Ciekawe myśli z Księgi Rodzaju (część II)
Słowo Jehowy jest żywe
Ciekawe myśli z Księgi Rodzaju (część II)
KSIĘGA Rodzaju opisuje 2369 lat historii ludzkości od stworzenia pierwszego człowieka, Adama, do śmierci Józefa, syna Jakuba. Rozdziały od 1 do 10 i pierwsze dziewięć wersetów rozdziału 11, opisujące wydarzenia od stworzenia świata po budowę wieży Babel, omówiono w poprzednim numerze tego czasopisma. * W niniejszym artykule zajmiemy się ciekawymi myślami z pozostałej części Księgi Rodzaju, która opowiada o postępowaniu Boga z Abrahamem, Izaakiem, Jakubem i Józefem.
ABRAHAM ZOSTAJE PRZYJACIELEM BOGA
Jakieś 350 lat po potopie jednemu z potomków Sema, syna Noego, rodzi się syn, który zaskarbi sobie szczególną łaskę Boga. Otrzymuje imię Abram, później zmienione na Abraham. Na polecenie Boga opuszcza chaldejskie miasto Ur, by prowadzić życie koczownika w krainie, którą Jehowa obiecuje dać jemu i jego potomkom. Dzięki swojej wierze i posłuszeństwu Abraham zyskuje miano „przyjaciela Jehowy” (Jakuba 2:23).
Jehowa występuje przeciw niegodziwym mieszkańcom Sodomy i pobliskich miast, ocala jednak Lota i jego córki. Obietnice Boże zaczynają się spełniać, gdy Abrahamowi rodzi się syn Izaak. Wiele lat później Abraham przechodzi próbę wiary — Jehowa nakazuje mu złożyć tego syna w ofierze. Patriarcha jest gotów to uczynić, ale powstrzymuje go anioł. Nie ulega wątpliwości, iż Abraham to mąż wiary. Otrzymuje zapewnienie, że poprzez jego potomstwo będą sobie błogosławić wszystkie narody ziemi. Gdy Abrahamowi umiera żona, Sara, pogrąża się on w żałobie.
Odpowiedzi na pytania biblijne:
12:1-3 — Kiedy weszło w życie przymierze Abrahamowe i jak długo obowiązywało? Zawarte przez Jehowę przymierze z Abramem, na mocy którego ‛na pewno będą sobie poprzez niego błogosławić wszystkie rodziny ziemi’, najwyraźniej weszło w życie wtedy, gdy ów mąż przekroczył Eufrat w drodze do Kanaanu. Musiało to nastąpić 14 Nisan 1943 roku p.n.e. — 430 lat przed wyzwoleniem Izraelitów z Egiptu (Wyjścia 12:2, 6, 7, 40, 41). Przymierze Abrahamowe jest „przymierzem po czas niezmierzony”. Pozostaje w mocy, aż zrealizują się zapowiedzi o pobłogosławieniu wszystkich rodzin ziemi i zniszczeniu wszystkich wrogów Boga (Rodzaju 17:7; 1 Koryntian 15:23-26).
15:13 — Na jaki okres przypada zapowiedziane Abramowi prześladowanie jego potomków, mające trwać 400 lat? Okres ten zaczął się w roku 1913 p.n.e., kiedy odstawiono od piersi pięcioletniego Izaaka, a jego dziewiętnastoletni przyrodni brat, Ismael, ‛stroił sobie z niego żarty’ (Rodzaju 21:8-14; Galatów 4:29). Zapowiedziany czas udręki skończył się w roku 1513 p.n.e., gdy Izraelici zostali wyzwoleni z Egiptu.
