Nabywaj serca, w którym Jehowa ma upodobanie

„Serce czyste stwórz we mnie, Boże, i w moim wnętrzu umieść ducha nowego, niezłomnego” (PSALM 51:10).

1, 2. Dlaczego należy zwracać uwagę na swe serce?

ODZNACZAŁ się wysokim wzrostem i atrakcyjnym wyglądem. Był najstarszym synem Jessego i zrobił na proroku Samuelu takie wrażenie, iż ten uznał go za wyznaczonego przez Boga następcę króla Saula. Jehowa oświadczył jednak: „Nie patrz na jego wygląd ani na jego wysoki wzrost, bo go odrzuciłem. (...) Człowiek widzi to, co się jawi oczom, lecz Jehowa widzi, jakie jest serce”. Dlatego Jehowa wybrał „męża według swego serca” — Dawida, najmłodszego syna Jessego (1 Samuela 13:14; 16:7).

² Również później Bóg wyraźnie wskazał, że potrafi czytać w sercu człowieka: „Ja, Jehowa, badam serce, sprawdzam nerki, by każdemu oddać według jego dróg, według owocu jego postępków” (Jeremiasza 17:10). Istotnie, Jehowa jest „tym, który bada serca” (Przysłów 17:3). O jakie jednak serce chodzi? I jak możemy nabywać serca, w którym Jehowa ma upodobanie?

„Ukryta osoba serca”

3, 4. Głównie w jakim sensie występuje w Biblii słowo „serce”? Podaj przykłady.

³ W Piśmie Świętym słowo „serce” występuje około tysiąca razy, najczęściej w sensie symbolicznym. Na przykład Jehowa polecił prorokowi Mojżeszowi: „Powiedz synom Izraela, żeby zebrali dla mnie daninę: Od każdego mężczyzny, którego pobudza serce, macie zebrać moją daninę”. I „przyszli, każdy, kogo skłaniało serce” (Wyjścia 25:2; 35:21). Wyraźnie więc widać, iż symboliczne serce obejmuje między innymi pobudki — wewnętrzną siłę skłaniającą do działania. Odzwierciedla również nasze emocje, uczucia i pragnienia. Może płonąć gniewem lub być przejęte strachem, ściśnięte żalem lub rozradowane (Psalm 27:3; 39:3; Jana 16:22; Rzymian 9:2). Może być pyszne bądź uniżone, przepełnione miłością albo nienawiścią (Przysłów 16:5; Mateusza 11:29; 1 Piotra 1:22).

 ⁴ Dlatego „serce” często odnosi się do pobudek i uczuć, natomiast „umysł” do intelektu. Właśnie tak należy rozumieć te słowa, gdy występują w Biblii obok siebie (Mateusza 22:37; Filipian 4:7). Ale serce i umysł nie wykluczają się wzajemnie. Na przykład Mojżesz zachęcił Izraelitów: „Przywołaj sobie do serca [„myśl w sercu swoim”, Wujek], że Jehowa to prawdziwy Bóg” (Powtórzonego Prawa 4:39). A Jezus powiedział do spiskujących przeciw niemu uczonych w Piśmie: „Czemu w swych sercach myślicie o tym, co niegodziwe?” (Mateusza 9:4). Ponadto z sercem może się wiązać „zrozumienie”, „poznanie” i „rozważanie” (1 Królów 3:12; Przysłów 15:14; Marka 2:6). A zatem symboliczne serce może się też odnosić do intelektu — do naszych myśli lub naszego zrozumienia.

5. Czym jest symboliczne serce?

⁵ Według pewnego źródła symboliczne serce to „najważniejsza część w sensie ogólnym, wnętrze, czyli wewnętrzny człowiek, który się ujawnia we wszelkich czynnościach, pragnieniach, uczuciach, emocjach, namiętnościach, zamiarach, myślach, poglądach, wyobrażeniach, w swej mądrości, wiedzy, umiejętnościach, w wierzeniach i sposobie rozumowania, w pamięci oraz świadomości”. Owo pojęcie oznacza więc nasze prawdziwe wnętrze — „ukrytą osobę serca” (1 Piotra 3:4). Właśnie to Jehowa obserwuje i bada. Dawid mógł zatem się modlić: „Serce czyste stwórz we mnie, Boże, i w moim wnętrzu umieść ducha nowego, niezłomnego” (Psalm 51:10). Jak możemy nabywać czystego serca?

