1. Czego musi się spodziewać każdy, kto wstępuje w związek małżeński? (Zobacz ilustrację tytułową).

W DNIU ślubu młoda para czuje nieopisaną radość. W okresie narzeczeństwa uczucie łączące dwoje zakochanych pogłębiało się i teraz są gotowi złożyć przysięgę małżeńską. Oczywiście żeby stworzyć harmonijny związek, każde z nich będzie musiało dokonać pewnych zmian. Mądre rady znajdą w Słowie Bożym. Pochodzą one od Twórcy małżeństwa, który pragnie, by ten związek był źródłem satysfakcji i szczęścia (Prz. 18:22). Ale Biblia otwarcie przyznaje, że małżeństwo dwojga niedoskonałych ludzi będzie się wiązać z „udręką w ciele” (1 Kor. 7:28). Jak ograniczyć ją do minimum? Co zrobić, żeby małżeństwo było udane?

2. Jakie rodzaje miłości powinni przejawiać mąż i żona?

² Biblia podkreśla znaczenie miłości. W małżeństwie potrzebne jest przyjacielskie uczucie. Źródłem satysfakcji jest również miłość romantyczna. A kiedy pojawiają się dzieci, rodzice obdarzają je naturalnym uczuciem wynikającym  z pokrewieństwa. Jednak największe znaczenie ma miłość oparta na zasadach. To właśnie tę miłość miał na myśli Paweł, gdy napisał: „Niech też każdy z was z osobna tak miłuje swoją żonę, jak samego siebie, żona zaś winna mieć głęboki respekt dla swego męża” (Efez. 5:33).

3. Jak silna powinna być miłość łącząca męża i żonę?

³ Apostoł Paweł zachęcał: „Mężowie, wciąż miłujcie swe żony, jak też Chrystus umiłował zbór i wydał zań samego siebie” (Efez. 5:25). Naśladowcy Jezusa muszą okazywać sobie nawzajem taką miłość, jaką on im okazał (odczytaj Jana 13:34, 35; 15:12, 13). Mężowie i żony powinni kochać się tak bardzo, że w razie potrzeby będą gotowi za siebie umrzeć. Ale gdy są skłóceni, jest to ostatnia rzecz, na którą by się zdobyli. Co w takiej sytuacji może pomóc? Miłość oparta na zasadach, która „wszystko znosi, wszystkiemu wierzy, na wszystko ma nadzieję, wszystko przetrzymuje”. Taka miłość „nigdy nie zawodzi” (1 Kor. 13:7, 8). Małżonkowie, którzy chcą podobać się Bogu, pamiętają, że przysięgali sobie miłość i wierność. Gdy pojawiają się problemy, starają się wspólnie je rozwiązać z uwzględnieniem wzniosłych zasad Jehowy.

4, 5. (a) Jak mąż powinien się wywiązywać z roli głowy rodziny? (b) Jak żona powinna patrzeć na zwierzchnictwo męża? (c) Jakich zmian dokonało po ślubie pewne małżeństwo?

⁴ Nawiązując do obowiązków każdego współmałżonka, Paweł napisał: „Żony niech będą podporządkowane swoim mężom jak Panu, ponieważ mąż jest głową żony, jak i Chrystus jest głową zboru” (Efez. 5:22, 23). Nie oznacza to, że żona jest gorsza od męża. Tak naprawdę zasada podana przez Pawła pomaga żonie wywiązywać się z roli, którą przewidział dla niej Bóg, gdy powiedział: „Człowiekowi nie jest dobrze pozostawać samemu. Uczynię dla niego pomoc jako jego uzupełnienie” (Rodz. 2:18). Chrześcijański mąż powinien wzorować się na Chrystusie, „głowie zboru”, i sprawować zwierzchnictwo z miłością. Kiedy tak robi, żona czuje się bezpiecznie i czerpie satysfakcję ze wspierania go oraz okazywania mu szacunku i podporządkowania.

⁵ Mężatka o imieniu Cathy ^[1] tak mówi o zmianach, których musiała dokonać po ślubie: „Wcześniej byłam niezależna i sama się o siebie troszczyłam. Po ślubie musiałam się nauczyć polegać na mężu. Nie zawsze było to łatwe, ale dzięki stosowaniu się do zasad biblijnych bardzo się do siebie zbliżyliśmy”. Jej mąż Fred wspomina: „Nigdy nie było mi łatwo podejmować decyzje. Teraz, kiedy muszę brać pod uwagę dwie osoby, stało się to jeszcze trudniejsze. Ale z dnia na dzień idzie mi coraz lepiej, bo modlę się do Jehowy o pomoc i staram się wysłuchiwać sugestii żony. Czuję, że stanowimy zgrany zespół”.

