Duchowe rozmowy budują

„Niech z waszych ust nie wychodzi żadna zgniła wypowiedź, lecz wszelka wypowiedź dobra ku zbudowaniu, stosownie do potrzeby, aby słuchającym udzielić czegoś korzystnego” (EFEZJAN 4:29).

1, 2. (a) Jaką wartość ma mowa ludzka? (b) Jak słudzy Jehowy pragną korzystać z daru mowy?

„MOWA ludzka jest tajemnicą; jest darem Bożym, cudem” — napisał leksykograf Ludwig Koehler. Może ten cenny dar Boży uważamy za coś oczywistego (Jakuba 1:17). Ale pomyślmy, jaką stratę to oznacza, gdy ktoś bliski doznaje udaru i nie potrafi się zrozumiale wypowiadać. „Cudownie nam się ze sobą rozmawiało” — wspomina Joan, której mąż niedawno miał udar. „Jakże brakuje mi tych rozmów!”

² Wymiana myśli zacieśnia więzy przyjaźni, usuwa nieporozumienia, pokrzepia zniechęconych, umacnia wiarę i wzbogaca życie. Oczywiście nigdy nie dzieje się to automatycznie. Mądry król Salomon napisał: „Jest taki, który mówi bezmyślnie, jakby zadawał pchnięcia mieczem, ale język mądrych jest lekarstwem” (Przysłów 12:18). Jako słudzy Jehowy, chcemy, by nasza mowa leczyła i budowała, a nie raniła czy rujnowała. W osobistych rozmowach oraz w służbie kaznodziejskiej pragniemy ponadto korzystać z języka ku chwale Jehowy. Psalmista śpiewał: „W Bogu chcemy składać wysławiania przez cały dzień i po czas niezmierzony będziemy sławić twe imię” (Psalm 44:8).

3, 4. (a) Z jakim problemem dotyczącym mowy boryka się każdy z nas? (b) Dlaczego sposób korzystania z języka jest niezmiernie ważny?

³ Uczeń Jakub ostrzegł: „Języka (...) nikt z ludzi ujarzmić nie potrafi”. Przypomniał też: „Wszyscy bowiem wielokrotnie się potykamy. Jeżeli ktoś nie potyka się w słowie, to jest człowiekiem doskonałym, zdolnym okiełznać także całe swe ciało” (Jakuba 3:2, 8). Nikt z nas nie jest doskonały. Dlatego mimo najszczerszych starań nie zawsze wypowiadamy się w sposób budujący i przynoszący chwałę Stwórcy. Musimy zatem nauczyć się zważać na swe słowa. Co więcej, Jezus oznajmił: „Z każdej nieużytecznej wypowiedzi, którą ludzie wyrzekną, zdadzą sprawę w Dniu Sądu; bo na podstawie twoich słów zostaniesz uznany za prawego i na podstawie twoich słów zostaniesz potępiony” (Mateusza 12:36, 37). Tak więc za to, jak korzystamy z języka, odpowiadamy przed prawdziwym Bogiem.

⁴ Jednym z najlepszych sposobów wystrzegania się szkodliwej mowy jest nabranie zwyczaju prowadzenia budujących rozmów o sprawach duchowych. Artykuł ten wyjaśnia, jak możemy to robić, jakie poruszać tematy oraz jaki to przynosi pożytek.

Zwracaj uwagę na serce

5. Dlaczego główną rolę w prowadzeniu budujących rozmów odgrywa serce?

⁵ Wyrabiając w sobie nawyk prowadzenia budujących rozmów, przede wszystkim musimy pamiętać, że nasza mowa odzwierciedla to, co mamy w sercu. Jezus oświadczył: „Z obfitości serca mówią usta” (Mateusza 12:34). Innymi słowy, lubimy rozmawiać o tym,  co jest dla nas ważne. Dlatego zadajmy sobie pytania: „Co moje rozmowy wyjawiają o stanie mego serca? Czy z rodziną lub współwyznawcami poruszam sprawy duchowe, czy też niezmiennie rozmawiam o sporcie, ubraniach, filmach, jedzeniu, najnowszych zakupach i różnych błahostkach?” Być może mimowolnie nasze życie i myśli zaczęły się obracać wokół rzeczy nieistotnych. Gdy dokonamy zmian w hierarchii wartości, wpłynie to pozytywnie na nasze rozmowy i całe życie (Filipian 1:10).