 ‛Przykładaj swe serce’ do Słowa Bożego

6. Do czego Mojżesz zachęcił Izraelitów obozujących na równinach moabskich?

⁶ Kiedy przed wejściem do Ziemi Obiecanej synowie Izraela przebywali na równinach moabskich, Mojżesz zachęcił ich: „Przyłóżcie swe serca do wszystkich tych słów, którymi was dzisiaj ostrzegam, żebyście nakazali swym synom dbać o wprowadzanie w czyn wszystkich słów tego prawa” (Powtórzonego Prawa 32:46). Izraelici mieli „pilnie zważać” (Knox). Jedynie wtedy, gdy sami dokładnie znali przykazania Boże, mogli je wpajać swemu potomstwu (Powtórzonego Prawa 6:6-8).

7. Co wchodzi w zakres ‛przykładania swego serca’ do Słowa Bożego?

⁷ Chcąc nabywać czystego serca, trzeba przede wszystkim starannie poznawać wolę Boga i Jego zamierzenie. Jedynym źródłem takiej wiedzy jest natchnione Słowo Boże (2 Tymoteusza 3:16, 17). Ale samo napełnianie umysłu wiadomościami nie pomoże nam w nabywaniu serca, w którym Jehowa ma upodobanie. Aby wiedza oddziaływała na nasze wnętrze, musimy ‛przykładać do niej swe serce’, czyli ‛brać ją sobie do serca’ (Powtórzonego Prawa 32:46, Biblia Tysiąclecia). Jak to robić? Psalmista Dawid wyjaśnia: „Wspominałem dni dawne; rozmyślałem o całym twym działaniu; chętnie zajmowałem się dziełem twych rąk” (Psalm 143:5).

8. Nad jakimi pytaniami możemy się zastanawiać podczas studium?

⁸ Również my powinniśmy z docenianiem rozmyślać o czynach Jehowy. Podczas czytania Biblii lub opartych na niej publikacji warto zastanawiać się nad następującymi pytaniami: „Czego ten fragment uczy o Jehowie? Na jakie cechy Jego osobowości zwraca uwagę? Jak dany materiał pokazuje, co cieszy się upodobaniem Jehowy, a co nie? Jakie skutki przynosi postępowanie zgodne z Jego wolą, a jakie to, którego On nienawidzi? Jak te informacje wiążą się z tym, co już wiem?”

9. Jaką wartość ma studium osobiste i rozmyślanie?

⁹ Trzydziestodwuletnia Lisa * wyjaśnia, jak zaczęła cenić odpowiednio ukierunkowane studium i rozmyślania: „Po chrzcie w roku 1994 przez jakieś dwa lata byłam dość aktywna w prawdzie. Chodziłam na wszystkie zebrania, spędzałam w służbie 30—​40 godzin miesięcznie i utrzymywałam kontakty ze współwyznawcami. Potem jednak zaczęłam schodzić na manowce. Stoczyłam się tak nisko, że nawet złamałam prawo Boże. Ale opamiętałam się i postanowiłam uporządkować swoje życie. Jakże się cieszę, że Jehowa uznał moją skruchę i przyjął mnie z powrotem! Często zadaję sobie pytanie: ‚Dlaczego odpadłam?’ Wciąż nasuwa mi się ten sam wniosek: zaniedbałam wnikliwe studium i rozmyślanie. Prawda biblijna po prostu nie dotarła do mego serca. Teraz studium osobiste i rozmyślanie już zawsze będą istotnym elementem mojego życia”. Jakież to ważne, byśmy w miarę pogłębiania wiedzy o Jehowie, Jego Synu i Jego Słowie znajdowali czas na refleksje!

10. Dlaczego musimy przeznaczać czas na studium osobiste i rozmyślanie?

¹⁰ W tym zagonionym świecie naprawdę nie jest łatwo znaleźć czas na studiowanie i rozmyślanie. Jednakże obecnie chrześcijanie stoją u progu wspaniałej Ziemi Obiecanej — nowego, prawego świata Bożego (2 Piotra 3:13). Zbliżają się zaskakujące wydarzenia, jak choćby zagłada „Babilonu Wielkiego” czy atak na sług Jehowy, przypuszczony przez „Goga z krainy Magog” (Objawienie 17:1, 2, 5, 15-17; Ezechiela 38:1-4, 14-16; 39:2). To, co nas czeka, może wystawić na próbę naszą miłość do Jehowy. Koniecznie musimy więc wykupywać dogodny czas i przykładać swe serce do Słowa Bożego! (Efezjan 5:15, 16).