6. Jak miłość okazuje się „doskonałą więzią jedności”, gdy pojawiają się problemy?

⁶ Żeby małżeństwo było trwałe, zarówno mąż, jak i żona powinni uwzględniać niedoskonałość drugiej osoby. Ma tu zastosowanie rada: „Znoście jedni drugich i wspaniałomyślnie przebaczajcie sobie nawzajem”. Małżonkowie będą popełniać błędy. Ale mogą wyciągać z nich wnioski i uczyć się przebaczania. Dzięki temu miłość okaże się w ich związku „doskonałą więzią jedności” (Kol. 3:13, 14). O miłości powiedziano  też, że „jest wielkodusznie cierpliwa i życzliwa. (...) Nie prowadzi rachunku krzywdy” (1 Kor. 13:4, 5). Nieporozumienia należy wyjaśniać tak szybko, jak to tylko możliwe — najlepiej jeszcze tego samego dnia (Efez. 4:26, 27). Potrzeba pokory i odwagi, żeby powiedzieć: „Przepraszam, że cię zraniłem”. Ale to bardzo pomaga w rozwiązywaniu problemów i zbliża do siebie męża i żonę.

7, 8. (a) Jakie rady dotyczące kontaktów seksualnych w małżeństwie zawiera Biblia? (b) Dlaczego mąż i żona powinni okazywać sobie czułość?

⁷ W Słowie Bożym znajdujemy rady, które pomagają wyrobić sobie zrównoważony pogląd na kontakty seksualne w małżeństwie (odczytaj 1 Koryntian 7:3-5). Mąż powinien z miłością brać pod uwagę uczucia i potrzeby żony, a żona — męża. Gdyby kobieta nie była traktowana z czułością, kontakty intymne mogłyby nie sprawiać jej radości. Według Biblii mężowie mają traktować żony „stosownie do wiedzy” (1 Piotra 3:7). Stosunki seksualne nie mogą być wymuszane, lecz mają być naturalnym wyrazem wzajemnych uczuć. Mężczyzna zazwyczaj szybciej odczuwa podniecenie niż kobieta. Ale do współżycia powinno dochodzić wtedy, gdy oboje są na to gotowi.

⁸ Biblia nie podaje konkretnych przepisów, jak ma wyglądać gra miłosna ani kontakty seksualne. Wspomina jednak o stosownych przejawach uczuć (Pieśń 1:2; 2:6). Mąż i żona powinni okazywać sobie nawzajem czułość.

9. Dlaczego należy ograniczyć zainteresowania seksualne do małżonka?

⁹ Miłość do Boga i bliźniego nie pozwoli, by ktokolwiek lub cokolwiek zaszkodziło więzi małżeńskiej. W niektórych małżeństwach została ona osłabiona lub zerwana z powodu uzależnienia od pornografii jednego ze współmałżonków. Należy stanowczo wystrzegać się tego i każdego innego sposobu zaspokajania pragnień seksualnych poza małżeństwem. O braku miłości do współmałżonka świadczą też wszelkie zachowania na granicy flirtu. Zawsze pamiętajmy, że Bóg zna wszystkie nasze myśli i czyny. Dzięki temu wzmocnimy postanowienie, żeby robić to, co się Mu podoba, i zachować czystość moralną (odczytaj Mateusza 5:27, 28; Hebrajczyków 4:13).

10, 11. (a) Jak często dochodzi do rozwodów? (b) Co Biblia mówi o separacji? (c) Co powstrzyma małżonków przed pochopną decyzją o separacji?

¹⁰ Poważne problemy mogą sprawić, że któreś ze współmałżonków albo oboje zaczną myśleć o separacji lub rozwodzie. W niektórych krajach rozwodem kończy się ponad połowa małżeństw. Chociaż w zborze zjawisko to nie jest aż tak powszechne, również wśród sług Jehowy zauważa się niepokojący wzrost liczby problemów małżeńskich.

¹¹ Biblia podaje następujące wskazówki: „Żona niech nie odchodzi od męża; gdyby jednak odeszła, niech pozostanie niezamężna albo niech się pogodzi z mężem; a mąż niech nie opuszcza żony” (1 Kor. 7:10, 11). Separacja nie jest sprawą błahą. Chociaż czasami wydaje się dobrym rozwiązaniem poważnych problemów, niejednokrotnie tylko ich przysparza. Po przypomnieniu Bożych słów, że mąż i żona stanowią jedno ciało, Jezus powiedział: „Co zatem Bóg wprzągł we wspólne jarzmo, tego  niech człowiek nie rozdziela” (Mat. 19:3-6; Rodz. 2:24). Nakaz ten odnosi się również do męża i żony — żadne z nich nie powinno ‛rozdzielać tego, co Bóg wprzągł we wspólne jarzmo’. Jehowa uważa małżeństwo za związek na całe życie (1 Kor. 7:39). Pamiętajmy, że każdy z nas za swoje czyny odpowie przed Bogiem. Świadomość tego powinna skłaniać do podejmowania starań, by rozwiązywać problemy, zanim sytuacja jeszcze bardziej się skomplikuje.

