Jehowa — Bóg okazujący wielkoduszną cierpliwość

„Jehowa, Bóg miłosierny i łaskawy, nieskory do gniewu oraz obfitujący w lojalną życzliwość” (WYJŚCIA 34:6).

1, 2. (a) Kto niegdyś odnosił pożytek z wielkodusznej cierpliwości Jehowy? (b) Czym jest „wielkoduszna cierpliwość”?

LUDZIE współcześni Noemu, Izraelici wędrujący z Mojżeszem po pustkowiu, Żydzi z okresu, gdy na ziemi przebywał Jezus — wszyscy oni żyli w odmiennych czasach. Niemniej wszyscy odnosili pożytek z tej samej szlachetnej cechy Jehowy — z wielkodusznej cierpliwości. Niektórych ocaliła ona od śmierci. Również nam może zapewnić życie.

² Czym jest wielkoduszna cierpliwość? Kiedy i dlaczego Jehowa ją okazuje? „Wielkoduszna cierpliwość” kryje w sobie myśl o cierpliwym znoszeniu krzywdy lub prowokacji, połączonym z nietraceniem nadziei na poprawę napiętych stosunków. Przyświeca jej zatem określony cel. Jest nim zwłaszcza pomyślność osoby winnej zadrażnienia. Jednakże wielkoduszna cierpliwość nie oznacza akceptowania zła. Ustaje, gdy osiągnie swój cel albo gdy już nie ma sensu tolerować danej sytuacji.

3. W jakim celu Jehowa przejawia wielkoduszną cierpliwość i jak długo będzie to czynił?

³ Człowiek potrafi się zdobyć na wielkoduszną cierpliwość, ale najlepszy przykład pod tym względem daje sam Jehowa. Odkąd ludzie wskutek grzechu nadwerężyli swe stosunki ze Stwórcą, okazuje On cierpliwość i wytrwałość oraz zapewnia środki, dzięki którym skruszone osoby mogą zacieśnić więź z Nim (2 Piotra 3:9; 1 Jana 4:10). Kiedy jednak cel wielkodusznej cierpliwości Boga zostanie już osiągnięty, wystąpi On przeciwko rozmyślnym złoczyńcom, kładąc kres obecnemu niegodziwemu systemowi (2 Piotra 3:7).

Harmonizuje z głównymi przymiotami Boga

4. (a) Jak w Pismach Hebrajskich wyrażono pojęcie wielkodusznej cierpliwości? (Zobacz też przypis). (b) Jak prorok Nahum opisał Jehowę i co w związku z tym można powiedzieć o wielkodusznej cierpliwości Boga?

⁴ W Pismach Hebrajskich pojęcie wielkodusznej cierpliwości wyrażają dwa słowa, które literalnie znaczą „długie nozdrza” i w Przekładzie Nowego Świata zostały oddane przez „nieskory do gniewu”. * Mówiąc o wielkodusznej cierpliwości Boga, prorok Nahum oświadczył: „Jehowa jest nieskory do gniewu i potężny w mocy i Jehowa bynajmniej nie będzie się powstrzymywał od ukarania” (Nahuma 1:3). Wielkoduszna cierpliwość Jehowy nie świadczy więc o słabości i ma swoje granice. Okoliczność, że wszechmocny Bóg jest nieskory do gniewu i zarazem potężny w mocy, wskazuje, iż Jego wielkoduszna cierpliwość wynika ze świadomej powściągliwości. Ma On prawo ukarać, ale celowo nie robi tego od razu, by grzesznicy mogli się zmienić (Ezechiela 18:31, 32). Wielkoduszna cierpliwość Jehowy stanowi zatem wyraz Jego miłości i dowodzi, że mądrze korzysta On ze swej mocy.

5. W jaki sposób wielkoduszna cierpliwość Jehowy harmonizuje z Jego sprawiedliwością?

⁵ Wielkoduszna cierpliwość Jehowy harmonizuje również z Jego sprawiedliwością i prawością. On sam przedstawił się Mojżeszowi  jako „Bóg miłosierny i łaskawy, nieskory do gniewu [czyli wielkodusznie cierpliwy] oraz obfitujący w lojalną życzliwość i prawdę” (Wyjścia 34:6). Po latach Mojżesz wysławiał Jehowę, śpiewając: „Wszystkie jego drogi są sprawiedliwością. Bóg wierności, u którego nie ma niesprawiedliwości; jest on prawy i prostolinijny” (Powtórzonego Prawa 32:4). Tak więc miłosierdzie, wielkoduszna cierpliwość, sprawiedliwość i prostolinijność Jehowy harmonijnie ze sobą współdziałają.

