CO ROBISZ, jeśli chcesz się dowiedzieć, która jest godzina? Pewnie spoglądasz na zegarek. A jak odpowiadasz, kiedy ktoś pyta cię o godzinę? Jest przecież wiele sposobów określania czasu.

Załóżmy, że od południa upłynęła godzina i trzydzieści minut. Mógłbyś więc powiedzieć, że jest 1:30. Ale równie dobrze można oprzeć się na podziale doby na 24 godziny i powiedzieć, że jest 13:30. Prawidłowe byłoby też stwierdzenie, że jest wpół do drugiej.

Jako czytelnik Biblii być może zastanawiałeś się, jak określali czas opisani w niej ludzie. Istniało kilka sposobów. W części Biblii spisanej po hebrajsku wspomniano o „ranku”, „południu” czy „wieczorze” (Rodz. 8:11; 19:27; 43:16; Powt. Pr. 28:29; 1 Król. 18:26). Ale niekiedy używano też bardziej precyzyjnych określeń.

W czasach biblijnych istniała funkcja strażnika. Szczególnie ważna była ona w nocy. Setki lat przed narodzinami Jezusa, Izraelici podzielili noc na trzy części, nazywane strażami (Ps. 63:6). W Księdze Sędziów 7:19 wspomniano na przykład o „środkowej straży nocnej”. Do czasów Jezusa Żydzi przejęli system stosowany przez Greków i Rzymian, którzy dzielili noc na cztery straże.

W Ewangeliach wspomniano o takich strażach wiele razy. Na przykład czytamy w nich, że Jezus szedł po wodzie w stronę łodzi, którą płynęli uczniowie, „o czwartej straży nocnej” (Mat. 14:25). Opowiadając pewien przykład, Jezus powiedział: „Gdyby gospodarz wiedział, o której straży przyjdzie złodziej, czuwałby i nie pozwoliłby włamać się do swego domu” (Mat. 24:43).

Jezus nawiązał do wszystkich czterech straży, kiedy powiedział: „Czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy pan domu przyjdzie: czy pod koniec dnia, czy o północy, czy z pianiem kogutów, czy wcześnie rano” (Marka 13:35). Pierwsza straż — „pod koniec dnia” — trwała od zachodu słońca do mniej więcej godziny 21. Druga, nazwana „północą”, zaczynała się około 21, a kończyła o północy. Trzecia straż, czyli „z pianiem kogutów”, trwała od północy do mniej więcej 3. Możliwe, że w noc aresztowania Jezusa to właśnie w czasie tej straży zapiał kogut (Marka 14:72). Ostatnia część nocy, „wcześnie rano”, zaczynała się około 3, a kończyła o wschodzie słońca.

Jak widać, chociaż w czasach biblijnych nie istniały zegary, którymi posługujemy się obecnie, to ludzie mieli sposób określania pór dnia i nocy.