6. Jaki wpływ na nasze rozmowy wywiera rozmyślanie?

⁶ Następnym czynnikiem warunkującym jakość naszych rozmów jest celowe rozmyślanie. Jeśli świadomie skupiamy się na sprawach duchowych, to rozmawianie o nich staje się całkiem naturalne. Tę zależność dostrzegał król Dawid, który śpiewał: „Niechaj wypowiedzi moich ust i rozmyślanie mego serca staną się miłe tobie, Jehowo” (Psalm 19:14). Psalmista Asaf zaś oznajmił: „Rozmyślać będę o wszelkim twym działaniu, a poczynania twe chcę rozważać” (Psalm 77:12). Serce i umysł przepełnione prawdami ze Słowa Bożego same skłaniają do wartościowych rozmów. Jeremiasz nie mógł się powstrzymać od mówienia o tym, czego się dowiedział od Jehowy (Jeremiasza 20:9). Podobnie może być z nami, jeśli regularnie rozmyślamy o sprawach duchowych (1 Tymoteusza 4:15).

7, 8. Co może być stosownym tematem budujących rozmów?

⁷ Mnóstwa tematów do budujących rozmów dostarcza nam systematyczne zajmowanie się zagadnieniami duchowymi (Filipian 3:16). Większe zgromadzenia, zebrania zborowe, bieżące publikacje, teksty dzienne i komentarze — wszystko to pozwala nam znaleźć klejnoty duchowe, którymi możemy dzielić się z drugimi (Mateusza 13:52). Ogromną zachętą mogą też być nasze przeżycia ze służby kaznodziejskiej.

⁸ Król Salomon zachwycał się wielką różnorodnością drzew oraz ptaków, ryb i innych zwierząt, jakie widywał w Izraelu (1 Królów 4:33). Z przyjemnością mówił o dziełach Boga. Możemy postępować podobnie. Słudzy Jehowy lubią rozmawiać na różne tematy, ale jako ludzie usposobieni duchowo, zawsze chętnie poruszają też sprawy duchowe (1 Koryntian 2:13).

„To stale rozważajcie”

9. Do czego Paweł wzywał Filipian?

⁹ Niezależnie od tematu nasze rozmowy będą budować innych, jeśli pozostają w zgodzie z radą apostoła Pawła skierowaną do Filipian: „Cokolwiek jest prawdziwe, cokolwiek zasługuje na poważne zainteresowanie, cokolwiek jest prawe, cokolwiek jest nieskalanie czyste, cokolwiek jest miłe, o czym tylko mówi się dobrze, jakakolwiek jest cnota i jakakolwiek jest rzecz chwalebna — to stale rozważajcie” (Filipian 4:8). Sprawy wymienione przez Pawła są tak istotne, że zachęcał: „To stale rozważajcie”. Powinniśmy napełniać nimi swe umysły i serca. Przeanalizujmy więc, jak zwracanie uwagi na każdą z tych ośmiu spraw może wpłynąć na nasze rozmowy.

10. Jak możemy rozmawiać o tym, co prawdziwe?

¹⁰ Określenie prawdziwe nie ogranicza się tylko do poprawnych i niesfałszowanych informacji. Dotyczy czegoś prostolinijnego i godnego zaufania, tak jak prawda ze Słowa Bożego. O tym, co prawdziwe, mówimy zatem wtedy, gdy wspominamy o prawdach biblijnych, które wywarły na nas wrażenie, o przemówieniach i wykładach, które nas zbudowały, czy też o radach, które nam pomogły. Z drugiej strony wystrzegamy się „fałszywie tak nazywanej ‚wiedzy’”, mającej jedynie pozór prawdy (1 Tymoteusza 6:20). Stronimy także od powtarzania plotek oraz opowiadania niesprawdzonych doświadczeń.

11. Jakie sprawy zasługujące na poważne zainteresowanie możemy poruszać w rozmowach?

 ¹¹ To, co zasługuje na poważne zainteresowanie, obejmuje tematy ważkie i wzniosłe, a nie banalne czy małostkowe. Może to dotyczyć naszej chrześcijańskiej służby, obecnych krytycznych czasów oraz potrzeby właściwego postępowania. Gdy mówimy o takich poważnych sprawach, umacniamy się w postanowieniu, by pozostawać czujni duchowo, zachowywać wierność i trwać w głoszeniu dobrej nowiny. Ciekawe przeżycia w służbie oraz wydarzenia przypominające, że żyjemy w dniach ostatnich, naprawdę dostarczają nam wielu rozmaitych tematów do budujących rozmów (Dzieje 14:27; 2 Tymoteusza 3:1-5).

12. Czego należy się wystrzegać w myśl rady Pawła, by rozważać to, co jest prawe i nieskalanie czyste?

¹² Wyrażenie cokolwiek jest prawe dotyczy tego, co jest właściwe w oczach Boga, co odpowiada Jego normom. Sformułowanie nieskalanie czyste wskazuje na czystość myśli i czynów. W naszych rozmowach nie ma  miejsca na oszczerstwa, nieprzyzwoite żarty ani aluzje do seksu (Efezjan 5:3; Kolosan 3:8). Jeżeli rozmowa w miejscu pracy czy w szkole schodzi na takie tematy, chrześcijanie postępują mądrze, gdy się z niej wycofują.