Wielkoduszna cierpliwość Jehowy przed potopem

6. W jaki niezwykły sposób Jehowa przejawiał wielkoduszną cierpliwość wobec potomków Adama i Ewy?

⁶ Kiedy Adam i Ewa podnieśli bunt w Edenie, bezpowrotnie zerwali drogocenną więź ze swym kochającym Stwórcą, Jehową (Rodzaju 3:8-13, 23, 24). Ponieważ oddalili się od Niego, ich potomstwo odziedziczyło grzech, niedoskonałość i śmierć (Rzymian 5:17-19). Chociaż pierwsi ludzie zgrzeszyli rozmyślnie, Jehowa pozwolił im wydać na świat dzieci. Z czasem miłościwie dostarczył środki, dzięki którym ich potomkowie mogli się z Nim pojednać (Jana 3:16, 36). Apostoł Paweł wyjaśnił: „Bóg zaleca swoją miłość do nas przez to, że gdy jeszcze byliśmy grzesznikami, Chrystus za nas umarł. Tym bardziej więc, skoro teraz dzięki jego krwi zostaliśmy uznani za prawych, będziemy za jego pośrednictwem wybawieni od srogiego gniewu. Bo jeśli będąc nieprzyjaciółmi, zostaliśmy pojednani z Bogiem przez śmierć jego Syna, to tym bardziej teraz, będąc pojednani, zostaniemy wybawieni dzięki jego życiu” (Rzymian 5:8-10).

7. Jak Jehowa okazywał wielkoduszną cierpliwość przed potopem i dlaczego zagłada ówczesnych ludzi była uzasadniona?

⁷ Jehowa okazywał wielkoduszną cierpliwość także za czasów Noego. Kiedy ponad 100 lat przed potopem ‛Bóg widział ziemię, oto była zrujnowana, gdyż wszelkie ciało zrujnowało swą drogę na ziemi’ (Rodzaju 6:12). Jednakże wielkoduszną cierpliwość wobec ludzi przejawiał tylko przez ograniczony czas. Oświadczył: „Duch mój nie będzie bez końca oddziaływał na człowieka, bo jest on też ciałem. Dlatego jego dni potrwają sto dwadzieścia lat” (Rodzaju 6:3). W ciągu tych 120 lat wierny Noe zdążył założyć rodzinę oraz na polecenie Boga zbudować arkę i ostrzec innych przed nadchodzącym potopem. Apostoł Piotr napisał: „Cierpliwość Boża wyczekiwała za dni Noego — w czasie budowy arki, w której niewiele  osób, to jest osiem dusz, zostało bezpiecznie przeprowadzonych przez wodę” (1 Piotra 3:20). To prawda, że nikt oprócz domowników Noego ‛nie zwrócił uwagi’ na jego działalność kaznodziejską (Mateusza 24:38, 39). Jehowa polecił jednak Noemu wznieść arkę i występować — może nawet dziesiątki lat — w charakterze „głosiciela prawości”, dzięki czemu ówcześni ludzie mieli dość czasu, by okazać skruchę za dopuszczanie się przemocy i podjąć służbę dla Boga (2 Piotra 2:5; Hebrajczyków 11:7). Zagłada, która w końcu dosięgła to niegodziwe pokolenie, była więc w pełni uzasadniona.

