Jak wdowieństwo wpłynęło na dwie kobiety

SANDRA jest wdową i mieszka w Australii. Kiedy parę lat temu zmarł jej mąż, w pierwszej chwili doznała ciężkiego szoku. „Przytłaczała mnie świadomość, że nagle straciłam towarzysza życia i najlepszego przyjaciela. Nie pamiętam, jak wróciłam ze szpitala do domu ani co robiłam przez pozostałą część tamtego dnia. W ciągu kilku kolejnych tygodni moje przerażenie przerodziło się w nieustanny ból fizyczny”.

Starsza przyjaciółka Sandry, Elaine, jest wdową od jakichś sześciu lat. Przez pół roku opiekowała się chorym na raka mężem, Davidem. Gdy zmarł, przeżyła to tak głęboko, że wkrótce potem doznała tymczasowej utraty wzroku. Dwa lata później, przebywając w miejscu publicznym, straciła przytomność. Lekarz nie stwierdził u niej żadnych oznak choroby fizycznej. Zorientował się jednak, że Elaine tłumiła w sobie smutek; poradził jej więc, by poszła do domu i starała się wypłakać. „Minęło sporo czasu, zanim ukoiłam swój żal”, przyznaje Elaine, i dodaje: „Gdy byłam sama, zdarzało się, że wchodziłam do sypialni i wtulałam głowę w ubrania Davida”.

Śmierć ukochanego współmałżonka może rzeczywiście wywołać najrozmaitsze reakcje — w grę wchodzi przecież coś więcej niż tylko życie bez męża. Na przykład Sandra przez pewien czas miała poczucie utraty własnej tożsamości. Podobnie jak wiele innych niedawno owdowiałych kobiet, czuła się bezbronna, zagrożona. Wspomina: „Ponieważ ostateczne decyzje zawsze podejmował mąż, obawiałam się, czy sama temu podołam. Budziłam się w nocy. Byłam przemęczona i wyczerpana. Zupełnie nie wiedziałam, co robić”.

Każdego dnia na całym świecie powtarzają się podobne historie. Choroby, wypadki, wojny, czystki etniczne i akty przemocy przyczyniają się do powiększenia grona wdów. * Wiele z nich cierpi w milczeniu i nie wie, jak dalej żyć. W jaki sposób przyjaciele i krewni mogą pomóc owdowiałym radzić sobie w nowej sytuacji życiowej? Kolejny artykuł zawiera kilka rad, które mogą się okazać przydatne.

[Przypis]