12. Co może sprawić, że któreś z małżonków zacznie myśleć o separacji?

¹² Źródłem kłopotów w małżeństwie bywają nierealistyczne oczekiwania. Kiedy nie spełniają się czyjeś marzenia o szczęśliwym związku, taka osoba może się czuć rozczarowana, oszukana, a nawet rozgoryczona. Często problemem są różnice emocjonalne lub te wynikające z wychowania. Powodem nieporozumień mogą być też pieniądze, kontakty z teściami czy wychowywanie dzieci. Jednak dzięki stosowaniu się do Bożych wskazówek większości małżeństw udaje się rozwiązywać wszystkie takie problemy.

13. W jakich sytuacjach separacja jest uzasadniona?

¹³ Czasami decyzja o separacji może być uzasadniona — na przykład gdy jeden z małżonków rozmyślnie uchyla się od zapewniania rodzinie środków do życia, stosuje przemoc fizyczną lub stwarza zagrożenie dla zdrowia duchowego domowników. Małżeństwa, które przeżywają poważne trudności, mogą zwrócić się o pomoc do starszych zboru. Ci doświadczeni bracia wyjaśnią im, jak wprowadzić w życie rady z Pisma Świętego. Małżonkowie powinni również prosić Jehowę o Jego ducha oraz siły do stosowania zasad biblijnych i przejawiania owoców ducha (Gal. 5:22, 23) ^[2].

14. Do czego Biblia zachęca osoby, które mają niewierzących współmałżonków?

¹⁴ Zdarza się, że ktoś ma współmałżonka, który nie służy Jehowie. Biblia podaje ważne powody, dla których nie powinien go opuszczać (odczytaj 1 Koryntian 7:12-14). Bez względu na to, czy „niewierzący” zdaje sobie z tego sprawę, czy nie, „jest uświęcony” ze względu na partnera małżeńskiego, który służy Jehowie. Dzieci z takiego związku również są uznawane za „święte” w oczach Boga. Ponadto apostoł Paweł napisał: „Skąd wiesz, żono, czy nie wybawisz męża? Albo skąd wiesz, mężu, czy nie wybawisz żony?” (1 Kor. 7:16). Prawie w każdym zborze Świadków Jehowy są małżeństwa, w których jedno z małżonków przyczyniło się do ‛wybawienia’ drugiego.

15, 16. (a) Co Biblia radzi chrześcijankom, których mężowie nie służą Bogu? (b) Jak należy postąpić, gdy ‛niewierzący współmałżonek odchodzi’?

¹⁵ Apostoł Piotr zachęcał chrześcijanki do podporządkowywania się mężom, „żeby — jeśli niektórzy nie są posłuszni Słowu — mogli bez słowa zostać pozyskani dzięki postępowaniu swych żon, będąc naocznymi świadkami (...) [ich] nieskalanie czystego postępowania, połączonego z głębokim respektem”. Zamiast bezpośrednio dzielić się swoimi wierzeniami, żona może osiągnąć znacznie więcej, gdy przejawia „cichego i łagodnego ducha, który ma wielką wartość w oczach Boga” (1 Piotra 3:1-4).

¹⁶ A co jeśli małżonek, który nie służy Jehowie, podejmuje decyzję o separacji? W Biblii czytamy: „Jeśli niewierzący odchodzi, niech odejdzie; w takich  okolicznościach brat lub siostra nie są niewolniczo związani, a Bóg powołał was do pokoju” (1 Kor. 7:15). Nie daje to chrześcijaninowi biblijnej podstawy do ponownego zawarcia małżeństwa, ale nie musi też on nalegać na współmałżonka, żeby został. Czasami separacja zapewnia względny spokój. Sługa Boży może mieć nadzieję, że jego współmałżonek w przyszłości zechce ratować związek, a nawet pozna prawdę.

17. Co małżonkowie powinni stawiać na pierwszym miejscu?

¹⁷ Żyjemy w „dniach ostatnich” — „krytycznych czasach trudnych do zniesienia” (2 Tym. 3:1-5). Jednak gdy dbamy o zachowywanie sił duchowych, poradzimy sobie z negatywnym wpływem tego świata. Paweł napisał: „Ponadto, bracia, to mówię: pozostały czas jest skrócony. Odtąd ci, którzy mają żony, niech będą, jak gdyby ich nie mieli, (...) a używający tego świata jak ci, co nie korzystają z niego w pełni” (1 Kor. 7:29-31). Paweł nie zachęcał do zaniedbywania obowiązków małżeńskich. Ale ponieważ „czas jest skrócony”, małżonkowie powinni stawiać na pierwszym miejscu sprawy duchowe (Mat. 6:33).

18. Jak można osiągnąć szczęście w małżeństwie?

¹⁸ W dzisiejszych bardzo trudnych czasach wiele związków się rozpada. Jednak nasze małżeństwa mogą być szczęśliwe i trwałe. Jeśli mąż i żona trzymają się blisko zboru, stosują do zasad biblijnych i korzystają z pomocy ducha świętego, nie dopuszczą do rozdzielenia tego, ‛co Bóg wprzągł we wspólne jarzmo’ (Marka 10:9).