Przykładna wielkoduszna cierpliwość wobec Izraelitów

8. Jak Jehowa okazywał wielkoduszną cierpliwość narodowi izraelskiemu?

⁸ Wielkoduszna cierpliwość Jehowy wobec Izraelitów trwała znacznie dłużej niż 120 lat. W okresie ponad 15 stuleci, w ciągu których byli ludem wybranym przez Boga, rzadko kiedy nie wypróbowywali jej do ostatnich granic. Zaledwie kilka tygodni po cudownym wyzwoleniu z Egiptu uwikłali się w bałwochwalstwo, okazując tym rażący brak szacunku dla swego Wybawcy (Wyjścia 32:4; Psalm 106:21). W następnych latach narzekali na pokarm, który Jehowa za sprawą cudu dostarczał im na pustkowiu, szemrali przeciw Mojżeszowi i Aaronowi, mówili przeciwko Jehowie, dopuścili się rozpusty z pogankami, a nawet brali udział w kulcie Baala (Liczb 11:4-6; 14:2-4; 21:5; 25:1-3; 1 Koryntian 10:6-11). Jehowa miał podstawy ich zgładzić, ale przejawiał wobec nich wielkoduszną cierpliwość (Liczb 14:11-21).

9. Jak Jehowa okazał się Bogiem wielkodusznie cierpliwym za dni sędziów oraz w okresie monarchii?

⁹ Za dni sędziów Izraelici raz po raz wikłali się w bałwochwalstwo. Wówczas Jehowa wydawał ich na pastwę wrogów. Gdy jednak zdobywali się na skruchę i prosili Go o pomoc, okazywał im wielkoduszną cierpliwość i wzbudzał sędziów, by ich wybawiali (Sędziów 2:17, 18). Przez długi okres monarchii tylko nieliczni królowie byli bez reszty oddani Jehowie. Ale nawet za ich rządów lud często łączył prawdziwe wielbienie z fałszywym. Kiedy Jehowa posyłał proroków, aby ostrzegali ów naród przed niewiernością, jego członkowie zazwyczaj woleli słuchać przekupnych kapłanów i fałszywych proroków (Jeremiasza 5:31; 25:4-7). Co więcej, Izraelici prześladowali wiernych proroków Jehowy, a niektórych nawet zabili (2 Kronik 24:20, 21; Dzieje 7:51, 52). Mimo to Jehowa dalej okazywał wielkoduszną cierpliwość (2 Kronik 36:15).

Wielkoduszna cierpliwość Jehowy nie ustaje

10. Kiedy przebrała się miara wielkodusznej cierpliwości Jehowy?

¹⁰ Jak jednak wynika z historii, wielkoduszna cierpliwość Boga ma swoje granice. W roku 740 p.n.e. pozwolił On Asyryjczykom podbić dziesięcioplemienne królestwo izraelskie i uprowadzić jego mieszkańców na wygnanie (2 Królów 17:5, 6). A pod koniec następnego stulecia dopuścił, by Babilończycy najechali dwuplemienne królestwo judzkie i zburzyli  Jerozolimę oraz tamtejszą świątynię (2 Kronik 36:16-19).

11. Jak mimo wykonania wyroku Jehowa pamiętał o wielkodusznej cierpliwości?

¹¹ Niemniej wykonując wyrok na Izraelu i Judzie, Jehowa nie zapomniał o wielkodusznej cierpliwości. Za pośrednictwem proroka Jeremiasza zapowiedział odrodzenie swego wybranego ludu. Oświadczył: „Gdy się dopełni siedemdziesiąt lat w Babilonie, zwrócę na was uwagę i potwierdzę wobec was swoje dobre słowo, sprowadzając was z powrotem na to miejsce. I dam się wam znaleźć (...) I zgromadzę waszą grupę jeńców, i zbiorę was ze wszystkich narodów oraz ze wszystkich miejsc, do których was rozproszyłem” (Jeremiasza 29:10, 14).

12. Jak powrót ostatka Żydów do Judy okazał się zrządzeniem opatrzności Bożej w związku z przyjściem Mesjasza?

¹² Ostatek spośród Żydów przebywających na wygnaniu rzeczywiście powrócił do Judy i w odbudowanej świątyni jerozolimskiej wznowił wielbienie Jehowy. W związku z urzeczywistnianiem Jego zamierzenia członkowie tego ostatka mieli się stać jak „rosa od Jehowy”, która zapewnia orzeźwienie i dobrobyt. Mieli też być odważni i silni jak „lew pośród zwierząt leśnych” (Micheasza 5:7, 8). Ta druga zapowiedź spełniła się chyba w okresie machabejskim, kiedy to Żydzi pod wodzą rodziny Machabeuszy wyparli wrogów z Ziemi Obiecanej i ponownie poświęcili zbezczeszczone sanktuarium. Przyczyniło się to do ocalenia owego kraju oraz tamtejszej świątyni, dzięki czemu kolejny wierny ostatek mógł powitać Syna Bożego, gdy pojawił się tam jako Mesjasz (Daniela 9:25; Łukasza 1:13-17, 67-79; 3:15, 21, 22).