 ‛Przygotuj swe serce, by radzić się Słowa Bożego’

11. Pod jakim względem serce przypomina glebę?

¹¹ Symboliczne serce można przyrównać do gleby, w której zasiewa się ziarno prawdy (Mateusza 13:18-23). Żeby rośliny mogły się właściwie rozwijać, glebę zazwyczaj trzeba przygotować. Podobnie należy przysposobić serce, aby bardziej reagowało na Słowo Boże. Kapłan Ezdrasz „przygotował swe serce, by radzić się prawa Jehowy i je wypełniać” (Ezdrasza 7:10). A jak my możemy to uczynić?

12. Co pomaga przygotować serce do studium?

¹² Wspaniałym środkiem przygotowującym serce do rozważania Słowa Bożego jest szczera modlitwa. Zaczynają się nią i kończą chrześcijańskie zebrania prawdziwych chwalców Boga. Jakże stosowne jest więc, by każde osobiste studium Biblii rozpoczynać szczerą modlitwą, a potem analizować materiał w nastroju pełnym skupienia!

13. Co trzeba robić, aby nabywać serca, w którym Jehowa ma upodobanie?

¹³ Symboliczne serce trzeba przygotować, aby nie przeszkadzały nam nasze dotychczasowe poglądy. Przywódcy religijni za czasów Jezusa nie byli do tego skorzy (Mateusza 13:15). Natomiast matka Jezusa, Maria, „wyciągała wnioski w swym sercu” na podstawie usłyszanych prawd (Łukasza 2:19, 51). Została wierną chrześcijanką. Lidia z Tiatyry przysłuchiwała się Pawłowi i „Jehowa szeroko otworzył jej serce, aby zwracała uwagę” na jego słowa. Ona również uwierzyła (Dzieje 16:14, 15). Nigdy nie trzymajmy się kurczowo osobistych poglądów lub wyjaśnień bliskich naszemu sercu. Pozwólmy raczej, by ‛Bóg okazał się prawdomówny, choćby każdy człowiek okazał się kłamcą’ (Rzymian 3:4).

14. Jak możemy przygotowywać serca do słuchania na chrześcijańskich zebraniach?

¹⁴ Szczególnie istotne jest przygotowywanie serca do słuchania na chrześcijańskich zebraniach. Naszą uwagę mogą rozpraszać różne rzeczy. Gdy skupiamy się na tym, co działo się w ciągu dnia albo co się wydarzy jutro, to omawiane myśli nie wywrą na nas wielkiego wpływu. Chcąc odnieść z nich pożytek, musimy powziąć mocne postanowienie, by słuchać i się uczyć. Jeśli będziemy tak czynić, gdy są ‛objaśniane wersety oraz wykładany ich sens’, zrozumienie ich przysporzy nam wiele korzyści (Nehemiasza 8:5-8, 12).

15. Dlaczego dzięki pokorze chętniej się uczymy?

¹⁵ Podobnie jak dodanie odpowiednich nawozów użyźnia glebę, tak pielęgnowanie pokory, apetytu duchowego, zaufania, bojaźni wobec Boga i miłości do Niego może wzbogacić nasze symboliczne serce. Pokora zmiękcza serce, dzięki czemu chętniej się uczymy. Jehowa powiedział do judzkiego króla Jozjasza: „Twoje serce było bowiem miękkie, wskutek czego ukorzyłeś się przez wzgląd na Jehowę, usłyszawszy, co powiedziałem (...) i zacząłeś płakać przede mną, więc i ja to usłyszałem” (2 Królów 22:19). Jozjasz miał serce pokorne i otwarte na pouczenia. Dzięki pokorze „niewykształceni i prości” uczniowie Jezusa pojęli i zastosowali duchowe prawdy, których nie mogli zrozumieć ludzie będący „mędrcami i intelektualistami” (Dzieje 4:13; Łukasza 10:21). Obyśmy starając się nabywać serca, które podoba się Jehowie, ‛ukorzyli się przed naszym Bogiem’ (Ezdrasza 8:21).

16. Dlaczego podtrzymywanie apetytu na pokarm duchowy wymaga starań?

¹⁶ Jezus oświadczył: „Szczęśliwi, którzy są świadomi swej potrzeby duchowej” (Mateusza 5:3). Zostaliśmy obdarzeni świadomością potrzeb duchowych, jednak presja ze strony teraźniejszego niegodziwego świata albo na przykład zwykłe lenistwo mogą osłabić tę świadomość (Mateusza 4:4). Musimy rozbudzać w sobie apetyt na pokarm duchowy. Nawet jeśli początkowo czytanie Biblii i studium osobiste nie sprawiają nam przyjemności, to gdy okażemy wytrwałość, wiedza  ‛stanie się miła naszej duszy’, tak iż będziemy wyczekiwać każdego następnego studium (Przysłów 2:10, 11).