13. Co można zaliczyć do spraw, które są miłe i o których mówi się dobrze?

¹³ Zalecając analizowanie tego, co miłe, Paweł miał na myśli rzeczy przyjemne i godne upodobania, pobudzające do miłości, a nie do nienawiści, rozgoryczenia lub sporów. Sprawy, o których mówi się dobrze, to informacje mające dobrą sławę, cieszące się uznaniem. Należą do nich życiorysy wiernych braci i sióstr regularnie zamieszczane w Strażnicy i Przebudźcie się! Po przeczytaniu takich krzepiących wiarę artykułów warto podzielić się z kimś spostrzeżeniami. Słuchanie o czyichś duchowych osiągnięciach może nas bardzo zachęcić. Tego rodzaju rozmowy umacniają w zborze miłość i jedność.

14. (a) Czego wymaga od nas mówienie o tym, co jest cnotą? (b) Jak możemy uwzględniać w rozmowach rzeczy chwalebne?

¹⁴ Paweł napisał: „Jakakolwiek jest cnota”. Cnota oznacza dobroć, doskonałość moralną. Musimy zważać, by nasza mowa była zgodna z zasadami biblijnymi i nie odbiegała od tego, co prawe, nieskalanie czyste i zacne. Chwalebny to inaczej zasługujący na pochwałę. Gdy usłyszysz piękne przemówienie albo zauważysz czyjąś wierną postawę w zborze, powiedz o tym — zarówno temu, kogo to dotyczy, jak i innym osobom. Apostoł Paweł wielokrotnie wyrażał się z uznaniem o zaletach współwyznawców (Rzymian 16:12; Filipian 2:19-22; Filemona 4-7). Rzecz jasna godne wysławiania są też dzieła naszego Stwórcy. Stanowią one prawdziwą skarbnicę tematów do budujących rozmów (Przysłów 6:6-8; 20:12; 26:2).

Prowadź budujące rozmowy

15. Jaki nakaz biblijny zobowiązuje rodziców do prowadzenia pouczających rozmów z dziećmi?

¹⁵ W Księdze Powtórzonego Prawa 6:6, 7 czytamy: „Te słowa, które ci dzisiaj nakazuję, mają być w twoim sercu; i wpajaj je swym synom, i mów o nich, gdy siedzisz w domu i gdy idziesz drogą, i gdy się kładziesz, i gdy wstajesz”. Nakaz ten niewątpliwie wymaga od rodziców prowadzenia z dziećmi pouczających rozmów na tematy duchowe.

16, 17. Czego mogą się nauczyć chrześcijańscy rodzice z przykładu Jehowy i Abrahama?

¹⁶ Możemy sobie wyobrazić długie rozmowy, jakie Jezus odbywał z Ojcem niebiańskim na temat swego zadania na ziemi. Uczniom oznajmił: „Ojciec, który mnie posłał, dał mi przykazanie dotyczące wszystkiego, co mam powiedzieć i co mówić” (Jana 12:49; Powtórzonego Prawa 18:18). Wiele godzin na rozmowach na pewno spędził patriarcha Abraham, gdy wyjaśniał swemu synowi Izaakowi, jak Jehowa błogosławił im oraz ich przodkom. Taka wymiana myśli niewątpliwie pomogła Jezusowi oraz Izaakowi pokornie poddać się woli Bożej (Rodzaju 22:7-9; Mateusza 26:39).

 ¹⁷ Również dzisiaj dzieci potrzebują budujących rozmów. Rodzice mimo napiętego planu zajęć muszą znaleźć na nie czas. Jeśli to możliwe, warto dołożyć starań, by przynajmniej raz dziennie spożyć w gronie rodziny wspólny posiłek. Podczas takiego posiłku i po nim jest wiele okazji do pokrzepiających rozmów, które mogą mieć nieoceniony wpływ na duchowe zdrowie domowników.

18. Przytocz przeżycie ukazujące, jakie korzyści daje dobra wymiana myśli między rodzicami a dziećmi.

¹⁸ Dwudziestoparoletni pionier imieniem Alejandro pamięta, że jako 14-latek miał różne wątpliwości. Opowiada: „Pod wpływem kolegów szkolnych i nauczycieli nie byłem pewien istnienia Boga i autentyczności Biblii. Rodzice poświęcili mi wiele godzin, cierpliwie przedstawiając odpowiednie argumenty. Te rozmowy pomogły mi nie tylko wyzbyć się wątpliwości w tym trudnym okresie, ale też podjąć w życiu mądre decyzje”. A jak jest dzisiaj? Alejandro dodaje: „Dalej mieszkam w domu rodzinnym. Ale ojciec i ja jesteśmy tak zajęci, że trudno znaleźć czas na porozmawianie w cztery oczy. Dlatego raz w tygodniu jemy u niego w pracy wspólny posiłek. Bardzo sobie cenię te rozmowy”.

