Tetragram w Septuagincie
Tetragram w Septuagincie
W JĘZYKU hebrajskim imię Boże, Jehowa, zapisywano w postaci czterech liter יהוה (JHWH), zwanych tetragramem. Przez długi czas uważano, iż tetragram nie występował w odpisach Septuaginty. Sądzono więc, że gdy pisarze Chrześcijańskich Pism Greckich cytowali z Pism Hebrajskich, nie używali w swych księgach imienia Bożego.
Odkrycia, których dokonano w ostatnim stuleciu, ujawniły, że imię Boga jednak pojawiało się w Septuagincie. W pewnym dziele czytamy: „Pragnienie zachowania świętego imienia Bożego w niezmienionej postaci było tak silne, że zhellenizowani Żydzi tłumaczący hebrajską Biblię na język grecki dokładnie przepisywali tetragram, umieszczając go w tekście greckim” (B. M. Metzger, Manuscripts of the Greek Bible — An Introduction to Greek Palaeography).
Na zdjęciu po lewej stronie pokazano jeden z wielu zachowanych fragmentów takich papirusów. Urywek ów, opatrzony numerem katalogowym 3522, pochodzi z I wieku n.e., a znaleziono go w Oksyrynchos w Egipcie. * Ma wymiary 7 na 10,5 centymetra i zawiera cytat z Księgi Hioba 42:11, 12. Zakreślone miejsce to tetragram w postaci czterech liter starohebrajskich. *
Czy zatem imię Boże występowało w pierwszych egzemplarzach Chrześcijańskich Pism Greckich? Uczony George Howard zauważył: „Ponieważ w dalszym ciągu wypisywano tetragram w kopiach Biblii greckiej [Septuaginty], będących Pismami pierwszego kościoła, więc należałoby przyjąć, że pisarze N[owego] T[estamentu] zachowywali tetragram w tekście biblijnym, gdy cytowali z Pisma Świętego”. Prawdopodobnie wkrótce potem kopiści zastąpili imię Boże takimi określeniami, jak Kýrios (Pan) i Theòs (Bóg).
[Przypisy]
^ ak. 4 Więcej informacji na temat papirusów z Oksyrynchos można znaleźć w Strażnicy z 15 lutego 1992 roku, strony 26-28.
^ ak. 4 Inne przykłady występowania imienia Bożego w starożytnych przekładach greckich podano w Chrześcijańskich Pismach Greckich w Przekładzie Nowego Świata (wydanych w języku polskim w roku 1994), dodatek numer 1, strona 408.
[Prawa własności do ilustracji, strona 30]
Dzięki uprzejmości Egypt Exploration Society