17. (a) Dlaczego Jehowa zasługuje na całkowite zaufanie? (b) Jak możemy je pogłębiać?

¹⁷ Król Salomon zachęcał: „Zaufaj Jehowie całym sercem i nie opieraj się na własnym zrozumieniu” (Przysłów 3:5). Serce ufające Jehowie wie, że to, czego On wymaga lub co wskazuje za pośrednictwem swego Słowa, zawsze jest słuszne (Izajasza 48:17). Jehowa bez wątpienia zasługuje na całkowite zaufanie. Potrafi zrealizować wszystko, co zamierzył (Izajasza 40:26, 29). Nawet samo znaczenie Jego imienia: „On powoduje, że się staje” umacnia naszą ufność w Bożą zdolność spełniania obietnic. Jest On też „prawy we wszystkich swych drogach i lojalny we wszystkich swoich dziełach” (Psalm 145:17). Żeby pogłębiać zaufanie do Niego, musimy oczywiście ‛skosztować i zobaczyć, że Jehowa jest dobry’, czyli stosować w swym życiu to, czego się uczymy z Biblii, i rozmyślać nad pozytywnymi skutkami takiego postępowania (Psalm 34:8).

18. Jak bojaźń wobec Boga pomaga nam reagować na Jego wskazówki?

¹⁸ Kolejną cechę, dzięki której nasze serce jest podatniejsze na wskazówki Boże, wymienił Salomon, pisząc: „Bój się Jehowy i odwracaj się od złego” (Przysłów 3:7). Jehowa powiedział o starożytnych Izraelitach: „Oby tylko pobudzali swoje serce, by się mnie bało i zawsze przestrzegało wszystkich moich przykazań, żeby się dobrze wiodło im oraz ich synom po czas niezmierzony!” (Powtórzonego Prawa 5:29). Kto zatem boi się Boga, ten jest Mu posłuszny. Jehowa potrafi ‛ukazać swą siłę dla dobra tych, których serce jest wobec niego niepodzielne’, a na nieposłusznych sprowadzić karę (2 Kronik 16:9). Oby wszelkimi naszymi czynami, myślami i uczuciami kierowała zdrowa bojaźń przed wywołaniem niezadowolenia Bożego!

‛Miłuj Jehowę całym sercem’

19. Jaką rolę w uwrażliwianiu serca na wskazówki Jehowy odgrywa miłość?

¹⁹ Żaden przymiot nie uwrażliwia naszego serca na wskazówki Jehowy bardziej niż miłość. Serce przepełnione miłością do Boga sprawia, że chętnie się dowiadujemy, co cieszy się Jego uznaniem, a co Go gniewa (1 Jana 5:3). Jezus powiedział: „Masz miłować Jehowę, twojego Boga, całym swym sercem i całą swą duszą, i całym swym umysłem” (Mateusza 22:37). Pogłębiajmy zatem swą miłość do Boga przez nabieranie zwyczaju rozmyślania nad Jego dobrocią, regularne rozmawianie z Nim jak z bliskim przyjacielem oraz gorliwe mówienie o Nim drugim.

20. Jak możemy nabywać serca, w którym Jehowa ma upodobanie?

²⁰ Podsumujmy nasze rozważania: Chcąc nabywać serca, w którym Jehowa ma upodobanie, trzeba pozwalać Słowu Bożemu oddziaływać na nasze wnętrze, na ukrytą osobę serca. Nieodzowne jest też odpowiednio ukierunkowane osobiste studium Pisma Świętego i nacechowane docenianiem rozmyślanie. Najlepiej czynić to, mając przygotowane serce — serce niezwiązane niewolniczo z pewnymi poglądami, lecz podatne na pouczenia. Z pomocą Jehowy rzeczywiście można nabyć serca, w którym ma On upodobanie. Co jednak należy robić, by strzec swego serca?

[Przypis]

Jak byś odpowiedział?

• Czym jest symboliczne serce, które bada Jehowa?

• Jak możemy ‛przykładać swe serce’ do Słowa Bożego?

• Jak powinniśmy przygotowywać swe serce, by radzić się Słowa Bożego?

• Do czego czujesz się pobudzony po rozważeniu tego artykułu?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 17]

Dawid z docenianiem rozmyślał o sprawach duchowych. A ty?

[Ilustracje na stronie 18]

Przed studiowaniem Słowa Bożego przygotuj swe serce