19. Dlaczego wszyscy potrzebujemy duchowych rozmów?

¹⁹ Czyż nie cieszymy się, że możemy prowadzić budujące rozmowy duchowe ze współwyznawcami? Okazją do tego są zebrania, służba kaznodziejska, spotkania towarzyskie lub podróż. Paweł wyczekiwał chwili, gdy będzie mógł porozmawiać z braćmi w Rzymie. Napisał: „Gorąco bowiem pragnę was widzieć, (...) żeby nastąpiła wśród was wymiana zachęt, u każdego przez wiarę drugiego, zarówno waszą, jak i moją” (Rzymian 1:11, 12). Chrześcijański starszy imieniem Johannes zauważył: „Duchowe rozmowy ze współchrześcijanami zaspokajają ważną potrzebę. Krzepią serce i pomagają dźwigać codzienne brzemiona. Często proszę sędziwe osoby, by opowiedziały mi o swym życiu i o tym, co pozwala im zachowywać wierność. W ciągu lat przeprowadziłem wiele takich rozmów i w każdej usłyszałem coś mądrego i pouczającego, co wzbogaciło moje życie”.

20. Jak postąpić, gdy mamy do czynienia z osobą nieśmiałą?

²⁰ Co zrobić, gdy ktoś nie reaguje pozytywnie na naszą próbę porozmawiania o czymś budującym? Nie zniechęcaj się. Może nadarzy się lepsza okazja. „Słowo wypowiedziane we właściwym czasie jest jak złote jabłka w srebrnych ornamentach” (Przysłów 25:11). Bądź wyrozumiały dla osób nieśmiałych. „Myśl w sercu męża jest jak głębokie wody, lecz mąż mający rozeznanie — ten jej naczerpie” (Przysłów 20:5). * Co ważniejsze, nigdy nie pozwól, by nastroje innych powstrzymywały cię od mówienia o sprawach, które poruszyły twe serce.

Duchowe rozmowy przynoszą pożytek

21, 22. Jakie korzyści czerpiemy z prowadzenia duchowych rozmów?

²¹ „Niech z waszych ust nie wychodzi żadna zgniła wypowiedź”, napominał Paweł, „lecz wszelka wypowiedź dobra ku zbudowaniu, stosownie do potrzeby, aby słuchającym udzielić czegoś korzystnego” (Efezjan 4:29;  Rzymian 10:10). Sprowadzanie rozmów na właściwe tematy bywa trudne, ale przynosi liczne korzyści. Duchowe rozmowy dają nam możliwość dzielenia się swą wiarą z innymi oraz umacniają naszą społeczność braterską.

²² Korzystajmy więc z daru mowy do pokrzepiania drugich i wysławiania Boga. Takie rozmowy będą dla nas źródłem radości, a dla innych zachętą. I przede wszystkim rozradują serce Jehowy, który zwraca uwagę na nasze rozmowy i bardzo się cieszy, gdy używamy języka we właściwy sposób (Psalm 139:4; Przysłów 27:11). Jeśli rozmawiamy o sprawach duchowych, bądźmy pewni, że Jehowa o nas nie zapomni. W Biblii czytamy o Jego nowożytnych sługach: „Wtedy bojący się Jehowy rozmawiali między sobą, każdy ze swym towarzyszem, a Jehowa uważał i słuchał. I zaczęto przed nim spisywać księgę pamięci dla bojących się Jehowy i dla myślących o jego imieniu” (Malachiasza 3:16; 4:5). Koniecznie zatem prowadźmy budujące rozmowy duchowe!

[Przypis]

Jak byś odpowiedział?

• Co nasze rozmowy wyjawiają o nas samych?

• Jakie budujące tematy możemy poruszać?

• Jaką ważną rolę odgrywają rozmowy w rodzinie i w zborze?

• Jaki pożytek przynoszą budujące rozmowy?

[Pytania do studium]

[Ilustracje na stronie 12]

Budujące rozmowy obracają się wokół tego...

‛co prawdziwe’

‛co zasługuje na poważne zainteresowanie’

‛co chwalebne’

‛o czym mówi się dobrze’

[Prawa własności]

Okładka kasety wideo: Stalin: U.S. Army photo; okładka książki Stwórca: Mgławica Orzeł: J. Hester i P. Scowen (AZ State Univ.), NASA

[Ilustracja na stronie 13]

Wspólne posiłki to znakomite okazje do budujących rozmów