16:2 — Czy Saraj postąpiła właściwie, dając Abramowi swoją służącą Hagar? Propozycja Saraj wynikała z ówczesnych obyczajów — bezpłodna żona miała obowiązek dać mężowi nałożnicę, która mogłaby mu urodzić dziedzica. Poligamia pojawiła się już wśród potomków Kaina. Z czasem zwyczaj ten się rozpowszechnił i przejęli go niektórzy czciciele Jehowy (Rodzaju 4:17-19; 16:1-3; 29:21-28). Ale Jehowa nigdy nie odstąpił od pierwotnego modelu małżeństwa monogamicznego (Rodzaju 2:21, 22). Noe i jego synowie, którym Bóg powtórzył nakaz, by byli ‛płodni i napełnili ziemię’, najwyraźniej mieli po jednej żonie (Rodzaju 7:7; 9:1; 2 Piotra 2:5). A Jezus Chrystus przywrócił ów pierwotny wzorzec małżeństwa monogamicznego (Mateusza 19:4-8; 1 Tymoteusza 3:2, 12).
19:8 — Czy Lot nie postąpił niegodziwie, proponując mieszkańcom Sodomy, że wyda im swoje córki? Zgodnie ze wschodnią obyczajowością gospodarz musiał chronić swoich gości, w razie potrzeby nawet za cenę własnego życia. Lot był gotów tak właśnie postąpić. Odważnie stanął w pojedynkę przed tłumem i zamknął za sobą drzwi. Gdy wspomniał o swoich córkach, najprawdopodobniej wiedział już, że jego goście to wysłannicy Boży. Być może liczył na to, że Bóg ochroni jego córki, tak jak w Egipcie ochronił jego ciotkę, Sarę (Rodzaju 12:17-20). I rzeczywiście, Lotowi i jego córkom nic się nie stało.
19:30-38 — Czy Jehowa patrzył z pobłażaniem na to, że Lot się upił, a potem spłodził synów z obiema córkami? Jehowa nie ocenia pobłażliwie kazirodztwa ani pijaństwa (Kapłańska 18:6, 7, 29; 1 Koryntian 6:9, 10). Sam Lot bolał nad „bezprawnymi uczynkami” mieszkańców Sodomy (2 Piotra 2:6-8). Skoro córki go upiły, to zapewne musiały zdawać sobie sprawę, że na trzeźwo nigdy nie zgodziłby się z nimi współżyć. Prawdopodobnie jednak uznały, że jako cudzoziemki nie mają innego sposobu na podtrzymanie ciągłości rodu Lota. Sprawozdanie to umieszczono w Biblii celem wyjaśnienia związków pomiędzy Izraelitami, którzy pochodzili od Abrahama, a Moabitami (potomkami Moaba) i Ammonitami (potomkami Ben-Ammiego).
Czego się możemy nauczyć:
13:8, 9. Jakże piękny przykład rozwiązywania konfliktów dał nam Abraham! Nigdy nie powinniśmy pozwolić, by dążenie do korzyści materialnych, osobiste upodobania lub duma zakłóciły nasze pokojowe stosunki z drugimi.
15:5, 6. Gdy Abraham zaczął odczuwać skutki starości, a jeszcze nie miał syna, przedstawił tę sprawę Bogu. Jehowa rozwiał jego wątpliwości. Z jakim skutkiem? Abraham „uwierzył Jehowie”. A zatem szczera modlitwa do Jehowy, posłuszeństwo wobec Niego oraz branie sobie do serca słów otuchy znajdujących się w Biblii to czynniki, które mogą umocnić naszą wiarę.
15:16. Jehowa powstrzymywał się od wykonania wyroku na Amorytach (czyli Kananejczykach) przez okres życia czterech pokoleń. Dlaczego? Ponieważ jest Bogiem cierpliwym. Czekał, aż znikła wszelka nadzieja na poprawę. Powinniśmy naśladować Jehowę w okazywaniu cierpliwości.
18:23-33. Jehowa nie unicestwia ludzi, nie wziąwszy pod uwagę ich postawy. Prawym zapewnia ochronę.
19:16. Lot „się ociągał” i aniołowie musieli niemal siłą wyprowadzić go wraz z rodziną z Sodomy. Postępujemy mądrze, jeśli wyczekując końca tego złego systemu rzeczy, nie tracimy poczucia, że czas nagli.
