Pytania czytelników

Co miał na myśli Paweł, mówiąc: „Ilekroć jecie ten chleb i pijecie ten kielich”?

W związku z uroczystością Pamiątki śmierci Jezusa Paweł oznajmił: „Ilekroć jecie ten chleb i pijecie ten kielich, obwieszczacie śmierć Pana, aż on przybędzie” (1 Koryntian 11:25, 26). Według niektórych użyte tu słowo „ilekroć” wskazuje, iż śmierć Chrystusa powinno się upamiętniać często, wielokrotnie. Dlatego sporo ludzi robi to częściej niż raz do roku. Czy właśnie to miał na myśli Paweł?

Od chwili ustanowienia Pamiątki przez Jezusa minęło niemal 2000 lat. A zatem nawet obchodzenie tego święta tylko raz w roku i tak oznacza, że od roku 33 n.e. czyniono to mnóstwo razy. Niemniej kontekst Listu 1 do Koryntian 11:25, 26 wskazuje, że Paweł wcale nie zajmował się kwestią, jak często należy świętować Pamiątkę, lecz w jaki sposób to robić. Apostoł nie użył tu w tekście greckim słowa pollákis, które oznacza „często”, „częstokroć”. Posłużył się natomiast wyrazem hosákis, który można przetłumaczyć na „ilekroć”, „kiedy”, „za każdym razem, kiedy”. Innymi słowy, Paweł napisał: „Za każdym razem, kiedy to robicie, obwieszczacie śmierć Pana”. *

Jak często należy zatem obchodzić Pamiątkę śmierci Jezusa? Tylko raz w roku, gdyż tak właśnie zazwyczaj upamiętnia się różne wydarzenia. Poza tym Jezus poniósł śmierć w dniu żydowskiego święta Paschy, obchodzonego raz w roku. Dlatego też apostoł Paweł nazwał go „Chrystusem, naszą ofiarą paschalną”, jako że jego ofiarna śmierć otworzyła drogę do życia duchowemu Izraelowi, podobnie jak pierwsza ofiara paschalna pozwoliła zachować życie pierworodnym izraelskim w Egipcie i utorowała drogę do uwolnienia z niewoli całego narodu (1 Koryntian 5:7; Galatów 6:16). Ten związek z corocznym żydowskim świętem Paschy stanowi dodatkowy argument przemawiający za tym, że Pamiątkę śmierci Jezusa powinno się obchodzić raz do roku.

Paweł powiązał śmierć Jezusa jeszcze z innym dorocznym świętem żydowskim — Dniem Przebłagania. W Liście do Hebrajczyków 9:25, 26 czytamy: „Nie po to, żeby [Jezus musiał] ofiarować siebie często, jak to arcykapłan co roku [w Dniu Przebłagania] wchodzi do miejsca świętego nie z własną krwią. (...) Teraz jednak ujawnił się raz na zawsze przy zakończeniu systemów rzeczy, aby usunąć grzech przez ofiarę z samego siebie”. Ponieważ ofiara Jezusa zastąpiła coroczne ofiary składane w Dniu Przebłagania, Pamiątkę jego śmierci również powinno się świętować raz do roku. Częstsze jej obchodzenie nie znajduje żadnego uzasadnienia w Biblii.

Historyk John Laurence von Mosheim donosi, że chrześcijanie żyjący w II stuleciu n.e. w Azji Mniejszej upamiętniali śmierć Jezusa „czternastego dnia pierwszego miesiąca żydowskiego [Nisan]”. Dopiero w późniejszych latach w chrześcijaństwie przyjął się zwyczaj częstszego obchodzenia tej uroczystości.

[Przypis]