13. Jak Jehowa dalej okazywał Żydom wielkoduszną cierpliwość, mimo iż zabili Jego Syna?

¹³ Nawet po zabiciu Syna Bożego przez Żydów Jehowa jeszcze przez trzy i pół roku okazywał wobec nich wielkoduszną cierpliwość, dając im pierwszym szansę na wejście w skład duchowego potomstwa Abrahama (Daniela 9:27). * Przed rokiem 36 n.e. i potem z możliwości tej skorzystało sporo Żydów, wskutek czego — jak to ujął później Paweł — „pojawił się ostatek zgodnie z wyborem dzięki życzliwości niezasłużonej” (Rzymian 11:5).

14. (a) Komu jeszcze udostępniono w roku 36 przywilej wejścia w skład duchowego potomstwa Abrahama? (b) Jak Paweł wyraził swe odczucia co do sposobu wybierania przez Jehowę członków Izraela duchowego?

¹⁴ W roku 36 przywilej wejścia w skład duchowego potomstwa Abrahama po raz pierwszy udostępniono również osobom spoza grona Żydów i prozelitów. Każdemu, kto skorzystał z tego zaszczytu, Jehowa okazywał niezasłużoną życzliwość i wielkoduszną cierpliwość (Galatów 3:26-29; Efezjan 2:4-7). Wyrażając się z wielkim uznaniem o mądrości i celu nacechowanej miłosierdziem wielkodusznej cierpliwości, którą Jehowa przejawiał,  by zgromadzić pełną liczbę członków Izraela duchowego, Paweł zawołał: „O głębokości Bożego bogactwa i mądrości, i wiedzy! Jakże niezbadane są jego sądy i jak nie do wyśledzenia jego drogi!” (Rzymian 11:25, 26, 33; Galatów 6:15, 16).

Wielkoduszna cierpliwość ze względu na Jego imię

15. Głównie z jakiego powodu Bóg okazuje wielkoduszną cierpliwość i rozstrzygnięcie jakiej kwestii wymagało czasu?

¹⁵ Dlaczego Jehowa przejawia wielkoduszną cierpliwość? Przede wszystkim po to, by wywyższyć swe święte imię i usprawiedliwić swoje zwierzchnictwo (1 Samuela 12:20-22). Aby podniesiona przez Szatana kwestia moralna co do sposobu sprawowania przez Jehowę zwierzchniej władzy mogła zostać rozstrzygnięta w stopniu zadowalającym wszystkie stworzenia, potrzebny był czas (Hioba 1:9-11; 42:2, 5, 6). Kiedy więc lud Boży ciemiężono w Egipcie, Jehowa rzekł do faraona: „W tym celu zostawiłem cię przy życiu, by ci pokazać swoją moc i by moje imię oznajmiano po całej ziemi” (Wyjścia 9:16).

16. (a) Jak Jehowa dzięki wielkodusznej cierpliwości przygotował lud dla swego imienia? (b) Jak Jehowa uświęci swe imię i usprawiedliwi swoje zwierzchnictwo?

¹⁶ Słowa Jehowy do faraona zacytował apostoł Paweł, gdy wyjaśniał rolę wielkodusznej cierpliwości Boga w otoczeniu chwałą Jego świętego imienia. Następnie napisał: „A jeśli Bóg, chociaż chciał okazać swój srogi gniew i dać poznać swą moc, tolerował z ogromną miarą wielkodusznej cierpliwości naczynia srogiego gniewu przyszykowane na zagładę, żeby dać poznać bogactwo swej chwały na naczyniach miłosierdzia, które z góry przygotował ku chwale, mianowicie na nas, których powołał nie tylko spośród Żydów, lecz także spośród narodów, to co z tego? Tak jak też mówi u Ozeasza: ‚Tych, którzy nie są moim ludem, nazwę „ludem moim”’” (Rzymian 9:17, 22-25). Ponieważ Jehowa przejawiał wielkoduszną cierpliwość, mógł wziąć z narodów „lud dla swego imienia” (Dzieje 15:14). Owi „święci”, mający nad sobą Głowę, Jezusa Chrystusa, są dziedzicami Królestwa, którym Jehowa posłuży się do uświęcenia swego wzniosłego imienia i usprawiedliwienia swojego zwierzchnictwa (Daniela 2:44; 7:13, 14, 27; Objawienie 4:9-11; 5:9, 10).