19:26. Jakże nierozsądnie byłoby z tęsknotą spoglądać na to, co zostawiliśmy za sobą w tym świecie!
JAKUB MA DWUNASTU SYNÓW
Z inicjatywy Abrahama Izaak bierze sobie za żonę Rebekę, która też wierzy w Jehowę. Owocem tego małżeństwa są bliźnięta: Ezaw i Jakub. Ezaw gardzi przysługującym mu prawem pierworodztwa i sprzedaje je swemu bratu, który później otrzymuje od ojca błogosławieństwo. Jakub ucieka do Paddan-Aram, gdzie poślubia Leę i Rachelę i przez jakieś 20 lat wypasa stada ich ojca. Potem wraz z rodziną opuszcza to miejsce. Lea, Rachela i dwie nałożnice rodzą mu łącznie 12 synów oraz córki. Jakub mocuje się z aniołem, który udziela mu błogosławieństwa i nadaje nowe imię: Izrael.
Odpowiedzi na pytania biblijne:
28:12, 13 — Co oznaczał sen Jakuba o „drabinie”? Owa drabina, która mogła też wyglądać jak kamienne schody, symbolizowała kontakt pomiędzy ziemią a niebiosami. Wstępowali i zstępowali po niej aniołowie Boży, co pokazuje, że odgrywają oni ważną rolę w kontaktach między Jehową a ludźmi cieszącymi się Jego uznaniem (Jana 1:51).
30:14, 15 — Dlaczego Rachela w zamian za mandragory zrezygnowała z okazji poczęcia dziecka? W starożytności owoców mandragory używano w medycynie ze względu na ich właściwości narkotyczne i działanie rozkurczowe. Uważano je także za afrodyzjak i przypisywano im pozytywny wpływ na płodność (Pieśń 7:13). Biblia nie wyjawia, czym się kierowała Rachela. Może myślała, że mandragory pomogą jej zajść w ciążę, co zdjęłoby z niej hańbę bezpłodności. Ale Jehowa dopiero po dłuższym czasie „otworzył jej łono” (Rodzaju 30:22-24).
Czego się możemy nauczyć:
25:23. Jehowa potrafi wejrzeć w kod genetyczny nienarodzonego jeszcze człowieka i korzystając ze swej zdolności przewidywania, zawczasu wybrać go do zrealizowania określonych zadań. Nie oznacza to jednak, że z góry ustala los poszczególnych jednostek (Ozeasza 12:3; Rzymian 9:10-12).
25:32, 33; 32:24-29. Jakub usilnie zabiegał o prawo pierworodztwa. By zapewnić sobie błogosławieństwo, przez całą noc mocował się z aniołem. Wszystko to pokazuje, że wysoko cenił rzeczy święte. Również nam Jehowa powierzył wiele darów duchowych. Na przykład możemy się cieszyć bliską więzią z Nim i Jego organizacją, korzystać z okupu, mamy też Biblię i nadzieję na Królestwo. Obyśmy podobnie jak Jakub dowodzili, że wszystko to bardzo sobie cenimy.
34:1, 30. Problemy, które ‛sprowadziły klątwę’ na Jakuba, były następstwem przyjaźni Diny z ludźmi niemiłującymi Jehowy. Musimy więc mądrze dobierać sobie towarzystwo.
JEHOWA BŁOGOSŁAWI JÓZEFOWI W EGIPCIE
Powodowani zazdrością synowie Jakuba sprzedają w niewolę swojego brata Józefa. W Egipcie trafia on do więzienia, ponieważ odważnie i lojalnie obstaje przy Bożych zasadach moralnych. Po pewnym czasie zostaje wezwany przed faraona. Ma Wyjścia 13:19).
