Dzięki czemu Paweł uniknął pułapki nadmiernego poczucia winy?

¹⁷ Przeżycia takie jak te opisane wyżej przywodzą nam na myśl apostoła Pawła. Zanim został chrześcijaninem, popełnił poważne grzechy. Co prawda o nich nie zapomniał, ale się nimi nie zadręczał (1 Tym. 1:12-15). Traktował okup jako dar przeznaczony osobiście dla niego (Gal. 2:20). Dzięki temu uniknął pułapki nadmiernego poczucia winy i skoncentrował się na tym, by dawać Jehowie to, co najlepsze.

18. Czego się nauczyliśmy z tego artykułu?

¹⁸ Czego się nauczyliśmy z tego artykułu? 1) Miłe wspomnienia są darem od Jehowy. Jednak bez względu na to, jak dobrze nam się żyło w przeszłości, w nowym świecie będzie nam się żyć lepiej. 2) Inni mogą nas zranić, ale jeśli postanowimy nie nosić w sercu urazy, będziemy w stanie skupić się na służeniu Jehowie. 3) Nadmierne poczucie winy może nas ograbić z radości. Dlatego tak jak Paweł powinniśmy uwierzyć, że Jehowa nam wybaczył.

19. Skąd wiemy, że w nowym świecie nie będziemy się zadręczać przeszłością?

¹⁹ Przed nami życie wieczne. W nowym świecie nie będziemy się zadręczać niczym, co się wydarzyło w przeszłości. Biblia proroczo zapowiada: „Minione wydarzenia nie będą już przychodziły na myśl” (Izaj. 65:17). Niektórzy z nas pełnią służbę dla Jehowy długi czas i już się zestarzeli, ale w nowym świecie znowu będą młodzi (Hioba 33:25). Bądźmy więc zdecydowani nie żyć przeszłością. Patrzmy raczej w przyszłość — koncentrujmy się na tym, co przed nami!