 Wielkoduszna cierpliwość Jehowy służy wybawieniu

17, 18. (a) W jaki sposób moglibyśmy nieświadomie krytykować Jehowę za okazywanie wielkodusznej cierpliwości? (b) Jak powinniśmy się zapatrywać na wielkoduszną cierpliwość Jehowy?

¹⁷ Odkąd pierwsi ludzie popadli w grzech, Jehowa po dziś dzień dowodzi, iż jest Bogiem okazującym wielkoduszną cierpliwość. Dzięki niej przed potopem można było rozgłaszać ostrzegawcze orędzie i zbudować arkę umożliwiającą wybawienie. Ale gdy miara cierpliwości Boga się przebrała, nastał potop. Podobnie dzisiaj Jehowa przejawia ogromną wielkoduszną cierpliwość i trwa to dłużej, niż niektórzy mogli się spodziewać. Nie należy jednak poddawać się zwątpieniu. Taka postawa byłaby równoznaczna z krytykowaniem Boga za okazywanie tego przymiotu. Paweł zapytał: „Czy gardzisz bogactwem jego życzliwości i wyrozumiałości, i wielkodusznej cierpliwości, nie wiedząc, że dobrotliwość Boża próbuje cię przywieść do skruchy?” (Rzymian 2:4).

¹⁸ Nie wiemy, ile jeszcze potrzebujemy wielkodusznej cierpliwości Boga, by mieć pewność, że On uzna nas za godnych wybawienia. Paweł radzi nam ‛wypracowywać swoje wybawienie z bojaźnią i drżeniem’ (Filipian 2:12). Apostoł Piotr pisał do współchrześcijan: „Jehowa nie jest powolny w sprawie swej obietnicy, jak to niektórzy uważają za powolność, lecz jest cierpliwy względem was, ponieważ nie pragnie, żeby ktokolwiek został zgładzony, ale pragnie, żeby wszyscy doszli do skruchy” (2 Piotra 3:9).

19. Jaki pożytek możemy odnieść z wielkodusznej cierpliwości Jehowy?

¹⁹ A zatem nie traćmy cierpliwości z powodu sposobu, w jaki Jehowa rozstrzyga sprawy. Trzymajmy się raczej kolejnej rady Piotra i ‛cierpliwość naszego Pana uważajmy za wybawienie’. O czyje wybawienie chodzi? O nasze, a w szerszym zakresie o wybawienie niezliczonej rzeszy tych, którzy muszą jeszcze usłyszeć „dobrą nowinę o królestwie” (2 Piotra 3:15; Mateusza 24:14). Pomoże to nam docenić bogactwo wielkodusznej cierpliwości Jehowy i pobudzi nas do przejawiania tego przymiotu w kontaktach z innymi.

[Przypisy]

Czy potrafisz wyjaśnić?

• Co oznacza użyte w Biblii wyrażenie „wielkoduszna cierpliwość”?

• Jak Jehowa okazywał wielkoduszną cierpliwość przed potopem, po niewoli babilońskiej i w I wieku n.e.?

• Z jakich ważnych powodów Jehowa przejawia wielkoduszną cierpliwość?

• Jak powinniśmy się zapatrywać na wielkoduszną cierpliwość Jehowy?

[Pytania do studium]

[Ilustracja na stronie 9]

Dzięki wielkodusznej cierpliwości Jehowy ludzie przed potopem mieli dość czasu na okazanie skruchy

[Ilustracja na stronie 10]

Po upadku Babilonu Żydzi odnieśli pożytek z wielkodusznej cierpliwości Jehowy

[Ilustracja na stronie 11]

W I wieku n.e. z wielkodusznej cierpliwości Jehowy skorzystali zarówno Żydzi, jak i nie-Żydzi

[Ilustracje na stronie 12]

Obecnie chrześcijanie korzystają z wielkodusznej cierpliwości Jehowy