wyjaśnić sny władcy, zapowiadające siedem lat urodzaju, a potem siedem lat głodu. Następnie zostaje zarządcą żywności całego Egiptu. Z powodu klęski głodu przybywają tam również jego bracia. Cała rodzina znowu jest razem i osiedla się w urodzajnej krainie Goszen. Na łożu śmierci Jakub błogosławi swoich synów i wypowiada proroctwo o wielkich błogosławieństwach w późniejszych wiekach. Rodzina grzebie jego ciało w Kanaanie. Gdy w wieku 110 lat umiera Józef, zostaje zabalsamowany, by można go było później pochować w Ziemi Obiecanej (Odpowiedzi na pytania biblijne:
43:32 — Dlaczego spożycie posiłku z Hebrajczykami było dla Egipcjan czymś odrażającym? Mógł to być przejaw rasizmu lub uprzedzeń o podłożu religijnym. Egipcjanie pogardzali też pasterzami owiec (Rodzaju 46:34). Dlaczego? Być może hodowcy stad należeli po prostu do niższych klas społecznych. Ponieważ mało było ziem nadających się pod uprawy, Egipcjanie mogli źle patrzeć na tych, którzy szukali pastwisk dla stad.
44:5 — Czy Józef naprawdę posługiwał się kubkiem do odczytywania znaków wróżebnych? Ów srebrny kubek oraz informacje o nim stanowiły element sprytnego podstępu. Józef był wiernym czcicielem Jehowy. Wcale nie posługiwał się kubkiem do wróżenia, a Beniamin wcale go nie ukradł.
49:10 — Co symbolizuje „berło” i „laska rozkazodawcy”? Berło symbolizuje prawo do sprawowania władzy królewskiej. A długa laska rozkazodawcy wyobraża prawo do wydawania poleceń. Wzmianka Jakuba o tych insygniach oznaczała więc, że plemię Judy miało otrzymać niemałą władzę, dopóki nie przyjdzie Szilo. Okazał się nim daleki potomek Judy, Jezus Chrystus, któremu Jehowa powierzył panowanie w niebiańskim rządzie. Chrystus posiada więc zarówno władzę królewską, jak i uprawnienia rozkazodawcy (Psalm 2:8, 9; Izajasza 55:4; Daniela 7:13, 14).
Czego się możemy nauczyć:
38:26. Juda postępował niewłaściwie wobec swej owdowiałej synowej, Tamar. Gdy się jednak okazało, że to on jest ojcem jej dziecka, pokornie przyznał się do błędu. My także powinniśmy być gotowi przyznawać się do winy.
39:9. Reakcja Józefa na umizgi żony Potyfara wskazuje, że swój sposób myślenia zharmonizował on z normami moralnymi Jehowy, a swe sumienie kształtował zgodnie z Jego zasadami. Czyż i my nie powinniśmy do tego dążyć, coraz dokładniej poznając prawdę?
41:14-16, 39, 40. Jehowa potrafi zmienić sytuację tych, którzy się Go boją. Gdy spotykają nas przeciwności losu, okażmy mądrość, pokładając ufność w Jehowie i pozostając wobec Niego wierni.
Przykłady niezachwianej wiary
Abraham, Izaak, Jakub i Józef to niezwykłe przykłady bogobojnych mężów wiary. Informacje o ich życiu zawarte w Księdze Rodzaju naprawdę krzepią wiarę i są źródłem wartościowych lekcji.
Z pewnością odniesiesz wiele pożytku z lektury tej księgi, jeśli będziesz każdego tygodnia czytać Biblię zgodnie z programem teokratycznej szkoły służby kaznodziejskiej. Rozmyślanie o wspomnianych szczegółach niewątpliwie pomoże ci stworzyć w umyśle żywy obraz opisanych w niej wydarzeń.
[Przypis]
^ ak. 1 Zobacz artykuł „Słowo Jehowy jest żywe — ciekawe myśli z Księgi Rodzaju (część I)”, zamieszczony w Strażnicy z 1 stycznia 2004 roku.
[Ilustracja na stronie 26]
Abraham był mężem wiary
[Ilustracja na stronie 26]
Jehowa błogosławił Józefowi
[Ilustracja na stronie 26]
Bóg ocalił prawego Lota i jego córki
[Ilustracja na stronie 29]
Jakub wysoko cenił rzeczy święte. A ty?